Proceso contra el rey de Mallorca D. Jaime 3. mandado formar por el rey D. Pedro 4. de Aragon publicado de real órden por Manuel de Bofarull y de Sartorio Tomo 1

111쪽

absque metu penarum in dictis usa ticis ad quorum observacionem juxta dictam conventionem astringimini expressarum. Et si recusetis seu etiam disseratis dictam firmam sacere pro testor ilerato nominB Procuratorio predicto ut supra et de omni alio jure et interesse dicti domini Regis et prout melius ad utilitatem ipsius protestari valeat de eodem de quibus et elera. Et incontinenti dictus nobilis Arnaldus do Erillo secit fidem de procuratione sua in posse notarii infra scripti. Quibus omnibus sic peractis suit responsio ad

premissa subsequia ut Sequitur.

Et nos Rex Majorice predictus respondenteS ad pre dicta dicimus et respondemus quod jam ad contenta supra duximus respondendum legato domini summi Ponti fieis ita in emetu quod videlicet intendimus non teneri nec esse obligatos in aliquo ad dietam firmam

cum intendamus convenciones que fuerunt inter dictum Regem et nos carere quacumque firmitate et emscacia ex causis justis et legittimis suis loeo et tempore et coram personis decentibus proponendis que pro bantur per instrumenta litterias et alia legitima documenta consistentia in assertionibus personarum qui nullius amore timore vel dubio retraherent dicta sua verum quod sumus parati de predictis stare cognicioni

domini summi Pontificis qui judex est inter Reges et de hoc est in possessione ut puta de Begibus Portu galie et Anglie et debet in ista causa et similibus judex esse vel est paratus de predictis in ipsum dominum summum Pontificem compromitere et consentire et in ipsum ac posse suo ponere Supradicta vel

112쪽

Cardinalium vel aliarum personarum non Suspeetarum erum nichilominus cum cupiamus cum dicto nego fratre nostro amicabiliter convenire sumus parati ad novos tractatus secum condescendere super flendis novis obligacionibus per nos eidem vel etiam super dicta firma super quibus ad finem quod remaneamus s cum in amore et tranquillitato et fraternali amore more solito dimitemus tantum de jure nostro quod totus mundus et gentes cognoscent quod non possumus aliud facere. Et moleste gerimus si secum non possimuS convenire nam nec sua nec nostra culpa vellemus immo displiciter quod secum aliquam discordiam habeamus nam attento quod capud est generis nostri et altentis debitis quibus et sanguinis et amnitatis anectimur et attento fraternali amore qui semper viguit inter ipsum et nos ipsum intendimus venerari et sibi desserre cumque defenderemus statum suum in quibuscumque partibus hujus mundi. Nunc etiam adicimus quod predicte responsioni lacte dicto legato sicut eam si hi seeimus stamus adhiciendo quod nedum predicia sed ad Dei judicium de persona nostra sumus parati in comuni curia dessendere supradicta contra quamcumque personam decentem juxta nostri statumque nos vocare ad talo judicium voluerit de predietis. Et predicta volumus dicto instrumento pro responsione adjungi.

114쪽

I te domini ea in titulata pridie kalendas januarii an no Domini MCCCXL primo. Cum illustrissimo ac magnifico Principi domino domino Petro Dei gratia

negi Arugonum Valentio Sardinie et Corsice comitique Darchinone. Ex gravi et erebro rumore et aliquali etiam information 3 vcritalis inde recepta pervenisset delatumque suisset. 0uod illustris Iacobus Dei gratia Rex Maiori de domos nossitionis et Ceritante ac dominus Montisposulani qui pro dicto domino nege Amagonum tenet in laudum sub certis formis pactis et modis in instrumento conventionum et inlaudationis contentis Regnum Majorice et insulas adjacentos eidem comitatus et terras Rossitionis et Ceritante Confluentis Vult spirii et Caiaquiliberi et alias contra conventiones in ipsa inflaudatione contentas et alias illi-

115쪽

cite faciebat et permitebat currere aliam monetam preterquam Barchinone in dictis terris cis marinis. Et etiam quod forcius et gravius erat ac intolerabilius cu-debat seu cudi faciebat patenter et publice monetam in villa Perpiniani in dicto eo mitatu Rossitionis sistenti ei etiam faciebat conflari et fundi monetam regalem Burchinone que debebat et debet intacta manere nullamque contaminationem aut diminutionem suscipere. Idem dominus Rex Λragonum considerans necessitudinem sanguinis et affinitatis qua dicto Regi Majorice unitur volens quatenus sine corone suo preiudicio posset rigoris viam omitere ac benignitalis et man suetudinis tria mitem perquirere seu amplecti notificando predicta ipsi Regi Majorice eundem quod super premissis secum justicia haberet requisivit per suas litteras continencie subsequentis.

