장음표시 사용
21쪽
De vita animali siMe de facultatibus intellectuallibus.
Vita animalis vel lanctio relationis consistit in DELON , phy BL de thomine.) in sensibilitate , loco motione et expressione , hae totidem apparatibus persiciuntur ,
nempe I.' apparatu sensitivo externo, Sunt organa quinque sensuum ; interno , sunt organa encephalica, cerebrum , cerebellum , medulla oblongata et spinalis ;denique apparatu conductoaeum n Vorum encephalicorum et ganglionalium Sensus et motus. 2.9 Locomotorio, sunt musculi, ossa etc. 3.' vocali , est laxiux atque ejus ann a. Dissertationis hanc partem limito ad quaedam momenta sensibilitatis , quae complectitur facultates sensationis, intellectus et assectiora is, quae Omnes, Cum Cerebro in relatione sunt, dum sensus et organa dissita tantum sunt occasiones idaearum, Conceptionum atque passionum; haec olim coutrario habebantur. Sicuti in parte altera faciam , hic rem , per dubium methodicum et sensum communem , paulo altius assumam, ut ejus Sue*essiva persectio pateat , successivo studio I.' modificatorum, sive impressionum idaearum, a.' actionis cerebralis et 3.ψ activitatis mentalis.
OsraotoG1A. Considero hic idaeas in se, abstractione facta , a motu cerebrali intimo , sicuti studemus secretionibus abstractim a consideratione actionis intimae organi secretorii. Ergo campum possibilitatum ideologicarum aggrediens , insero: Perceptionem esse modificationem mentis , quae non obtinetur , nisi per objecti re- Praesentationem , unde idaea est mera rei repraesentatio in mente iacta. DΕscABIEs). Diu jam agitata suit quaestio , Secundum ADELON , fonction do la relation art. PSycologie.) utrum mens sit tabula rasa 3 an idaeae sint innatae 3 Hinc Plato otCarthesius ; illinc stant Baco et Lochius : sed illae disserentiae solummodo sunt protractae , Per exagerationem iussuentiae illinc mentis, hinc vero modificatosum sive objectorum eXcitantium , ergo secundum seusum communem , medio tutissimus ibis;
22쪽
nam veritas residet inter duas istas theorias, quia impressiones quidem requirunturi ad idaearum sormationem, sed et mens sibi ipsa creat et determinat impressiones. Hic noti loquimur de id deis , quae ex Plicantur Pele Vibrationem aliosve motus , nam tunc nulla comparatio aliave mentalis actio esset possibilis. FACULTATES A TB ACTIVAE. Locae et Hobbes duas animae facultates, intellectum et voluntatem , admittunt. Gall. Partis mor. M la Phys. CCrp. MOL IScci. I .ain Aristoteles admittit lacuItates communes cum animalibus. Baco duas animas, ra tionalem et sensitivam, distinguit. Carthesius agnoscit quatuor facultates ; volun
talem, intellectum, imaginationem et sensibilitatem. Κant viginti quinque imaginavit iacultates sive formas primitivas et conceptiones traiascendentales. IDEOLOGin. Omnibus bene perspectis et observatis, sex praecipue facultates mentales reperiuntur; CONDILLAc, Orig. . S COHHOAS. hum. nempe : attentio, Comparatio, iudicium, reflexio, imaginatio et ratiocinium sed an hae omnes a sensatione originem ducunt 3 an semper sunt sensationes transformatae 3 nullatenus, quamvis Sensationes tamen, ut color, dolor, motus, quies etc. primarias suppeditent cogitaliones , dum per reflexionem in has imaginatio Producit secundarias , dumque idaeas omnes CONDiLLAC, des sensatiousin impressionibus externis esse analogas pro bat statua Condillac , ubi singit, se hujus locum occupare, gradatim sensibus atque idaeis analogis et relativli correspondentibus ius trui, nam alias esse origines idaea Tum patebit. Postea ad quatuor reductae sunt facultates sensationis Socundum DEsTUTI-TRLcY , olom. Hi Ol.) ad sensibilitatem, memoriam, judicium et Voluntatem: quatuor hae facultates sibi invicem succedunt , si non incognito, saltem independentera voluntate et sicuti alimenta ad stomachum delata, irresistibiliter digeruntur , sic etiam impressio, ad cerebrum ducta, percipitur, memoriae imprimitur, judicaturetc. Hic attentio est exercitium activum facultatum PrimitiVarum, reflexio et ratiocinium istarum bonus usus, et Comparatio ac imaginatio , iudicio continentur. Sensatio sola non est omnium idaearum origo ; nam praeter idaeas sensuales , Secundum L RouiGUiERE , Vstome . 