Aurelij Cornelij Celsi De re medica libri octo, inter Latinos eius professionis autores facilè principis; ad ueterum & recentium exemplarium fidem, necnon doctorum hominum iudicium, summa diligentia excusi. Accessit huic thesaurus ueriùs, quàm liber,

발행: 1529년

분량: 394페이지

출처: archive.org

분류: 약학

281쪽

ossa inter se cohaerent. Igitur in primis digitis duobus ut inque prementit

bus,&abore,&a cute omnino ossa in suam sedem compellenda sunt.De inde si transuersia maxilla fracta est, sub quo casu fere dens super proXimudentem excidit,ubi ea in suam sedem collocata est,duo proximi dentes:aut si hi labant,ulteriores inter se seta deligandi sunt. Id in alio genere fracturs superuacuum est. Caetera eadem facie da sunt. Nam linteolum duplex madens vino J oleo super iniici edum cum eadem simila,& eadem thuris fit II ine est.Deinde aut fascia,aut mollis habena media in longitudinem inclusa ut utrinque metum complectatur,& inde capita eius supra caput addu Iio m ibi deligatur. Illud quoque ad omnia ossa pertinens dictum erit, fame primum esse necessariam: deinde die tertio humidum cibu, sublata inflammatione pauid pleniorem,eumque qui carnem alat: per omne tempus vinuesse alienum.Deinde tertio die resolui debere: fouersi per spongiam vapore aquae calide,eademq; quae primo fuerunt super dari. idem die quinto laeti, N donec inflammatio finiatur,qus vel octauo die,vel septimo fere resoluisti .Ea sublata, rursus ossa esse tractanda, ut si quod fragmentum loco suo non est,reponatur. Neque id esse soluendum nisi duae partes eius temporis

intra quoa quaeq; ossa consertintur,transierint. Fere verbintra quartumα decimum θέ unum 3c vigesimum diem sanescui, maxilla,male,iugulum, in latus,pectus,os scapularum,costs, spina coxarum,os tali,calX,manus, planta. Inter vigesimum Sc trigesimum diem,ctura brachia que . Inter septimiita vigesimum δέ quadragesimum, humeti & foemina. d in maxilla illud

quoq; adiiciendum est,quod humidus cibus diu assumendus est. Atq; etiacum tempus processit,in Iagano, similibus* aliis perseuerandum ,donec eX toto maxillam callus firmarit. Item utiq; primis diebus habendu silentili. De iuguli fracti citratione. Caput octauum.

Vinium vero si transuersum fractum est . nonnuqua persemr:

sus recte coit: Mnisi mouetur, sanari sine iunctura potest. Non fnunquam verb, maximeque ubi motum est, elabitur: ferque id N quod a pectore, sub id quod ab humero est, in posteriorem partem inclinaatur. Cuius ea ratio est,quod per se non mouetur,sed cum humeri motu coisentit. Itaq; eo subsistente sub id humerus agitatur. Raris verbadmodum in priorem partem iugulum inclinatur:adeb ut magni professores nunquasi vidisse memoriae inadarint.Sed locii ples tamen eius rei autor Hippocrartes est.Verum ut dissimilis uterque casus est, sic quaedam dissimilia requirit. Ubi ad scapulas iugulum tendit.simul dextra manu plane propellcdus in posteriorem partem humerus est, Sc illud in priorem attrahendum. Vbi ad pectus conuersum est,ipsum quidem retro dandum,humerus autem in priorem partem adducendus est. Ac si is inferior est, non id quod a pectore

