De canonicis et dignitatibus, alijsque inferioribus beneficiariis cathedralium, & collegiatarum ecclesiarum, eorúmque officio tam in choro quàm in capitulo elegans et perutilis tractatus. Auctore Augustino Barbosa, ..

21쪽

io Augustini Barbo se I. V. D. Lusitani,

Lugdunense in Episcopum, addit vero propterea sic appellata, quia praeci ptriim cius domicilium,& familiae caput erectum sit sub inuocatione S. Rufi in Urbe Valentina in Gallia , cuius etiam nobilis Prioratus est Lugduni, a quo mirum in modum haec familia nobilitata est,atque errandi occasio orta,ut putaretur S. Rufiis talis familicae institutor. De his agunt Sylv. Marul. inocceano Relig.liki. pag. s. Avinar Falco in historia Antoniana Petr. Grisseus inhiasoria Canonicorumserit. I n. 16.er I p. Festum S .Rufi in Martyrolog. Romano celebratur 2 r. Nouembris. Est SI alius item Sanctus Rufus primus Episcopus Auenionensis I 2. Nouembris.1 8 Item Canonici Regulares Aroasiae instituti a duobus piis sacerdotibus Connone , S: Holdemaro in Monasterio Aroasiae secundo fere lapide a Ba palma Artesiae oppido,versus finem Regni Galliae in Dioeceii Attrcbaten .anno io 97. Pontifice Vrbano II. Imperatore Occidentis Henrico I V. Orientis Alexio Conneno. Ab hoc Monasterio Aroasiae familiae Aroasianae capite exordium, S nomen sumpserunt Canonici huiusmodi. Habuerunt fiequentissima per Belgium, dc Galliam monasteria, quorum cathalogum describit Miraeus loco proximo citando,sed hodie non existunt. De illis laid Crussenius Monast. August. 1.c. I p. Auberi. Mirae. de orig. noniso

rum Regularium c.F. Io.

Canonici quoque Regulares Sancti Victoris, qui nomen sortiti sunt a monasterio Sancti Victoris propc muros Parisienses Abbatiali titulo illustri , aedificatum fuit a Ludovico Crasso Galliae Rege

anno III 3. vi referunt Cruisen.1n monas.Augustinia p. 1.Gi9. Au-bert. Mirae. de origine Canonicorum Regularium eap. 12. Vbi grande

Vitriaci Cardinalis de Canonicis S. Victoris elogium transcribit,

atque ea enumerat coenobia , tam Virorum, quam mulierUm, quae

huiusmodi Canonici habuerunt Caeterum iam desierunt,tices monasterium , quod toti Congregationi praeficiebatur, adhuc floreat; Fuere ex hac familia Hugo, &Richardus de Sancto Victore scriptores magni nominis. 36 Praemonstratenses item Canonici Regulares, sic dicti a monte Praemonstrato in Dioecesi Laudunensi Suffraganea Remesi in Gallia, instituti a Noriberto Archiepiscopo postea Magdeburgesi Germaniae Primate,sub Regula S. Augustini,& instituto Canonicorum Regularium anno i Iχα Pontifice Calixto II. Imperatoribus Occidentis Henrico V. Orientis Ioanne Conneno. Utuntur hi Canonici albis vestibus,nimirum timica,super quam deferunt Rochettu.zenuissimi

22쪽

Canonicὐ, Pignitatibω. cap. I. II tenitissimi lini , sitie byssi, gestant in capite album pileum, in hu

meris pallium Carmelitano non dissimile, acceperunt hunc habitum a Sanctissima Virgine, ut passim Auctores referunt, Generalis, de Abbates sic appellant Supcriores) Ordinis suist perpetui, Vigent maxim et Galliam, Germaniam , Flandriam, Hispaniam, apud Italos fere nulla eorum sunt monasteria. Romae habitare incipiunt. De his agunt S. Antonin. 2e .historia tit. I s.cap. 19. ct tri II.

Canonisorum, quam edidit Coloniae Agrippinae an I 6ia. Festum S.Noriberti celebratur 6. Iunij, ω illius Officium sub ricii semid plici in toto orbe recitari posse censuit Sacra Rituum Congregatio Fb die i . Nouembris I 62Ο.