3 fac. M Lams .in dantur idaeae contemplationis animae , idaeae similitudinis et comparationis, causae et essectus, idaeae morales etc. Nec sensatio est iacultas originalis caeterarum sucultatum , sed attentio , quia anima passiva in receptioue sensationum sit actiVa per attentionem ad objectum determinatum, unde duplex systema facultatum , intellectus et Voluntas ; sensibit itas sive capacitas semtiendi, et activitas sive sacultas agendi, sunt duo attributa inseparabilia animae. Systema quodque triplicem facultatem inVolvit, attentionem . comparationem et ratior
cinium , ad quas , omnes denominationes facultatum reduci valent.
23쪽
Alii alias iterum facultates primordiales seligunt, Secundum BONALD , P Smi.) ut
omnia Phaenomena intellectualia explicent, sic cogitationem consistere in sensibilitate, conceptione et imaginatione contendunt, dum memoria, quae praecipue versatur circa sacultatem praecellentem, est exercitium istarum sacultatum. Imaginationes ac conceptiones Praeteritae reducuntur in memoriam , dum ynominiscimur defensatione , quia non redit. Sensatio sive sensibilitas limitatur ad conservationem , dum imaginatio et conceptio ad munus obeundum extenduntur. Sic eruditi videntur homines , Cum conceptione caeteroquin omnino limitata, quia magis memoria utuntur ac imaginatione, quam conceptione, illic conceptionem magis exercent et minus consociabiles apparent. Denique homo manifeste movetur duobus Phaenomenorum ordinibus: s Secundum ALiBERT, Phy DL des ) prima operantur ministerio sensuum, unde idaeae iacquisitae et corporales , alia sensu intimo, unde idaeae inspiratae et generales. Homo ualuaealiter amat sensationem, ergo curiositas est primum attributum systematis Sensibilis, et ejus fixitas in aliqua re constituit attentionem, sic pueri, ob magnam mobilitatem, sunt magis curiosi, quam attenti; curiositas est involuntaria, dum attentio est voluntaria. Sensus intimus consistit ex inclinationitius sine vel cum reflexione. Memoria est reproductio activa impressionis cujuscumque intellectualisatae, et imaginatio est tantum memoria, sensu intimo, exaltata , sicuti magia Panoramatum Te producit loca multo pulchriora. Fiualiter omnium operationum harmoniam et convenientiam judicium Qxamio .
En physiologi, qui tantum puncto 1isuali disserunt.
NATURA ΕΤ cAUsA IDAEARUM. Duo Sunt Praecipue Systemata circa 'naturam idaeaaeum facultatumque intellectualium I materialismus. Cogitationum Causa est cerebrum ,
Secundum CIEBAMs, ramori du PhyS. Gumor.) quod sensationes recipit, digerit et in cogitationem vertit, hic homo est organismus sensibilis, qui ducit spiritum a circumjacentibus requisitis et commodis satisfaciendis. Definitio haec , animalibus et vegitabilibus omnibus communis , nimis generalis est, nec ad vires homini speciales ac fundamentales ducit, dum eas confundit cum conditionibus , dumque correlatiosacultatum cogitandi cum statu organorum , ut influentia aetatis , sexus, temperamenti, climatis, morbi, regiminis etc., nullatenus ad systema materialismi nos limitat. u.' Spiritualismus. Ceveharum est instrumentum, sSecundum BONAID , Physiol.) quod Cogitationi inservit, ut oculus Visui , sic homo desinitur, intelligentia cui organa inserviunt, ut impressiones et expressiones relatiVae obtineant, unde organis vilialis
mala sit impressio et expressio, ut ministris imperii corruptis.
