장음표시 사용
731쪽
Diviso tertia. 7. Tertia divisio interdictorum est, quod aut ' simplicia sunt, aut duplicia. Simplicia
sint , veluti in quibus alter actor , alter reus est: qualia sunt omnia restitutoria, aut e hibitoria. Nam actoris est, qui desiderat aut exhiberi, aut restitur: reus:autem is est, a quo desideratur, ut restituat, aut exhibeat. Ho-hibitoriorum autem interdictorum alia simplicia sunt, alia duplicia. Simplicia sunt, Vel uti cum praetor prohibet in loco sacro, vel in flumine publico, ripave ejus aliquid fieri Nam actor est, qui desiderat, ne quid fiat: Reus est, qui aliquid facere conatur. Duplicia sunt, ve, uti nipossidetis, interdictum, & nrubi, ideo autem duplicia vocantur, quia par utriusque litigatoris in his conditio est: nec quisquam,
TORI AJ Denique omnia, in quibus prxtoe singulari numero utens unum tantum alloquitur. Veluxi Vnde tu iliam mi dejeest , See. Ne quid in Leo sacro faciar, ctc.
cRo Me J Simplicia quoque sunt prohibitoria de arboribus caedendis , Se de itinere actuque. d. I. 1.
n ta Ejusdem generis est interdictum , quod de superficieous proponitur. . . pr. Er g . de super . Alibi haec interdicta eodem sensu dicuntur mixta.I.37 .g I.de obLO actis. In E o D v PLIQl A voe A N v v RJ Duplicia dicta sunt, quod in iis uterque sustineat personam duplicem , a-ictoris sci. Se rei. qualia sunt, in quibus verba Praetoris ad utrumque diriguntur . veluti, ni PsHetis, quo minuae .eastos eatis , ercia i alter ab altero Irumini , quo min- iranusmini. I. I. Ir. vi supe=μ. ' TAM
732쪽
DE INTERDICTIS. 623 praecipue reus vel actor intelligitur: sed unus. quisque tam rei, quam actoris partes sustinet. De ordine, vetere exitu.
s. De ordine & vetere exitu interdictorumsu pervacuum est hodie dicere. Nam quoties extra ordinem jus dicitur,. qualia sunt hodie omnia judicia,) non est necesse reddi interdictum: sed perinde judicatur sine interdictis,ac si utilis actio ex causa interdicti reddita suisset.
De poenis in genere. Q V N c admonendi sumus, magnam curam' egisse eos, qui jura sustinebant: ne facile homines ad litigandum procederent: quod &nobis studio est. Idque eo maxime fieri potest,
T A M R E I, ues A M Ae TOR 1J Eum tamen actoris partes obtinere plerique censent, qui prior ad judi--ium provocavit . arg. I. 23. de judic. DE ORDrlNE ET Ex rvvJ Ita 8e Th. ἡ τα- ἔκποτελa De ordine , id est , de ritu , de eonceptione sormularum. Da exies, id est , de effectu. sie exitus actionis L Io. g. I 4. qua in fraud. ered. exitus contro versiae possessionis. I. 3 s. de aes. R HODIE OMNIA I vn Ie 3 olini interdicta erant formulae 8c conceptiones verborum. Hodie judicia omnia sunt extraordinaria , in quibus formul . Tum conceptio non observatur. T 1 T v. g. π a XVI.
tores , magistratus , jurisperiti. I. 1 . de reb. ered.I. I 3.
733쪽
62 ' LIB. IV. TIT. XVI. quod temeritas tam agentium, quam eorum, cum quibus agitur, modo pecuniaria poena,
modojuri furandi religione modo infamiae
De jurejurando, , poena pecuniaria.
I. Ecce enim, jusjurandum omnibus, qui
. . Conveniuntur,ex constitutione nostra desertur. Nam reus non aliter suis allegationibus utitur, nisi priusjuraverit, quod putans se bona
instantia uti , ad contradicendum pervenit. At adversus inficiant es, ex quibusdam causis
dupli vel tripli actio constituitur: veluti sit damni
MODO p Ee UNIARIA POENAJ Reus in iis cai sis, quae inficiando crescunt. g. 39. 23. F 26. sv. de act. actor poena plus petitionis- g. 33. st ..d. G - a V RISIvRANDI RE Lisso NE J IntelligitiusJurandum calumniae, de quo mox dicetur.
INFAMin M E T vJ Vt in judiciis famosis. g. M ins
ret jur. Sed & λοδικως infamia sequebatur apud Cyr aeos , Heraclid. de patit. Fabrol.