o est deprimendum est, quia immobile est, sed humerus ipse attollendus. Si

x ij casu

282쪽

CORNELII CELSI ii supetior est,id quod a pectore est,implendum lana. 8c humerus ad pedimus deligandus est. Si acuta fragmenta sunt, incidi contra cutis debet excitibus ea quae carnem vulnerant,praecidenda sunt: tunc retusa os a comumittenda sunt. Si quod ab aliqua parte eminet, opponendum ei triplex lintteolum est in vino & oleo tinctu. Si plura fragmenta sunt, excipienda sunt ex ferula facto canaliculo,eodemq; intus incerato, ne fascia diducatur,que iugulo composito circundanda est, saepius potius quam valentius. Quod ipsum quoque in omnibus ossibus fractis perpentum est. A dextro verb iugulo si id fractum est,ad alam sinistram,1 sinistro ad dextram.Rursus que sub ala sua fascia dari debet. Post haec si iiigulsi ad scapulasiclinatu est, bra locniu adlati ruin partem priorem,ad ceruicem deligadu est: sepimieqtie homo eollocandu aeterique eadem Aciezda,quae supra coprehensa sunt.bunt vero plura ossa fere immobilia vel dura vel cartilaginosa,que vel frangutur,vel forantur vel colliduntur vel finduntur, ut male,pectus, latus, Os1 capularum,costae,spina costaru, stati,calx,manus, planta. Horia omniumdem curatio est.Si supra vulnus est,id suis medicamentis nutriedum est. Quo laneice te rimas quoque ossis,aut si quod serrumen est, callus implet. Si cutis integra est,& os ipsum esse ex dolore colligimus,nihil aliud, et qui e nai x Onendum' que caeratu est,& leniter deligandu,donee fatale

De costariim fractarum curatione. Caput. IX. Ropria tamen quaedam de costa dicenda sunt, quia iuxta viscera Ut,grauioribus es periculis is locus expositus est. Haec quoque Si inir interdum sic finditur, ut ne summum quidem os,sed inretimor pars eius, quae rara est , laedatur: interdii sic ut eam tota is casus permiperit. di tota fracta no est,nec singuis expuitur,nec febricula sequitur, nec quicqua suppurat,nisi admodum rar5,nec dolor magnus est, tactu tamen is locus leuiter indolescit,abunde est eadem quae supra scripta sunt facere: flas λ in i pere deligare, ne in alterutram partem haec cutem ines clinet. Ab uno vero Sc vigesimo die, quo utique os esse debet glutinatu, id ibagendum. Cibis uberioribus est utendum,ut corpusqu1m plenissimu fiat: quo melius os vestiat,quod illo loco tenerum,adhuc iniuriae sub tentu cute

expolitum est.Per omne autem tempus citrationis vitandus clamor,sermo quoq;,rilmultus,tra,motus vehementior corporis, fumus, puluis, Sc qui

quid vel tussim vel sternutamentum mouet: ne spiritum quidem magnorpere connere expedit. At si tota costa perfracta est, casus asperior est. Na 8c flammationes dc febris 8c suppuratio,& saepe vitae pericillum se quitur.& sanguis spuitur. Ergo si vires patiumr,ab eo brachio quod super militatis est. Si non patiuntur,altius tamen sine vi Ioam duceta est,dumus que inedia pugnandum. Panis verbante septimu Mdiem

283쪽

i LIBER OCTAVVs Fαias. diem non assimendus,sed una sorbitione vivendum, imponendum' que ei loco ceratu ex lino factiim,cui cocta quoq; resina adiecta st,aut Polyarchi malagma, aut panaces ex vino & rosa Sc oleo, superque imponenda lana suecida mollis, & duae fasciae a mediis oris minimeque astrictae. Multo verδmagis omnia vitanda qi iae supra posui, adeὁ ut ne spiritus quidem saepius mouendus sit. uia si tussiis infestabit,ad id potio sumeda erit,uel ex try Nagine,vel ex ruta,vel ex herba stychade,vel ex climio 8c pipere. Graii loriabus vero doloribus urgentibus cataplasma imponi quoq; conueniet vel ex Iolio vel ex hordeo, cui pinguis fici tertia pars sit adiecta. Et id quidem in Iio terdiu superiacebit. Noctu vero idem aut ceratum,aut malagma,aut pani, quia potest cataplasma decidere. Ergo cotidie quaeque resoluetur donec iacerato aut malagmate pol smus esse contenti: Sc decem quidem diebus σα tenuabitur fame corpus, ab undecimo vero si icipit. Ideoque etiam laxior quamprimb fascia circumligabitur, fere ea curatio ad quadragesimum diem perueniet: quae si modus erit suppurationis,plus malagma quam fratu ad digeredii proficiet.Si suppuratio vicerit neq; per quae supra scripta sunt, discliti potuerit,omnis mora vitanda erit, ne os infra vitietur: sed qua parte maxime nimebit, demittendu erit cadens ferramentu,donec ad pus perueniat,idq; effundendu.Si nusquam caput se ostendit, ubi maxime pusio subit,sic itelligimus. Creta cimolia totu locu illinimus,& siccari patiemur. Quo loco maxime humor in ea perseuerauit,ibi pus proximu erit,eiq; debebit.Si latius aliquid abscedet, duobus aut tribus locis erit perforandia, demittendum erit linamentu, aut aliquid ex penicillo quod summum lino sit deuinctu ut facile educatur. R eliqua eadem quς in caeteris adustis, laci; enda sunt. Vbi purum erit ulcus, ili coepus debebit, ne tabes perniciosa matura id malum subsequatur. Nonnuquam etiam leuius ipso osse assecto,&inter initia neglecto, non pus sed humor i iidam muccis similis intus coit, mollescitque contra cutis,in qua simili ultione utendum est. De spinae curatione.

