장음표시 사용
221쪽
π Oc ante omnia praecipiendum est, purus ac sanctus exercitus tuus yridie vesperi preces essicaces ac diuturnae adhibeanturi, omnesq; Deo consecrentur,verbis factisq; persuadean tur se Deum adiutorem habere, atq; hoc modo.ad bellu puros,synceros, alacres l
, Ipso belli die ne multum te fatiges,
ne lassitudine ac perturbatione aliqua rerum necessariarum obliviscaris, neq; cura aut solicitudine excrucieris, sed stre liue atq; alacriter aciem transeas,& oritione tua omnium animos excites. 3 Neq; enim manibus co sertis cum hoste confligere imperatoris est, sed quq f cto opus sunt prouidere,& idoneo in loco stare, ubi aspicere dimicantes possit,&solutos ignavosq; incitet ad alacriter bellum gerendum,atq; adflictae parti studeat subsidijs suis,id est,tateranis & tergistiatibus, opem ferre.
4 Si aduersum sagittarios bellum eo piis tuis suscipi e dum erit,locorum asperitates,&pedes lateraq; montium Primosq; coscensus de uita, &si fieri possit, nequaquam in ea parte confligas, vel tu editiori pat te montis copias tuas locato,
222쪽
C AD UT KIV. Cato, vel omnino a monte recedat, & imaequabiliori loco in a gisq; plano aciem
instruas, ut ne hostes insidias molientes, ex eminentiore loco in vos invadant. s Nec vero cum hostium acie confligas, neu e tuam illis aciem commostres, prius quarta illorum aciem instructam animaduerteri s,& illorum insidias molitionesq; exquisiveris. 6 Si loca in quibus co flicturus es,ape ta & campestria sint,&haud satis commode liceat secundam aciem tuam o cultare, ut ne in itinere iaciendo aduersum hostes appareat eam iam prope primam aci e ab du cito, ut duae hae acies una
solum esse hostibus videantur: quado VGro ad unius milliaris spatium ab hostium copiis abfuerint,tum secunda acies paululum se retarde atq; a prima acie adiustum interuallum se separet,& ad suam formam,quam ante secundet aciei descripsimus redeat, inde fiet ut nostrae aciei apparatus quam inime ab hostibus cognoscatur.
et Discessiones fugasq; hostium dili
genter attende,neque intemperanter propter hostium sallaces dolos insequere illos,sed ordinate ac instructis copiis, idq; potissimum si aliquam certam viliorix fiduciam habeaS.
223쪽
DE DIE BELLI 8 Si ab hostibus incursio quaedam in Primam aciem fiat, eamq; neq; lateranis, neq; insidijs aduersum eos structis de-- fendere possis, extremas secundae aciei. oras assumes,illucq; transferes, si uno ex ' latere venian ad eam partem: sin utroq; ex latere, ad utranq; partem. Similiter: aduersum eos quia tergo secundae aciei
eniunt, si tergistites satis multi ad illos - repellendos no fuerint, hoc idem facies, ne caeteri distracti ad praesidia primae aci-
s Si ingens hostium fuerit exercitus
. multitudine hominum ac iumentorum adflictus ac pene oppressus fuerit,ne coneris eminus iam hostibus venientibus, copias tuas ad celsum aliquem locu dea ducere,ne multitudine conspecta anim si iam tui despondere incipiant,sed humilio Scauo in loco eos instrue, ubi neq; ho-ses visuri sunt, neq; ab hostib. cern poterunt:& quando uno aut dimidio signo hostes abfuerint, ad excelsiorem locum ducantur,ut costigere possint priusquam. animo deficere aut laguescere incipiant. Io Sin talis locus non inueniatur, sed eminus hostes exercitui tuo appareant copiis tuis ipsa in acie instructis dices,no. Loininu, lad iumentorum atq; impedi . mentorum ibi permagnum esse numeru,
224쪽
i 1 Si hostibus adhuc minus instrumsadoriri eos atq; inuadere potes, maius damnum illis facies. IE Omnino autem semel atq; iterum consiste quando ad spatiu unius aut duorum milliarium ab hostili acie ante bellud istas, ut exercitus tuus varie instruatur, ut ne securos se putent hostes, quia per exploratores nostras copias ante cognouerunt, & contra eas aliquid molitionis machinati sunt. 3 Si pedestris exercitus non fueri militum pueros,id est,administros in castris relinques, & per uniuersum castrorum ambitum ad fossam custodiendam diui- dantur, armisq; interiorem eius partem muniant,siue sagittis,sive iaculis,sive funda valeat. una quoq; cohors cum illis excubias aget, portasq; castrorum atq; uniuersi ambitus defendet. unus istis sit prp. fectus honestus atq; integer. aue Neq; tul dum tecum in acie circum feras,si aliter fieri poterit: prompta enimatq; expositatiostibus pretda est, si in bello esse aduertatur.
