Loimographia, in qua graves quaedam arduaeque quaestiones, medicorum quorundam ignorantiam et errorem in curanda peste detengentes, explicantur: symptomata omnia, quae peste laborantes inquietare solent, enumerantur: contagionis quoque natura et caus

261쪽

D Pssa E a Tnudae sin istri lateris carni adalligatum, omnia

eum venena superare.

Carolus Clusius in aromatum implici- una aliquot medicamentorum historia ait sieno adhuc quenquam experiri non vidisse, hoc vero verum esse, quod eius puluis amortiferis animalibus ictos liberet, venenumque ex apertis pestilentialibus carbunculis imposi tus exugat. Quapropter in illis regionibus v- bi herpetes malaeque pustulae seu exanthema- ta admodum noxia sunt, subindeque aegros necant, solent aegris per singulos dies puluerem huius lapidis ex rosacea propinare medici ad unum atque alterum granum, felici una successu Verum haec nimis exigua dosis est: quae in veneno crassis magnae activitatis non sussiciet. Hunc lapidem, quem inueniri tradunt sal ratis,atem in Pam regni alacensis prouincia , in iace i.

histricis felle unice venenis resistere scribit Car.Clusius in aromatum historia, incolasque eum lapidi bezoar, qui istic frequens inuenitur, longe praeserrritum ob raritatem,tum ob virium contra venena praestantiam. Vires eius hactenus incognitas, atque nondum vera exploratas experimento comprobasse insignε medicum Diniam Bosque Valentinum In

dum, idem Clusius affirmat, idque in duobus viris, qui venenum hausicrant, quibus vulga

262쪽

xcm aquam, cordialis enim deerat, eratq; periculum ii mora in qua hic lapis aliquandiu

maceratus erat,pi opinauit, qui illam gustu a- in aram deprehenderunt, stomachusq; corii mroboratus est, venenum linihil obfuit. Do eriptio Lia litur autem esse ius color dilutioris p . Ma purpurae gustu amaro,tractu lauis delubricus, Dasta Venetiani Saponis. Porro Ferdinandus Lopeg. l. i. historis Indicinae minit lapidis cuiusdam no minori faculta te pr diti, quam sit lapis' χoar aut Malacesis, quippe mirifice cum omnibus venenis resistere asserit. Est autem quantitate nucis auellans, Iarus admodum,eximiturq; e capite animalis, quod Indi Bulgoldali vocant. Haec Lope Z. Nostris in holtis lagris tam praesentanea proueniunt contra pestem remedia, ut exoticis iliis de caris opus non sit. Plebeis folia ruthae cum butyroci pane sitata insigne egoardicum sunt. Curatio iactentu de curatione sit , quae consit in

praecaue orsequitur nunc peculians curandae eius ratio, quomodoci iam ea cor

reptu liberandus

Ni omnia primo videndum, an Vene. num cor primo petat, an vitalis facultas sta

263쪽

i h l r. tas statim de iaciat Tam subit acta in quandoque amplo uisa in febri pestilenti viri sit dissolutio, ut derepente aeger concidat. Et in hodierna etiam pestilenti id animad Cti stibison uertitur, ut correpti inopinato de subito tunca μή se φ

moriatur,cum adhuc naediocriter habζx pu bis f. m. tantur, obrepentinam virtutis vitalis spiritu Hantur. umq; resolutionem a putredine maxime cxitiali Iuliam humorum omnium corruptione ortam,unde vehementissimum virus exha lare,vitaeq; forat in cor omnium primo petere.

haec enim est veneni talis natura genuina pro pricas cxtra dubium est. Vitali igitur in primo statim insiliu desci Ceratur acute nihil moliendum, sed quam pr mum cor tufebris di oppressi, succurrendum cum hi a xi phar

macis,quae vel qualitatevcliota ornaac lub

stantia cxicali huic pestis citcnores stant, tum soras id euocando,tum motu, inunctionibus, nicumsa' frictionibus4 similibus a corde auertendo ' Tota naimq; a itis scia euasionis spes consisti inii virium robore, ut excrementum veneficiana bur. possint expellere. Ita limaximum salutis indicium est,si virtus ita est robusta, ut venenum ad partes extimas protrudat, Gal. s. method. c. a.&3 epidem. Certissimum autem virium robustarum signa Signa Diu est pulsiis vehemens aequalis magnus sicut et ccontra, Crcbriores etpotbr mior, sudores circa frontetra

