장음표시 사용
61쪽
rea quidquid ultra Arulam ad Vocetium, utroq; montis latere, situm est, nunc Bibersteinensis prope iurisdictio,&Schenchenbergensis. Quam regionem cum postea Libera osscia , comitatus Lent Eburgiesem, & Aquensem, & quidquid illam circumiacet, pactis, amicitia, aut haereditatibus accepissent, ad omnium discrimen, quasi avitum,&proprium patrimonium Habsburgienses Comites, & Austriae duces, i in Algen, solito, & trito vocabulo nominauere. Ab Oriente confinem habuit comitatu Aquensem, ab Occidente Froburgiensem, versus meridiem Lentet segiensem,ab Septemtrione deniq; Rhinfeldensem,& Hom-bergensem , omnes, eadem ratione, coniunctos,& veluti cognatos. Opida in eo Arouia, Biberstein, Pons Arulae, Mellinga. Arouiae nomen recens, antiqui Rore dixerunt ; In eo loco, postquam Vindonissa occidit, publicum Comitatus, imo totius regionis concilirim , rerumqῖ, δέ negotioru tractamenta. Colligo ex Vtrici Comitis tant2
burgiensis literis, quibus post obitum filiorum Arnoldi,
Virici, & Rudolsi, cum praeter Heinricum, quem Beronae parentibus suis,&asesundatae, ut ostendit, praeposuerat, neminem ex se natum haberet Advocatum eidem Cano nicae, ut appellat, post Heliarici mortem Amoldum instituit, ex Arnoldo nepotem, simul reditus, ac possessiones, αἰ aduocati , quaeq; Canonicorum essent, sapienter diauit, Rore, Finis enim, &conclusio insti umentis.nt hM inpiatico malis rure ,sub Comite Ubico, testibin, Segμιotto, Ecco, Imo&c. Anno Dominicae incarnationis ro 36. Ind. v. Idus . Februarij Luna viij. e no autem Dn. Conradi r
Ini XII. Imperi, Ixfria II. Malli nomen ab priscis Fran
corum institutis. Mos enim genti in litibus, ut actor sumtus, conuiuiaq;,&comissationes quas facerent arbitri, aut iudices, donec pronunciarent, easequeretur, quae in reum,
62쪽
&condamnatum posesententiam, redundarent. Unde vulgatae illis formula, o manu rire ad mallum, corruptis in latinum Germaniae vocabulis, quod erat ad caussae dictionem, & in ius Vocare. Germanis remanet nunc quoq;
trita vox Malistat, iudici j publici sedes. Ab ea frequentia,& celebritate, postea quoq; Vindonissensis legio, & illi ad
nexa Libera officia, Comitatus re nominata. Ita adpellauit Monasteri j Murensis, ut ipse se indigetat conditor Vernerus ex Comitibus A ltenburgi episcopus Argenti ne- sis. Ita qu i conditum confirmauit, in suam protectionem recepit centum pene post annis Heinricus IV. Imp. Eum-dem locum Habsburgienses Comites, & Austriaci postremo Duces semper coluerunt maxime , & adamarunt. In arce etiam Rore asylum, siue impunitatem instituerunt, quae non nisi ea in curiam opid i , fossis expletis, ab ciu ibus conuersa, aboleuit, & in templi caemiterium translata est. Comitatus nobilitas multa. Praecipui nominis a Vil denstein, comitum dapistri, Abulldechkeorumdem pince nae,siuae pocillatores, a Biberstein barones, a Kenigstein, a Schenchen bessi barones , Lorraech, a Llechte nau, Gauuenstein, Ruchen stein, Vlinge, Besser stein, a Vole, Caslcilo, Valdbersberg, Brunech Ringinge , qui etiam pincernae, Vessenberg, Vrgis, Elfinga, Ueldhelm, Thaidelm , Chim tinga, Remminga , Mandaco, Estinga, Κilchberga, alij plures, utroque, ut diximus, Vocet ij latere.
