장음표시 사용
271쪽
quoque Philistaei graui dysenteria a Domino percutiuntur,terraque eorum a muribus devastatur.
Septimo itaq; mense satrapae Philis ij m conuenientes in Accaron, facerdotum suorum consilio ad placandum Deum Israel, arcam plaustro nouo impositam cum quinque anis totidemque muribus aureiS per duaS Vaccas lactantes remittunt usq; Bethsames. Qua visa Bethsamitae laeti per Levitas arcam deponia ibique in agro Iosue super lapidem magnum plaustrum simul ac vaccas Offerunt holocaustam Domino. Deinde cum arcam aperirent ac curiose inspicerent, percutit Dominus declarioribus viris, o & de Vulgo, SO. millia. Tunc rogatu Bethsamitarum viri Cariathi Are in in arim reducunt ad se arcam, & inferunt ea in aiathiarim. domum Abinadab: ubi sub custodia Eleazarisiiij eius manet 2O. anniS.
P.Reg. . quos Samuel congregat Vniuersumnier. . d. Israelem, transfert arcam in Masphat, ibique foedus Domini renouat populo, Vt ab tectis idolis,toto corde seruirent Deo soli: populus coram Domino peccata confitetur, fiet atq; ieiunat. Philistaei Tunc Philistaei veniunt contra eos in prae-Dςo x n- lium, sed Samuele agnum Offerente holocautiti,,u stum Deo,&pro Israele Orante, intonans de caelo fragore magno Dominus , Philistaeos exterret ac conterit, reliquos Israel caedit ac
persequitur usq; Bethchar. Vbi Samuel lapidem adiutorij trigit, urbes olim per Philisti Os Israeli ablatas recipit , ac deinceps habitas
in Ramatha,"annis circumicnS Oppidatim, iudicat Israelem in pace. Cum autem senuisset Samuel, ponit a.fili- β P ' os suos iudices super Israel in Bersabee qui per auaritiam acceptis muneribus peruertutis iei pesti iudicium. Itaque anno 38. Samuelis omnes se- Regem. nior SIsrael conuenientes ad Samuelem in Ramatha,postulant ab eo constitui sibi Re gem exemplo gentium . perplexuS Samuel, orans Dominum ea de re consulit. quo aegre illorum petitioni annuente, quod Deum LC-gem habentes, regem sibi ex hominibus flagitarent, Dei iussu Samuel populo ius regis praedicit.
QV B haec Saul filius Cis de tribu Beniamin
Ovir electus & bonus, ab humero surtum alutior omni populo,corde tamen humiliS,querens asinas patris sui cum famulo ingressus urbem Ramatha ad consulendum Prophetam,peruenit ad Samuelem.qui Deo reuelante indicat Sauli asinas esse inuentas, &ipsum salutat regem, & in prandio primo loco Sc ci ho honorat. ac mane secreto Vngit euin Resiuii κ gem super Israel, & Osculatur. Varia ei dans vultus. signa, quibuS credat se certo a Deo Vnctum. discedens itaque Saul Dei spiritu mutatur in alium virum, & obuium habens caelum
Prophetarum prophetantium, afflatus di ipse Diuino spiritu, Vna mam eis prophetat, cunctis ob hoc admirantibuS. Hinc Samuel conuocat populum in Mas I. Reg.rinphat,arguit quod abiecto Deo , petierint regem Saul sorte repertus, publice eligitur in .
legem regni populo recitat,in libro scribit,& tua. coram Do mino, id est, in arca reponit Saul repetit domum in Gabaa, multis pijs ipsum comitantibus , impijs autem calumniantu
Post mensem Naas rex Ammonitarum ἐ-TU ii obsidens Iabes Galaad, foedus non admittit, nisi ut ipsis Iabenitis omnibus Oculos dextroseruat & effodiat quo audito Saul venies post boves ex agro, Dei spiritu accensuS conuocat in Israel exercitum 33o. millium. quibuC cum Ammonitas percutit ac disperdit. Vnde Samuelis hortatu populus pergens in Galgala,ibi coram Domino innovant regnum Sau - - lj,laetique sacrifica lates in regem confirmant. Tunc Samuel iam canuS ibidem coram r. Re M. Deo,Rege,& uniuerso Israele, quam integre inter ipsos conuersatus sit, etiam populo attestante, declarat: ipsorumque erga Deum ingratitudinem reprehendit,quod pro Deo rege,qui tam diu Israelem seruauerat, totiesque ab hostibus liberauerat, hominem regC protectorem sibi postulauerint. Vt autem in hoc se peccasse sciant,inuocat Deum ,& ecce iam messis tempore subito caelitus dat tonitrua & Samuele pluuiam Vnde populus territus, fatetur pec- .rRDte, tincatum. quoS Samuel hortatur, ut relictis ido ' P μ' lis,Deo considanter adhaereant, promittens se incessanter pro ipsiS Oraturum. Sub haec Ionathas filius Saul percutit sim I. Reg. rytionem Philistinorum quae erat in Gabaa. quo audito Philistaei, innumero exercitu castrametatur in Machmas. unde Israelitae pauidi, abscondunt se in speluncis Sc munitionubiis,alij fugiunt trans Iordanem. Saul autem iussus in Galgala expectare Samuelem diebus ut sacrificium offerret ibi, septimo die sius A. i. tardante illo , clim populus dilaberetur ab eo,Rex ipse illicita praesumptione sacerdotis usurpans ossicium,Offert holocaustum Deo. ς. R Mox veniens Samuel,ait illi: Stulte egisti,n quaquam regnum tuum stabit ultra quaesiuit Dominus sibi virum secundum cor suum inducem Israel.nempe Dauid .his dictis recedit. Saul vero cum Ionatha dc 6Oo. tantum Viris ijsq; inermibus ascendit in Gabaa. Porro Ionathas in Deo fidenS, cum armigero suo patre inscio castra Philistijm ingreL in
sus, multos hostium Occidit, caeteri Dei mira--λ culo territ1 turbatique se inuicem Interficiut. mutuo se mox Saul,consulto ibi coram arca Domino, .ccidum.
cum suis reliquos profligat ac persequitur vCque Hailon , populffmque adiurat, nequis,
intermisi a caede,comedat ante Vesperam. cuius ignarus Ionathas, lassius & esuriens in syl-ua paululum mellis gustat, & illuminam tur oculi eius. Ob quod a patre Occbdendus,populo suffragam te liberatur. Anno
272쪽
1 NNO suo primo Saul verbis Dei iube-
tr Atura Samuele, ut Amalecitas, eo qcrim pugnassent Israelem ascendentem ex Aegypto,peniim internecione deleat,nec parcat cuiquam. Itaq; pergenS eo cum exercitu a Io. milPel tio lium, percutit Amalec ab Euila Vsq; Sur, po-W-ὸς pulum pecoraq; Occidit, ac Vilia quaeq; aliperdit: Agag autem regem, & pulchra qaqque, Optimasque greges reseruat, Vt immolaret eas Deo, ac in Galgala adducit. ubi Dei iussu Sas ut DE, muQl, licet tota nocte pro rege Oramet, arguit inobedies. Saulem quod non partaerit verbo Dei,asseres regno dei j Deum malle obedientiam,quam victimas rudeoq; Diuinitus regnum ipsi ablatum, & m e-liori datum pronunciat, idq; scissura pallij sui
significat. mox ibidem coram Domino Agag regem in frusta concidit,reuersusque in Ra matha Saulem domum in Gabaa regressum Vltra non Vidit, quem tamen reprobatum a Deo iuget.