is Si profici pcenti tibi de improuiso subita hostium incursio suerit, neq; castris' satis como de & tuto in loco tui dum ponere poteris, tum dextru ad latus secζdqaciei obliquabis,ibit una & altera collux
225쪽
DE DIE BELLItem quae ex sup ei fluis hominibus est, ad eius custodiam segregabis.16 Si nulIum iumentis repositum in cactris pabulum habeant, ipso belli die ca teris ad bellum procedentibus palicaria, id est,administri militum &prqfectorum
pabulatum eant ad partem a tergo aciei relictam, & dum bellum geritur quatum possunt pabuli comparent. Pabulatoribus aute istis dentur banda S signa quaedam diuersis & editioribus in locis,ut aduerso aliquo casu incidente, reuocari illis
possint,&ad castra cursu contendant, ut
ne intercludantur, sed ab hostium impe tu seruentur. Hoc propter incerti belli euentum fieri debet. Si enim adue sum aliquid ceciderit, comeatum& p bulum in promptu milites si habeant, ad Pugnam facile statim prodeunt,& offen-1ionem acceptam belladi strenuitate resarciunt: vel si id minus efficere possint, integris copijs atq; instructa acie, du adhuc equi firmi sunt, recedant, priusquam vel animi equitu magis concidat,& equorum vires magis labefactentur: quod facile usu venit, si commeatus in promptu non fuerit. Nam post offensionem belli, nemo pabulatu prodire audet, equi m
a me laborantes magnam anxietate militibus inij ciunt: utile aut ac salutare consilium
226쪽
stium capi non potest, inopia simul aeformidine prementibus. Omnino a sit pabulu iumentorum ad unu atq; 4tem alterum die repositu habeat, eoq; etiam amplius, si pastiones prope fuerint. i Si primo conflictationis die aduersus belli exitus cadat , quod absit,inutile
nobis,atq; in idoneum esse videtur, eodestatim tepore conari hoc quod amissum est recuperare,& fusos superatosq; ad aliquod publicum pretitu redire velle. Neq; vero hoc ut facias consiliu tibi dare: pe difficile enim omnibus hoc est, neq; statim offensio accepta refutari potest. Rarum autem hoc est,& Romanis inusitatu. Itaq; etiana si nihil aduersum caderet,speraueritq; imperator amisiam dignitatem secundo proelio se recuperaturum, mul titudo tamen militum si causam cognoscat, ad conserendas manus minus est habilis: hic enim exitus bella, quasi diuinitus ante decretus esset, magna animi so midinem perturbationemq; invehit. 18 Itaq; sine raui ac necessaria causa, ne coneris coram atq; aperte instructis
copiis cum hoste post offensionem belli
acceptam dimicare, sed dolo atq; astu,oecasione se offerente, conare illos subiici adoriri,&iuxta vetus dictum, Post fuga, pugna redintegrabis ut ad veteris offen-
227쪽
DE Da E. BELLI Zonis obliuionem exercitus veniat imiterum coire in societatem multitudinis,& cogere iustis causis saepe oblatis se au- .deat, quas omnes perscribere facile haud fuerit. . a 9 Sin post offensionem acceptamit rum tamen cum hoste confliges, prima acies quasi antea profligata in se undam aciem coriserenda est: secundaautem cuquibusdani e prima Acie delectis viris ad primam traducat M. Nam cum haec natanor prima sit, ipse per seipsam satis esse
2o Retardare autem in belli eu Etu minus prospero haud utile est, nisi aliqua spes societatis aut alius modus praesid ij expectetur: vel, quod tape fit, responsio ab hostibus sseratur quam diuulgari necesse no sit,sed a Praefectis solum cogia
sei. Quod si fieri statim possit quod ab
hostibus proponitur, non differatur, sed sedulo vel iureiurando,uel alio quopiam pacto transigatur. Sin perniciosum & ad contemptum alicuius aut uniuersae multitudinis contumeliam fuerit, haec atque illis duriora in vulgus nostrum efferenda