mitatu prouinciali. Sequanis. Cap. V. OB TtRVFRVNT praeterea Habsburgienses Elsa
liae superioris, & Brisiacae comitatus prouinciales, Landigrauiatus nominant. Sed quis eius familiae
63쪽
praefuerit primus, quaq; ratione, aut imperio cuius , vel beneficio, non adfirmauerim. Laizius, EttZingerus, Heuterus, de Rhoo, quiq; chronica Helvetiae,& Ellatiae si riptitarunt,&Cosmogra plaus Sebastianus u Albertum fuisse memorant, Rud olfi regis patrem , Et satiae primum Landt- grauionem. Non desunt ρ qui regem ipsum Rud olfum primum ferunt, antiquo titulo Allemanniae,& Eliatiae ducatus. Mihi compertu est Rud olfum Rud olfi regis auum , ante patrem titulo Landgrauij Et satiae usum ex instrumento quod suo loco ' reponam, cum Zeringenses eadem stirpe oriundi Brisacae comitatum possiderent. Imo ex e rum in ea factis fundationibus r Et satiae se perioris principatum semper tenuisse videntur, An ab Burgundis primis regibus; aut Lothario Magno, & Francis posterioribus illi regioni praefecti tamquam Lan digrauuen , hoc est rectores, de iudices prouinciales 'quam dignitatem , & officium cum temporaria esset, neq; ad haered cs transiret, δε-
miliae ob egregiam administrationem virtutem perpetuam, & propriam fecerint De Et satia ita prodidere. Sequanos primo coluisse, eosdem in contentionem ex inuidiae aemulatu cum Aeduis venisse, proelio victos, auxilia, qui proxime Rhenum tenebant, Germanos postulauisse. Doni itis hinc,& superatis Aeduis, Sequanos quoq; auitis sed i bus pia i sos, per eosdem quos implorauerant Germanos. In hunc modum Caesar Iulius, sed pluribus, quem cur non audiamus magnum scriptorem, uti & Imperatorem GaDIIae, inquit, omnes ciuitates in dura partesdiuissent, cu Caesar in cyastiam menit alterius factionisprincipes erant Aedui; a terius Sequani: ij cum persee minus valerent, quod Fumma auctoritas antiquitus erat in Aeduis , magnaeq ; eorum erant clientelae ;
64쪽
pluribusfactio undis, ais omni nuditate Metaorum inter μ
Bά, tantum potentia antecessimcnt,ut magnampartem clientium
ab e seduis adstra fiducerent, Asidet; ab ijs principumflios a
riperent, o publice rurare euerent, nihil F contra Sequanos consilis inituros, et panem finitimi agriper vim occupatampos id rent, Galfias totius principatum obtinerent. Se eius, alio loco ad firmat , x victoribus Sequanis, quam Aeduis victis accia disse , propterea quod Ariovistus rex Germanorum in eorum finiabus consedisset , tertiamq; partem agri Sequani, qui esset optimus totius Galliae, occxpavissit, Tenuere hac ratione Germani , rege Ernesto, aut potius Elirenue sto ita Germanicum ab Caesare corruptum sonat vocabulum, quasi gloriae compote) Sequanorum eos agros qui inter Vosagum, & Rhenum, nunc quoq; ,& hoc solum in tractu, priscum aliquam partem,retinet vocabulum Sundegeuu, Sequanorum ager. Inferiora ad Fines usq; , siue opidum March helle, quod is utriusq; episcopatus Basiliensis,& Argentoratensis, limes, & superior Ellatia,& Sungeuu nommatur.) Harudes eo dem tempore ex altera quoq; Rheni ripa, insedere. Adnotauit praeter Caesarem, u Strabonemq,, η Ursbergensis abbas. En in confinio, inquis, ' Alsatiae castestum vocabulo Brissach, de quo omnispagus Brissau eaoeliatur, quod ferturie rumfuisse, qui Hareiungi dicebantur. Ita per tempus mutata n mina , ut qui olim Brasiaci in Sequanis dicebantur, ntinc ad Gemma nos transierint: π' qui in Germania Harudes nunc in Sequanis Harier teneant nomen. Qimii,ait, isse Brisiacos cilim in Sequanis, M ad Germanos postea transisse, etsi nobis nouu, ncc vulgo cognitum, verumtamen. Mons enim Brisiacus,&Brasiacum opidum antiquitus Galliae,& Rheni sinistra ripa in Scquanis, Eunbrandus plane in Elsatia posuit. Uait, i in isset partibus f utiliam BrisDgauuepatrio voca, Io nuncusatum, quod cr Rhenm in modum insulae cingens, , G naturalis
65쪽
