Arnoldi Corvini à Belderen ... Ad titulum digestorum de verborum significatione. Commentarius locupletissima dote auctus ..

발행: 1668년

분량: 513페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

321쪽

in Dig. Tit. ad Herborum Sigis 28r LEX CLXI. Idem Lib. VII. ad Sabinum.

on est pupillus qui in utero est

EXPLICATIO. Pupistin. ad Pupistin propria significatione qui caret patre, & cui, dum est in aetate impuberi adhibetur tutor. Vasta lib. 4. Elegant. cap. 3h tacitur quasi puppus. Puppε erant simulachra quaedam seu imagines, forma& amictu puellarum insignitae , quae puellis sunt in delitiis. Antiqui appellabant pulpam, quam nos hodie puellam, δή pupum, puelum.

Persius Satyra. 2.

Dicite Fontifices, in sacris quid facit au

rum '

Nempe hoc , quod Veneri donata a Virgina pona. Cum enim puellae aut vellent nubere, aut vir ginitati valedicere Veneri dicare in templo solebaiar puppas Levi in utero est. bJ uia pupillin refertur ad aetatem hominis. Est enim ρvisim , qui cum impubes est, desiit in patris potestate esse, aut morte aut emancipatione, i. pupillin. 23 o. f. hie. vel adhuc impubes est in patris potestate. l. I I. g. r. g. de verb. oblig. nondum doli.

322쪽

tem in utero est adhuc homo non est, quia necdum animal est. I. I. g. g. g. unde cognati. Hinc tutores pupillis dati, ventri, nisi infans nascatur, dati non intelliguntur. L cum pater. 29. F. de negor. gest. In computatione legis Falcidiae, propter ancillae ventrem hereditas non augetur. I in Falcidia placuit. s. ad Leg. Falcid.

LEX CLXII. Pomponius Lib. II. ad Sabinum.

IN vulgari substitutione, qua ei,

qui Apremus morietur , heres substituitur, recte substitutus etiam unico bintelligitur: exemplo duodecim Tabularum, ex quibus proximus adgnatus& solus habetur.

EXPLICATIO. In vulgari. aJ Quia supremus non is demum dicitur qui post aliquem, sed post quem nemo est , & quem nemo sequitur; ι. qui duos s. g. de reb. dub. I. 91. svr. F. hie. ubi vide ide5 si testator filium quem habet, & quoscunque habiturus est instituat, & ei qui jupremm morietur Sejum substituat; Sejus reciε filio quem testator habebat, vi substitutionis succedet, licet alios filios testator non habuerit. hic. ct t. ox duobus. 3 .F. de vulg. subst. d. t. qui

323쪽

in Dig. Tit. ad Verborum Signis et 8 3

leo. bJ Ratio dubitandi fuJt, quod comparatio posterioris decedentis ex facto prioris

mortui sumitur. d. l. qui duos. 9. Supremmtut improprie dicitur, cui nullus praemoritur.

SI quis ita in testamento. scripserit,

Si quid filio meo acciderit Damaι servus mem tiber esto : mortuo filio , Damas liber erit: licet enim accidant& vivis sed vulgi sermone etiam mors significatur.

EXPI, ICATIO. Aeciderit. at In materia institutionum resubstitutionum, ut & vulgi sermone, his verbis , Si quid *io meo acciderit ε, hoc significatur, si filius decesserit. Tranquillus in Augusto. cap. uir. Iubm filiam neptemque , si quid h is aecidisset, vetuit sepulchro suo inferri.

Seneca bb. 2. controvers vir , uxor jura v runt , ut si quid alteri accidisset, alter moreretur. Eadem est vis verborum, contigerit; I. uxorem. 9. 6 Se ιm. Ιχ. F. delegat. vel , si quid humanum , humanitu e acciderit , vel contigerit. ι. publia. 16. in prine. F. depos. l. 3 o. SHa liberta. 3. ult. g. de adimenae leg. g. mortis causa. Inst. de donation. Spartianus in Hadriani vita ; Multi ad Senatum eum voluis

324쪽

se orationem mittere petiturum , ut , si quid ei avenisset, Principem Rom. Reipubl. Senatus

daret.

Accidant etivis. bJ Ut venena, latronum insidiae, naufragia. pen. de mori. caus donation. Paulus in L Senatuta. s. eod. Cui ex humana sorte mortis cogitatio est, altas ex metu mortis , aut ex prasenti periculo, aut futuro. Siquidem terra marique, tam in pace, quam in bello , ct tam domi , quam militia, multis generibus mortis periculum metui potes.

LEX CLXIII. Paulus Lib. II. ad Sabinum.