Excellenti ac magnifico principi Jacobo Dei gratia Regi Majorice comiti Rossitionis et Ceritanis ac domino Montispesulani carissimo fratri nostro. Petrus eadem gratia Rex Aragonum Valentie Sardinio hi Corsico comesque Barchinone. Salutem et prosperos ad vota successus. Cum propter tractanda salubriter illa negocia pro quibus dilectum consiliarium nostrum Bai- mundum Ru hei ad nos dudum misistis et pro quibus in

nostra curia moram traxit ei pro aliis etiam I OS et . . .

mullum tangentibus opporteat nos ad invicem vis lasot collationes habere ut eas propensiori possimus consilio actore domino providere. idcirco celsitudinem regiam attente requirimus et rogamus quatenus Diuillaec by Corale

116쪽

pro predictis deliberandis negociis Deo duco salubriter dirigendis veniatis ad civitatem Barchinone et sitis thidem medio mensis tabruarii proxime nunc instantis. Nos enim die et loco predictis pro hiis erimus dante Deo. Datum Valentio Il halondas januarii anno Domini MCCCXL primo. A. vicecaneellari ES. Quibus quidem litteris idem Rex Majorice respondit per suam litteram quarum tenor sequitur in hune

modum.

Serenissimo Principi domino Petro Dei gratia Aragonum Valencie Sardinie et Corsice Regi illustri ac comiti Barchinone carissimo si utri nostro Iacobus eadem gratia Rex Majorice eomes Rossitionis et Ceritante ac dominus Montispesulani. Salutem et prosperos ad Vola successus. Noviter per vestras literas requisivistis et roguastis nos quod certa die simus Barchinone ubi vos eritis ipsa die et tamen salvo vestri honoro ut bene scitis nos tenemur minime ad talia requisita. Precum autem premissarum instandiam libenter ibi iremus sed nullo modo possumus obstantibus eis que vestre fraternitati duximus per alteras literas intimanda. Datum Perpiniant XVIIII die januarii anno Domini MCCCXLl.

Tenor autem alterius litere dicti Regis Majorice do qua st mencio in tenore proxime supra inserto est qui

sequitur.

117쪽

Serenissimo principi domino Petro Dei gratia Ara-guonum Valencie Sardinie et Corsico Regi illustri ae

comiti Burchinone carissimo fratri nostro. Jacobus per eundem Rex Majorice comes Rossitionis et Coritante ac dominus Montis pestilani. Vestre regie magestatis recepimus literas de manu presericium portitoris continenlos quod ad habendum vistas nobiscum curaretis nobis quam citius posse iis diem et locum infra Callialoniam intimare quibus iniselleetis significamus vestre si atornitati quod multum cederet gratum nobis si ad mutuam vestri ei nostri visionem posset eo mo de dari locus cum do visione tali admodum recreemur. Veruntamen cum conflet nobis quod in partibus occitanis Rogni Francie sunt diu est et continuo maximi apparatus et quod stabilite fronteriarum Rogni ipsius sunt in duplo magis solito augmelitate quod Rex Frnn cie vel filius suus dux Νormandio debet ex hoc ad dietas partes de presenti personaliter declinare et quod faciet guerram per aliquos contra nos et ad nostrum dedecus incoari otiam dato quiad nos minime eam indicere curaremus pro cujus Regis vel ducis adventum

fiunt jam in dictis partibus occitanis provisiones solite

fieri pro eorum novo adventu si quod terras nostras isto casu actu aliquo quantumcumque grato Vel necessario comode deserere non possemus. ideo vostram celsitudinem requirimus et rogamus quatenus nos e X-cusatos habendo quia ad contenta in dictis vestris litteris prohibentibus supradictis non possumus locumdare requisita per nos per alias prime vas litteras im-Dioili eo by Gorale