naturalis ipsa loci asseritas munit. Itemqkr Sigcbertus, Rese Otra, inquit, obsedit B agam opidumElsatia. Sed Ant nitius, qui non nisi Galliae opida, locaq; memorat, Brisaci saepius meminit aut indubitabile sit Sequanorum inferiorum caput Brisiacum fuisse. Arte,& manu, an suminis violentia, & diluvie situm mutauerit, parum explora tum . Vestigia prioris cursus, &destri marginis manifeste videntur. Pais ea Germaniae in qua ipsum,ut ex Vrbergensantistite vidimus, Brisaci inde nominati. Postremo inter palatina ossicia,& auxilia Brisigaui seniores,&Brisigaui iuniores, siue Sequani Brisaci, non Germani, qui tum Haret ungi . A Finibus, Rhenoq; ,& reliquo Volagi latere, Veissenburgum usq; opidum, quod Sebus umquidam, aut Sebus acum antiquo vocabulo dicunt, primo Mediomatrices, post, illis prosigatis, & in interiora repulsis, Triboci, aut Tribones. ut alia exemplaria habent, & ipsi Germani coluere, eodem Cauare, Strabone, di Ptolemaeos testibus. Nune Et satia inferior.&Landigrauiatus eo enim uti vocabulo liceat, Et satiae inferioris Episcopo Argenti- Mens subditus, quondam tractus Argentoratenss sit b dispostione viri spectabilis Comitis Argentoratensis. Genti uniuersae vocabulum praesens ab amne interssuente, quasi Ellum ad adsidentibus fisisser. & regio inde Eltima, siue Et sitia: alij Edelsasser,&Edelassam maluerunta regionis, di incolarum ex nobilitate- Ipse fluuius ortus Vosigo,qui Furassi pars, in Septemtrionem declinis, scindit mediam, Ninsuperiorem, inferioren ; situ disparat, Argeminaq, haut procul Rhenum infunditur. Aimo eamdem in duos comitatus scindit, nominatq; Comitatum Alesilium,&Sugitensem, hoc est, Suntgouiensem Male Vol 'angus Laizius,&qui eum secuti Franciscus Bel restius, e scriptorq; chronici Burgundici, alij pleriq; , Sugitensim interpretan Diuiti su by Corale
66쪽
pretantur, fi elautiorum cum vicinis Smtios. Dagobertus Magnus literis quibus Rubea cum opidum Eccleuae Assi tinensi donauit, Elsatiam vocar,Comitatum Illel F. A. D. N. TDC. XXX. Theodoricus vero Murbacensi priuilegio pagum Ascensem A. D. N. II CC. xxiv. At Lotharius Caroli M. nepos Ducatum florensem, priuilegio quoq; Murba censi A. DN. IOCCC. xL. alio, Ducatum Habsacensim dipsom reconceta Monasterio, S. Ursicini, dato in Idonte Romariaco palatio viij. cI. Septembris Imperi, anno X I I. regni Italici XXX. forini nempe Liberatoris nostri II CCC. x LIX. Inco las auctor Appendicis ad Gregorium Turonensem Ale- sationes , Aesarios. Cum Burgundi, ut alibi ostendimus, Vna cum Vandalis ex Germania Rhenum transissent, ut reliqua Sequanorum, Aeduorumq; &Helvetiae ad amnem Vrsam, occupauerunt, ita: quo G. Eliatiam, certe superiorem, si non utranq; tenueruntq; Burgundiae reges, dum fueriint .. Franci pariter inter Burgundici regni prin, uincias habuere, donec orta intes Theodori cum Burgundiae,&Theodebertum fratrem Austrasae reges controuersa, compulsus optimarium utriusq; regni iudicio Theo . doricus, Comi talibus A letitio inscue Haillanus Franci e historicus regius, g itemq; Serranus, χ' &alij, Alesiarium illam vocant regionem quae nunc Artesia Belgicae) de Sugitens, siue ut praHiximus, Sequanensi, Campanensiq; ,&Τuronens fratri concederer, Almone teste , i & Continuam Gregoriano, qua ratione, Et satia, & Sequani regno Mediomatricum adiecti . Postremo varijs, ut inter Franciae regios liberos, imperij, regniq; partibus, cum tributione quam Ludovico Pio geniti Carolus,Lotharius, Ludovicus fecere,Carolus Franciam,Ludovicus Germaniam , Lothari iis medius incedens Austrasam, Burgundiam, Et
67쪽
rar, Carolus Burgundiae, Ludonicus Italiae, Lotharius Auin strasiae reges sine progenie mascula, aut legitima defecis sent, Ludovico Germaniae regi nepotum ex hereditate El- satiam sors dedit, sed cui Mediomatrices, Sequani, alia
iungerentur, cetera ad Galliae reges pertinerent , Almoneo eodem scribente, siue quisquis continuauit. Ita Medi matrices, Sequani, Belgae,&Elsatia, in Germaniae imporium ex Gallia fata, Duciq; Allemanniae, Mediomatricibus exceptis, qui privos habuere, & Belgis qui pluribus paruerunt, administrata, diuersia inter comites omnibus distributis.