AReg. r . CVB haec Samuel iussu Dei pergit Bethleem domum Isai,qui & Iesse,de tribu Iuda,&Davide filium eius nouissimum, adolescente
rufum,pulchrum,fortem dc prudentem e pa-D uid ν scuis accersitum,inibi inter . fratreS eius Vn-:π' ' gla in regem Israel dc directus est spiritus Domini a die illa in David,& deinceps. qui reuersus ad gregem patris, leonem & Vrsum raptari Pr . Oue fugientes apprehendit & occidit. Spiritus autem Domini recessit a Saule,& agitabat Vexabatq; eum spiritus malus,ad querefocillandum accitus a grege psaltes egregius David,ei' gratiam inuenit, & statim factus Dauid sal est eius armiger. Igitur quandocunq; spiritusae daemo malus arripiebat Saul, Dauid citharam ma- ς ς PH nu pulsans, psalmos Deo canebat, & spiritus
1 ng. in Paulo post Philistaeis congregatis ad praeibum in monte inter Sochoi Iudae & Aaccha, Israelitis autem castrametatis in monte opposito,Goliath Philist us gigas prodigiosae staturae stans in valle terebinthi inter Vtramque actiem, suis viribus & armis confisus superbe prouocat Israelitas ad duellu, id est, singulare certamen. cumq; ita per dies O .mane & Vespere exprobraret Israeli, Saul pollicetur et,qui percuteret Goliath,filiam suam,& diuitias magnas, immunitatemque a tributo. Nemine auteaudente congredi, adolesces David pugnae se David Go offert,acDeo fretus inermis cum suo baculo, Ii th gig a funda,&ue. lapidibus de torrente electis Go- ς*ς-- liath maledicentem aggreditur, &fundae iv
ctu lapide fronti eius inflicto, ipsum prostem P 1.3. nix, si in pte gladio caput ei' abscindit: quoviso Philistaei, territi fugiunt: quos Israelitae insequentes occidunt Vsque ad portas Geth
t. Rei Porro David caput Goliath defert ad Sanalem in tentorium, ubi gratiam Ionathae nactus,init cum eo foedus amicitiae. Inde caput Goliath gerens,cu Saul reuertitur in Ierusale, quibus in occursum egressae mulieres cu tym
panis & choris, laetae ludunt & cantat; Perca C Gloria sit Saul mille:& Dauid decem millia.Indigne autem ferens Saul plus laudis tribui Dauidi Saul quam sibi,iratus ait: Quid ei superest, nisisoluregnum atq; ex hoc coepit eum odisse ac persequi .Dauid Vero posuit arma Goliath in tabernaculo Domini. Postridie Saul invaditur I.Reg. it. a spiritu malo,domi suae more arreptiliorum prophetat, ac Dauidem ante se sicut quot die faciebat suo more psallentem, bis lancea
tranSfigere tentat. Deinde facit eum tribunu - .super mile viros, Ut saepe periculIS CXpollius, di neceti semel a Philistaeis occidatur. Dauid tamen au molitur.
xiliante Deo prudenter se geres, populi fruorem consequitur. Porro Saul Merob filia sua maiorem denuo Davidi promissam, dat ali ri. Michol Vero iuniorem magis dilectam insidiose ei despondet, si pro dote seu sponsalbbus centum preputiaPhilistinorum adferret. at David occisis ducentis Philistaeis, eorum praeputia regi annumerat, ac dilecta Michol eii Miehol
accipit in uxorem .Hinc Saul iubet Dauidem i. Seg./q. Occidi. Voce aute Ionathae placatus, iurat non D. ud V 'Occidendum. quem tamen reuocatum,& per ouaesituscussis rursum ab eo Philista iis, domi coram se occidi. psallentem, malo agitatuS spiritu ,iterum lancea nititur perfodere.Deinde per satellites nocte domum eius custodit, ut mane Occideret M. eum. at Michol noctu clam Virum per senestram dimittit: ac simulachro in lecto eius posito,qu rentem patrem decipit David aut fugit ad Samuelem in Naioth quae est in Ramatha,ibiq; simul morantur in cuneo prophetarum prophetantium. Missi vero & huc a Saul semel,iterum,tertioque lictores, qui Davide raperet,rapti & ipsi spiritu Dei, ibidem prophe
reptus Dei spiritu, deposito regali habitu, si- prophctasimul cum illis tota die & nocte canit ac pro phetat Inde digressus David, apud Ionatham conqueritur quod Saul inique quaerat ipsam G Seg o. Occidere. ac denaO foedus inter sese & utrius que posteritatem iureiurando paciscutur. IO- Dathas promittit Davidi se indicaturum quis sit Sauli erga ipsum animus. Biduo post, celebratis Calendis, Saul in mensa Dauidis absentiam requirenS, palam pronunciat mortem ipsi definitam. & Ionatham ei patrocinatem satia . . Iancea transfigere conatur . quod Ionathas tur Iona mane Dauidi in agro latenti, trium sagittaru xl anisigno, indicat: osculatumq; flens flentem di βῖς ς
David autem fugit in Nobe ad Achimelech /.Reistii
sacerdotem. Vbi esuriens fame UrgentC, mun- Daum sa-
dusa muliere,panes propositionis quibus so O. Paxa siis sacerdotibus vesci licebat in tabernaculo Domini cu suis coram Doeg Idumaeo com dit.&gladio Goliath ab Abimelech e tabe naculo accepto,fugit ad Achis regem Geth, ibiq; a Philisteis agnitus, deletus,ac regi obla- p tus,sibi timens ne occidatur,cadens inter ma , nus eorum,ac spumans saliuam in barba sua, insania simulat; ideoque' ab Achis expellitur. Fugit ergo in speluncam Odollam. Vbi su- I. Reg. um Patrem, matre,fratres, CognatOS, Omnec Ol. I .
273쪽
David fit que angustia dc aere alieno grauatos ad ipsam FURςςpy confinientes suscipiens, fit princeps OO. Vb
gem Moab, manetq; ibi in praesidio seu arce. Deinde monitu Gad Prophete redit cum suis
Psal.ab. in terram Iuda,in saltum Areth. r. RU- ῆ. Interea cu Saul seruos suoS accusaret coniurationis,quod nemo vicem suam dolens, Dauidem ipsi proderet, Doeg indicat Achimelech pro Davide consuluisse Deum ipsiq; dedisse panes & gladium Goliath. Quapropter
Saul 8s.sa Saul Achimelech,ceterOSq; Ss sacerdotes Docerdotes mini eNobe accersitos,indutos ephod lineo, coram se, alijs seruis recusantibus, per Doeg trucidat.&Nobe ciuitat m eorum, VirOS, mulieres,paruulOS&lactanteS, boues, asinos, ScOues Occidit solus Abiathar filius Achim lech euasit, qui fugiens cum ephod ad Daubdem,comes fit totiuS exilii eius Per ide tempus David consulto Domino, cum suis Philisteos Ceilam obsidenteS expugnat, Urbem in seruat. Inde, ne a Viris Ceilae traderetur in manu Saul, Dei ora calo monituS, cum 6oo. viris fugit in desertum Ziph. ac persequente eu Saul, continens se in locis tutiori sui, Daui bus,nuc in monte opaco, nuc in colle Achiladem perse-Iae, nunc in sylva moratur. Vbia Ionatha e quitur. um Visitante confortatur in Deo simulque foedus iam tertio coram Domino sanciunt. ZLPOl. - phaei autem profecti in Gabaa,Sauli indicant Dauidem apud se latitare. quem Saul in deserto Maon Versantem persequenS,ipsum Virosq; eius in petra se seruantes, exercitu suo in modum coronae cingit. at Philistaeis subito in terram irruentibus, relicto Dauide,coactus it in Occursum eorum.1 Reg. a.. Sic liberatus David, fugit in desertum Enapsul. i. gaddi,Vbi in spelunca interiore cum suis latitans,SauliS,cum tribus millibus electis se persequentis,& in eadem spelunca Ventrem purDauid o- gantis oram chlamydis clam abscindit, & nexam p iiij occideretur suos cohibet deinde post cum es indit. grestus, tuto CIPIDUS loco Ipsum 1nclamans,& oram palli j ostedens, alta Voce suam innocentiam teitatur. quare Saul flens Dauidem iustiorem se confitetur, &testificans ipsum certo regnaturum, suscepto ab eo iuramemto ne deleat semen suum,domum repClit.
