장음표시 사용
431쪽
XIlI Neque vero minus ille vir, bonus paterfamilias habitus est, quam civis i. Nam cum esset pecuniosus et, nemo illo minus fuit ema X ι, minus aedificator 4. Neque tamen non inprimis bene habitavit s, omnibusque optimis rebus
a usu seit 6. Nam domum habuit in colle Quirinali 7 Tamphilana. 8, ab avunculo 9 hereditate relictam : cujus amoenitas non aedificio Insed silvait constabat. Ipsum enim tectum an
liquitus constitutum Iet, plus falis Is quam sum tus habebat t*: in quo nihil commutavit, nisi quid vetustate coactus est II .Unius est familia Isi,
t Talis supra Iphicrates 2 Dives locuples.ῖ Emendi studio dubiis. Patrem famnia , inquit Cato, venaeacem, non emacem esse oportet. Cic.an Paradox. Non se eruae . ωectigales. Id est, modicus fuit aedificationi hus, ut de Τiberio Tac. Α. 6,que, et . parcus in zeήificando,ut de Τraiano
nem habuit. 6 in familiari scit. vita cultuque. 7 Ubi templum Quirini erat. Colles, unde Roma septi collis dicta sunt v II. Palatinns Capito,inus s. Tarpeius, Aventinus, Exquilinus, Caelius, Uiminalis & Quirinalis. Cicero ad Att. I a. s. vicinu in Caesarem vocat, ob statuam eius in QIirinali templo positam. S a Tamphilo quodam Aoinanu se appella-tan, Sic Lucullani horti di villa fuerunt in ore, quum diu Lucullo mortuo dominium eorum transisset. 9 d Caecilio. de quo supra 9, s. i. io Struct ira & forma. Il Froxima. ia2Edificatum more vetusso. Te iura pro tota domo Synecdochic E sumitur. i; Id est, plus gratiae ob antiquitatis laudem. I A scatur eius extra modum sumtu & magnificentia non prodierat. Is Ut sc. repararet,& ut sartum & tectum conservaret. I6 Accipitur 'pro inconomia & re familiari.
432쪽
si utilitate i judicandum est, optima: si forma et, vix mediocri: Namque in ea erant pueri litera
tissimi 3, anagnostae optimi , & plurimi librarii s, ut ne pedisequus 6 quidem quisquam esset,
qui non utrumque horum pulchre 7 posset. P ri modo artifices ceteri g, quos cultus domesticus p desiderat, apprime boni Io, neque tamen horumquemquam, nisi domi natum H, domique tactum ia habuit: quod est signum non solum continentiae 13, sed etiam diligentiae xi. Nam&non intemperanter Is concupiscere, quod a plurimis videas i6, continentis debet duci: &potius diligentia i quam pretio, parare I , nou
x Secundum utilitatem. a Specie externa si iudicandum est. 3 Non tantum mediocriter docti, sed omni literarum ti historiarum cognitione instructissimi. nam eruditi etiam manet pia erudita habere studebant. 4 Lectores. quorum Osinficium erat, tam in seriis studiis, quam inter epulas librum aliquem praelegere. v. Pignor. de servis & Meurs. auctor Philog. e. q. cians Plin. Epist.3,s. Servi in describendis die andis libris adhibiti. V Pignor. l. c. 6 Infimus servorum. 7 Id est, prompta obire vel anagnostae vel librarii munera. 8 Quorum ad voluptatem & lucrum locata opera, ut gladiatores, agitatores, funambuli, palaestritae. pisto MCaelatores &c. v. Pignor. 9 Usque familiae. Io Scit.