I Lla verba i , Optimus maxim que, vel in eum cadere possunt, qui soluι est. Sic & circa Edictum Praetoris suprema tabulae habentur & sti.

EXPLICATIO. Ista verba. a J Undὸ s quem unum habet levavit tellator fundum , verba haec locum sibi vendicabunt in eo: quemadmodum supremae tabulae habentur, etiam solae. l. t. desecund tabul. Superlativa enim, lut saepius supra dictum interdum pro positivis accipiuntur. vid. l. 'O. l. i 26. hic. I 8. hie. Si e & si unicum filium habens dicat, Optimus Maximusque=liud mem heres esto : recte iustituisse dicitur, eadem

325쪽

in Dig. Titi de Herborum Signis. 28 s

eadem plane ratione qua in praecedenti responso flupremus est, qui & solus. IDEM F. I.

Ρ μη ' appellatione etiam puella si

gnificatur, nam & foemi ι Puerperas appellant recentes ex partu, dc Graece παιAον communiter appellatur.

EXPLICATIO.aJ Pueri appellatione etiam si- .gnificatur, non imitatione modo Graeci ser- nurnis, sed de quod masculino sexu scemininum alias contineatur. l. pronuntiacis. in princ. F. hic. Argumentum hujus significationis ICtus affert, quod & foeminas recentes ex partu Latini puerperas vocant. Terentius in Andria. Non imperasti coram quid opinessetfacto puerpera. Suetonius in Caligula. cap. 8. Sualiscunque partus, ait sine sexus discrimine puerperium vocatur, quod antiqui etiam puestas pue-rm sicutstpueros puellas dictitarent. Aulus Gellius Noct. Attic. tib. I 2. cap. I. puerperam ait diei , qua recens enixa est. Ita puerperam accipe

in L I . f. puerperam. F. de Edil. adiat. LEX

326쪽

186 ARN. CORV Comment. LEX CLXIV. Ulpianus Lib. X V. ad Sabinum.

Nomen filiarum & in posthiis

mam cadere , quaestionis non est , quamvis posthumae non cadere in eam , qdae in rebus humanis sit, certum sit.

EXPLICATIO. Posthumam. aJ Pshumi ii proprie dicuntur, qui post mortem patris nascuntur, I. g. I. f. de injust. rvt. sic dicti, quod post humatum ac sepultum patrem nascantur. Varro. de ling. Lat. Lib. 8. se 1. 38. Isidor. lib. s. cap. s. Orig. Cujacius tib. s. observ. 4. ad l. 4. 1s de lib. c, posth. posthumos quasi postremos vel posteriores dici autumat. Posthumi autem eadem est ratio in hereditate parentum, quae jam natorum. l. qui in utero. 26. F. deflatu hom. Revera enim posthumus est filius, ut contra filius jam natus non est post humus. Itaque nomen filiarum in posthumam cadere quaestionis non est: quamvis posthumae non eadere in eam quae

in rebus humanis sit , certum est. Connam lib. Io. cap. I. num. 8. Vult. ad 3. I.

Inst. de exhereae tiber. Unde ad Legatum filiabus relictum quoque admittentur pos humae,

L qui ab-. 17. delegat. I. Si quis filiabus suis

327쪽

in Dig. Tit. ad Verborum Signis. 287

vel filiis tutores dederit, etiam posthumae dedisse censetur. l. siquisfiliabin. s. F. de testaran. tui. Et paterna de operis a liberto sibi liberisque suis praestandis stipulatio, ad posthum os quoque pertinebit. deoper. liberi. Improprie etiam posthumi dicuntur, qui post testamentum factum vivo testatore , nati sunt. f. posthumorum. Inst. eod. l. lygde injust. rvt. miri Foreastit dialog. 8. Necyoman. Inter post-humos habentur, quoad effectum rumpendi testamenti. ι 3. 3. I. de injust. rvt. tes. g. posthuanorum. 2. Ins. de exhereae tiberor.

IDEM M. I.

P Artitionis' nomen non semper ἀ-midium significat : sed prout est adjedium b. Potest enim juberi aliquis

& maximam partiri posse, & vicesimam, & tertiam, & prout libuerit, sed si non fuerit portio adjecta, dFm uia ς pars debetur.

EXPLICATIO. Panitionis. a.J Pertinet hic 3. ad partitionis Iegatum. Fit eum testator dimidiam heredit iis partem, vel tertiam legat, vel eum sic Ma- heres meus eum Ttio hereditatem meam

partitor & tunc dimidia pars debetur. huc,si. sed quia. Inst. desideicom.hered. V . infragm.