1 Re r. as. Λ ῖ- regni Saul moritur Samuel,&ILab omni Israel plangitur & 1epelitur in Ramatha. Porro David abit in desertum Pharan, Vnde mittenS ΙΟ.seruos ad Nabal in Carmelo greges tondentem, humiliter petit ab eo cibum, quod pecudes eius diu a praedonibus & feris intactas seruasset in deserto quem cum Nabal contumeliose denegaret, iratus David cum exercitu pergit eO,Vt impium Nabal omnemque cognationem eiuS euertat. sed Abigail uxoris Nabat,inscio ac ebrio m Dauidem Tito,cum cibarijs sibi obuiam venientis et iratum pa- ganti Oratione placatus,decima post die, O sy ciso a Deo Nabal, assumit eam sibi in Uxorem, simul & Achinoam de Iezrael . Saul
autem filiam suam Michol nuptum dat Phalti de Gallim. Post haec David contines se in deserto Ziph I. Peg. , in colle Achillae, rursum a Ziphaeis prodituS, Sauli cum tribus millibus illic se persequentis castra & tentorium nocte ingreditur, ne a sodalismo perfoderetur prohibet,eiuSq; h stam & scyphum aquae aufert, cunctis altum sis dormientibus. Inde digressius procul in Verti- tolliticem montis, sopitOS clamore excitat, Abner principi exercituS caeterisque somnolentiam
exprobrat, Saul O probat quod iniuste ipsum persequatur, hastamque exhibet. Vnde Saul Dauidis innocentiam,suamq; iniquitatem itera fatetur,reuocatoq; Dauidi securitatem pollicituS,domum reuertitur.
Caeterum David veritus ne quando incide-- Πr et in manus Saul,transit cu 6Oo .suis in regionem Philistij m ad Achis regem Geth, atq; ab sieeleo daeo petit & accipit Vrbem Siceleg Vbi habitas tui Dauidi mensibus 4. multas quotidie exercet caedes
Sc agit praedas ab Amalecitis alijsq; infideli bus,persuadens regi Achis, quod Iudaeos occideret &spoliaret. Post haec Prilistaei assia mpto Davide cu suis, pugnaturi contra Israel castrametantur in λε- Sunam Saul autem cum Israelitis existens in Gelboe monte,visis castris Philistijm,territus consulit Dominum. quo nihil respondente, ipse qui antea pythones, magOS &ariolose medio abstulerat, nunc mutato habitu abit hy 6hi ea,
nocte in Endor ad consulenda Pythonissam, suscitatur iubet sibi suscitari Samuelem a quo audit sua Eccli. 46. filiorumque crastinam mortem, ac Israelis internecionem. Vnde consternatus,cadit in terra sed sumpto ibi cibo confortatus, eadem nocte castra repetit. Principes autem Philistijm,timentes ne Da- I Reg. 2ρ.uid in pretio fieret ipsis aduersarius,consensa Achis cum remittunt. qui manc cum suiS reuertitur ad terram Philistij m. Die tertio veniens in Siceleg, inuenit eam ab Amalecitis combustam & praedatam, ac ' RU' suas suorumque uxores,filios & siliaS,pecora & si de Est 'spolia esse abducta. Iraq; consulto Domino, cum 6OO .viris suis Amalecitas persequenS,Vltra torrentem Besor humi epulantes & tripudiantes Occidit, captiuos praedamque reducit, quam singulis socijs ex equo diuidit,reuersusque in Siceleg,ex pr da gratificatur omnibus amicis suis.
Interea inita cum Philistris pugna, Israe- , ab litae caeduntur& fugiunt, tres filij Saul occi- p i 'duntur: Saul autem in mole Gelboe arctatus& a fagittarijs vulneratus, iubet armigerum suum ut se perfodiasine ab incircuncisis occidatur quo nolente,Vterque ipsorum irruens super gladium suum,seipsum Occidit. Postridie Saul seipsuPhilistaei, dum canos expoliant, inueniunt occidit Saulem, caput eius abscindunt, idq; in terra Philistij in circumferunt, ct assigunt in templo Dagon, arma autem eius in templo Asta- Toth, corpuS Vero eius suspendunt in muro
Bethsan: quod viri Iabes Galaad nocte tollunt , & sepeliunt in Iabes, ieiunantque 7.
274쪽
Tettio die Amalechtes quidam e castris V niens ad Dauid in Siceleg, nunciat ei caedem Israel,Saulis & Ionathe mortem,seq; Saulem occidisse aiens,diadema dc armillam eius Dauidi adfert quamobrem Dauid eu, quod Regem Occidisset, occidi iubet;scissisq: vestimeris cum 1ais plangit, flet, Sc ieiunat Vsq; ad Veioperam super Saul, dc Ionathan, ac caetCTOS Occisos eosq; carmine lugubri lamentatur.
pOST haec David consulto Domino, comigrat cum suis in Hebron, ibi: a Viris Iudavngitur in regem super tribu Iuda, annos natius 3 O regnauit ibi in Hebro annis 7. Ec mensibus 6 Deinde in Ierusalem anniS 33. atq; ita simul annis 4O mensib' 6. mittens nucios ad viros Iabes Galaad collaudat eos quod sepeli Csent Saulem Abner autem princeps CXercitus
Saul Isboseth filium Saul quadragenariu con stituit regem super reliquas tribus lsrael, qui regnauit biennio. C a 12. pueri CX parte David,& Ia . ex parte Iloseth pugnarent iuxta piscinam Gabaon, mutuis gladijs ad unu se conficiunt. mox inito ab utraq; parte conflictu, caesi sunt e seruis Dauid ,ro . e seruis autem Is hoseth, 36o ortoq; inter eos bello, regnu Da uidis quotidie crescit Isboseth vero decrescit. Abner autem clim argueretur ab istoseth quod cum Respha concubina Saulis conci huisset iratus foedus init cum David, remittit ei Midinos, inducit Israelitas ut Dauidem suscipiant in regem, abit in Hebron, a Davide conuiuio excipitur, Verum a Ioab dolo Occbditur. Vnde David d olens,occisori maledicit, Occisum aut in Hebron cum ingenti pompa
exequiarum sepeli ac seques ipse feretrum, Cum omni 'opulo plangit dc fiet ad sepulcrucius,ieiunatq; Vsq; ad vespzram
ANNO a.Baana & Rechab latrones clarn ingressi domum Isboseth , meridie dor
mientem in lecto occidunt, de caput eius adferunt ad Dauidem in Hebron propter quod Ecipsi iussu Dauidis occiduntur, ac praecisiS manibus & pedibus suspenduntur. Caput autern Isboseth sepelitur in sepulcro Abner. Deinde Veniunt omnes tribus Israel ad David in Hebron numero 3 OS22 . & data a ceptaq; fide coram Domino, Vngunt eum iri regem super uniuersum Israel, simulque laeti
ANNO s. regni sui Dauid abit in Ierusa
lem,aufert caecos & Claudos, expellit Iebusaeos, capit arcem Sion, & accipienSab Hiram rege Tyri ligna & artifices, urbem per circuitum reparat, in ea domum sibi aedificat. Schabitans deinceps in arce Sio,Vxoresq; dc concubinas multiplicans, Dei gratia crescit in potestate ac prole. erant ei electi strenuiq; milites, quorum quidasoli totum exercitu debet
lasse,ilda Soo.quidam 3OO. Vna vice occidisse, alij gigantes, alij leones interfecisse scribuntur. Cumq; David existens in arce desideraret aquam de cisterna Bethleem, que erat in porta, mox treS λ rtes eius per castra Philisteoru, Bethleem obsidentium,irrumpent Laquam e cisterna hauriunt, haustam Dauidi adferat, quam tamen Dauid bibere noluit, eo quod cum fortium suorum Vitae periculo allata eL se sed libauit eam Domino.
Sub haec David Philistaeos bis ipsium bello
inuadentes, bis consulto Domino,bis in valle Raphaim Deo iuuante prosternit, Sc sculptilia eorum Comburit. Hinc Dauid conuocat oes electos ex Israel 3O. millia,& arcam Dei plaustronorio impositam per boues reducit e domo Abinadab Ierosolymam. David autem dc uniuersuS populus Israel omni Virtute ludebant coram Domino in Omnibus canticis,ps alterij S, citharis, nablis, sistris, tyris, cymbalis, tympanis dc tua
his. at cum in Via boue calcitrate arca casum minitaret, Oga sustentandi causa manu ea attingens in vestigii ibi a Deo occiditur. quare Dauid timens introducere arcam ad se, deponit eam in domo Obededom, Vbi manet tribus mensibus, cui propter arcam Dominus benedicit. Quo audito David iterum couocat Universum Israel, dc arcam per sacerdotes in hum: xis portari ac ingenti laetitia perferri facit I rosolymam ad domum suam,comitate Omni populo Israel, sacerdotibus vero dc Leuitis cantantibus, ac cum omnibus instrumentis musicis ac tubis resonatibus. porro David rex ipse deposito habitu regio, de accinctus ephod lineo , totis viribus coram arca cithara judit dc fallat. cumque hac pompa ac melodia intraret Vrbem arcemque Sion, Michol videns per fenestram Regem saltantem coram arca, cum despicit dc deridet: ob quod nunquam illa deinceps peperit. Deinde collocant arca in tabernaculo, quod paraueras ei David, et offerunt sacrificia Dauid benedicit populo,
Cosm cibat . ac constituit sacerdotes δί Leuiatas qui iugiter coram arca Deo ministrarent, Lacrificarent, ac Diuinas laudeS decantarent, dc omnibus musicorum organiS personaret.