I. CONsTI TvTIONE N O S T R AJ Extat in I x. C. de jurejur. prop. earum. dand. . . P v. T A. N S S E BONA. INs TANTI A vae IJ Id est, reus jurat se δικααν νομιζειν τἀν μήρησιν alam et 9. c. uti. g. r. Est igitur instantia sive. νς-ις ι de-- fensio , seu contradictio rei. Instare , ενις-αι , contradi-
a sunt. Nulla enim in inficiantem tripli vel quadrupli actio
734쪽
relictorum nomine agatur. Statim autem ab
initio pluris quam simpli est actio, veluti furti manifesti, quadrupli ; nec manifesti, dupli. Nam ex his & aliis quibusdam causis, sive quis neget, sive fateatur, pluris quam simpli est aerio. Item, actoris quoque calumnia coercetur. Nam etiam actor pro calumnia jurare cogitur , ex nostra constitutione, quod non caluminandi animo litem movisset, sed existimando, se bonam causam habere. Utriusque etiam partis advocati jusjurandum subeunt, quod alia nostra constitutione comprehensum est. Haec autem omnia pro veteri calumniae actione introducta sunt, quae in desuetudinem abiit: quia in partem decimam litis actores mulctahatesquod nusquam factum esse invenimus; sed pro his introductum est, & praefatum jusjurandum , & ut improbus litigator 8c damnum , dc impensas litis inserre ad vetiario suo
- Αevo R s αν o dest E CALvMNIA J Iurat a- . ctor, se non calumniandi animo litem intendere, sed quod Axist et se bonam causam habere. d. l. 1. C. debr. propnaea . Hinc apparet hoc genus jurisjurandi magis csse opinionis , quam assertionis : nec pedurum dici posse , qui non obtinuit. UTRIvsvR PARTIs ADVOCAT IJ Iurant advocati, se integro animo eausam clientis tui si scipere,
nee falsi sibi patrocinii eonscios esse ; nullam se operam iocausa clientis intermissuros; denique patrocinium ejus se omissuros , si quid malitiose fingi in ea deprehanderim.
d. I 2. pr. I. L . f. I. C. dejud. PRO νLTER I cauu MN IAE Acet is N EJ Iuit vetus quaedam calumniae actio , qu mprobi litiga;qres decimam partem ejus, quod Petebatur, multabatiια. Iinis.
735쪽
r. Ex quibusdam iudiciis damnati,ignomi
niosi fiunt; veluti furti, vi bonorum raptorum, injuriarum, dedolo: item, tutelae, mandati, depositi, directis , non contrariis actionibus. item, pro socio, quae ab utraque parto directa
est: δc ob id quilibet ex sociis eo judicio damnatus , ignominia notatur. Sed surti quidem aut vi bonorum raptorum, aut injuriarum, aut de dolo non solum damnati notantur ignominia, sed & pacti: & recte: plurimum enim interest, utrum ex delicto aliqu*S, an ex contraitu debitor sit. - - , , a
a. Omnium autem actionum instituendis
est condemnatio In sumptus N expensas litis. I. 79. de j
dit praetor ἱn edicto, si damnati sint suo nomine. I. I.- .ε. ult. 'de his qui not. in m. Conditio addita proeter pro
euratore&, tutores ει curatores , qui alieno nomine comventi & damnati infamiae notam non subeunt. I.6. φ2- eod.' DIREcτIs, NON CONTR A R 1 I S A C ae 3 o
m I n v Q d. I. r. Nam in contrariis judiciis de dolo me perfidia non agitur ; sed tantum de calculo M supputati ne ejus, quod contrario judicio agreti abςst. d. l.6. f. iat. I. s. de L. Nemo autem notatur, misi qui ex his causis obdolum ae perfidiam damnatus sit. d.L6. g.ult. d.Ly. deposS E v Eo P A c. T IJ d. I. a. l. 4. f. ult. d. r. Ratio est , quia intelligitur eonfitcri crimen, qui paciscitur. I. s. eod. utique si cum pretio quant unque pactus sit': non si 'gtatis remissa sit actio. Inhumanum enim esset , veniae nullum o cum dari d. I. 6. g. 3. Σ. ACTION vM INsTITVENDARIM3Injus
vocatio principium est judicii instituendi, de prima ordinis judiciarii pars. LI. c. dμς. reiis I N
736쪽
DE POEN. ΤΕΜ. LIV. 627rum principium ab ea parte edicti proficiscitur, qua Praetor edicit ae injus vocando. Vtique enim in primis adversarius in jus vocandus cst, id est, ad eum vocandus , qui jus dicturus sit. Qua parte Praetor parentibus, &patronis, item parentibus liberisque patronorum , & patronarum, hunc praestat honorem, ut non aliter liceat liberis liberiisque eos in jus vocare, quam si id ab ipso Praetore postulaverint, & impetraverint. Et si quis aliter vocaverit , in eum poenam solidorum quinquaginta constituit
TITu Lus XVII Da cleio judicis in genere. c V p E R E s T , ut de ossicio iudicis dispici ' mus. Et quidem in primis illud observare
IN I Us vocΑNDU EsTJ I. 4. C. desent. Θ ἐπ- ν'De. eique edenda actio, quo is secum interim deliberet, utrum eedere velit, an judicio contendere. I. 1. de Mena.