Sequanorum loco ,-opidis . Cap. VI LOCA Sequanorum,&Elatiae antiqua,scriptoribus
priscis pauca. Auctori Itinerarii nonnulla memorantur. In Sequanis quidem LARG A, quod Alt-kirch fuisse crediderim comitatus Ferretae . Ait distare Gramato , Grams comitatus Montis bellicardii P. M. XXIV.&Vrumcis XVIII. ARTALBINIvM quod Muu hau se interpretor. Forte Hariel finge olim Germanis , ut Τobinium, Zosfinge . Post a molinarum frequentia , &vsu Mul hausis. Ponit inter Augustam Rauracoru,& Vrun- eas. Ab ea P. M. XXVIII. ab his XII. quae conueniunt. VRvNCAE, Ensisheimopidum, & caput superioris El- satiae Camara, & Concilio Mquanorum, Et aliaeq;, & Bri- sacorum Rhenanarumq; Austriae urbium celebres ab Aseralbinio P.M. XII. & Brisaco XVIII. Uruncis legio Romana X. praesidio antiquitus contra Germanorum, & barbarorum irruptiones. C A M E E T I s vicus, aut quondam vidu m, Kemps inter Rauricam, & stabula veteri nomen
68쪽
elatura. Est vero Cambetis maior , minoris, Ille cis Rhenanus I hic vis amnem. Utrimqs Romana in hostes Al-lemannos praesidia. In Maiori nunc quoq; multa mur tum Maedificiorum subterraneorum vestigia,& rudera . S T A B v L A Pantetenheim nunc, prope Othmarsheim, a Cambete P.M. VIII. via militari. Ibi si vertatur set anti,quitatis pluria monumenta reperiri , cerniq; dicuntur, sar cophagi etiam erui lapidei, & marmoris barbari. Obseruatum loca Romanos ad deuertendum maxime idonea stabula, aut ad stabula vocavisse, qualia in Rhetia, Vindelicia, Gallia, Italia quoq; recenset plura idem Itinerar ij auctor MoN sa RI si Acus de quo supra. Hic legio XU.
pariter contra Transrhenanos stationem agitauit. A R-GEN TvARIAE plures meminere. Antoninus ait distare Stabulis P. M. XVIII. de inde Elcebum silestad quidam
arbitrantur, quamuis errare eos Nuearius comes censeat
P. M. VI. Victor i Argentuarium opidum Gratiani Imp. contra Allemannos pugna,& victoria decantatissimum. Libellus in Prouinciarum Castrum Argentuariense. Nunc Horburgense putant vicum haut magnum, Ella flumini propinquum ,&DEIPARAE Matris Sacello, & cultu , dum antiqua,& indubitata relligio ibi valuit. Ibi adhue
pons veteris traiectus monimentum. Nobilis olim filii Comitatus. Post Horburgiensium comitum abitum,C mites Virtenbergenses heriaitate occuparunt. Haut pro cul inde Colmatia, Argentuarij ex ruinis, ut alia multa ex veteribus noua opida. Facit Ptolemaeus ' opidi in Sequa- u TMM m. x nis mentionem quod Dittacium, aut, Vt alia exemplari habent DI AT A N N IvM vocant, quod est serte opidum, Tan, quod Pinum nominat Gebullierus, tradu inla- ω mm M.tinum Germanico vocabulo, secundum amnem Durum,
qui in Ellum influit, ac si quans, siue quam regionem.