Item Canonici Regniarcs Mantuani a S. Marco instituti referuntur, sed Monasterium Mantuanum fundauit cius Vrbis Episcopus Enricus anno, i I so. Pontifice Eugenio III. Imperatoribus Occidentis Corrado III. Orientis Emmanuele Conneno .Praeter hoc Mantuanum, atque alterum in oppido Nest,prope Patauium Mamtuano annexum, nullum aliud est in tota Congrcgatione monasterium.De his agunt Paul.Morigan .c. 9. Sylvest. Marul.isi occeano Relig lib. I lag. 36. Placet illis annectere alios per omnia similes Spiritus ianthi apud Venetos Canonicos etiam Regulares,qui duo tantum possident monasteria Vehetiis alterum, ait rum Patauij , quod appellant Sancti Michaelis, sed utrumque magnis redditibus abundans. Nullus ad hanc Congregationem admittitur nisi Venetus sit,& nobilis , ferunt eundem habitum atque Canonici Regulares Lateranenses cum pileis quadratis, S pann Q albo,item pallia alba cum exeunt domum.De his agunt Ioan.Andr,

Canonici Regulares Sancti Sepulchri instituti creduntur post SHierosolymas recuperatas per Gotfredum anno IO99. ut putat Fraric. Medic.in libro,qui scribittar habitus cleri Romani. Extat Caelestini II .constitutio sub Dat.1 o. Ianuarij iis quo honorificata est Canonicoru S. Sepulabri in Hierosolymis colendatio, proptereλB Σ hoc

23쪽

is Muginini Barbosa LV. D. Lusitani,

hoc anno illam atteximus.Induebantur nigro colore, ferebant pallium supcr Rochellum,in quo assutae erant ad latus sinistrum quinque Cruces ex purpura,grandis media, & supra se,& infra se ad amgulos suos paruulas sustinerent, placuit hic numerus , & figura inmemoriam Pastionis Christi. De his agit Sylvest. Maria. in occeano

3 3 Canonici Regulares Sanctae.Crucis Conimbricensis, sic dicti a

celebri monasterio Sanctae Crucis illius ciuitatis, quod amplissimis redditibus aedificauit Alphonias Enriqueet, primus Lusitaniae Rex anno II 3 I. Innocentio II. Pontifice,Imperatoribus Occidentis Lothario IL Orientis Ioanne Conneno,ibiquc sepultus iacet in Sacello maximo, a laeua parte Altaris, una cum filio Sanctio Regre succenbre, qui in eadem capellae regione patris, ad dextrum latus aequali mausoleo quiescit. Fuere primi huius Congregationis institutores Domnus Tellus Archidiac. Conimbricensis, Domnus Muchael eiusdem Ecclesiae Prior, Domnus Ioannes Canonicus,& Magister scholae, Domnus Theotonius primus Prior dicti MonasterqSanctae Crucis, Domnus Odorius Sancti Iacobi Presbytcr, & eius. dem Sanctae Crucis Prior claustralis, Domnus Petrus Prcsbyter, Malij quinque , quorum nomina inuenire non potui, confirmauit Innocentius II L anno I 13 Habuerunt multa sub se monasteria in Regno Porrugaliae, quod non egrediuntur, quae temporis vicissitudo ab illa abduxit,& aliis Ordinibus, siue mensis Episcopalibus applicauit. Nunc possident unum de viginti, inter quae amplissima sunt Sanctus Vincentius Vlysii ponensis, Grijo, Reforos, Portu l-Iense,NI Moretra.Induuntur alba tunica, superpuliceo lineo, almu-tia,sive capuccio,& pallio nigro ; habent Generalem ad triennium, Priores Conventuum fiunt a Capitulo cuiuscunque Coenobij con- firmante Generali: De his agunt historiographi Lusitani in chron. Alphonii Enriqueet, Gabr. Penuoltus in historia tripartita lib. 1. Illustriss D.meus Rod ric. a Civilia in sua bifloria Episeoporum Portu-gasensium p.xae. 2. Festun, Sancti Theot ij primi Prioris,quem maxime colunt, celebratur 18. Februarij.