264쪽

r o DE PESTE. frontem frigidi, vomitus, naus ea repentina P . ' ς' ηψς pulsu paruus, cum scilicet tangen iiij jm V VH Videtur quasi tenue filum,motus que arteriae tres tangentis digitos non excedit: creberii em&debilis, id est,qui tactu euertiae tur, seu qui valide tactum non ferit, compres saq; arteris cedit, cui contrarius est vehemens Oculosumo; excavatio livor, virturis pro strata: dcbilis indicia sunt. His maior ex parte sic se habentibus, principaliter tamen rcspiciendum ad pulsum corroborandum cor est antidotis supra esciis iis&fogidis alterantibus, ut succo arantiorum

figida margaritis, vino granatorum milibus his autem antidota ut theriaca,&c

sunt contemperanda, ei in paruadosi, ut dictum cst. Hic maxime habet locum acetum postremo supra descriptum. Quibus rite administratis, Epithematibus odoris eris extrinsecus regioni cordis applicatis robur eius conseruare, non cunctandum cit 'arantur autem ex vino granatorum maluatico, vino communi albo odoro, qua rotarum, betonicae,aceto ,boriaginis, melissita,lucco granatorum,cilliorum, cydoniorum,

aceto rosarum cum croco, quod in ne est, tantalis,mace, corticibus citsi, camphora, am

265쪽

D PasTE. 24rbri, moscho: linteolis autem madefactis co dis regioni frequenter imponenda sunt. Corde corroborato,quod inde colligitur, si uisnum

aeger melius circa id habere coeperit, pulsu cita '

ad magnitudinem: aequalitatem quandam eis alio inclinante, si bubo vel carbunculus non eruperit, sudorificam potionem exhibere expedit, aluo tamen prius, si ante initium morbi parum vel nihil excreuerit, suppositorio, vellent clystere,vel alio conueniente purgatorio,

cxonerata.

Circa cerebri vero emuncioria, cordis, aut epatis, hoc est, iuxta aures parotide, sub axillis abscessu vel in inguinum a lenibus bubone

prorumpente aut in elim carbunculo vi virtutis expulitus in brachiis aut cruribus effer a sescente, stinanter,velut in vulneribus virulentis ni edicamenta, quae vi us extrahant ad

locum affectum applicata , videlicet sanguis igas vel cucurbitulas scarificatas, aut emplasti una ex fermento, theriaca, sinapi, cepa subcineribus cocta confectum. Speciscum attrahens est arsenicum cum bufonetorrcs acto, S magnete, praesertim si pestilens bubo ex minera martis est maxime etiam probantur, est antia,id est, ius vesicam excitando attrahunt, unde Galinus c. a.l. s. de medendi methodo,omnes fere euasisse scribit,

quibus corpus statebat ulceribus Uerum de his su

266쪽

P T. g. his supra in quaest. Hoc tenendum, vesicato. xi superini poni debere diachylon inplex, vel cum gummi videtineaturicli enim aliqua-dopera horas detinendum Remota vesica butyrum est applicandum, deinde per aliquot dic cerotum sacrum Debet autem applicari artubus.

Attrahunt porro ratione des militudinis&caliditatis oleum scorpionum, viperinum, magni ducis. Probati stimum quoque in hoc casu diachylum est curia theriaca, trahit enim, emollit, maturat, aperit, huc quoq; refer emplastrum ex allio cum camphora Emplastrum croci mitigans de maturans est, ac nodynum. Alii laridant, lilium, illium,stercus caprinu, anserinum,caninum, columbinum, anagalliden cum floribus purpi arcis, sulphur, euphorbium,scus,aristolochiam&aliacum melle vel adipe in unguentum unita. Allium certum est, magnarum esse virium in trahendo. ildam loca, ubi tumores apparent, Ongia prius fouenda praecipiunt ex decocto cham millae, altheae&similibus, postea attrahentia, cucurbitulas apponi iubent. Tumor apertus cum succo apii melle purgandus est, diuq; sic detinendus, ut scit virus bene expurgetur,tandem communibus&ge

neralibus auxiliis vulnus implendum ginti'

267쪽

Quibusdam ante omnia placet, quam primum apparere coeperit tumor, ut vitellus oui bene alitus apponatur, crebroq; permutetur. Cauendum tamen inprimis, ne adhibeantur astringentia de repellentia,venenumque sic in

tro regeratur.