328쪽

tit. 24. Cic. de legibm. l. etiam F. de ustust. Qui legatarius partis suae commoda, ω pro parte sua onera debet sustinere: si quis servum. 3 .F. de legar. 2. & in eam rem partis dc pro parte stipulationes interponuntur 3. sed quia. Non est partitionis legatum, si pars bonorum legata, nec illud legatum onustequitur. l. non ampliu3.- ρι' F de legat. 2.Bonorum enim appellatione onera & damna non continentur, continentur ea verbo hereditatis. l. 8 r. 1s delegat. 3. l. 2. g. r. V. de costat. bon. l. I 6. 3. l.F. ad SC. Deb. l. 8 3. ult. seq. fis legat. 2. l. Io . f. ult. F. de Iegat. I. Prout est alectum. bJ Tot enim cujusque rei constituere licet, quot lubet. Exempli gratia: Maxima , minima , I. ult. Cod. quib. pari. vicesima, tertia. Aliquando tollendae obscuritatis gratia dimidia ipsa pars exprimitur. l. remibus. 38. de minor. 3 thesauros de rer.

divis. Inst. l. 3. 3 si in locis. deIure ci. I. Lucim. 87. 3 filiam. de legat. 2. Sed & si non sit adjectum, non raro ex re subjecta tacith subauditur, quota pars sit. Dd. l. I. l. 2. l. 3. Cod quand. quib. quart. pars. l. omnimodo. O. l. quoniam. eum seq. l. pen. Coae de inst. tectam. Novel. r. c, I 8. Sed quotiescunque est aperta& explorata Legi satoris, Testatoris vel Contrahentium sententia, nullus conjecturae locus relinquitur. l. ille aut ille. 2I. de legat. 3. t. I7. de verb. oblig. l. 3. qui. deoper. nov. nunt.

Dimidia. cJ Partis enim appellatione simpliciter prolata non alia quam dimidia contineti

329쪽

in Dig. Tit. de Verborum Signis. 289

neri potest , quia nulla est tam minima qua non posset alia minor constitui : Sunt enim partes juris tu asses divisibiles in infinitum si non actu , saltem potentia , ut de partibus quantitatis continuae Phrsici jactare solent. Et JCtus L recte. 3s f. ult. e, hac. l. U. hic. πο-net hoc in dubio dicendum esse, sed tamen etiam partem proprie dici eam quae major aut minor est dimidia. IDEM F. II.

HA tre, sicut pervenire, cum eia sectu accipiendum est.

EXPLICATIO. Cum lectu. a J Verba ne sint inania ; ut aliquid efficere debent ; l. si quando. Io'. de legat. r. ita & cum effectaeu intelligi, I. r. quod quisque jur. l. pen. Ne quis eum qui in jm voc.

maxime cum Iactorum rerumque gratia comparata sint. Verba , quae a vetitate deducit Lactantius in nisi, ςonserantur in rem, Vanumquid videntur dc inane. In hac specie, pervenisse ad quemque, & id habere quemque dicimus rectΘ, quod habeat cum effectu , id est,

cum sua causa; & ita ne auferti, neve evinci ab eo possit. l. non quocunque. 81. de legat. I. l. quod evincitur. I 'O. de reg. jur.

N LEX

330쪽

29o ARN. CORVINI Commenti LEX CLXV. Tomponius Lib. V. ad Sabinum.

V Eni se ad heredem nihil intelli

gitur, nisi deducto are alieno

EXPLICATIO. Venisse. aJ Venisse aut pervenisse dicitur quod est remansurum, i 7 i. F. hie. & quod deductis oneribus ad aliquem pervenit hac. i. si. 36. 3. I. g. ad SC. Treb. Verbum enim pervenire cum effictu accipiendum est. I prac. f. ult. Proinde in Senatusconsulto circa petitionem hereditatis facto , pervenitie ea intelliguntur quibus posse star locupletior factus est, quaeque in ea causa manent, nec sunt restituta. l. LI. item placere ct g. bonafidei .F. de petit. hered. I in heredem. a 6. F. de dolo. In stipulatione quoque emptae hereditatis quae ita concipitur, Equanta pecunia ad te ex hereditate pervenerit. l. jo. F de verb. oblig.ὶ quod legatorum, vel aeris alieni, vel cujus alterius oneris haereditatii nomine erogatum est , pervenisse non videtur. Ia .eum 33 siuisis de petit. hered. In legato Abanta pecunia ad me ex hereditate Titii pervenis tantum dato ; id continetur, quod ex ea hereditate acceptum in tabulas suas testator retulerit, cautione a legatario praestanda, si quis se te postea ejus hereditatis nomine heres damne

tur.

SEARCH

MENU NAVIGATION