Post haec David indignum iudicanS, cum ipse habitaret in domo cedrina, qae arca Dei maneret sub pellibus,indicat Natha Prophetae,se velle aedificare domum Domino. quod Nathan primum collaudat, sed nocte illa Dei oraculo admonitus,id ipsum Dauidi prohibet, eo quod sit bellator Sc in bellis multum Languinis effuderit: verum eidem promittit iuratq, de fructu ventris eius nasciturum filium, qui Salomon, id est, pacificuS nominandus,ipsi in regno succederet, dc edificaret templum Deo,ac ipse ipsiusq; semen in pace regnaret in aeternum . quod figurate quidem in Salomone,spiritualiter autem in Christo co-pletum est. Quapropter David ingressus tabernaculum, coram arca Dei ergate miserucordiam ac benignitatem laudat: Oratque Ut promissiones suas impleat.
a. Reg.7. I. Par. tr. r. Par. 22.
275쪽
2.Reg.L A NNO p.regni sui Dauid expugnat & sub DPara. ir. I iugat Philistium, Moab, Adadezer rege 'al.Iq. Soba,Syriam Damasci, Idumaeam, Ammo &DRuid Vic, & Amalec, quos omnes sub tributo sibi seruis ubi dii '' re facit;arma & Vasa aurea,argentea, & aenea ex praeda templo Dei dedicat ac c6secrat regnatq; in pace & iustitia, idoneos habens ostia. Reg. q. clariOS.Hinc David inquirit, numquis super-Miptabo- emet de domo Saul, cui benefaceret inuento
itaq; Μiphiboseth filio Ionathae claudo Omnes agros Saulis restituit, ipsumq; ad mensam suam semper comedere facit.
p. i. FN O JO. David pio animo mittit lega
,, tos ad A non regem Ammon,ut consolarentur eu super morte patris eius: quos A no, barbis dimidia parte rasis, & vestibus usq; adnates praescissis, remittit. quam contumeliam Dauid ulciscens,irans Iordanem iuxta Medaba Ammonitas invadit, &in Vrbem compei Dauid sy- lit: & Syros eis auxiliantes semel ac iterum detos subigit bella sibique seruire facit.
dium. 2.Reg. Ia. Nathan Dauidem
2.Reg. ILSalomonn ascitur. 2. Reg. ra. r. Par. a . Destructio
ANNO ii vere ineunte,Ioab missus a Davide cum exercitu, terra Ammo Vastat,
Rabbath metropolim obsidet. David autem manes in Ierusalem, videt a solario suo Bethsabee se lauantem,captus eius pulchritudine, ea accersit, dormit cum ea, statimq; impraegnat. Utque factum caelaretur, Uriam Virum eius ab exercitu reuocat, cibat,& inebriat, Vt cu V-xore sua dormiat. cumque piuS nollet, remi tens eum cum literis ad Ioab, in primo pugne loco poni,&ita cum alijs Occidi curat . deinde accipit Bethsabee sibi in uxorem,quae peperit ei filium. Tunc Nathan missi is a Deo ad Dauide,proposita parabola de ovicula pauperi ablata, ipsum ita adulterij homicidijq; arguit, Vt proprio ore se condemnaret. Eidem autem peccatum confitenti,culpam quidem 1 Deo condonatam esse denunciat, Verum tamen in peccati poenam multa illi mala a suis euentura. gladiumde domo eius nunqua recessi1ru,VXores eius a proximo suo cora Sole & omni Israel constuprandas,filium ex adulterio natu, moriturum . Percussit ergo Dominus pueruex Bethsabee natum, pro quo aegrotante Dauid ad terram prostratus Deum orat, flet,ieiunati septimo autem die puero mortuo, surgit, sese lauat, Vngit,mutat Vestes, in tabernaculo Deu adorat,comedit,ipsamq; Bethsabee consolatur.ac tertio dehinc anno gignit ex ea Salomonem, quem Dominus dilexit, traditu que Nathan Prophetae erudienduS. David vero profectus & ipse contra Ammonitas,expugnat Rabbath, coronam regis
preciosissimam imponit capiti suo, ipsamq;
urbem regiam & cunctas ciuitates Ammonitaru destruit,populumq; crudeliter trucidat.
Post hςc Amno primogenitus Dauidis amore Thamar sororis sue tabescens, simulata in
lecto egritudine,ipsam virginem Vi Opprimit Viola ἀ& constupratmaox ego stam doletemque Vi do h-m r. mo expellit. quae cinere aspersa caput, scissa Veste,clamas, in domum Absalom fratris sui
concedit. Post biennium Absalom in tonsione Ouium suarum Omnes filios regis fratres
suos vocat ad conuiuium, in quo Amnone Amnon.
fratrem suum ebrium occidit, fugiensque ad regem Gessur,triennio ibi latet.
Inde Ioab oratione mulieris Thecuitae Daub a.Reg. r .
dem placans, eius consensu reducit Absalom de Gessur in Ierusalem ubi Absalom biennio Rςςφ Qili manens in domo sua,faciem Regis videre no ζῶ. 'potuit deinde cum segetem Ioabi succenderet,ipsius intercessione ad Regis conspectum plenamque gratiam Osculo recipitur.
Post .annos Absalo sua forma,blandiS Ver a.Reg. IAbis,amplexibus & osculis cociliato sibi populi fauore, persuadens Dauidi se ob votum ire in Hebron, ibi cu Achitophel consiliario David, alijsq; multis coniurat in patrem, regno ipsum expulsuruS. quo audito David, relictis decem concubinis suis ad custodiendam domu,festinanter fugiens e Ierusalem cu Ethai Absa ossi proselyto dc 6oo. fidis viris seruiS suis,ac multis e populo transit torrentem Cedron,ubi Sadoc & Abiather aliosq; sacerdotes ac Levitas
ipsum comitantes cum arca remittens in Vmbem , ut acta secreta Absalom ipsi in capestribus deserti latitaturo renunciarent, simul&Chusai amicum suum, ut consilium Achitophel dissiparet,rex ipse flens operto capite nudisq; pedibus ascendit montem Olivarum, Vt P Isibi Deum adoraret. Interim Absalom cum suis Ierosolymam ingreditur.
David autem transgressus montem, Sibae a. Reg. Id.