N spina quo est quod proprie notemus. Nam si id quod ex vertebra excidit, aliquo modo fractum est, locusquidem concauus Ea fit, punctiones autem in eo sentiuntur. quia necesse est ea Dagmeta spinosa esse.inio fit,ut homo in interiorem parte subinde nitatur. Hscnoscendae rei caussa sunt. Medicamentis verb iisdem opus est, quae pluri ima parte huius capitis exposita sunt.

De humerorum, braciaiorum,se ora,cruru, digitoru fractorum vel evulseru,communibus curationibus. Caput.X. Imiles rursus ex magna parte eastis curationes que sunt humeris

M& foemotibus. Comunia etiam qusdam humeris,brachiis,lae moribus,cruribus,digitis.Siquidem ea minitis pericillose media

X sit frangu tur.

284쪽

COR NE LII CELs I fraguntur. aud propior framara capiti vel superiori vel inferiori est,ia peior est. Na 8c maiores dolores adfert,& difficilius curatur. Ea maximὲ tot lerabilis est simplex, transversa: peior ubi fragmeta, atque ubi obliqua.Pesesimum, ubi eadem acuta. Nonnunquam autem fracta in his ossa in suis se Idibus remanet, multbsaepius excidunt,almeque super aliud effertur. Illante omnia cosyderari debet,&sunt notς ceris. Si suis sedibus mota resima puctionis que sensu in repraesentant tactu inaeqtialia sunt. Si verδ non ad Itiersia, sed obliqua iunguntur quod fit ubi loco suo non sunt) membru id altero latere breuius est. 8c musculi eius tument. Ergo si hoc depressiim est, protinus id membrum oportet extendere. Nam nerui, musculi que intenti toper ossa c5trahuntur, neque in suti Tito zu veniunt, nisi illos per vim aliquis intendit. R ursus,si primis diebus id omissium est, inflammatio oritur. Sub qua Sc dissicith M perieulose vis neruis adhibetur. Nam distetio neruorum, vel cancer sequitur,vel certum, ut diutissimhalatur,pus. Itaque si anthreposita ossa non sunt, postea reponenda sunt. Intendere autem digitum vel aliud quoq; membru, si adhuc teneriim est, etiam unus homo potest, cum alteram partem dextra,alteram sinistra prendit. Valentius membru duo Ibus eget,qui in diuersa contendant. Si firmiores nerui sunt,ut in viris robtistis, maximeque eorum foeminibus 8c cruribus euenit, habenis quoque vel

lineis fasciis utrinque capita articulorum deliganda,N per plures in diuersia inducenda sunt. Vbi paulb longiusqu1m naturaliter esse debet, membrum vis fecit, tum demu ossa manibus in suam sedem compellenda sunt,indici Des ossis repositi est, dolor sublatus.Et membru alteri parti aequa tu infiioluendu duplicibus,triplicibus ve pannis, S in vino Sc oleo lictis. quos liu