erant. II Ind ggnam, non peregrinum. Ia In patria educa
tum &institutum, non apud exteros . facere significat hic instruere, efformare in moribus. I 3 Qua aVersatus est per versos mores & luxum. I4 Quam domi impendit. Is Vehementius. r6 Scit . fieri. 17 Potius manu acquirere quam
433쪽
s mediocris eli industria: I. EleganS 2, non magni sicus 3, splendidus 4, non sumtuosus s: omni diligentia munditiem 6 non adfluentiam 7 adfectabat 8.Supellex modica, non multa', ut in neutram partem con ici Io possiet. Nec hoe Praeteribo, quamquam nonnullis leve visum iri putem. Cum imprimis lautus i I esset eque; Rom. & non parum liberaliter iet domum si iam omnium ordinum homines Is invitaret, scimus non amplius, quam terna millia aeris 14, peraeque is in singulos menses, ex ephemeride Iseum, Pro eximia Ee singulari habetur industria. a Accurata hie fit oppo filio inter cultum domesticum vel cum modo Mmecessario decore. vel cum inutili sumtu & nimio splendore dispensatum. Elegans est ornatus, politus, libpralis. 3 In re hus magnis conspicuus. 4 Clarus, nitidus, decorus, sed absque profusione. Ita vox . Veli. 2, Ios,3. accipicur. 3 Li-henter faciens sumtus, prodigus. 6 Puritatem, lautitiam. Copiam, abundantiam, luxum. Ita ex MSS. multi restituunt vulgare illud non a siuentem. 8 Sectabatur. 9 Nimia, supersua. Io Neque defectus neque excessus nomine notari. Sic de domo sua Ovid Trist. 2,iI3. Et neque invi- τώς, nec paupertate notanis est; uvaeest in neutrum conspieien in eques. II Elegans ac dives. ia Id est, satis liberali- ter. Is Summos,infimos. I Si auctore Varrone aes pro assi inbus sumas, sunt triginta Scutati. Si omisso aere subaudiatur nummum, ut sint so. Scutati, verisimilior summa est Manutio, alii non tria, sed ericena mallent. cons. GlOnov. Pee. Vet. Q. & Upe admirand. 4,P. is Vulgi , vix nota Particula,qoa Cicero sepe utitur pro aequaliter vel eodem modo, ut vulgo loquuntur. Is Ephemeris latino diurnum seu diarium , Iibellus seu commentarius diurnus, in quem acceptum Sc expensum cujusque diei & alia acta reserti possunt. Cons. Cic. pro Quint. c. I8. Suet. Aug.6 . cum not. Casaub Asc. Paedianus ad 3. Verr. &ς.
434쪽
XXV, l . eum expensum sumtu serre i solitum. Atque 7 hoc non auditum, sed cognitum praedicamus. Saepe enim propter familiaritatem, domesticis
rebus intersuimuS 2. Nemo in convivio ejus aliud acroama 3 au-XIV
divit, quam anagnosten 4: quod nos quidem
jucundill imum arbitramur. Neque unquam sine aliqua lectione 1 apud euin coenatum eth 6'nt non minus animo, quam ventre convivae delectarentur 7. Namque eos vocabat 8, quorum mortes a suis non abhorrerent'. Cum tanta a
pecuniae facta elset accessio Io, nihil de quotidiano eu ltu mutavit se, nihil de vitae eonsuetudi-
ne Ir: tantaque usus est moderatione II, ut rie
i Referre In rationes eorum, quae erCgaret & expenderet ; expensos sumtus in commentarium stribere. et Hoee deo addit autor.quia pluris est oeulatus testis num quam auis risi Meem. Plut . in Truc.et,6 8. 3 Id quod in coena aures ta animos delectat, ut Symphon: aci, tibicines, histriones&e. Ita Cic. in Verr. 6. c. aa. pro Arch. c. 9. Suet. Aug. c. 74. MVesp c. 19. Plin. Epist. 3, 3 I. adde l.ls. & 9, 36. Macrob. Sat. u. . Muret. Var. Leαs,rs. ψ Lectorem. V. Paulo ante c. 13. 3. 1 Alicuius libri vel aut oris. Hinc Iuvenal. Sat. et . Nostra bunt alios hodie convivia D s, Conditor Iliados ean- rabitur se. 6 Loquitur de vespertino convivio quia vesperi maxili e convivis bantur veteres, 7 Hinc Plu archi quaestiones Symposiacae. cons. Meuis Auctar. Phil. c. 4. 8 Seil. ad convivium. Vocare proprium in hac re verbum. . . Iani Guillelmi Verisinit. i. is . Gubm. ad Plaut. Men. 3, 2,H. ac Stilic. r. 3 29. 9 Quaerebat sui similes io Ex haeredit te avunculi c. s.2. i I Sim lia de Agesilao v II, ,3 T. ia Inltituto. Sic Ter. HeaV. 2,ῖ, et quori lana visa consuetudinem.
