Pompa feralis, sive justa funebria

211쪽

POMP. FER. LIB. IX. ipsa era religione ope siti. sunt. Novi multos esse sepulchromni iuraraim adoratores noui multos qui cum luxuris sim se per mortuo b - 1nt, creputis cadaueribus exhibent super e

pulifila seipses sepeliunt.

AT qualis vestitus accumbe INHim In te ratibus cornisi Albus, sicut Min alijs conuiuijs; nefas enim ducebant atratum ad epulas hasce accedere. Id nos docet Ciceronis inuectiva in Vatinium, cui tanquam scelos quoddam bijcit,quod in funebri conuiuio pullatus coetinuerat. tque illudetiam stare cupio, A consiθρ,aut qua mentefeceras, et in epulo Cn. ti familiaris mei missa puta accumberes iquem , n quam videtis,quem audieris quo exempti, quo mores ceris Dices supplicationes te ista non putasse optimi , nullae Derinjupplicationes re sciis unquam coenavit atratus Et paulo post sinia in uam in αἱ domestico, tus in funeresamiliari coenanit finit iuuatev c. Id tandena notandum atro die mortuis parentare nefas suisse habitum.Macrob. Sed

Fabius Maxim Aeruilian. Font.in libr. . negat vortere atra die parentare sui tunc Ianum Io-

emqμepraeseri necesse st, quos nominare atra be

212쪽

POMP. FER. LIB. IX. ars Erant autena atri die, ut docuimus in no

stro Philomus o quil, is Romani ali id it -

dem acceperant, cuiusmodi fuit dies quo Iul. ii, Caesar fuit interfectus.

r. Anniuersaria exsequia non priuata solum sed etiam public. c. Mensis et dies publicarum.

Harum autor. Nolim putes iusta anniuersaria fuisse tantum priuata sed etiam publica lato quodam mense, dieque,quemadmodum apud Christianos. Erat autem solemnis ac status Iustorum anniuersariorum apud Romanos naensis Februarius: dies autem et isdem mensis decimus nonus, hoc est xi. Kal Marti ut videre est cum ex veterivalendario Romano, S ex Cicerones Februari autem mense qui tunc ex , tremus anni mensis erat ori parcuet vol e o -

Horum vero feraliorum originem Ouid nostro ab Enea deducit cuius versus notatu digni, '

quod multa de itistis Anniuersari s habe nr

E'hbno tumulis anima piacare paternat, dial . Parvaque in extrudias mune ferre oras. Parva petus Maneso eras radiuite 'ata est 7 1-ere,non a uidos o habet ima Deos.

213쪽

Inque mero mollita Ceres,vioiaque fluta, Haec habeat media testa relicta ita. Nec maiora meto edo his placabilis umbra est Adde preces 'bitis G sua verbasoris. Hanc morem necipietatis idoneus auctor, Attulit in terras iuste Latine tuas. Ille patrisgenioselenim, Ona ferebat: incpopuli ritus edidicere pios. At quonda, ἀυ agerunt maribus armis Zella arentales c cruexe dies. Non impune fuit: nam dicitur ιminea isto Roma suburbanis incaluisse rogis. Via equidem credo. Hii ex se heruntur, Et tacite questi tempore nodb aur. Perque dias is latosque diutisse peragro . Deformes animus mulgus inan erunt. Tollea praeteriti tumulis redduntur honores, 1 rodigi que venit uneribu que modus.

i. Tempus tu ius antiquorum pri

uati p. Nemini nubcrepoterant

mulieres ante legitimum tempus

e facultate Poenae si nubsit

seni Tempus L ius au tum.1. Causae tu lustres. 6. Tempus in alijs lugendis.

CVperest ut quandiu apud veteres lugeri

solerent mortui explicemus. Constat autem ex veterum monumentis tum ex Plutarcho

214쪽

Po ΓΡ FER. LIB. IX. 18'iarcho mentes decem viros ab uxoribus viduis lueet consueuisse monia lono immuli. ius tempus B.: tui esse mensium,aec in qua diu irtuo, uti dxori s viduitatem seruant Ouid. de Anno Romuli de com mensium agens ait, Per totidem me es a funere con 'vos xor, Sustinet in vi ua signa domo.