os esse comodius est. Ferὲ verb fasciis sex opus est. Prima breuissima adαhibenda, que circa fracturam ter voluta sursum versum feratiir, 8c qiiasi in cochlea serpaet,satisque est eam ter hoc quoque modo circuire. Altera dimidio longiore,ea que qua parte os eminet,ab ea si totum equale est,undelibet super fracturam debet incipere priori aduersa, deorsumq; tedere atque ite Irum de fractura reuersa in superiore parte ultra priorem fasciam desinere. Io Super has iniiciendii latiore linteo ceratu est, quod eas contineat: ac si quas te os eminet, triplex ea pannus obiiciendus,eodem vino M oleo madens. aec tertia fascia comprehendeta sunt,quartique, sic ut semper inseques priori aduersa sit,& tertia tantum in inferiore parte, tres in superiore finiat.

quia satius est saepius circuire qu1m adstringi. Siquidem id qliod adstrictu

est alienatur,ta cancro oportunu est:articulum autem qitamininah vincire

opus est.Sed si iuxta hunc os fraehum est, necesse est. Deligatum verb me Ibrum in diem tertium cotinendum est. Eique iunctitra talis esse debet,ut primo die nihil ostenderit,non tamen laxa visa sit, secundo laxior, tertio iapen resoluta. Ergo tun riirsum id membrum deligandum, adiiciendique q* prioribus

285쪽

LIBER OCTAVVs Fol.ri .ptioribus quinta fascia est, iteGque quinto resoluendsi est, & sexto fasciis

inuoluendu: sic ut tertia dc quinta infra,caeterae supra finiantur. Q uoties cunque autem soluitur membra calida aqua fouendum est. Sed si iuxta vesticillum fractura est,diu instilladum vinu est,exigua parte olei adiecta,madem que omnia facieda donec ab eo inflammatio soluatur, vel leuius quom quam ex consuetudine id membrum fiat. uod si septimus dies no dedit, certh nonus exhibet. m facilim ossa tractantur. Rursus ergo si pars c5 missa sunt,committi debent. Siqua fragmenta eminent, in suas sedes reponenda sunt.Deinde eodem modo membrum deligandum,serui que superio accommodandae sunt,quae fisse circumpositasque ossa in sua sede contineaeant: dc in quam partem fractura inclinat, ab ea latior, vesentior que feruIa

imponeda est. Eas que omnes citra articulum esse oportet resimas,ne hunc

laedant,nee vltrὲ astringi,quam ut ossa contineat: 8c cum spatio laxentur, tertio quoque die paulu habenis suis coartari:ac si nulla prurigo, nullus doulor est,sic manere donec duae partes eius temporis quod os quoq; conseruet compleantur: postea leuius aqua calida fouere,quia primδ digeri materiam opus est, tum euocati. Ergo cerato quoque liquido id leniter est ungendum perfricadi summa cutis est,taxiusq; id deligandum est. Tertio quoq; die luedum, se ut remota calida aqua cstera eadem fiant.Tantummodo simis gulae fasciae quoties resolutae fuerint, subtrahantur. De fracti humeri curatione. lare communia sunt, illa propria. Si quidem humerus Dactus, non sic, ut membrum aliud intenditur. Sed homo collocatur aluto sedili, medicus autem humiliore aduersus. Vna fascia brachiu-λh-eX ceruice ipsius qui laesus est, id sustineat. Altera ab altera parte super caput data, ibi accipit nodum. Tertia iuncto imo humero deorsum demittitur,ibi quoque capitibus eius inter se iunctis. Deinde ab occipitio ipsius,minister sub ea fascia quam secudo loco posui,correpto,si dexter humerus ducedus est,dextro: si sinister, sinistro brachio,demissum inter foram mina eius qui curatur ba Iu tenet: mediciis super eam fasciam de qua teratio loco dixi, planam iniicit dextram, si sinister: sinistram,si dexternume Irus sumatur: simul' alteram fasciam minister attollit,alteram premit modiciis: quo fit, ut leniter humerus extendatur. Fasciis verδ si medium aut

imuos fractu est,breuioribus opus est:si summu longioribus, ut ab eo sub altera quoque ala per pectus , scapulas porrigatur.Protinus verδ brachiucum deligatur,sic inclinandum est id quod assicit, ut ante fascias quoq; sic figurandum st: ne postea suspensum aliter, aliter cum deligabatur,lium rum inclinet. Brachiesque suspenso, ipse quoque humerus ad latus leniter desigandus est. Per quae fit,ut minime moueatur,idesque ossa sic se habet, ut aliquis composuit. Cum ad semias ventum est,extrinsecus esse earn lonα