24쪽
Votia totis tos philosophos et Phrsiologistes qui Planent dans les nues de la mecu
FACULTATES CEREBRI FUNDAMENTALES
organum actuum intellectualium esse cerebrum probat defatigatio istius organi , requisita integritas, generaliter etiam angulus iacialis Camper , angulus occipitalis Daubenton , ac Parallela faciei et cranii Cuvier, quia cranium generaliter est in Tatione voluminis cerebri et facies in ratione evolutionis organorum gustus et odor tus, unde iacies est relativa ad Decessaria physica , cranium ad intelligentiam. Cerebrum est compositum sD'ayros te Osition de la doct. du docteur Gall. pari. chv. 4, 5, 6, 7.ὶ tot organis sive s3stematibus peculiaribus, quot sunt pro- Pensiones aut iacultates primordiales inter se disserentes, in actibus intellectualibus atque moralibus , quia facultatis actio semper est in ratione evollationis systematis ejus fundamentalis, sic odoratus animalium extenditur pro eVolutione nervi olfactorii : atqui facultates sunt multiplices et disserentes , quia Variatio occupationum tollit defatigationem, quia una facultas alteri praecellit et quia monomani a sanatur Provocando idaeam oppositam. Ergo systemata cerebralia quam is anatomice demonstrari non possint, ut facultates sundamentales, sunt multiplicia, sic dementia est saepe partialis, ac laesio physica tantum unam aliquam iacultatem Saepe modificat, sicque , cranium generaliter sormam cerebri offerens vel protuberat vel deprimitur, sacultatibus , pro diversitate hominum, temporum et aetatum, apparentibus vel disparentibus. Inde craniologia , per tactum communem Probata, desumpta est. Des la mient quo muchanet ri la in do Sos Dura,
POpe, tria. de BESNEL. Facultates abstractivae, Secundum Gall. Pan. mor. M la ρ Sial du cerse. ωOLI.' seci. I. ) ut attentio, Voluntas etc. Sunt generales, sicuti gravitas et extensio omnium corporum, atqui, sicuti corpora Omuia non sunt ideo aequalia et argentum aut aurum , sic etiam iacui latum fundamentalium disserentia est adeunda , nam , si mansissent scrutatores ad abstractiones, ignorantiae tenebris, res naturales adhuc obvolverentur. Facultates fundamentales s id. feci. a. 3. in non sunt capaci tales passiVae, qui innuentiae sensationum , educationum , sonsuetudinum etc. Sunt tantum con
25쪽
ditiones, quibus Virium cerebralium organa exolvia in laur, exaltantur aUt alle Palatii P .
ergo propensioneS et Vires Galli. mol. 6. ' Phil. , l hom me salculatum sunt' innatae, aut praeexistentes ab una parte, disserentes ab attributis generalibus, in tel lectu, voluntate etc. ab altera. Sic ad facullatem tria concurrunt ; unde: DCUS secit hominein ex glutine terrae, est idaea sublimis.
