장음표시 사용
471쪽
3 8 Lin. III. TIT. VII. simus, ut si1 quis in servili constitutus consor tio, liberum vel liberos habuerit, sive ex libera sive ex servilist inditionis muliere, vel
contra,serva mulier ex libero vel servo habuerit liberos cujuscunque sexus, & ad libertatem his pervenientibus, ii, qui ex servili ventre nati sunt, libertatem meruerint, Vel, dum mulieres liberae erant, ipsi in servitute eos habuerint , di postea ad libertatem pervenerint, ut hi omnes ad successionem patris vel matris Venianti patronatus jure in hac parre. sopito. Hos entha liberos non solum in suorum parentum successionem, sed etiam alterum iri alterius successionem mutuam Vocavimus ,
ex illa lege specialiter eos vocantes, si ve soli inveniantur, qui in servitute nati, & postea manumissi sunt, stuc una cum aliis, qui post libertatem parentum concepti sunt, sive ex ςodem patre, sive ex eadem matre , sive ex aliis nuptiis, ad similitudinem eorumJ qui ex justis nuptiis procreati sunt - α
unitatis. m. Ap. 3: xl pἐr quas pers. Satis erat dieere , liberos habuerit. I. 1μ. de verb. UT HI o M N EsA D suco EasION EM J Igitur hae eonstitutione nati ex servis alicillisve,si parentibus minina missis ipsi quoque manuuiissi sint superstites , eis ab intestato succedunt, exclusis patronis, 1 quibus ipsi antea exeludebantur.
N E M' ita ut non solum parentibus , sed etiam ipsi m num i m fratres M sorores luter se succedant: nempe patro no deficiente. f. 3. mers sim autem. rit. yrox. SIvE ET ALII s Nun vias J Uerbum nuptii abesse a vet. lib. testantur & delendum centent Cuiae. Cont. Hotom.Giphan. Fabrot. Nec Th. agnoseit. Addun. etiam
472쪽
I. Repetitis itaque omnibus,quae jam tradidimus,apparet,non semper eos,qui parem gradum cognationis obti nent, pariter Vocari, eo que amplius, ne eum quidem, qui proximior sit cognatus, semper potiorem esse. Cum enim prima causa sit suorum haeredum, dc eorum, quos inter suos haeredes enumeravimus,apparet pronepotem vel abnepotem defuncti potiorem esse,quam fratrem,aut patrem matre
que defuncti se cum alioqui pater quidem &mater ut supra quoque tradidimus) primum
gradum cognationis obtineant, frater vero se-Cundum,pronepos autem tertio gradu sit cognationis , dc abnepos quarto. Nec interest, an potestate morientis fuerit, an non , quod vel emancipatus, Vel ex emancipato, aut foemineo 1exu propagatus est. motis quoque suis
etiam Cinac.8c Hotom. quali eunque copulatione. Sed tamen nati ex nefario 8c damnato coitu succedere nequeunt. I. NON SEMPER E S., P A R E M G R λ-
BvM, &e.J Duae sunt succedentium praerogativa'. una in ordine , altera in gradu r illius autem , quam hiatus p tior est ratio ς in tantum , ut qui in ordine praecedit, lieee gradu sit posterior, praeferatur ei, qui est posterior ordine, quantumvis gradu priori. quod hie illustratur exemplis.
PRONEPOTEM UEL Au NEPOTEM, &e. VAM FRATREM, PATREM, &c.3 Legitimicum suis, 'equi suorum numero sunt, concurrere non ponsiunt, propter prierogativam ordinis suorum. Sed si sui i ter se conferantur , graduum ratio non habetur. AMOTIs o Q E sv Is HAE RED BUS, AT G N A T v s, Adgnati & caeteri legitimi sucee res, collati cuin cognatis, praeferuntur ex praerogativa ordinis. v. de Dec. cogn. in ρη. At inter agnatos ipsis spectatur prpprogativa graduum , extra quam quod introductum.