Et cum idem muli de nulla ero denario dixisset,addit suctos igiturnu hieros struauit in anno, Ποι luget spacioso ina moesta virum. Seneca Guaiores decem mensium pactum tu

tentibus diros dederunt.

Quia vel Rc inuti annus de cena tantum constabat mensibus, ut fuse ostendimus in nostro Philomusio,ideo illud tempus interduab autoribus annuum vocatur, Vt a Seneca; nnaumfaenunis ad hondum con timere ina rores , non ut audio tu rent , fed ne diutius. Quod idcirco dixi ne existimes hoc intelli. gendum de Anni dimensione quae Numae tepore erat sua ta .Etenim quamuis hic Annum Romuli duobus mensibus auxerit, iii luctu tamen nihil immutauit, ut docet Plu tarch in eius vita. Ita autem luctus tempus erat definitum, ut ante legitimum tempus illius nubere nemiari possent, ii id peculiariter a Magistratu aut Prin cipe im petiissent.. iod si non impetrassent ec tamen nube-ient infame salietore sebaiu multabantur: Plutar cui e . iatra Id co 'orisna1 e . A

215쪽

maccam praegnantem ex Numae legibus immotit. Caeterum Imperatores Gratianus, Valentinianus reserente Κirchmano decem mensibus d nos adiecerunt,integrum annum Numar,lugendo marito praescribentes. Sic enim Cod. de loquitur lecta Si qua ex Duranis perdit mari- -'dii O, intra dum spatium alteri scitinauerit nubere

paruam enim tempusps decem menses seruanda a lycimus,tametsi dipse is exiguum putemus probrosia inusta notis hon floris,nιbili uetersona decore clivi e priuetur . Ex hoc igitur tempore. 'vetores duodecim mensibus viros suos higere coeperunt, nisi ut iam diximus vel Senatusco-sulto, vel Principis beneficio luctus ipsis te- mitteretur,quod fieri solitum docebimus suo

loco.

quid mero causa fuisse existimandum, inquis,

Kirclima ius, cur meteres mulieribus ham ii di neci itatem imponerint 3 Vna misi iidetur esse publica homL. Turpe enim quasi ire lima cuiusdam intemperantis signum iudicarunt, farminamsimulata rogo ei ariti reuersas , descundis statim nuptus cogitare, udum extincta funeli face ad nuptialem e vestigi properare causetiam viros plerumque monere letne lugu- tribus primo quoqse die depositis ahdo adbucinrantvim non tepescenti a pri 1 is concubitu lecto, aliaco sim xorem indutant quamquam id legibui facere non prohibentur . Sic emim expresse lex ia.

UXORE VIRI Vor RE NON COMPELLUNTUR.

Et Seneca, Visis nullum is timum influs tempus est,quianu sim boni sum. alia suit, metus Reli-

216쪽

POMP. FER. LIB. XI. 39sionis&superstitio,i Nabant enim Manisso Guid nisi et gerenxur. Vnde putrius, aeres cum n3 eum pudorem , tum et tum tui aluti c.

nodumrspicit,ne forte immat late N. uptiarum indignatione iusta,nianes acerbos mariti ad ex tui salutis tuae fuscitemus.

Tertia caiisa fuit ne familiarum fieret confusio ec turbaretur generatio prioris mariti. Habes tempus uxoris ita lugendo marito, nunc indicandum tempus in alijs lugendis.

Indicet Plutar. Numa lugendi mo ut apro .ctatibus tempstrib isque Hatuit puerun x Met lugeri tri- imo turnorem, ne P etiam natu erandiorem plures mensium qua et misisset anno ad eccm Itie, prolixiore et aetatei lugere nutam.

CAPUT VI.

i. Ludiu publiso qui est ti

HActenus de luctu priuato, nunc depublico. Quis enim dubitet virositae clade Republica meritos a Matronis des tos Hunc honor ira Iunio Bluto primo Co-suli habitum donon strat Liuius Sed multo

maius decus publicafuit moestitia, eo ante omnia insignis quia Matronae annuin ut parentem, euv3luxerunt, quod tu mater ditor violata pudicitia

si , et Habitus est 5 hic honor P. Valerio Poplicolat ut idem ait Luxere 2 Iatronam brutu. Sic Meni Agrippae de Coreliano asserent cDionys Halicarnailqo. inio honoreas eis usesti Augus . Imp. dc quidem ex Senatus Consulto Dio I iri in luctu Domini perpauco Lib. I c.