AEuth. ineratur. C. de ser- contest.
QUI Ius D δίπου Rus 1 s v I Iuris experiundi nratia. I. 1. de inj- -e. Igitur judicem, ad quem vocatiost, oportet aut tribunali praeesse, aut aliam jurisdictionem habere. Ad eum, qui nudam duntaxat notionem habet,vo
quod si libertus inopia laboret, a praesecto urbi, quasi in-ossieiosus castigatur. l. int. eo . Unde vulgo dici solet, qui non habet in aere, ruat in Pelle.
737쪽
618 LIB. IV. Τi T. XVII. debet iudex, ne aliter judicet quam legibus,aut 'coii stitationibus, aut moribus proditum est.
Da judicio noxali. i. Idco queJ si noxali judicio aditus est,
observare debet, ut si condemnandus videtur dominus, ita debeat condemnare, Publium Minvium Lucio Titio in decem aureos condemno,aut noxam dedere.
De actionibus realibin. 2. Etsi in rem actum sit coram judice: si ve
con- quaeriture alterum enim jurisdictionis est, eui eohaeret potestas exequendi, quae mixtum imperium nostris dieitur. I. I. in . I. uti. I. I. de off. 6-, eui mand. juris. I 3. de juri . ali ermn nudae notionis, caulae cognitione,& sen-rentiae dicendae potestate circumscriptum. I. s. I. 1 F. I. yyis de rejud. - NE ALITER, uvAM LEGIBU H I. I 3. C. de sent. Oinxerise. auth. jubemur. C. de judie. Quippe judex. legum minister,non arbiter est. Augustin. e. 3. dist. Φ. P suam leges Iara sunt, non de ipsis ,sed seundum θών judi-σandum s. ct Nov. I 16. e. I. jubentur judices νομις εμεροι σμενην μναι ' λεον, fetibur cognitam edere sententiam, ini quas jurabant Athenis & Romae. ΑvT CONsTIπvTION InvsJ Sentcntia , quae expressim lata est contra legum , constitutionum, morum- . ve praescripta, adeo inutilia est , et ne appellatio quidem necessaria. I. 39. de appell. I. I. g. Σ. quae sent.sen. Pro . I. .
I, NOX A L I I U D I E a D I v v ad Cujac. ara clue, vel addiιιμ. sed huju smodi verba parum conveniunt moribus saeeuli Iustinianei, quo impetrationes actionuin
jam sublatae erant. Wes. ' , .