473쪽
V Ne de libertorum bonis videamus. O- lim itaque licebat liberto patronum suum impyne testamento praeterire: nam ita demum lex duodecim tabularum ad haereditatem liberti vocabat patronum, si intestatus mortuus esset libertus, haerede suo nullo relicto. Itaque intestato mortuo liberto , si is suum haeredem reliquisset, patrono nihil in bonis ejusjuris erat. Et si quidem ex naturalibus liberis aliquem suum haeredem reliquisset, nulla videbatur querela: si vero adoptivus filius fuisset, aperte iniquum erat, nihil juris patrono superesse. De jure pratorio. r. Otia de causa postea Praetoris edicto ha e
T I x v v v s v III. Γ IT A DEΜvΜ LEx 12. Y An n. 3 Collectio ex contrariis: Lex duodecim nominatim vocat patronum ad haereditatem liberti intestato mortui: ergo in bonis testato mortui nullum jus patronus praeteritus ex ea lege habuit. HAEREDE svo NvLLO RELICTOJ Nam primum suis haeredibus liberti deferebat lex haereditatem. vlp. I. 3. pr. de suis er Ieg. 8c in fragm. tit. 1 7. ct tu. uti. in pr. APERTE IN QvvM ERATJ Cur vero magis iniquum in patrono, quam in patre, matre, fratribus, &co ingenui Forte ne alioqui duras nimis conditiones patro ni libertis suis in praestanda libertate imponerent. HOt m. arg. I. I. de bon. Iibera. 1. P R AE T o R I s EDIcTO J Primum testandi licen
474쪽
juris iniquitas emendata est.ssive enim facie bat testamentum liberius, jubebatur ita testarii ut patrono partem dimidiam bonorum suoram relinqueret, dc si aut nihil, aut minus pnrte dimidia reliquerat , dabatur patrono colatratabulas testamenti , partis dimidiae bo 3orum possessio. Sive intestatus moriebatur, suo haerede relicto filio adoptivo, dabatur aeque patrono contra hunc suum haeredem sartis dimidiae bonorum possessio. Prodesse autem liberto solebant ad excludendum patronum, naturales liberi, non solum quos in potestate mortis tempore habebat, sed ci- Iam emancipati & in adoptionem dati, si modo ex aliqua parte scripti haeredes erant, aut praeteriti contra tabulas bonorum posseLsionem ex edicto Praetorio petierant. nam
lieentiam praetor in liberto coercuit ad eun modum, ut intextu , M apud Ulp. tit 17. in pr. DIMIDIAM no No RuM J Non tamen admittebatur patronus contra ea bona liberti, quae in castris quie- sita. I. g. g. 6. de bon. Iibera.
ADOPTIuod Hoc alterum , quod in hac caula mutavit praetor. Nam lege I x. labb. filius liberti adoptivus patronum in totum excludebat, ut suus haeres. IEs E PATRONO DABATUR, &c. n N R. Possius f IOJ Th. ἐδίδου τη ν contra tabulas. Sed aut somniavit, aut corruptus est. Qui enim contra.tabulas Iiberto intestato mortuo SI MODO Ex ALI Q V A PARTE SORIPTIJHaee clausula pertinet ad datos in adoptionem. AUT PRAETERITI CONTRA TAn.d Hoe ad solos emancipatos referri debet. nam bonorum possessio contra tabulas iis non solet dari,qui tempore mortis poternae in aliena sunt familia. g. Ιχ.Dp. de har. Miae ab int. c. . sup . de eis. lib. E X-
475쪽
DE S vco Ess. LI B E R T. 383exhaeredati nullo modo repellebant patro
2. Postea vero lege Papia adaucta sunt jura
patronorum, qui locupletiores libertos habe oant. Cautum est enim, ut ex bonis ejus, qui sestertium centum millium patrimonium re
liquerat , & pauciores, quam tres libcros siveis testamento facto , sive intestatus mortuus erat) virilis pars patrono deberetur. Itaque cum unum quidem filium filiam ve haeredem reliquerat libertus, perinde pars dimidia debebatur patrono, ac si is sine ullo filo filiave intestatus decessisseu cum vero duos duasvo hae
redes reliquerat, repellebatur patronus.
. EX HAEREDATI NvLLO MODO, Sec.J Intellige, nisi per querelam testamentum , uti nosticiolum , evertissent.
- Σ. LEGE PAPI AJ Cmus legis multa fuere capita. Fragmenta restituiti notisque illustravit Iac. Gotho Dedus, v. C L.