286쪽

CORNELII CELSIcisItas debent,a lacerto breuiores,sed sub ala breuissimς. pius Q eae refloluede sunt,ubi in vicinia cubiti humerus fractiis est, ne ibi nerui rigescat N inutile brachium efficiant. uoties solutae sunt, fractiira manu conti nenda, cubitus aqua calida fouedus,& molli cerato perfricandus: seruis vel omnino non imponendar contra eminentia cubiti, vel aliquantδ bre Illiores sunt.

De brachii fracti citratione. si brachium fractum est, in primis cosideranduin est, alterum

ς,an utrumque comminutum sit: non quoesia in eiusnodi casu iratio admouenda ,sed primu ut valentius extendatur,si virul raos Daetiam est: quia necesse est minus neruos contrahi altero osse integro. eos que intendente. Deinde, ut curiosius omnia in cotinendis ossibus fiant. sineutrum alteri auxilio est. Nam ubi alterv integrum est,plus opis in eo qin fas s, ferulisque est Deligari autem brachiu aebet paulu pollice ad peisiis inclinato.Siquidem is maxime brachii naturalis habitus sit, idque intuolutum mitella comodissime excipitur, quae latitudine ipsi brachio, perα angustis capitibus collo iniicitur, atque ita commode brachium ex ceritice suspensum est. Idque paulu supra olbiti alterius regione pendere oportet. QM M si ex summo cubito id fa=im sit, glutinare id vinciendo aliena est. Fit enim brachium immobile,ac si nihil aliud si dolori occursum est, idem in qui fuit eius usus est. De miriim,seemorii que fractorum curatione. N enixe sque ad rem pertinet,altenim saltem os integru manere. Commune veris ei foemorique est, quod ubi deligatum est,in caunalem coniiciendum est. Is canalis N inferiori parte foramina hahet, per quae si quis humor excesserit, descendat: & 1 planta moram, quae simul dc sustineat eam, & delabi non patiatur: N a lateribus caua, per quae loris datis mora quidem crus scemusque,ut collocatu est, detineat. Esse etiam is debet 1 plata si crus fraetiim est,circa poplitem: si foemur, usque ad coxam si iuxta superius caput se oris,sic ut ipsa quoque ei coxa sit. Neq; ta* 3omen ignorari oportet,si scemur taetiim est, fieri breuius,quia nunquam mantiquum statum reuertitur, summisque digitis postea cruris eius insisti,

sed multa tame fcemori debilitas est,ubi fortunς negligetia quoq; accessit. De fracti digiti curatione. Tmlaitum satis est ad unum surculum post inflammationem deligari.

Communes citrationes ad humeros,brachia,crura, foemina, digitosque confractos,pertinentes. Is proprie aa sngula membra pertinentibus, rursus illa commuαnia simi, primis diebus fames: deide tum cuiam increscere callu oportet, si ratius alimentum,longa a vino abstinentia, fomenta Φοaquae