118쪽

t,lont cum essectu. Datum Perpiniani li die januarii anno Domini MCCCXLi

Postmodum diu luno in titulata lI nonas februarii anno predicto. Cum prelatus Rex Majorice comes Rossitionis et Ceritante tenuisset vis iam de predictis hahere cum dicto domino Rege Aragonum nec destitisset neque desistere vellet a predictis per eum in pre-judicium dieti domini Regis Aragonum et corone ac regalie ejusdem ut premititur laetis et attemptatis imo

ea continuaret et saceret incessanter predictus dominus Rex Aragonum nolens tantum preiudicium ac dedecus cOmne ei regalie sue ac dominii et jurium suorum continentibus occulis pertransire. Sed volens eis cum justicia obviare ac dominium regaliam et jura sua integriter conservare et ad integritatis conservationem

deducere scripsit super predictis et ea tangentibus dicto Regi Majorice comiti Rossitionis et Ceritante et eum etiam citavit litoratorie sub hac forma. Ilustri ue ina ilico principi Iacobo Dei gratia Regi Majorice Comitique Rossitionis et Ceritante ac domino Montispesulani carissimo matri nostro Petrus eadem gratia Rex Λragonum Valenti e Sardinie et Corsice comesque Barchinone. Salutem et Votive prosperitatis augmentum. Attendentes Rex inclito quod dum prejudicio vel erreri tempore congruo non Sistitur illi ut cumque presumitur consentire. 0uod que ple-Diuillaec by Gorale

119쪽

rumque juris opprimitur veritas et excedendi laxatur licencia si cirea id opportuno provisionis auxilium Subtrahatur profecto nec lesioni nostre sic presenti intolerabili consentire per necligonciam Volumus neque pati ob deffectum providencie congrue nostre regalie

detrimentum. Sane sicut gravis de terris nostris rumor egressus vobis imponit et veritas prout sertur ascribit vos qui Regnum Majorice insulas adjacentes eidem comitatus et terras Bossitionis et Cerilanio Confluentis Valli spirii et Caliqui liberi et alias a nobis tenetis in laudum sub certis pactis sormis et modis in

instrumento conventionum et ipsius inlaudationis contentis tamquam omnium predictorum inmemoreS coutra fas et licitum et conventiones in ipsa in laudatione consertas aliam monetam preter Barchinone curere

facitis et permittiis in dictis terris Rossitionis Ceritante et Confluentis Valli spirii et Cau quiliberi. Et quod

est gravius tolerandum cudisti seu cudi secistis et facitis patenter et publice monetam in villa Perpiniani indicto comitatu nossitionis sistenti nec non constari seu fundi monetam regalem nostram Barchinone Seu argenti que intacta penitus permansisse nos a vobis contaminationem aut diminutionem aliquam debuerat suscepisse. Cumque predicta ad nos dudum crebris clamoribus jam perlata nunc tanquam eviden cia facti notoria fama comunis undique publicet et multorum fidedignorum assercio manifestet. Nosque illa velut in

comitatu Bossitionis qui est infra limites Cathaloniequique generalis nostre ditionis subest imperio in

120쪽

Barchinone quibus monetam sacere in Cathalonia nobis solum facultas dinoseitur attributa illicite perpetrata et in prejudicium legis patrie in Iesionem et uni-Versalem locius rei publice ac in ossensam et injuriam

nostre magestatis regie contemptibiliter sic comissa non possimus nec debeamus sub connivencia preterire. Idcirco presentium serie vos citamus vobis nichilominus injungentes quatenus XXVI die si feriata

non fuerit alias sequenti non seriata a recepcione presentium continue numeranda quem terminum vobis una pro tribus citae ionibus seu edictis peremptorium 2SSignamus compareatis personaliter coram nobis in civitate Barchinone paratus super predictis omnibus subire judicium et firmare de directo in posse nostro et alias debite procedere super eis prout de jure et ratione ac Secundum usaticos Barchinone ac juxta conventiones inter predecessores nostros Aragonum et vestros Majorice Reges initas et inter nos et vos noviter renovatas fuerit faciendum. Cum nos Super predictis omnibus et quolibet promissorum et dependentibus ex eisdem sacere intendamus quod justicia suadebit alioquin lapso dicto termino quem vobis Ut premititur pro peremptorio et preciso tenore presentium assignamus procedemus in et super predictis vestra absencia non obstante et contumacia exigente prout

juste et dehite invenerimus faciendum. Datum Valentio II nonas sebruarii anno Domini MCCC guadragesimo primo. A. Vicecancellarius. Que quidem littera fuit tradita Bernardo Borracii