PESTEM POSSIT DARI REME-rium o, sin singulariter se inmediate immittit

pestem ad aliquos puniendos,utrumne conducant remedia, ct an recte adhi

rum naturae consentaneum videatur, diligenter sit consideran- dum tum ea quoque pestilentis morbi sit natura, ut plures semper e medio tollat,quam viuere sinat, quantumuis aptisti bonis remediis occurrat urinato inepta certe est illorum iactantia, qui veterem medicinam, Galenique artem,ac diuiniHippocratis fundamenta infamaturi, ad firmanda sua paradoxa,

268쪽

hyperbolica a mei cimoniorum suorum pra

conia stabili ccla, certis remediisse omnes, paucissimis exceptis,percuraturos vociferantur, a stuto sane inuento Empiriae, quo animi picbeculae occupantur,dUcti pariterat i; indocti, no

bilc atq; ignobiles alliciuntur, scd spe fallaci

S damnosa. Plerumq; enim naturam una cum

remedio superat pestis vr aegrum occumbere omnino oporteat,3 ita qui peste pereunt, saeuitia morbi uti tur: mum interiisse putentur, quamuis medicivi medicamentorum ope, non pauci, ut qui curabiles sunt, evadunt, id quod vere&modeste confusus estGa Hiis dum erram Armen lana omnibus, quiculabiles essen , prosiisse scribit, non autem omnes , qui eam sumpsissent, per sanatos assii mat. Certu autem est, multa praeclara qui lem, usuque,ratione&experientia comprobata haberi remedia, pestilenti veneno antipat laetica, sed specificum, quod oti substantia sua viribus ei adue issetur, a nemine adhuc monstratum vidi. Itaq; videat, itii non sine vanitate υπερβολικω sua extollui, ne mundum decepi illi dicantur. Inter remedia autem praestantiora habentia camphorata, crocata Malliata Allium enim magnarum virium est aduersus pestem,ec possct trahendi crum cnd ii insignita locus tumens co emplastre tur. Adhuc est in vivis foemina sartoris cudam, cuius in collo tumorem contumacem

269쪽

ac praedurilm, lairurgi onanes conatius clude tem 2 . horartim spatio api tui, virusq; cxti axi,cmplastro dicto ex allio, c. quidam in secretis haboni antimonium diaphoreticum item extractam si ii ia Solis Mancimonii, Mi cctri&c. Sed veniamus ad alierum, quod maioris csse

dissicultatis videtur. Inter quatuor flagella Dei

famis,belli,serarum terrestrium, etiam connumera: ur cstis,quibus visitare Deus solet etiam suos Mulcisci ingratitudinem hominum .QUς- ritur igitur, si cui singularis ultionis aut castigationis loco infligatur pestis, utrumne recte ad hiberi remedias cssint ac debeant, virum prodesse valeant,nec no Hic primo distingued cum est in poenis a Deo inflictis, inter id,quod certa denunciatione Dei patefacta uenit,ut in peste populi Israelitici numerati Erechiae: inter eas poenas, quasDeus immittit hodie nutila peculiari reuelatione facta huic vel illigenti, aut singularibus pei sonis, quia cessauit patefactio consilii Dei immediata. Deinde etiam in Nρ patefactione cosilii Dei in mediata, tum indesinite totigciati, tu definite huic vel illi indiuiduo immissa non semper Deus ostendit, quid

ipse concluserit, immutabiliter decreuerit, sed quid nos proincriti simus, ut sic ad scenite tiam vocor, quemadmodum Ezechiam noluit tunc occidere, sed tame quid prona critiis esset, oluit ei ostendire, cum diceretur ei, dispone res

270쪽

2 6 P a. res tuas, nata morieris.Semper enim in his commmationibus, quantumuis directis inclusi est tacita poenitentia suppositio ut cum Niniuitis excidium praedicebatur intis , dies, nisi scilla. resipuissent, quo nomine Ionas detrectabat Dei vaticiniuim proferre, quia Dominum benignum esse adveniam sciebat, ne deprehenderetur postea vanus.Denique in medio visitationum Meffusione irae irae Deus misericordiae suae dc lenitatis memor est, ut non tribuat nobis secundum demerita nostra. His ita praesup

positis, Re podetur ad primam distinctionem,

etiamsi denuciato etiam consilio suo Deus m mitta pestem siue indesinite toti genti, tu edesinite alicui ingulari homini tam respectu laetetis Dei determinationis nobis ignotς dere spectu conditionis poenitetiae in siminationbbus Dei inclusae, deniq; bonitatis eius habitote pectu, citius non obliuiscitur Deus in medita irae, potuit di debuit Egechias etiam ante restitui otii spem temedia adhibere. E Iscet haec si1 ne benec te di nihil prodes valeant, i-

muς, relicti interim D nius conssilio, in quod in ciuirere, ut et i, Lair aesumere ex mira o debemur ne videamur