Automata carthesiana Secundium obser se. Dior. Sur linst juct deSanim. Dur industrie et leurs mors. Par REIMAR.) non possunt sensibus instrui a Cideo non admittenda sunt, et Cotid illac, ut evitaret carthesi an ramum, concedit rationem animalibus, atqui animalia sive belluae non acquirunt i Ddustriam suam Per experientiam, reflexionem, comparatiouem, inventionem et C. dum instinctus
industrialis ipsis est innatus et consistit in distinctione necessariorum , in inclinatione commodorum et aversione incommodorum. Ergo animalia non habent gradus inferiores rationis, quia non possunt sibi sormare idaeas generales, SiVe abstractas nec consequenter objectum individuale judicio submittere; Deque habent signa abstractionum Secundum ADELON, de la sensibilite) sive linguam artifici allam , quae quasi materialisat productiones spiritus est que vera Methodus analytica. Intelligentia sola format CUVIER , rogus anim. introd.)-, quae Sunt abstractiones, quibus praesigimus igimanes, unde signa , quorum concursus constituit Iinguam. Talis est' intelligentia hominis, quae educatione et studio debet propelli, sed belluae instructae sunt Sen Sihus magis acuti S ac armis naturalibus offensivis et defensivis. Animalia habent REIMAR, ορ. cit.) certe speciem animae analogam sensationibUS, Unde inclinationes et aVersiones, unde eorum repraesentationes confusae sunt simulacrum nostrae facultatis intellectualis. Facultates Cerebrales sutidamentales hucusque observatae s Gall. ορ. cit. Hos facult.)sunt viginti septem , quarum noVemdecim sunt communeS omnibus animalibUS , scilicet: instinctus propagationis, amor maternus, amicitia, defensio sui, instinctus Vorax, malignitas, Proprietas, Superbia, Vanitas, circonspectio, educatio, localitas, Sensus, perSonalitas, VerbaIitas , artificium linguae, relationis, coloris, soniet numeri , denique instinctu& mecanicitatis. Sunt octo homini exclusivae facultates , quae actuum humanorum Surit fundamentalhS , nempe: sagacitas comparativa di
ingenium metaphysicum, ingeritum emphaticum et genium Poeticum , bonitas, imitatio, firmitas ac religiositas. Spurghelm adhuc alias adjecit, ac Proinde earum
Possunt dividi iacultates fundamentales, Gaz. UOL. 6.' Phil. de thomine) in sentimentales, propensivas, qualitativas , intellectivas etc. sed haec divisio est mere arbitraria, sicuti et illa facultatum communium homines inter et belluas. Ergo unica
26쪽
dantum divisio valet, scilicet in facultates sundamentales et attribula generalia. Sic
servantur fractus laborum Praedecessorum, dum ObserVationes, experientiae etc. ma-Hent , causa proxima sola propulsa. Habemus Id.) attentionem , memoriam, iudicium etc. unius rei , nullam alterius , ergo quaeque facultas fundamentalis habet sua attributa generalia, quae sunt earum variae modificationes, pro Varia activitate. Ergo dum facultas suudamentalis existit, facultates successiVae perceptionis , attentionis, memoriae , comparationis , judicii, rationis, imaginationis , in entionis, ingenii caeteraeque citatae, quarum successiva applicatione , educatio successivo cum fructu propellitur , quoque existunt. Generaliter attribuitur Icl.) origo artium , scientiarum, societatis etc. et commodis satisfaciendis et reflexioni Destuti-Tracy.) Sed hae tantum possunt esse causae Υemotae, dum causa proxima, sive Verus fons Sunt vires iacultatum suDdamentalium. Ergo scientiarum progressus sive persectibilitas consistit vel in acquisitione noxae facultatis, vel in progressu indefinito cujuscumque iacultatis fundamentalis , atqui numerus instrumentorum materialium est determinatus pro hac creatione ; Ergo omnis scientiarum persectibilitas proxim4 dependet ab indefinita persectibilitate cujuscumque iacultatis fundamentalis. An ex oceano illo immenso opinionum magismagisque persectiorum, Secundum ViREY, di t. des sciences med. in an ex continua illa scientiarum revolutione, sequitur pyrrhonismus universalis 3 nullatenus ; nam impedimur natura vostra, instinctu,
prope usioue et Sensu Commurii. ATLES quidam et Scientiae Vel evum non Sunt compa-
mandae cum illis neotericorum, Sed lautum objectiVe disserunt non subjectuve, nam, profundamentali nostra Conceptione , iacultates amittunt , Gaz mol. 6. ' ρρhio de homine.) ab una parte, id, quod lucrantur ab altera. Ergo manemus in circulo altitudinis et nullitatis, ac mundus nostrae intelligentiae est Summa aequalis organo
Lovrit humain a sos γο quos des sagesse et Es msrtig gran ur et des deca donee comme la Sociale et ira Opinisus, m Teing mon do , Pascal) soni los doctrines dominantes. De la Men is essat Sur l'indisi ) Chaque siccio Pro luit, Parte ProgresS naturet dUS lumiores , uno sortes de mut generat qui domino dans les sciencos et qui Semble erati amor muF LS CSPriis. PINEL, introd. NOSOlagis. Ergo sensus communis et methoduS est ramus aureus, qui nos ducit in labyrintho intelligentiae, et sensus communis per methodum sit competens. Nunc ad tertiam concurrentiae
facultatum essentiam tranSeamus.