RE 1 s Es TERTIvM OEN TvM M I L L I v MJPro quo praecise dixit African .mem centum. I. 26. de bon. tiberi. Hinc. libertus centenarius , qui rem centum mil lium habet. I. I 6. dejur. Patron. Idem autem Valet centum millia sestertiorum in bonis habere , 8c mille aureos. Budae. de asse. 8e Holom. de re num. P R V C I O R E s, A M TRES L I n E R o SJ Igitur liberto centenario sive testato sue intestato mori uo, patronus ex lege Papia in virilem ejus haereditatis partem 3dmittebatur, si is pauciores quam tres liberos reliquisset. SINE ULLO FILIO INTESTATUS J Leg. t scitur.Th. ἰὸν δαε- , eonvito resamento. Nam liberto in
476쪽
3. Sed nostra constitutio squam pro omni
natione, Graeca lingua compendioso tractatu
habito composuimus) ita hujusmodi causam definivit, ut, si quidem libertus vel liberta mi
nores centenariis sint, id est, minus centum aureis habeant substantiam sic enim legis P piae summam interpretati sumus, ut pro mille sestertiis unus aureus computetur) nullum locum habeat patronus in eorum successione, si tamen testamentum fecerint. Sin autem intestati decesserint, nullo liberorum relicto, tunc patronatus jus, quod erat ex lege duodecim Tabularum, integrum reservolt. Cum vero majores centenariis fini, si haeredes vel bonorum possessores liberos habeant, sive unum, sive plures cujuscunque sexus vel gratdus ue ad eos succemones parentum deduximus , patronis omnibus modis una cum sua progenie semotis.Sin autem sine liberis doces serint, si quidem intestati ad omnem, haereditatem patronos patronasque vocarimus. si ve ro testamentum quidem fecerint,pat nos autem aut patronas praeterierint, cum nullos liberos haberent, vel habentes eos exhaered verint,
3. Nos TR A coNsTITUTI Non extat. sed eam nobis ex Basilicis repraesentat Criae. Σo. Obs. 34.
PRO MI L L E S STERTIIs vrivs AVR Eus3 Cum antea unus aurcus responderet tantum sestertiis cen
tum. Non igitur simpliciter legem Papiam interpretatur, sed emendat. SIN A v T EM SINE LIBERI Q Quid si ad ptivos tantum reliquerint Z Magis est, ut in partem patro
nus admittatur. arg. pr. h. t. in . g. I. in pr. item con
477쪽
verint, vel mater, sive Mus maternus eos praeterierint,ita quod non possint argui inossiciosa eorum testamenta, tunc ex nostra constitutione per bonorum possessionem contra tabu
las non dimidiam ut antea) sed tertiam partem bonorum liberti consequantur, vel quod
deest eis ex constitutione nostra repleatur, si quando minus tertia parte bonorum suorum libertus vel liberta eis reliquerit: ita sine onere, ut nec liberis liberti, libertaeve ex ea par
te legata vel fideicommissa praestentur sed ad
Cohaeredes eorum hoc onus redundet. Multis
aliis casibus a nobis in praefata constitutione Congregatis, 'uos necessarios. esse ad hujus modi dispositionem juris perspeximus,ut tam patroni patronaeque, quam liberi erorum, nec non qui ex trianverse latere veniunt usque ad
Quippe quorum praeteritio pro exhaeredatione est. I. ult.
Intelligit haud dubie constitutionem illam , quae extat in L omnimodo. 3o. C. de inessest. ut hactenus eadem sit ratio legitimae patronorum se liberorum. . - ITA 1 INE O N E R EJ . Et in hoc igitur eadem quoque patronorum & liberorum conditio , ut ambo porti uem legitimam sine onere habere debeant. I. 31. C. de in- . ιυ. junct. hoe text. VEL FIDEI eo MMIssAJ Quae certis per nispraestantur ab his, qui petunt bon. possessionem coni. tabis LX- de Ieg. praes. quod onus olim etiam patrono incumbe bat. I. 6. de tand. O dem. I. 6 . I. uti. ad SC. Wreb. . V a Ra E Λ D ua a NT. v Μ GκADvMJ ΜInsi'g. M Pae. putant haec verba tantum ad eos referenda esseν qui ex latere veniunt, sed refelluntur ipso tenore const tutionis ; πάτρων πὐρώ-σα, s αυτῶν, ε ήγγονο s
478쪽
quintum gradum , ad successionerum libertarumve Vocentur, sicuti
stitutione intelligendum est. Et, patroni Vel patronae, vel duorum dpluriumve liberi sint, qui proximicberti vel libertae vocetur successio capita, non in stirpes dividatur sucdem modo & in Ias, qui ex trans
veniunt, servando. Pene enim caura ingenuitatis & libertinitatis innibus fecimus.