ferenti, herum tamen suum falso accusanti,
confert bona Miphiboseth. Progrestias usq; Bahurim,Semei cognatum a. Reg. r . Saul se suosque maledicentem & lapidantem, Prat. 7. Occidi Vetat. pergensq; in campestribus deser ἔς ς- ti cum suis lassiis requiescit. Interea Absalom Ierosolymae consilio A' Σ.Reg. 16.chitopia et publice congreditur & concumbit Incestus
cum cocubinis patris sui, inspectante id Sole misi om & omni populo Israel. Sub hec Achitophel consulit, ut confestimcu Ia. millibus insequatur Davide lassumq; ea λ μ g φῖ nocte obraat & occidat. quod cosilium Climsai dissipans,Dei nuta persuadet Absalom,ut congreget Vniuersum Israel a Dan usq; Bersabee ad persequendum patrem. quare indig- Suspendiis nat' Achitophel,abiens domu laqueo se sus Achit pedit. Porro David audito per nucios, a Chu fat&sacerdotibus missos, consilio Achitophel, simulq; Vt fugiat hortatus, mox transiit cum suis Iordanem,& venit in Mahanaim,id est, Castra ubi Sobi rex Ammon,i Machir de Lodabar& Berzellai primates Galaad, cibaria & necessaria quaeq; ei ac populo eius adfertit. Caeterum Absalom cum Vniuerso Israel Psal. 1.2. patre insequens,irasgressuS Iordanem castrametatur in terra Galaad. Tum Dauid ami- Corum consilio manenS in Urbe, stans in porta Ioabo alijsque suis militibus egredientibus ad
276쪽
bus ad pugnam, obnixe praecipit, ne occidatur Absalom. Inito autem praelio in saltu Ephraim, caeduntur ex Israel ao. millia. R bfa-Ab H de lom dum malo insidens fugit, capillis quos quςx pς' egregios prolixosq; habebat haerens in queracui l cu,& mulo impetu transeunte ille ab arbore pendens, a Ioab lancea transfigitur, ac proiectus ibi in foveam aceruo lapidum obruitur. cuius nec eaudita, Dauid amare eum deflet. a Reg. ID Deinde Ioabi hortatu sedens in porta, exercitum redeuntem excipit, & ab omni Israel in regnum reuocatus, reuertitur ad Iordane Da id ἔς' iuxta Galgala, ubi a tribu Iuda Sc Israelitis ho-ς μ norificε suscipitur. Semei sibi occurreti Venia precanti,iarat se no occisurum. Miphiboseth falso a Siba accusatum,iubet Vr agros cum Siba diuidat. Berzellaum Octogenariu se comitantem vult in Ierusalem ducere dc honorare,at propter senectam recus antem cum Of-culo dimittens, Chamaam eius filium secum retinet inde traiecto Iordane, intrat Galgala, ubi Isriel cum Iuda contendenS, Vterque Dauidem sibi vendicat in regem. a. Rem M. Tunc ibi Seba clangens buccina, Israelem Seditio S, OmnCm a Davide ad se conuocat, sola tribuba in Da- Iuda Dauidi adherente a qua Dauid reductus,' in Ierusalem, decem concubinas suas, ab Ab-- '- salom foedatas,includi eaSq;in Viduitate seruat & pascit usque ad diem mortis suae. Inde Ioab cum exercitu persequens Sebam, in via obuium sibi Amasam salutans osculansque dolose interficit, eo quod a Davide secuexercitui praefectus esset. Deinde pergens, Sebam in Abela urbe obsidet,industria autem mulieris capite Sebae per murum proiecto, reuertitur Ierosol Vmam.
te,David Deum consulens, audit immissam, eo quod Saul cotra iuramentum Olim ab Israelitis praestitum , Gabaonitas occidisset ac Filii Saul voluistet delere. quare Dauid accitis Gabao-ΩspςR RR nitis, ad illorum petitionem 7. filios Saulis crucifigit in monte iuxta Gabaa. ossaq; Saulis&Ionathae Vna cum crucifixis sepelit.itaque placato Deo, pluit, cessatque fames. Davide autem praeliate contra Philistaeos, 2. Reg. at. Abisai occidit Iesbibenob gigantem. SobO-Τ- Par. o. chai autem interfecit Saph fratre eius. Adeo-j ihi , datus Vero necauit Goliath fratre alterius Go Iiath, que occiderat David. Ionathan interemit gigantem senos in manibus pedibusque habentem digitos,id est, simul a .
al. ι . micis suis,canticum gratiarum actionis Deo IUGI. an loquitur. dc deinceps in altissima pace deges,
a Spiritu sancto illustratus varios metro coma. T P u- ponit Psalmoscin quibus per modum Diui --: nete laudis pitarima commemorat Dei mirabi- David. lia, multaque prophetat de Christo & eius Ecclesia,deque Iudaeorum abiectione ac gentium electione.
Reg. . Post haec Dauid spiritu superbiae incitatus,
r. ParaaI. numerat Vniuersum populum suum. quo fa
cto,conscientia remordente, peccasse se cora Deo fatetur, Veniamque precatur. tum Dei
iussu a Gad propbeta ipsi ex tribus poeniS, ne-
pe fame trienni, bello trimestri, & peste tridu Tres plaga ana,Optio datur. ex quibus pestem eligit. qua in populum saeuiente a mane usque ad sacrisi '
cium Vespertinum, mortui sunt O.milia Virorum. tunc Dauid Videns AngelumDomini in aere extento gladio Ut caederet Ierusale, mox
cum lenioribus indutus faccum, supplex se peccasse ac flagris dignum clamitat, populo iraque parcat hortatuq; Gad in area Areuna adincato altari, offert holocaustum Deo, atq; orat. & ecce ignis e caelo absumit hostiam,placatoque Deo cessat plaga.
Tum David intelligens eo in loco tem plu Deo aedificandam, praeparat ad eius cedificationem auri talenta centum milia , argenti templi.
mille milia talenta, aes vero & ferrum absique pondere, ligna d lapides ac caetera qua que necessaria, Variosque artifices. deinde prς
cipi t Salomoni, ut illud edificet Deumque s dialo colat rhortaturque principes ut illi sint
auxilio. Cum autem iDavid senio confectus operi- 3a . nretur Vestibus,&non calefieret, datur ei Abbsag puella pulcherrima,quae in sinu eiuS dor-ealefaciti. miens, ipsum calefacit, Virgo manens. Adonias Vero senior filius David auxilio Ioab&Abiathar inuitans fratres suos iuxta lapidem Zoelethfontemq; Rogel ad conuiuium, immolatis Victimis inter.epulasse regem saluta Adonias
ri facit,regnumque Occupat inscio patre quod Cii ' Bethsabee de consilio Natha prophetae Danudi indicas, petit ab eo, prout sibi iurauerat, S lomon em constitui regem. qui mox praecepto Dauidis super mula regis impositus & edictus in Gion,ibi a Sadoc sacerdote& Nathan salomorex Vngitur in regem super Iudam & Israel, reso Rgy R nan tibus tubis ac tibijs, populoque cum plausu acclamante,Vivat rex Salomon.inde reductus in Ierusalem, collocatur super solium re Psal. iagis.quo audito Adonias,timens fugit in tabernaculum,tenetque cornu altaris : unde iussu Salomonis auulsus, remittitur in domu sua.
ANNO 4 o. regni sui, David conuocans LPar. 23.
omnes sacerdotes & leuitaS 38. millia, a .aF. ab. eos in et . Ordines sorte diuidit, Vt per Vices an
hebdomadatim a sabbato in sabbatum die Cultus Dei nocteque manentes in templo in suo quique R Pi -
officio in sacrificijs alijsq; ministerijs Deo inseruirent.Ordinatque cantores, psaltes& cbtharaedos, qui Diuinos psalmos vocibuS Variisque instrumentis musicis canerent. Designat & ianitores,qui templi portas Observent; ac sacristas, qui thesauros& facra vasa custodiant. Quin & exercitu suum in I2.turmas i. cohortes distinguit, quarum quaelibet et . milia militum continebat, cuique suum ducem praeficiens, Ut suo quique mense regi ministret. Cuique etiam tribui principem attribuit,idoneosque passim Officiarios constituit. Hinc David uniuersos primates Israel con I.Par. ar. uocatoS alloques, ait Salomonem Diuinitus δρ. ad regnum atque aedificationem templi esse electum. ipsumque & populum exhortatur,
277쪽
tDeo eorde perfecto serviant. dat Salomoni descriptione templi sicut de manu Domini scriptum acceperat ,ipsum queat id perficiendum animat in cuius aedificium principes spote Offerunt auri talenta 3 milia, argenti talenta Io.milia, multumq; aeriS, ferri, S lapidum: quin S populus ingenti gaudio donaria OL fert. Vnde Dauid laetus benedicit Domino, &orat pro Salomone ac populo. λ par. γρ- Sequenti die sacrificijs Deo oblatis, Salosis enoui, monilicundo Vngitur in regem, bc Sadoc in pontificem, seditque Salomon in solio reg-nhcui principes dant fidem ad manum , laetbque diem festum agunt, ac edunt & bibunt in laetitia. Paulo post David moribundus, Salomoni iniungit ut Dei legem custodiat, Ioab ob cae- Mois Da- demAbner&Amas ,& Semei Ob maledicen Φή- tiam puniat,Berzellai autem filios ad mesam
regiam retineat. &sic moritur annOS natUS
ALOMON autem initio regni Adonia S RU Ointercessione Betnsabee petentem Abi
cerdotio priuat, & in eius locum Sadoc pontificem constituit.Ioab Vero fugientem in ta- hernaculu,ad altare interficit, ac pro eo Banaiam principem exercitus ponit. Semei quoque, quia contra praescriptum egregiis est Ierus lem,occidit.