27쪽
Α vi vitali distingui debet anima rationalis, quia sine ea nulla Sensatio , dum inulla conscientia, nam quomodo sibi rationem redderet impressionum Productarum 3 Ergo si unus esset homo, id est, solummodo materialis, non doleret, quia nesciret unde doleret. Cognitio hominis aeque quaeri debet in anima ac in organis materialibus , sSecundum A LIBERT , P Siol. des Passioris .in quia corpus est tantum iusta umentum harmonicum reflectens, imitatis et re producens Phaenomena animae. Dantur
homines debiles, qui velocius cogitant quam robusti ; spiritus quidam abundantes et scecundi rectitudine destituuntur; alii prompte procedunt , sed stant minimo obstaculo ; alii lenth procedunt et nullum obstaculum inveniunt. Ergo in mente quaedam inextricabilia latent. Meus debet esse simplex Secundiam KANT. Phil. transcendent.ὶ ut cognoscat et ut multiplicia comparet et judicet. Homo quisque sentit metalem suam ejusque modificationes, Vis sentiens est subjectum et objectum, Sentiens et ScnSum mel notum , vatio illa non limitatur ad sensum intimum, sed vult, et actus suos manifestat opeorganorum dum Vis Vellens et movens disserunt , quia saepe Volumus id , quod non Possumus. Ergo, contra opinionem Volney sles ruines in , Veritas et certitudo primaria non est objectiva sed subjectiva. Ergo ad certitudinem eXisleutiae mentis pervenimus , BONALD, Physiol. non solum per sensum communem, per analysim idaearum vel per processum quemcumque mechanicum , chemicum aut inductiVum , sed per expressionem sensibilem, qua actione determinata, Voluntas manifestatur , ut sacies speculo, id quod nos certiores iacit, rationem illam uori esse illusoriam aut speculationis productum. Lame est distincte Eu corys , Parcoque les ideos LCtondus et de simple disserent.... δῖOuS ne Potisons Pas Muter de Cette union, PuAquo HOuS SCutonS et quct nouS a Monsuu COγS.... la controissarice des Dis de colles union CSt se Secaret creat eur. En CDPie method. art. log. et et metu.)
Fatalismus non potest deduci ex ista unione vel ex influentiis corporis in atii imam , quia sentimus nostram libertatem Gall. Pari: mori. M PhysiOl. ωol. 14eci. 4.') ; sed et etiam libertas illimitata et absoluta repugnat naturae entis
28쪽
contingentis sive creati. Libertas consistit in facultate attentionem fundamentalium facultatum praebendi alicui rei, sive utendi facultatibus fundamentalibus ; inde responsabilitas. Omnis facultas primitiva varili excitabilis est, s Gall. mol. 6.' phil. de Phomme)et secundum gaeadum excitationis natatuae desiderium, gustus , propen Sio , neces sitas, passio, delirium etc.; si excitabilitas deprimitur nascitur assectio deprimens, ut timor , tristitia, desperatio etc.; hi varii et oppositi gradus in bellu is et idiotis
videntur frequentissimi, dum, in homine exculto et bene educato, .lonias triumphat , et ratio est complementum si vo summa activitatis simul laneae omnium facultatum pDimitivarum, sed homines vitiamnum intelligentes raro sunt ratio
Propensio irresistibilis ad malum est miseria secundum exposit. de la doce ctour Gall. Part. I.' chv. 3.' in quae debet legibus reprimi, unde earum De S- sitas, propensio illa contra libertatem non peccat, quia potest existere Sine actu, pro hac opinione etiam stantes Patres Ecclesiae, dicunt et nec tardum ingenium , nec labilis memoria, nec sensus obtusus, nec Vita langenS, Peum Per Se Statue-vunt hominem, sicut nec contraria innocentem, et haec, non ob aliud, nisi quia est hoc necessisto, ac, Praeter voluntatem Posse PrmVenixi , Prestatur. AU-GusT1NUS de lib. a Q. M BERNARDLs lib. arbitor.)Queue que soli en la Passiora re ante Contrelle la racton est fous Ent in uisSan C. POPE , essat fur liom. trad. de du BΕsNEL.)Singula iacultas fundamentalis habet suum motivum s Gall. mol. 6. ' phil. de Ilioni. in proprium ac felicitatis desiderium. Et in cerebro nulla stinctio, nulla
facultas centralis est, nec organum caetera sub dominio tenens, sed quodque organum cerebrate sua Vice regit caeterorum actiones, Prout actualiter in majori activitate VerSatur.