Idem Ade h. 3,3,34. reponit Guyetus, iῖ In omni cultu scit.
435쪽
que in sestertio vicies r quod a patre acceperat, parum se splendide gesserit di: neque in sestertio centies 3 adfluentius 4 viXerit, quam instituerat, parique fastigio steterk s in utraque fortuna . 3 Nullos habuit hortos, nullam suburbanam, aut maritimam, sumtuosam villam 7 ; neque in Italia, praeter Ardeatinum &Numentanum 8, ri)sticum praedium : omnisque ejus pecuniae reditus constabat s in Epiroticis Io & urbanis si ponsessionibus. Ex quo cognosci potest , eum usum pecuniae non magnitudine, sed ratione metiri
XV. Mendacium neque dicebas, neque pati pet-
Ierat x3. itaque ejus Comitas non sine severi
tate erab neque gravitas sine facilitate i : ni
I Scit. Pentena millia continente. quae summa dicitur facere so oco. Scutatos, sive 3οooo. Philippicos, vel ut Budaeus Uult, aureos. Cons. c. I, 2. a Fuerit sordidus. 7 De eadem summa dictum est C. , a. q. Copicius, materi cum profusione. 6 Eundem vitae modum servarat. 6 Non fractus adversa, non elatus secunda. 7 Quoni tm istiusmodi rebus pecunia pecti. Talem Uillam describit Plin. Epist. a. a T. & Sallust. Cat. 32. Vocat Uillas tu urbium moaeum σα- fleatnta. 8 Ardea &Numentum seu Numentum duo Latii oppida non procul ab urbe Roma. 9 Pro conflabat. io Quas in Epiro habebat ii Quas habebat in urbe. I r Fortunae muneruis non sam facul tem anquom b ci iam exrenaee -- putavit, quam in nreuiso rationem V in carenaeo pa- aientiam. ut de se Cic. Pro domo c. S8. II Clans inpra i ,3, I. & Ceil. II, M. I Idem morum temperamentum in Aluco laudat Cic. de leg. r. Ita tacilitas dum severitate iungi in Hag. Tac. Aer. 9, 4. adde An. I, 72, 3. dic. S . in Vellei. . 3, Iina Io
436쪽
dissicile esset intellactu,utrum eum amici magis vererentur I,quam amarent. Quidquid roga-hatur, religiose a promittebat: quod non liberalis sed levis 3 arbitrabatur , polliceri quod praestare non posset. Idem in nitendo 4 quod a semel admisisset tanta erat cura, Ut non manis datam sed suam rem videretur agere 6. Numquam suscepti negotii 7 eum perta sum est. Suam enim existimationem in ea re agi R puta- ,hat: qua nihil habebat carius. Quo fiebat, ut 3 omnia M. & Ciceronum, Catoni S 9, HO tensii, Auli Torquati Io, multorum praeterea equitum Rom. negotia procuraret i I. EX quo
judicari poterat, non inertia sed judicio fugisse
Ir reipubl. procurationem. Humanitatis vero nullum adferre maJus te instimonium 13 possum, quam quod adolescens idem
et Revererentur, venerarentur. cons. e. s, 1. 2 Magna
ti certa fide. 3 Scit . esse. Levitas est promittentis aliis quid non tam facilitate officii, quam temeritate linguae, Eeemplum Philippi apud Just. 9, 8, 8. Persei apud Liv. a. . coni. Ter. Andr. 4,t, . sqq. & Heau. 4, S, 33. Lips. Pota, I . In annitendo, ud faceret ; cum aliquid conare tui. s Agendum suscepisset. alii snnuisset. 6 Procurare, suscepisse. . MCum coepisser rem mandatam efficere. 8 Verti, versari. 9 Alii Marci catonis,nesrupe minoris illius, qui describitur ap. Vellei. 2, 3s, et . levissima mutatione Ru gersi e Catonis, Marii Ne. Nam C. Marium filium intexintimos Attici fuisse constat c. 3, 4. Io Ad quem Ciceronis epistolae exstant lib. 6. Alius est L. TorquatuS, de quo C. I, . 11 Ut administraret, quae ipsi ac illis demandabantur. Ia Eum certas ob causas abstinuisse honoribus, vid. supra ς, 6, a. 13 Argumentum, indicium.