69쪽
nunc Sundgeu vocant, ab Elsatia superiore diuidit, itaquNdem ut eius iam suburbium sinistro fluminis Et satiat superioris sit. Postremo fuit&OLINO quondam locus pr sdio Romano cultus, & habitus. Ibi enim Batavi enses milites, sub dispositione viri spectabilis Ducis militaris. Vt enim tractus Argentoratensis , sue Elsitiae inferioris Landgrauiatus, suum habcbat Tribone comitem, sub dispositione viri inlustiis magistri peditum praesentalis Ger maniae; ita Et satia superior,& Sequani suum quoq,ducem habuere qui Dux Sequanici limitis, aut tractus, siue prouinciae Sequanicae vocabatur,&praesidium perpetuum Olinone castello, curabat, parebatq; praesidi Maximae Se quanorum qui Vesent ij agitabat,& uterq; viro inlustri
Praesecto Praetorio Galliarum. Multa vetustatis monime ta eruuntur Oli mone, numi, sepulcra, scripta; Aliquantulum a Rheno subducitur, & Basiliensi traiectu, Hole vocant, pueris quoque, vulgata magnum ibi habitasse regem fabula, notissimus. Et Habsburgienses quidem ,&Austriaci Duces Sequanorum primo partem , mox & reliquae, comitatu Ferretensi, nobili, & opulenta dote, in domum per matrimonium transsato, extra comitatu m Montis bellicardi, de Horburgiensem , qui ducis sunt Virtenbergae, Bruntrutumq; ,& aliis nonnullis, quae Episcopatus Basiliensis continet ,& habet, possederunt, tum vero Elsatiae prouincialem comitatum opulentissimum,possidentq; Gnibus longe, late, cis, de ultra Rhenum propagatis. Brisa-cae aliquid iam quoq, adiungamus.
prouinciali Bris corum. Cap. VI I. F Iv s regionis vocabulum, ut supra diximus, ex caste :lo Brisiaco, postquam in cui alteram ripam, sue
70쪽
Germaniam ex Sequanis,& Eliatia transijt. Hareiungi incoluerunt. Partem quae ad Harciniae caput,&contra Rhenum , Harudes , quorum etiam si maxima pars flumen tepore Iulis Caesaris transmiserit, in Sequanis loco , & solo aedepol longe pi nguiore sedes deposuerint, remansit ta meneodem margine nominatio. Posterioribus temporibus in Ducam Alle manniae, & eius pars , nomine comitatus, Bri-saca fuit, haut secus quam Et satia . Hinc nonnunquam Brisiacae loca in comitatu Allemanniae ducum sita Imperatores,& reges dixerunt. Ita Otho primus Imp. Hielliam vicum Heremitis cu donaret, esse eum in Comitatu Luit-
holphi filij, quem post obitum Hermanni ducis Alleman
niae praefecerat, donationis instrumento testatum reli Fir. ν Otιο DEI fauente Clementia rex. &c. Nouerint omnes fdeles n Aripraesentes scilicet,Φfuturi qualiter nos per interuenium dioctis fili, nostri Lutolphi, animae nostrae remedio concediamin , atq; OF rimuου Ecclesiae DEI genitricis M ARI R E qua conuructa ψὶ in loco qui dicitur Meginrades Celia, oe ibi DEO
fercientibus Heremitis quemda Iocum Lisias e nominatum σα inpago Brisectiouiae, incomitatus,no Iri Luito hi. Sec. Data. v. Idus Mugusti anno Domini nostri IICCCC. LII. Ind. x. anno vero Otionis regis XVII. e Mum in Augusibuet. In Alle manniae enim ducatu fuisse, S: Comitatum ex te constituisse, varia instrumenta super pluria eiusdem regionis loca satis demonstrant. Idem Otho Magnus cum maximas
ex Brisiaca, & in ea postessiones ijs ipsis Heremitis adsignasset, eas, uti filius Otho quem consortem imperij fecerat , confirmaret, voluit, fecitq; is in hanc forma. a Othoianior senioris diuinά annuente clementia coimperator Augustus.&c. Notum feri zolumus quia nos patre nostro duestissimo, ac coimperatore molente, res Ecclesiastica, ase, vel ab alijs quibusdam ob aeteres recompensationisspem locosancto Meginrades bel