Avx N TAM D E D ER EJτ-eorpus ipsum, quod nocuit. Similis loeutio est in I. I . in .pr. de his qui
effud. Dedendi autem sacritas non a judice , sed a lege est. t. 6. I. I. de re jud. . REM
738쪽
contra petitorcm judicaverit, absolvere debet possessorem: sive contra possessorem, jubere ei debet, ut rem ipsam restituat cum fructibus. Sed si possessor neget in praesenti se restituere
posse, &sine frustratione videbitur tempus restituendi causa petere, indulgendum est ei: ut tamen delitis aestimatione caveat cum fide jussore, si intra tempus, quod ei datum est, non restituerit. Et si haerecitas petita sit, eadem circa fructus interveniunt, quae diximus intervenire de singularum rerum petitione. Illorum autem fructuum, quos culpa sua posises Ior non perceperit, sive illorum, quos perceperit , in utraque actione eadem ratio pene
mni causa, id est, id omne , quod habiturus foret petitor , si tempore litis contestatae rea ei restituta fuisset. I. 17
ET a INE FRusTRATION EJ Th. ου δἰ --ει- σιν, non morte aut frustratoriae dilationis causa. Reus igitur frustrator non auditur. INDvLGENDvM EsYJ In actionibus in perso-Nam quadrimestres induciae condemnato iure publico indulgentur. I. uis. C. de Uιν. ν ei jul quod tamen non puto Purtinere ad actiones depositi , commodati , aut similes , quibus certa species petitur , extra quam si reus damnatus Di in rei petitae aestimationem et neque enim malitiis indul-sendum est.. EADEM e I Re A FRve TusJ Nisi quod in singu- Iarum rerum petitione bonae fidei possessor fructus omnes
consumptos lucretur. I. 4. g. Σ. . reg. g. 3s. IV. de rer. div. in petitione haereditatis etiam consumptorum nomine teneatur , in quantum locupletior factus est. I. 23. g. II. I. M. g. I. de har. pet. I. . C. eod. EADEM RATIO PENE Jυἰ pene additum propter causatri, quam modo dixi. forte etiam , quia in actione
in rem speetali ossicio judicis fructus veniunt: in petitione haereditatis jure 6c potestate ipsius actionis, ut caetera
739쪽
DE OFFIC. ΙvDIC. 63 Iacceptum ad exhibendum judicium, ante rem judicatam intercesserit, rationem habere debet judex Quod si neget reus, cum quo ad eX-hibendum actum est, in praesenti se exhibere posse, & tempus exhibendi caua petat, idque sine frustratione postulare videatur,dari ei debet , ut tamen caveat se restituturum. quod si neque statim jussu judicis rem exhibeat,neque postea exhibiturum se caveat, condemnandus sit in id, quod actoris intererat, si ab initio res exhibita esset. Familia erescunis. . Si familiae erciscundae judicio actum sit: singulas res singulis haeredibus adjudicare debet. dc si in alterius persona praefraVare Videam tur adjudicatio, debet hunc; invicem cohaeredicerta pecunia sicutjam dictum es conderimnare. Eo quoque nomine cohaeredi quisque
ipsa , porro eontendere judicio directo supersederit. Ae- eurs in d. g. pen. S NE FRusTRATION EJ Id est, justa ex causa. I. s. s. uis ubi & justae causae hu)us generia indicantur.
R. II. g. ad exhib. An INITIO REs Exu in I TAJ Quod declaratur l. 9. g. pen. cla uti. I. Io. 9 fert. eod. atque ob contumaciam damnatur, quanti actor in litem juraverit: alias quanti res vere est. ι. 3. 3.1. d. I. 9. g. ult. L . de inlit. jur.
nus4 Non ouod semper & necessario haee ratio divisionis ineatur quid enim ii fundi haereditarii commode per re
giones dividi possint led quia in plerisque rebus est eomni odissima.' IM UICEM e ERTA p Eevest A Cum impar adjudicatio est,is cujus pars praeponderat,vicissim in certam pecuniam consorti damnandus est , ut aequalitas per omnia conservetur. I. 11. 9 1. I. y F. fam. erc. 2 o. I . de asy.
740쪽
suo condemnandus est , suod solus fructus haereditarii fundi perceperit, aut rem haereditariam corruperit, aut consumpserit. Quae quidem similiter inter plures quoque, quam duos cohaeredes subsequuntur.
s. Eadem interveniunt, & si communa dividundo de pluribus rebus adfiim sit. Quod si de una re, veluti de fundo ; si suidem iste fun
dus commode regionibus divisionem recipiat, partes ejus singulis adjudicare debet.& si unius Pars praegravare videbitur, is invicem certa Pecunia alteri condemnandus est. Quod si
commode dividi non possit, veluti si homo
serte, aut mulus erit, de quo actum fit, tunc totus uni adjudicandus est, & is invicem alteri certa pecunia condemnandus est.
RI TJ vel quod cohaeres in rem communem necessarias impensas socerit: quae sunt hujus judicii pretestati es personales , de quibus dictum sup. g. 3. de obI. quas ex contr.
v i v.J In judicio communi dividundo circa divisionem rerum, earumque adjudicationem & condemnationem mutuam , ae praestationes personales idem observatur, quod in familiae ercisc. I 3. I. 6. g. I. Os q. eomm. div. ΡΑRTES EIvS SINGvLIsJ Si divisio praediisne cujusquam injuria commode fieri possit, cuique sua portio certis finibus adjudicanda. I. I. C. comm. div. UELvTI sI HOMOJ Hotom. Theoph. veIs homo. quod magis placet. ut sit sensus, si res aut non commode, aut non omnino partes pro diviso rccipiat, veluti si agatur de servo , aut jumento , totam uni adiudicandam , cumque alteri certa pecuata condemnandum. l. 3. c. eod.