e. Regata Hinc Salomon filiam Pharaonis regis Ae- β. Par. gypti accipit in uxore. Inde cum primatibus Israel profectus in Gabaon, ibi in tabernacu- Io Moysi super altare aeneum mille hostias offert ubi Deus nocte ipsa in somnis ei appa- renS, ait: Postula quod vis, & dabo tibi. tu rex, fi petit sibi dari sapientiam, ut discrete iudicet Impetrat. populum suum quam una cum diuitijs & glozap. g. xia abunde supra OmneS reges accipit Reuersus in Ierusalem, oblatis & ibi coram arca Victimis,conuiuium suis exhibet. Tunc duae meretrices, quaru altera insentem suum in somno oppresserar, de infante orioni, Vivo Coram rege contendunt quem cum rex gladio utrique diuidere vellet,matrem ex affectu pietatis dijudicans, dat ei puerum suum. Vnde omnis Israel regis sapientiam mir
praefectis regnum prudentissime gubernat,a Clonge lateque dominatur ab Aegypto Vsque Euphraten, perfrues secura perpetuaq; pace, ac magnifico apparatu ciborum & equo rv. . . atque sapientia superans omneS suos coae uos &praecessores, locutus est tria milia par holarum, & quinque milia carminum. quo-xu pars magna CXtat in tribus eius libris, quos sapientiales Vocant in quibus sapientiam prae omnibus alijs querenda & amplectenda; stultitia vero detestandam vitandamque multis modis hortatur singulis fere sententijs quam tum illa prosit, haec Vero obsit, explicanS.ap-
Prouerbia. toque id agit ordine.Nam in Prouerbijhinc,
pientes erudiens , inculcat eis Dei timorem, amorem,obedientiam, ac pi OS mores; fugienda autem consortia malorum, blanditiaS meretricum,& illecebras peccatorum doctrinae falsae resistendam,suae VerO,Vt sanae, insistendum. In Ecclesiaste , Vniuersa quae sub Sole Ecclasa sunt,esse vana & trasitoria curiOSe CXpertuS,ses. proficientes docet fluxis his rebus hilaritater, ceu in transitu, Vtendum: ad Vera autemi aeterna bona contemplanda & adipiscem da fortiter enitendum instigat. In Cantico Cantica. canticorum dulce canens epithalamium,per
modum dialogi incomprehensibilem exprimit amorem Christi erga sponsam suam Ecclesiam; ac vicissim Ecclesiae erga Christum sponsum: perfectam quamque animam mira gratia incitans ad suauissimos Christi am
Ceterum liber Sapientiae a Philone Iudaeo I sacerdote Alexandrino ex sentetijs Salomo p ς'
nis compilatuS ac concinnatuS CTe censetur.
in quo theolatriam & sapientiam suiu nopere commendans,idolatriam aute reprobans,
Christia Iudaeis, dc piorum quorumcunq; ab impijs passiones atque rursum illorum subsecuturas in caelo elicitates, horum vero seras in inferno lamentationes euidenter describit. Edisserebat etiam Salomon naturaS arbo- , rum, plantarum, & herbarum. Item anima- resis 'lium, pecorum, autum, &piscium Nec non philoso cursus stellaru , mutationes & vicissitudines pria Salo
temporum, Vim Ventorum, virtutes elementa ψ ε
torum, & dispositionem orbis terrarum. quin&potestatem in daemones ipsum exercuisse M , testatur Iosephus..veniebantque de cunctis
regibus & populis ad audiendam sapientiam
Hinc Salomon mittens plus quam Ib3. millia Operariorum, ac impetrans multOS artifi- ἄ--. a.
ces ab Hiram rege Tyri, plura ligna & lapides pro templi fabrica in Libano monte e di, templi. atque ratibus permare in Ioppen,ac inde porro terra Ierosolymam aduehi facit.
Anno muna1 2933. Genebrar. ANNO quarto regni sui messe Aprili , cete- ne bru
pit Salomon aedificare Ierosolymae in a. Par.;. . monte Moria ac area Ornae templum Do mi- Aedificani excellentissimum, intrinsecus circumqua xς pli,
que laminis aureis vestitum, Varijs picturis ornatum, & stratum marmore preciosissimo,
Cum porticu,&ante eam a. columnaS aereaS. Item altare holocausi aeneum, mare aeneum quod stabat super Ia. boues fusiles. ac IO. conchas aeneas. Item candelabrum aureum, &mensam propositionis , altare thymiamatis siue incensi aureum,duos Cherubim aureOS, phialas centum aureas, atque innumerabilia vasa aurea ad templi Ornatum & Vsum pertinentia. quae omnia septennio perficiens, consummauit ea regni sui anno Vndecimo, mense Octobri. Anno duodecimo,die octaua Septembris, conuocato Vniuerso Israel, cepit ingenti so- a. Par F.
278쪽
. Ρar. f. Oratio Salomonis. a. Par.7.
lennitate celebrare dedicationem templi per
dies 7. Decima autem Septembris, in festo expiationis, sacerdotes tollentes de Sion arcam continentem 2. tabulaS Moysi & Omnia Vasa quae dicauerat Dauid , inferut in templum, dc ponunt in sancto sanctorum 1ub alas Cherubim. Cumque rex & populus immolaret
tis iubilarent Deo,ecce nubes & gloria Domini impleuit templum. Tunc Salomon coram multitudine ante altare flexis genibus, ct expansis in caelia manibuS,benedicit Deo, quod promissione Dauidi factam compleuerit: ipsumque Orat, Vt
sanctificet domum istam, actam Iudaeorum quam gentilium pro quacunquere in ea, Veleo Versus Orantium,Vota exaudiat, petitaque largiatur.
Oratione regis finita, cunctis inspectantibus ignis descendit e caeso, & deuorat sacrificium, Ec Maiestas seu gloria Domini replet
templum quo viso omnes corruenteS proni in terram,adorant,&laudant Dominum.
Decima quinta Septembris caepit festum tabernaculorum , quod Sc ipsum celebrant diebus 7. Die autem Octaua,quae est 22. Septembris, faciut collectam pro necessarijs templi, sicut lex pneceperat. Dieq; sequenti dimissus populus, laetantes sua quisque domu repetit. Hinc Salomon aedificat sibi palatium. Item aliud palatium filiae Pharaonis uxori suae Sed
dc domum saltus , pro conseruandiS armiS, dc aromatibus,ac recreandiS animiS.que Omnia perfecit 13. annis.
Sub haec Dominus Salomoni secundo nocte apparens, ait exaudivi orationem tuam, dc elegi locum istu in mihi in domum sacrimcij, ibique orantium preces exaudiam. tu quoque si seruaueris praecepta mea, firmabo te semenque tuum super regnum Israel in sempiternum sin autem me derelicto colueritis deos alienos, proijciam templum hoc a facie mea,& euella m Vos de terra hac, eritque Israel in exemplum Sc derisium cunctis populis. Exinde cessauit licentia facrificandi Deo aliis bi quam in templo Ierusalem, nisi Dei speciali dispensatione.