287쪽

LIBER OCTAVUS Fol. ii aquae calidae dum inflammatio est, liberale, cum ea desitimodicum. Tum etiam longior ulterioribus & Iiquido carrato membris,& mollis tamen unctio. Neque protinus exercendum id membrum, sed ad antiquos usus re ducendum est. Grauius aliquantδ est,cu ossis fracturae tamis quoque utiles nus accessit, κλεque si id muscilli Demoris aut humeri senserui. Nam 8c inflammationes multis grauiores 8c promptiores rancros habent. Ac scemur quide,si ossa inter se cesserunt, ferh praecidi necesse est. Humerus veris quoq; in periculii venit, si facilius consentatur. Q uibus pericillis etiam magis id expositum, quod iuxta ipsos articulos ictum est. Curiosius igitur afto gendu est,ic musculus quidem per mediam plagam transuersus praecide: dus. Sanguis verδ si parum fluxit, mittendusaeorpus inedia extenuandum. ac reliqua quidem membra lentius intendenda,& lenius in his ossa in suam 1edem reponenda sunt. His verδ neque intendi nervos,neq; ossa tractari satis expedit. Ipsiq; homini permittedum est,ut sic ea collo in habeat, quo admodum minimE laedunt. Omnibus autem his vulneribus imponenduprimo linamentum est vino madens, citi rosp paulum admodu adiectu sit: caetera eadem deliganda fasciis sunt aliquantisqu1m vulnus latioribus, lauxitis scilicet,qu1m si ea plaga non esset, quantb facilius & alienari Sc occiipati rancro vulnus potest numero potius fasciarum id agendum est, ut laxaeto quoque Hue contineat. auod in foemore humeresque sic fiet,si ossa fortErecte concurrerint: sin aliter se habebunt, eatenus circundari fascia debebit ut impositum medicamentum contineat. tera eadem quae supra scripsi facienda sunt,praeterquam quZd neque fertilis neque canalibus, inter qtiae vulnus sanescere non potest, sed pluribus tantummodo dc latioribus fasciis opus est,ingerendues subinde in eas est talidum oleum Sc vinu, magis in primo, fame utendu, vulnus talida aqua fouendum, se usque omni rautione vitandum,& transeundum ad medicamenta,quae puri mouedo sui, maior que vulneri quam ossi cura agenda. Ergo quotidie soluendum nudi triendum que est. Inter quae si quod paruulum Dagmentum ossis eminet,n id si retusum est,in suam sedem dandum: si acutum,ante acumen eius tomotis est praecidendum:si breuius, limadum, Sc virin que talpro limanduitu ipsum recondendum est,ac si id manus facere non potest, vulsella squali fabri utuntur iniicienda est recth se habeti tapiti ab ea parte qua sima est, ut ea parte qua gibba est emmensos in suam sedem compellat. Si id maius

est,membranulis que cinguntur,sinere oportet ea sub meditamentis resolΣ

ui, id queos, ubi iam nudatum est,abscidere: quod maturius scilicet faciei dum est,potestq; ea ratione & os coire,& vulnus sanescere. Illud suo tem Ipore, hoc prout se habet. Nonunqua etiam in magno vulnere euenit,ut fiagmenta qusdam velut emoriantur, neque cum caeteris coeant. Quod hic

quoq; ex modo fluentis humoris colligitur.)uo magis necessiriu est, is

pius

288쪽

CORNELII CELSI

pius victis resoluere atq; nutrire. Sequitur ver , , ut id os per se post aliquot dies excidat: cum tam misera antea conditio vulneris sit, tamen id interdumaius diutius que facies. Saepe enim integra cutis osse abrumpitur, prouunisque prurigo S. dolor oritur. Q uae soluere si adcidit i maturi' oportet. dc fouere aqua per aestatem frigida. per hyeme egelida: deinde ceratu myrteum imponere. Interdum fractura quibusdam velut aculeis carne vexat.

quo 1 prurigine dc punctionibus cognito,aperire id meli'. eos' que aculeos praecidere necesse habet. Reliqua vero curatio in vires que hoc casu eadem est,quae ubi ictus protinus intulit puro iam vicere. Cibis hic quoq; utenduest carnem producentibus: si breuius adhuc membrum est, Molsa loco suo in non sunt,paxillus tenuisquam leuissimi generis inter ea demitti debet, sicut capite paulum supra vic' emineat :utquequotidie plenior adigend' est. donec par id membrum alteri fiat.Tum paxillus remouendus. vulnus se f. nandum est,cicatrix inducta fouenda frigida aqua est,in qua myrt',hede: ra,aliaet ve sinules verbenae sint ullinendula que medicamentum quod sic cet, Sc magis etiam hic quiescendum,donec id membrum confirmetur. Si quando verbossa non conferbuerunt,quae saepe soluta, is mota sunt, in aperto deinde citratio est: possunt enim coire.Si vetustas cupauit, in Ibrum extendendum est,ut aliquid laedatur. Ossa inter se manu diuideda, ut concurrendo exasperentur,& si quid pingue est,eradatur, tolutisque id in quasi recens fiat.Magna tamen cura habita, ne nerui musculive laedantur. Tum vino fouendum est,in quo malicorium decoctumst, imponendus idipsum oui albo mistum. Tertio die resoluendum, fouendum que aqua,