. Sed haec de iis libertinis hodstat,qui in civitatem Romanam pccum nec suit alii liberti, simul & DLatinis sublatis, cum Latinorum lci
Additurque s μονοι, id est, M soli. nam 'iniunt non admittuntur ad illam tertiae partis . cessionem, ut mox subjicitur: sed tantunnem liberti intestato sine liberis mortui usqi gradum, nec hic ulterius patronorum libverba ostendunt; ἐ'ως '-οὶ εκ an, οι κ ΠονΤες αὐτ. κληρονομέτωρ
π AJ I. I 3. g. I. Erseq. de bon. liberi. Ulp. isq. Nimirum hic non quaeritur de haerediratronorum, sed liberti; ad cujus successeorumque liberi non veniunt jure suorum
adgnatorum. I. Σ. f. F. unde Dor. 6. DEDI TITIIS ET L AT IN Is I. un. C. de ded. lib. goI. I. un. C.de Lal. lib. ae liberrin. . ini LEGITIMAE sve CESSIONES Nque testamentariae. Haec enim omnia , jus
479쪽
DE Suc CEss. LIBER T. 87 cessiones nullae penitus erant, quia licet ut liberi vitam suam peragebant, attamen ipso ultimo spiritu simul animam, atque libertatem amittebant, &quasi servorum, ita bona eorum ,Jure quodammodo peculii, ex lege Iunia Norbana manumissores detinebant.Ρostea vero Senatusconsulto Lamiano cautum fuerat,ut liberi manumissoris non nominatim ex- haeredati facti, extraneis haeredibus eorum in bonis Latinorum praeponerentur. Quibus etiam supervenit divi Trajani edictum, quod
eundem hominem , si invito vel ignorante
patrono, ad civitatem Romanam venire ex
beneficio principis festinarat, faciebat quidem
vivum civem Romanum, Latinum vero mo
mentem. Sed nostra constitutione propter hujusmodi conditionum vices, & alias dissicultates , cum ipsis Latinis otiam legem Iuniam, & Senatusconsultum Largianum, & edictum divi Traiani, in perpetuum deleri censuimus , ut omnes liberti civitate Romana
fruantur, & mirabili modo quibusdam ade-
ciendi, jus capiendae haereditatis, item haeredis habendi
propria erant civium Romanorum, - - - . -
I v R E Q DAMMODO PECVLI IJ Nam mortuo Latino Iuniano patronus bona ejus , non tanquam hae-xeditatem , sed eodem jure ex lege Imaia occupabat , quo dominus peculium servi, pater Hii retinet. Th. S C. LARG1 AH Quod ut inutile rejectum esse
Iust. refert. in praefat. Nov. n. - 'EXTRANEIs HAEREDI nvs Eonv Q Id est 'intraneis ha redibus manumissorum seu patronorum.
mentio fit L un. pr. r s. ult. C. de Lat. lib. tosi. SED NOSTRA coNsTI Tuae Io N EJ Ea est I. un. C. d. r. Novissime libertinos omnes tantum non ex sequavit ingenui .
480쪽
38s L i η. III. TI T. IX.ctionibus ipsas vias , quae in ratinitatem du
cebant , ad civitatem Romanam capiendam transposuimus.
An assignari possit, ct quis assignationis assectus. N summa, quod ad bona libertorum attinet,
admonendi sumus, censuisse Senatum, ut
uamvis ad omnes patroni liberos, qui ejus
cm gradus sunt ,.aequaliter bona liberiorum periineant, tamen licere parenti uni ex liberis adsignare libertum, ut post mortem eius solusis patronus habeatur , cui adsignatus est, &
caeteri liberi, qui ipsi quoque ad eadem bona,
nulla adsignatione interveniente, pariter admitterentur , nihil juris in his bonis habeant: sed ita demum pristinum jus recipiant, . si is, cui adgnatus est, decesserit, nullis liberis relictis.
IIce RR PARENT 13 Et quidem soli parenti ma
numissori: nam liberi manumissoris libertum pate mlm, quamvis a parente sibi assignatum, liberis aeuis assignare non possunt. I. 8. h. t. Αss IGNARE Lin RRTvMJ Assignare libertum est testificari , cujus ex liberis eum libertum esse velit. I. Io7. de merb. Cn. id est , jus patronatus , quod alioqui
pluribus competeret , uni peculiariter attribucre. PRI sTINVM Ius RE EI PIANTJlus assignatione qmesitum ad liberos transmittitur; non ad extraneos.