sunt,ut exercitus ii a concitatus, ac neces sitate compulsus,impetuosius aduersum
hostes procedat,atq; obedientior prἱλ- , ctis suis sit: quanto enim maior tardatio
228쪽
querit, tanto magis superati milites sormidolosiores erunt,& victores audaciores existent. 32i Priusquam autem uniuersum robur tuorum cosidat, adhortandi tibi per turmarchas, per decanos,quintanos,milites
tui sunt, comemorandum m est illis, non esse iam tempus ignauiae ac socordi ,sed impressionum atq; incursionii in hostes faciendarum, & quae clades atq; offensio
ante accepta fuit, ea iam virtute ac rebus
gerendis delenda atq; obliteranda est Haec atq; ijs similia illis narranda sunt. α a Si spes aliqua est acie instructa praelium recuperati possis, hac via quam si
pra dixi procedatur. Sin hoc modo non proficiatur, pro periculoru ratione opti- -m sibi viam conquiret. 23 Si peditatus hostiu vincat, cum equis ordinate discessiones atq; demigrationes ex eo loco fiant, atq; ita permaneant a Sin equites fuerint, superflua & grauia tum iumeta, tum alia quaecunq; praetermitte da sunt, peditesq; constituendi, Ssine iumentis equitibusq; uniuersos in duas phalanges siue acies, aut in V natat quadratam oblongam forma instrues, in medio iumenta atq; impedimenta ponas , extra haec milites in acie, quemadmodum praediximus, atque ultra eoβ
229쪽
PE DIE B sto sagittarios: atq; ita discessiones demigra tiones* tuto facies. zs Rursum si prospere ad victoriam bellum incline & Deo iam propitio victor euadis, ne sola depulsione hostium contentus sis , quasi imperitus qui tempore uti nescit: neq; importunum illud audias, Vince, sed ne nimis vincas: ne si lubrico
tempore cedas, maiores tibi molestias accumules,& incertum rerum suturarum euentum reddas, sed euersione hostium absoluta utendum omnino est.
χ6 Si ad aliquam munitionem hostisco sugit,vel vi & manu, vel alijs quibusvis
formis, hominibus &iumentis, instructa acie in summas angustias coercendus est, . vel alia quavis consentiente atq; idonea . utilitate, usquedum perfecte illum euem teris meq; tum defatigari oportet, quando paulum illum repuleris: neq; rei uniuersae exitum, propter exiguam amplius
laborum patientia abiicere debes, post tantos labores atq; sudores,post lata belli pericula: quoniam in venatione quod pene effectum est, perinde est ac sinihil esset.
27 Militum tuorum ordinis conseruatio post victoria negligenda tibi non est, sed instructis copiis cum scientia & attentione militari prosequatur hostes,Impe-
230쪽
rato rq; ipse attendat diligeter quid facto opu s ut. Neq; enim adan columitate vestiam, hostiumq; perniciem potetia sola
valet, sed secundu Dei benignitate,imperatoria ac diligens rerum administratio, praecipua ac summe necessaria est.28 Temporibus ac locis idonee commodeq; talis. Si bellum publicum futurum perspexeris, omnia loca perlustrabis , nuda atq; exposita loca hastatis tuis eliges.Neq; solum dextrae sinistrarci; po- partes perscrutade sunt omni ex parte aciei usq; ad belli finem , sed& finitiam a loca exploranda sunt, ne fossae vel maturales vel artificio sint,vel dolus altiquis lateat.19 Ipso belli die,quemadmodu praediximus, excubijs simul cum prima luce inquatuor partes illius loci ubi co flictatio
futura est diuisis, aut duo aut tria circu circa millia ita,praecipies,ut non modo imo ius hostili aduertant &significent,sed etia eos qui ab hostib. deficere volunt perlustrent,& apud se detineant. Hoc modo . enim eos qui ab exercitu nostro aufugiunt, facile prohibebui, & eos qui ab inimicis volunt ad nos deficere,cu omni incolumitate ab alioru columelia integros conservabunt, ne a quibusdam malis viris exagitentur: quod ab . te erga eos qui