Ergo sicuti ideologistae erroveh posuerunt Secundum Gall. ωοL 6.' Phil. Hel m. in in sensatione , attentione etc. originem facultatum intellectualium, sic etiam moralistae , in amore Proprio Volneyὶ in selicitatis desiderio, in gaudio et tristitia, in amore et odio I De Weis in erronee posuerunt originem iacultatum assectivarum , nam cujusque facultatis landamentalis usus proprius gignit virtutem
29쪽
et vitium, unde praeceptum landamentale, observatio et studium sui, ut unusquisque secundum naturam Suam , Propensionem et dispositionem , assumat educationem congruentem religioni ac legislationi consentientem ; nam Vocationem non secutus, sive eXtra naturam suam Positus homo, majori difficulate regulariter et tranquille Vi Veret. Considerationes hae sundamentales coincidunt cum generali divisione ethicae praxeos, s Secundum Institutionum Philosophiearum cursus no Mus Lugduni. Deothica.) quia haec immediath cum causa proxima fundamentali, quae sola propulsa est, cohaeret, Sic actuum humanorum principia interna et externa dicuntur, interna sunt conscientia et Volontas, externa vero sinis et lex, atqui, principiis his positis, actus humani cum iis congruunt vel non, si congruunt est Virtus, sive bonitas moralis, si non congruunt, est Vitium sive malitia moralis. Ergo bonitas et malitia moralis, sunt actuum humanorum qualitates sive proprietates, quibus nullus actus indisserens haberi potest. Ergo virtus et vitium fluunt ex usu facultatum sundamentalium, quarum Vires Propensivae conscientiam et Voloutatem constituunt, sini4 et legis necessitatem sentiunt.
30쪽
De vita vecteta a, Seu de iacui tatutas organicis.
IN GENERE. functiones nutritivae intertinentur magno organorum numero , quo-Tum sorma, Volumen et structura disserunt, quorumque praecipua cavitate thorachica et abdominali continentur. Quintuplex apparatus organa illa constituit, nempe r digestivus, respiratorius, circulatorius, absorbens et secretorius, quibus functiones totidem correspondent, quarum actioni materialia nutritionis aut vegetationis submittuntur, successive per oeconomiam Pelluntur et mutantur, unde facultatum organicarum scopus est elaborare, extrahere et addere oeconomiae sub Stantias noVas, quae renovatio organicae SubStantiae est chemia animalis BRousa.
Variatio hominum, atque petatum dependet ab influentia modificatorum vitae essentialium, et si organisatio illis modificatoribus, quod impossibile est in haererum positione, non indigeret, tunc omnes homines essent iidem, non existe- Tent morbi, et longaevitas protraheretur, unde Vita vegetativa est continua luctacum rebus externis, sive cum legibus generalibus, quarum aequilibrium constituit sanitatem ; lucta illa sustinetur et mors aVertitur Per Vim Vitalem, qua sublata, mox organisatio ruit. Objectum speciale Physiologiae est motus organicus, sive va- viatio formae determinata per stimulos externos, dum stimulus tuternus est eorum repetitio, ergo in motu triplex est concurrentia. DARWiN. ZOOnomio. Ergo sa cultates organicce tria nobis consideranda Osserunt, scilicet : modificatores , organisationem et vim vitalem, quarum successiVa notio medecinae progressum probabit.