in qua verbenae,de quibus supr1 dixi,decoctae sint. into die id e facien/dum,ferulasque circundandae.Cςtera N ante 8 pbs eadem facienda. que supr1 scripsi. lent tamen interdum diuersia inter se ossa coseruere: eo que S breuius membrum N indecoru fit,& si capita acutiora sunt assidue puαctiones sentiuntur. Ob quam caussam frangi riirsus ossa N dirigi debet: id hoc modo fit. Calida aqua multa membrum id fouetur, N ex cenato liquidido perfricanir,intenditusque: 8c inter haec medicus pertractas ossa,vt adu 33 huc tenero callo manibus ea diducit,compellieque id quod eminet in sitam sedem: 8 si parum valuit,ab ea parte,in qua os se inclinat, inuoluta lana rex gulam obiicit. Ait ita deligado,assuescere iterum vetustae sedi cogit. Nolanunquam autem recte quidem ossa coeperunt, superincreuit vero nimius

cassus,idesque lociis intumuit.Q uod ubi incidit, diu lenitet' q; id memes brum perfricandum est ex oleo Sc sale M nitro multu'que aqua calida salla fouendum, N imponendum malagma quod digerat,astricti uilque alligaαdum,oleribus que Sc praeterea vomitu utendum. Per quae cum carne cali' quoque extenuatur: confereque aliquid de sinapi,quod cum ficu in altera pariter membrum impositum, donec id paulum erodat, 'que euozet maας teriant.

289쪽

LIBER OCTAVVς Fol.us. tria. Ubi his tumor extenuatus est, riirsus ad ordine vitae reuertendu est. De luxatis ossibus. Caput. XI.

C de fractis quidem ossibus hactenus dumim sit. Mouentur aut

ea sedibus sitis duobus modis. Nam modo quae iuncta sunt inter se dehiscunt,ut cum latum scapulariim os ab humero recedit, Nin brachio radius a clibito,& in crure tibia 1 sura: interdum 1 salm,calcis a talo,quod raro tamen fit. Modb articuli suis sedibus excidui.Ante de ptioribus dicam. Q uorum ubi aliquid incidit, protinus is locus cauus est,a pressu que digitiis snum inuenit.Deinde grauis inflammatio oritur. atq; o in talis praecipua. , quidem febres quoq; N cancros,& neruoru vel distenditiones vel rigores, qui caput scapulis annectunt,mouere consueuit.Quoruvitandorum causa facienda eadem sunt, quae in ossibus mollibus laesis: ubi siquid incidit,protinus his locis proposita sunt, ut dolor diimoi que per ea tollantur. Nam diducta ossa nunq rursus inter se iunguntur, & ut aliquid decoris eo loco sit nihil usus admittitur. Maxilla verδ & vertebra omnes harticilli ciim validis neruis comprehendantur,excidunt: aut vi expulsi, aut aliquo casu neruis vel mptis vel ifirmatis: facilius que in pueris N adulesceu tulis,quam in robustioribus: hique elabuntur in priorem N in exteriorem partem,quidam omnibus modi quidam certis.Sueque quaedam commu nia omnium signa,qiuedam propria sunt cuiusqn siquidem semper ea parte tumor est,in qua os prorupit:ea sinus,1 qua recessit. Et haec quidem in omnibus deprehenduntur, alia veris si in singulis. Quae simulatq; de quoque

dicam proponenda erunt.Sed ut excidere omnes articilli no possint,sic noomnes reponuntur. Caput enim non unu compellitur: neq; in spina, ver tebra:neque ea maxilla,quae utraque parte prolapsa antequam reponeretur inflammationem inouit. Rursum qui neruorum vitio prolapsi sunt, com