217쪽

senatus annum luxerint.

;. Vterque luctus terdum minutus est quas ob causas et . a ius et tria I; tempore minis ornatu abi ciebatur.

Minuebatur tamen interdui luet hastam publicus, quam priuatus. Ille aedis dedicatione,cum a Censoribus lustrum condebatur, cum votum publice susceptum soluebatur; ilae tres causis ab uno eodemq; fon emanant quod nimii iam nihil magis religionis aduersari crederetur ceremon: js, quam luctus Privatus, chim liberi nasceretur, cum honos in familiam veniret, chim pater beri aut vir aut frater ab hoste captus domu rediret,ctim puella desponsaretur, cum propinquiore qui cognatione, quam is qui lugeretur aras cis aas causas ex est

attuli.

Reliquum est, luctus tempore omnem ornatum abiectum fui is omniaque laeta vitata ostendamus, idque cum in priuato, tum in publico luctu Alex Neapolit. de utroque:

218쪽

Po M p. t R. LIB. IX. I xi exuentes, ultis: Jes 'munt barbam capi uni ;fum n tiunt. In public' luchi ii quis Principudecessisset iustitium a Maistratu indiceba-xur, inac saepe sponte su mebatur Tacit dena orte Germanici Hos vulgisermones audita uem adeo incendit , ut ante ericii usa istra unis. tuum, cute enatusconsultumsuinpt iustitio. 're citur ora, Lude emur domus passi in feratia Og mitus, rus compositum in V enlatione. Et quamquam neque insigni ius iure itiu ab inerent, altius animis moerebant. Pedo Albino Ianus, Iu Iὸν Iura silent, mutaeque iace ut sine viudice leges,

citu toto μι pura nusia for. Consules nolo lita sede, sed humili aliqua, puta Praetorum aut Tribui orum sediise legit Circhmanus apud Tacitum tonsule que ede vulgaripe speciem mae litiae id est sedibus Prς-xosum aut Tribunorum. Nam horum Mona rtet nium Senatorum sedes humiles erant, altae

vero Consulum ut obseruauit Lipsius. Initiuato vero luctu quilibet limine ac d

mo e continebat Plin. filia ad A, an togo Lib. .m tent i quia me recens adhuc timine contin mei fuit. 3.

Fugiebant omnes laetos congrcssus ac festiuas blemnitates, ne aliorum gaudia suo lu- macularent: Symmachus, neque Mim initiata officia obire lugentes, sertasse etiam sitiri e i p. ii. tutem testrum mea tristitudo e traheret. Fugiebant praesertim Contuiuia Paulus: 'il in t Lib q. abstinere debes a Conuiuirs Sueton narrat Ca

ligulam defuncta sorore Drusilla iustitium indixi illa, in quo risisse Liuisse, inuasse cum parcn-

Aa iij

219쪽

i POM . FER. LIB. IX. tibus,m coniuge liberi ue Opital fuit. Quid me focum quidem instruebant. Iuuenati

Turrigenetiimus cfus Urbis, tunc odimus ignem.

Vbi vetus interpres: Nec cum in nostra domo fera patimur, quod lugentes obseruare olent. Apuleius. bifatue qui in doni unesta caena es requiris ι qua tot iam diebus esumus Io quidem τι uso mi u . Ex quo ritu Mart. F. t '' δ' perennem Tibullus onem a fidi in dixerunt, qui propter luctum extinctus nunquam fuit.

220쪽

PETRI MORE STELLIDAE

IUSTIS FUNEBRIBUS

LIBER DECIMUS.

r. De cerimonij habitis in funere

eorum quorum corpora non Inzeniebant.

Vorum ergo corpora non . Cer inueniebant, seu haberi non mon .

poterant, iis CENOTA- PM IV M, scit ima narii lopalibiu extruebat antiqui, ne defunctorum an inata liquot annos ad inserorum fluminum ripas vagarentur.Tantum autem, ait Seruius, valebat in mi, tuantum plena sepultura, hae circa absentum cadauer, ortivique qui per rina re one ebi

fent, corpora quibusdam solemnibus ficris siebat. Idoc aperte demonstra Virg. de Deiphobo