Expletis autem, in annis et O. aedificijs,Salomon dat Hiram regi in remunerationem 2 O.
oppida in Galilaea &plures aedificat ciuitates,&reliquos genti u facit sibi tributarios mittesque de Asiongaber clamem in Ophir, plurimum auri inde recipit Regina autem Saba, audita fama Salomonis, Venit a finibus terrae multo cum comitatu Ierosolymam ut audiret sapientiam eius, Sc tentaret eu in migmatibus.itaque audit, vide admiratur ipsius sapietiam, structuram templi dc aulae,holocausta, Cibos mensae ciuS, Ordinem dc Vestes ministrantium. multa dat Ci munera,aurur aromata,gemmaS;sed multo plura ab eo accipit. reuertiturque in terra
Salomon autem accipiens multum tributum, Variaque dona regum & gentium, ac quotannis ex Ophir & Tharsis, id est, per mare
Tharsicum,ingente Vim auri & argenti , n CC non gemmaS preciosaS, ebur, simiaS dc PaUOS, facit IOD. scuta aurea equitum ,& 3OΟ. peltas aureas peditum: sed dc magnificum solium e- Thhohu, burneum alaro vestitum, Ubi sedebat ad iudi- Salomonis candum, quod sex gradibus ascendebatur, in
quorum extremitatibuSimpositi erant 1 a. leones omniaqtae vasa eiuS erant aurea, argentuenim ipsius tempore nihili reputabatur, cuius tanta erat abudantia in Ierusalem, quanta octapidum. magnificatusque est Salomon super omneS reges terrae, & desiderabat Vniuersa terra Videre vultum eius, & audire sapietiam eius,preciosissima ei deferenteS munCTA. Post haex Salomon adamat accipitque 3. Reg. ῖα muliereS alienigenas multas, erantque ei VIo rigres, quasi reginae, septingentae, Sc concubinae.
trecentae, per quas in senectute sua seductus, adorat ipsarum idola, ijsque phanum Ndificax stibi hi, in monte offensionis. quapropter iratus Do minus,ait illhScindam regnum tuum , dc da bo illud seruo tuo: tribum unam dabo filio tuo propter David seruum meum, & Ierusalem quam elegi. suscitatque ei DominuS 3. aduersarios, Adad Idumaeum, RaZOn Syrum, d Ieroboam Ephrataeum seruum eiuS. cui egres.so de Ierusalem occurrens Ahias Silonites propheta ,scindit palliu suum nouu in n. parteS, quarum IO. dans Ieroboamo , de nunciat
Salomonis regnum diuidendum, ipsumque
regnaturum super Io. tribus Israel: itaque si Dei mandatis obediat, fore Ut in regno stabi- Mori eliatur.moritur deinde Salomon,ctim regna1- iri set annis 4Ο.
ROBO A M autem filius Salomonis abit II.
in Sichem, ubi omnis Israel conuenerat PQ - φ-Vt constituerent eum regem. quibus petenti 'ς S bus Vt graue iugum tributi ipsis a Salomone impositum, leuet paululum, sic se ei seruituros;Roboam super hoc audito,sed spreto sano consilio senum,dc i uuenti m consiliam secutus, respondet, se grauius ipsis pressiti rum. propter quod decem tribus Israel relinquutcum,&constituunt Ieroboam sibi in regem,
regnauit anniS ZZ. 3. Reg. I .
Atque hinc iam scinduntur tribus duodecim, quarum Vna parS, qua obtinuit Roboa, appellatur Iudae, Vel Ierusalem, vel duarum tribuum, Vel David: Altera Ephraim, Vel Samariae, Vel communi nomine Israel appellabatur , quod plures tribus, decem Videlicet,
Cotineret.quae Onanes sequebantiar Ieroboa.
Porro Roboam fugit Ierosolymam,ubi so- ω ἔδεla tribu Iuda ipsi adhaerente, ac tribu Benia ' - μmin, quoties Opus erat, fideliter Iudam adiu
milia bellatorum, dum reliquas tribus ad obediendum sibi compellere parat,a Domino Roboam per Semeiam prophetam praeliari vetatur, 'ς co quod Dei Voluntate ab eo discesserint. Ieroboam vero rex Israel habitaSin Sichem, s. Reg. in Veritus ne si populus suus pro solenni more
festa celebrandi ac sacrificadi gratia frequentaret
279쪽
Fatiuitas Iosiae prae dieitug. Pereatum Ieroboam. s. Par. D. 3. Reg. l .X. Par. δα
Idolatria Iuda. Spoliatio Ierusalem. s. Reg. . Prophetia Ahi Geneis ri
taret Ierosolymam , reuertatur ad domum Dauid facit duos)Vitulos aureos , quorum Vnum in Bethel,alterum in Dan ponit, ac tanquam deos, ab Israelitis adorari praecipit, constituitque Virobique phanum,altare,& sacerdotes quossibet e populo, festumque dedicationis celebrandum die IS. Octobris.
Quo die cum Ieroboam ipse in Bethel stas
ante altare thus adoleret vitulo, eo ex Ierosolyma missus a Deo Addo propheta de Iuda, exclamat ad a Itare: Ecce fili' nascetur domui David, nomine Iosias , & immolabit superte sacerdotes excelsorum ,qui nunc in te thura succedunt,dc ossa hominum super te com-huret. in cuius signum mox altare scinditur, dc regis, prophetam apprehendere iubentis, cxtensa manus arescit quae statim Orante propheta sanitati restituitur. Reuertens aute propheta, eo quod a pseudopropheta deceptus contra Dei interdictum ibi comedisset, Dei nutu in via a leone occiditur,occisum tamen leo custodit,donec a pseudopropheta sepeliretur.Ieroboam Vero suam augens impietate, eijcit sacerdotes & leuitas Domini, aras in collibus excelsis extruit, lucos facit, & pecinijs acceptis omnes qui vellent e plebe constituit sacerdotes excelsorum & daemonioruin vitulis & idolis responsa dantium. Roboam autem sacerdotes & leuitas a I roboam eiectos,caeteroSque Dei cultores ex cunctis tribubus Israel ad ipsum cofugientes, suscipit,ac pie bene beateque vivit annis tribus. Quarto autem multiplicat sibi uxores, quas habuit 18.cocubinas 6o .filios 28 & filias Oo.relinquit Dominum, aedificat & ipse cum populo in excelsis aras,& statuas, ac lucos, in quibus scortantur, faciuntq; abominationes gelium.Ob quae anno quinto venit Sesac rex Aegypti cum exercitu numerosissimo,& captis ciuitatibus Iuda, obsidet Ierusalem. tunc Dominus per Semeiam prophetam ait regi
Ec principibus obsessis; vos reliquistis me, dc
ego reliqui vos in manu Sesac. respondent; Iustus est Dominus tu Domitius Semeiae quia humiliati sunt, no disperdam eos penitus per Sesac, verumtamen seruient ei, ut sciant dist, tiam seruitutis meae, &seruitutis regni terrarum ingressus ergo Sesac diripit thesauros t Pli,domusque regiae, & recedit. scuta quoque aurea,quae fecerat Salomon,secu tulit in Aegyptum pro quibus Roboam fecit aenea. Post haec Ieroboam, filio suo aegrotante, mittit uxorem suam in Silo ad Ahiam prophetam iam prae senio caecutientem, Vt eum cosulat quid euenturu sit puero cui Ahias prς dicit propter peccata Ieroboam, filium eius moriturum , & domum Ieroboam penitus delendam, ac Israelem euellendum de terra ista, atque dispergendum trans flumen Eu- Phraten. reuertente itaque illa domum in Thersa, puer moritur.
AB IA filius Roboa, paterne impietatis et
mulus , regnat super Iuda annos 3. hic Cu o. milibus armatorum Pugnaturus contra Ieroboam habentem so . millia, dehortatur
exercitu Ieroboam a bello contra se,eo quod Deum haberet ducem, quem illi abiecerant. at dum haec loqueretur, Ieroboa missis a tergo insiclijs, ignoranteS circum quaque cingit. tum Iuda clamante ad Dominum, & facerdotibus tubis clangentibus, perterret Dominus Deu, hi Israelitas, fugiuntque, quorum percutit Abia in Isiaesi SO. millia, a caluersas capit ciuitates,paternae- - que impietatis aemuluS, accipienS Uxores L . procreat aa filios & 16. filias.
AS A Abiae filius,3 rex Iuda, regnat anniS3. Reg. V. s.fecit rectum, sicut David. Vniuersas L a.Parildoloru statuas, aras, phana & excelsa destru- ἐ- -
it ac confringit, lucos succindit, scorta mas v. 'l
cula, effa minatOSq: aufert, amouet matrem
suam a cultu Priapi,cui illa simulachrum licumque consecrauerat, eique princepS praeerat, Priapi specum ac lucum subuertit, eiusq; simulachrum turpissimum confringit, Conterit, & comburit in torrente Cedron: praecipit Iadae,ut seruirent Domino, ideoque in pace regnans, VrbeS Iuda aedificat ac munit, habens exercitum paratum in tempuS Oporimnum,de Iuda, 3 oo .milia bellatorum de Beniamin vero et8O. millia.