437쪽
XXTI6. - ATTICUS. 6sidem seni Sullae fuerit incundissimus r, senex adolescenti M. Bruto z: cum aequalibus autem suis, . Hortensio & M. Cicerone, sic viae rit 3, ut judicari disiicile sit, cui aetati η fuerit aptisa simus. Quanquam eum praecipue dixit Cice ro, ut ne frater quidem ei Quintus carior fuerit 3 aut familiarior s. Et rei sunt indicio 6, praeter eos libros, in quibus de eo facit mentionem T, qui in vulgus jam sunt editi s , sexdecim volumina epistolarum D, ab consulatu ejus Io usque ad eXtremum tempus i i, ad Qticum missarum:
p qui lςJat, non multum desideret l. illo-
contextam Is illorum temporum Iss.
im omnia de studiis is principum I 6, Vi liis ducum, mutationibus reipubl. perseri pia
suntν I in convictu scit. v si pra e. , r. 2 De quo paulo .nte C. 8, 2. 3 Conversatus fit. 4 Quibus hominibus omnis
aetatIS. 3 Cicero tam ea ipse aliter non potuit, quum ut ii eundas illi a fratre in amando tribuerit. Ελ ad Att. I, 7. 5
Pro eius rei sunt. l. praebent indicium. 7 Inprimis in tribus libris de Legibus in quibus eum inducit coli oquentem. 8 Publicati. Sic Tae. A. Is 63, 4. 9 me nomen Attici sterire nousinunt: nihiI illi profuisses gener Agrippa, V Π-berius progener, b Drusus Caesar pronepos: Inter tam magna nomina taceretur vis Cicero illum applieuisset. Sen. Epist. et t. io Quanquam IX. priores Epist. lib. I. ante consulatum scriptae fuerint. Caeterum notetur ab ante C. Sic UU. .etis, I 3. ab cruciatu. Id. 23, i. ab cedentibuι tedit. Gro- nov. Ii Sci I. vitae. I a Vol Emina, quorum sane ingens hic exllat commendatis. 13 Historice conscriptam. 1 Propter res sparsim in Epistolis memoratas. is Voluntate, conatibus, inetlinationibus, i 6 optimatum, aut ipsi
438쪽
sunt i, ut nihil in iis non appareat et: & facile existimari postit, prudentiam 3 quodammodo esse divinationem 4. Non enim Cicero ea solum, qUae vivo se acciderunt, futura praedixit s: sed etiam quae nunc usta veniunt ό, cecinit 7 ut
De pietate 3 autem Attici quid plura comtavnmemorem cum hoc ipsum vere gloriantem audierim in funere matris suae, quam extulit 9 annorum n Inaginta, cum esset Io septem & se-Aaginta, se nuhquam cum matre in gratiam
rediise Ii, nunquam cum sorore fuisse in simultate ia, quam prope aequalem habebat. aest signum , aut nullam unquam inter eo Ierimoniam 13 intercessisse aut hunc ea fuisse in suos indulgentia is, ut quos amare deberet,iar ci eis nefas duςeret I6. Neq; id fecit natura 17 3
Accidunt. 7 Vox propria de oraculis. Vatibus, Poetis. g Affectu in necessitudIhes. 9 Sepelivit. U. nota 3 3, et. IO Ipse Attieus. ii Per Metonymiam consequenti S pro antecedente signi ficatur, eum cum matre vix iste sine controversia uIla. Ita exprimit antiqua inscriptio a P. Gruter, P. 79s. Ir Non fuisse discordem. i 3 offensiunculam & co ventionem. Accidisse. intervenisse. 1s Eo affectu Se facilitate significanter iterum haec vox usurpatur & supra C. I, a. I6 Impium putaret. II Naturali angenii Pro pensiune.