pulsi quoque in suas sedes,iterii excidunt. At quibus in pueritia exciderui, neq; repositi sunt,minusquam caeteri ciescunt. Omniv qtie quae loco suo non sivit, rora inciescit, magisque in proximo membro, si in ulteriore. inputa si humeriis loco suo non est,maior in eo ipso fit,il in brachio: maior in hoc, si in manus acie.Tum pro sedibus 8c pro casibus qui inciderunt, aut maior aut minor usus eius membes relinquitur' quotque in eo plus usus se Iperest,ed minus id extenuatur. Q uicquid aut loco suo motu est,ante inflamationem reponendu est.Si illa occiipauit,du conquiescat. Tunc lacesse du est. Vbi finita est, tentandu est in his membris quae id patiuntur. Mulum autem eb confert 8c corporis & neruoru habitus. Nam si corpus tenue, si humidu est,si nerui infirmi, expediti' os reponitur. Sed N primis facilius excidit,& postea minus fideliter continetur.auae contraria his sunt, me Ilius continent.Sed id quod expulsum est, difficulter admittui. Oportet au o tem ipsam inflammationem leuare,super succida lana ex aceto imposita. Acibo

290쪽

CO RNELII CELs I cibo,s valentioris articuli casus est, triduo, interdum etiam quique diebus abstinere debere.Bibere aquam calida du sitim finiat. Curiosius Q haec facere his ossibus motis,quae validis plenisque musculis continenturi si vero etiam febris accessit,multis magis: Geinde ex die quinto fouere aqua calida. remotiq; lana ceratu imponere ex cyprino factum , nitro quoque adiecto donee omnis inflammatio finiatur.Tuc infrictionem ei membro adhibere:

cibis uti bonis, uti vino modice, iam' que ad usus quoq; suos id membrum promouere:quia motus ut in dolore pestifer, sic alias saluberrimus corpori est. Haec communia sunt.nunc de singulis dicam. De maxillae luxatae curatione. Caput.XII. Q Axilla in priorem partem propellitur, sed modb altera parte, moid Z virique.Si altera,in contrariam partem ipsa, inenturiique incli natur,dentes paribus non respondent, sed sub his qui secant canit ni sunt. At si utra Q,totum mentu in exteriorem partem promouetur, inffetiores detes longius quam superiores excedunt,intenKque suser nauffculi apparet. Primo quoque tempore homo in sedili collocandus est, se veminister 1 posteriore parte caput eius contineat vel sic,ut iuxta parietem is sedeat,subiecto inter parietem Sc caput eius scorteo puluino duro: eo q; ca

put per ministrum urgeatur,quis sit immobilius.Tum medici digiti polli

ces linteolis vel fasciis, ne dilabantur, inuoluti in os eius coniiciendi: caeteri inextrinsecus admouendi sunt.Vbi vehemeter maxilla apprehesa est, si una Parte procidit,cocutiendi immentu, Nadguntir adducendu est. Tunc si Imul & caput adprehendendum,& excitato mento maxilla in suam sedem compellenda,&os eius comprimendum est,sic,ut omnia penEvno mometo fiant.Si in utraque parte prolapsia est,eadem omnia facienda, sed equaliuter retrδ maxilla agenda est. Reposito osse, si cum dolore oculorum 8c ceruilicis iste easus incidit,eκ brachio sanguis mittedus est. Cum omnibus verδ quorsi ossa mota sunt primo liquidior cibus coueniat, tum his prscipue: adeo ut sermo quoque frequenti motu oris per neruos laedat. De capite luxato. Caput decimutertium. Dr Aput duobus processibus in auos sinus summae vertebrae demise sis, superceriucem cotineri in prima parte proposui. Hi processus aterdum in posteriorem partem excidunt, quo fit ut neruus sub occipitio extendatur, mentum pectori agglutinetur,neq; bibere is, neq; loarui possit,interdum sine voluntate seme emittat. Q uibus celerrime morsuperuenit.Ponendum autem hoc esse credidi: no quo citratio eius rei ulla

sit,sed ut res indiciis cognosceretur: εο no putarent sibi medicum defuisse.

s qui sic aliquem perdidissent.

De spina luxata. Caput. xiiii. Idem

SEARCH

MENU NAVIGATION