ANNO eius a. Nadab filius Ieroboae im-3. Reg. G. pie regnat super Israel biennio. que Baa- Iςiς δ se occidit, omnemque domum Ieroboae de ' μ' ἰς let,regnatque impius post impium in Thersa super Israel annis a . ambulans in peccatis I
ANNO 11.venit contra Iudam Zara Ae' a. Pani . thiops cum exercitu decies centum millium , curribusquetrecentis. Cui Asa progres sus obuiam iuxta Maresa, acie ad bellum instructa, inuocat Dominum.tu Domino AG Aethiopes thiopes caedente, atque Asa cum suis fugientes persequente, Aethiopes omnes contriti in
Reuertentibus cum praeda Ierosolymam, a. Par. G. egressus in occursum Azarias propheta, ait Victoriam a Deo datam, eo quod legitima eius seruassient.itaque macte procedant. prophe- Piophetiatatque Israelem futurum multo tepore ab L Azariae. que Deo Vero , & absque sacerdote, doctore, α absque lege,in multa angustia. tandemque reuersuru ad Dominum .cuius verbis confortatus Asa, reliquias idolorum de omni Iuda&Beniamin affert, conuocatoque Uniuerso populo Ierosolymam mense Μaio, immolat Domino de praeda boues septingentos, & ues .millia, faeduS populi curisDeo renouax, REnouatio iurantque OmneS Voce magna & in iubilo se faedetis. Deo toto corde Geruituros. Vnde DeuS praestat eis requiem per circuitum.
NNO 26.ascendit Baasa rex Israel in Im. dam,& aedificat Rama ut inde Iudaeos in δ' festaret.sed Asa missis thesauris templi & r Siae, Vin
280쪽
3. Reg. es. Deletio domus Baasa. a.Par. IAgiet, vocat Benadad regem Syrte in auxilium.
quo ciuitates Israel Vastante, Baasia, relicta Rama, reuertitur in Thersa Tunc Anani propheta Aiam increpat, quod relicta in Deum fiducia, cuius auxil1um expertus erat in debellatione AEthiopum , quaesisset adiutorium gentium . dicens ob id bella deincepS aduersus ipsum consurrectura. iratuS Asta, Prophetam conijcit in neruum, d propterea pedes
ipse postea doluit Tunc&Iehu propheta filius A nant,missus
a Deo ad Baasa regem Israel, nunciat ei propter ipsius idololatriam & scelera totam progeniem eius euertendam. ideoq; propheta a rege occiditur. Eodem anno 26. mortuo Baasa, regnat impius Hela filius eius. quem post biennium in Theria epulantem & ebrium occidit Zamri seruus eius,& regnans diebus 7 interficit Omnem domum Cognationemq; Baasa: deinde ab Amri obsessus in Thersa, seipsum cum dOmo regia comburit. Cui succedens Amri, regnat annos Ιχ. sex in Thersa , & 6. in Samaria, quam extruxit in sedem regni Israel, praeces soribus suis sceleratior fuit. Anno 3O. Ceperunt contra Asam bella consurgere.
ANNO 3' coepit regnarc Achab filius Ani
ri, cuin qsto regnat bienio, deinde adhuc anniSaa. Omnium regum praecessorum scelestissimus ducit uxorem IeZabel filiam regis Sidonis & Tyri, aqua incitatus praeter Vitul Saureos etiaBaal Deo Tyriorum in Samaria templum & aram aedificat,lucum plantat,sacerdotes ac falsos prophetaS constituit, euq; colit & adorat. altaria aut Domini in excelsis destruit,prophetas ac sacerdotes eius Occidit. quo tempore Abdias dispensator domus chab,ab infantia timens Deum, centum prΟ-phetas Domini abscondit in duabus speluncis, d pauit eos pane & aqua. ideoque postea consecutus a Deo donum prophetiae, prophetauit de vastatione Edom, & saluatione Iuda futura in monte Sion. Tempore Achab, Ahie1 reaedificat Iericho, in cuius fundatione ob ijt primogenitus eius, & deinceps alijsili j eius, ultimus autem in appensione portarum, iuxta maledictionem Iosue.
lore pedum Vehementissimo, & nec in infirmitate sua quaesiuit Dominum: secim Mors Ma. gis in medicorum arte confisus est. biennio post defunctum, combusserunt ambitione nimia.cui succedit Iosaphat filius eius: Elias autem Thesbites propheta Zelo iustititiae propter idololatriam Achab orat Deum Vt non plueret super terram, suaq; Oratione claudens caelum, dicit regi Achab,nec rorem nec pluviam annis his descensuram, nisi iurata verbum suum-quo dicto, iussin Dei secedes
ad torrentem Carith, Diuina prouidentia ibi
pascitur a comis, mane & Vespere ei panem S si ,. priscarnes adferentibuS, bibitq; de torrente. quo clauet aco Ob inopiam pluuiae exiccato, praecepto Dei a- ui .
bit in Sareptam Sidonis, ubi a Vidua paupercula recipitur & pascitur: cuius hydria farinae non deficit, & lecythus olei no minuituri eiusdemque viduae filium paulo post mortuum, Elias oratione sua resuscitat . qui Ionas postea propheta inisse assirmatur. Anno 11ccitatis tertio & semis exacto, fa- 3. RU- rhme Vehementi omnem terram premente, E- LV -
lias Dei iussu occurrens primo Abdiae dispen ιμ ολ I. satori, deinde regi Achab herbam iumentis quaereti, exprobrat ob ipsius idololatriam ID raelem affigi,iubet congregari ad se in momte Carmeli uniuersum Israel, Sc prophetas Baal 5O prophetasque luci 4OO. commens ales
Iezabel. Vbi cum acciti a rege conueni1sent,Elias arguit populum Israel, quod in Urramq- partem claudicantes, Deo & Baal seruiret. ac
Sponit, Vt ipse & prophetae Baal, uterq; boue suo Deo sacrificaret, igne non supposito,&cuius hostia igne caelesti absumeretur, illius
Deus coleretur. placuit propositio . prophetς Baal primi offerentes,a mane Usque ad meridiem Baal frustra inclamant, circum altare saltant, cultrisque se incidunt, ita Viperfunderentur sanguine. 1 meridie Elias caesuna boue altari a se, ex ia. lapidibus,aedifiCato, lignisque imponit, ac ter aqua perfundit, inde Orat Deum t ostendat populo se verum esse Deum. Elia, situm ignis de caelo decidens, holocaustum pe- Deum signitus consumit quo Viso populus, procidens, μ' confitetur Dominum eme Deum moxque E P 'lia iubente omnes 83o. prophetas Baal apprehendunt, deductosque ad torrentem Cison Occidunt. deinde Elias iubet regem abide ad cibum sumendum, ipse Vero conscenso Carmeli Vertice, pronuS Orans, pluviam a Deo impetrat, Velociq; cursu regem ProsecutuS, cum eo ingreditur Iorael. Hinc fugiens Iezabelem, volentem ipsum 3. Reg. U. Occidere Ob Occisos prophetas Baal, ahit in Bersabee Iuda, inde pergit in desertum iter kμg' Α - diei,ubi cum lassius famelicusque sedenS Oraret Delira vi moreretur, obdormit sub iunipero. excitatus autem ab Angelo, eius hortatu panem & aquam diuinitus missa, comedit S bibit & in fortitudine cibi illi' ambulat o .die- Ieiuhiurribus & η O .noctibus Vsque ad montem Dei O Lb reb. ibique in spelunca percontanti Deo conquerens Israelem dereliquisse pactum Domuni altaria Dei esse destructa, dc prophetaS O cisos, se solum relictum quaeri ad necCm: audit a Deo, adhuc septem milia Virorum efferelicta in Ista et, qui non curuauerunt genua coram Baal; iubeturque reuerti, &in Vitionem ac punitionem idololatriae Ungere
Zaelem in regem Syriae, & Iehu in rege IsraeI,& Elisaeum in prophetam pro se . ReaertenSergo,reperit Elicium in Abelmeula a ratem, C 'V& imponit pallium suum super eum: qui statim valedictis parentibus, deinceps sequitur Eliam, eique munistrat.