439쪽
so lum, quanq aan omnes ei paremus l, sed etiam doctrina. Nam ' principum a philosopho rum ita percepta habuit praexepta 3, ut iis ad vitam agendam, non ad ostentationem uteretur. .
XVIlI. Mo Us etiam malorum summus s imitator fuit,antiquitatisque amator 6: quam adeo diligenter habuit cognitam P, ut eam totam in eo volumine exposuerit, quo δ magistratus ora navit s. Nulla enim leX, neque paX, neque bellum, neque res illustris est populi Romani, quae non in eo Io suo tempore u sit nolata ia: &
quod dissicillimum fuit, sic familiarum origi
nem subtexuit I 3, ut eX eo clarorum virorum
3 propagines a 4 possimus cognoscere. Fecit hoc idem
I Ingenio, quod natura dedit, eiusque ductui obsequimur. cons Cic. de Sen, ς. a, 'senec. det Vlt. bfata c. q. 2Primariorum,praecipΗorum. 3 Dogmata philosoplnca ti de virtutibus. ψ Multus in hoc argumento Seneca FP. 8. IO,l , a D, 88HO6. cons. Tac. A. 6, 33, . & IF 4s.3. It H. 4,s et . Gell. 13, 8. & i7,I9. ubi Epictetus ait, plerosqua Philosophos esse ρινευ του πράττειν, τοῦ λέγειν. eon P. & Fragm. Nep.y,I. s Uiligentissimus. 6 Antiquarius, historiarum Mrituum vetustoriim cultor. 7 Scivit,tenuit. 8 S. i. ed to. 9 Cohonestavit de honoravit elogiis. Sed qiva magistratuc
ornare apud UP. 4et, i. est rebus necessariis instruere non nulli malunt ordinavit. i. e. digessit, disposuit, ordine pertractavit. Io Scit . volumine. II Secundum temporis ordinem, quo singula acciderΗnt. 12 An norata, perscripta. Annales intelligit. v. Vols de I list. Lat. I, II. Annorum septin gentorum memoriam uno libro colligavit. Cic orat. c. 3 .i3 Cum industria addit. i Propago proprie est vitis su culus. Sed hic denotat ortum.stemma, genus, prosaPiam, senealogiam.
440쪽
idem separatim in aliis libris, ut M. Bruti I rogatu Iuniam familiam a stirpea ad hanc aptatem 3, ordine 4 enumeravit, notans, qui a quo ortus s, quos honores si quibusque temporibus
cepisset 7: pari modo Marcelli Claudii g, de 4 Marcellorum s. Scipionis Cornelii, & Fabii Maximi, de Corneliorum, & Fabiorum, & Emiliorum quoque Io: quibus libris nihil potast esse dulcius ii iis, qui aliquam cupiditatem ra habent notitiae I3 clarorum virorum. At- stigit quoque poeticen I et credimus II, ne ejuSexpers esset suavitatis 16. Namque versibus, qui honore rerumque gestarum amplitudine, ceteros Romani populi praestiterunt IT, eXp
fuit: ita,ut sub singulorum imaginibus is, facta 5
magistratusque Is eorum, non amplius quaternis quinisque vcrsibus ao descripserit. Quod viκ
1 Qui erat ex familia Iunia. α Ab origine & initio ; a
communi stipite. 3 Adeoque totam eius genealogiam. Juxta seriem. id est, cuiusque genus, 6 Quisque ex ea familia cepisset. 7 Eosdem honores. 8 Scil. rogatu, quod repetendum ex antecedentibus. 9 Subaudi, familia scrimeto Fadein Ellipsis. Ii Scil. cognitu. Ia Aliquod studium. I Cognitionis de rebus eorum. I 4 Aliquod operae in illo studio posuit. is Pro, ut credimus, in nos arbitramur. I6 Noe hoe studii suavistimo genere careret. Ir Id est vitos maximὰ illustres, Principes civitatis, uti mox vocat c. 9, 2. I 8 Hln Plin. 73,et. Imaginum amorem gresse ρηοnaeam, testes sunt U Atticim ille meeronis. ediis de his volumine 'M. Varro D c. is Honores de ossicia. ao Epigrammatis. Ita vocantur carmina istiuamodi rotundiora.