3 Canonici item Regulares Gronendaet,id est vallis viridis,sic dicti ab ipso loco Gronendael in dioecesi Cameracensi iuxta Scaldem fluuium. De his agunt Sylvcst. Marul. in occeano Religionum lib. I pag. 3 8. Potauin. in apparatu , verbo Ioannes Visbrach, Ioannes Schonouen. celebrcs illius alumni,Gabriel Pcnnot. in historia tripam

24쪽

De Cainonicu, in etenitatibψ. Cap. l. Is Canonici Regulares Vindesemenses, sie dicti a praedio Uuinde- a Sschein tertio a Dauentria Germaniae inferioris lapide, ad Insulam fluuium sita collocato prope Zuuollam Traiectensis Dioecesis illic erectum visitur Monasterium horum Canonicorum , sub inuocatione Beatae Mariae Virginis,a Gerardo magno, Ioane B ebrove aedificatum anno I 3 87.Pontifice Vrbano VI. Imperatoribus Occidentis Venoetao,Orientis Andronico III. Addidere se breui temporis spatio huic Monasterio Canonicorum huiusmodi capiti in

sola Germania inferiori, ac tractu Rhenano centum viginti virorum Monasteria, foeminarum triginta, plura horum numerat Au-orig. canon. Reguiar. . I 3.& nonnulla narrat Gabr. Pennot.in bictoria tripartulib. cap.6 naeum tribuιjeqq.Caeterum scribit Crusen.m Monolico Auri iam par. D cap. 2I. se exauctoritate Se

dis Apostolicae s est Clusenus familiae Eremiticae Augustinianae ,

alumnus,vir muneribus, de litteratura in Ordine satis notus, vivebat anno, I 6χ2. interfuisse istorum Capitulo generali Tongris cO- gregato,ac ibi vix numerasse viginti Priores, ex quibus nonnulli solum titulum gerebant , addit tamen hos disciplinae Regulares valde esse obseruantes.

Canonici Regulares Frigionariae, fic dicti a Monasterio Sanctae 36 Mariae in Sylva Frigionaria sunt Frigiones aues quaedam in Italio

cui multitudine Frigionum illac se recipientium nomen indidir nolonge a Luca instituti a P. Domno Bartholomaeo ex nobiissim Columnensium familia, de a P. Iacobo de Auogrado Bononien1i Doctore emerito, familiae Praedicatorum quonda Religioso l4ico, .anno I 4o6.Pontifice Gregorio XILImperatoribus Occidentis Roberto, Orientis Andronico III. Collocati sunt ab Eugenio I V. in Ecclesia S.Ioannis Lateranensis in Urbe . iussique sunt a Frigipnaria dici Lateranenses, cum Lateranensium Canonicorum ceruit reformatores,quod nomen adhuc retinent,utuntur eodem habitu, quo Canonici Lateranenses, de quibus supra, sunt Romae ad Sanctam Mariam de Pace,in regione Pontis. De illis agunt Paul. Mo

Canonici Regulares S.Saluatoris sic dicti a primo monastello, 3Τquod habuerunt sub oraculo Saluatoris in Sylva lacus non longe 'a Senis, instituti a Fratre Stephano Eremita Sancti Augustini , --.

25쪽

i4 Augu i Tarbos I. V. D. Lusitani,

no i os. Pontifice Gregorio XIL Imperatoribus Occidentis Roberto,Orientis Andronico III. Appellatur nonnunqua Scopetinia monasterio, quod initio institutionis habuerut prope muros Floretiae sub nomine Sancti Donati Episcopi Fessulani. Vtutur eisdem vestibus,ac Canonici Lateranenses, praeterqua quod patientia portant,& palliu nigru deferunt cum foras procω LPossidet ad XL. Monasteria per Italia Genoralis triesitu non excedit. Fuit per Sa a Rit.Cong.concessu sub die a C. Septeb. Isio. ut qui hucusq; usi sunt bireto albo possint code modo in posteru uti nigro. Sunt Romae ad Sanctu Petru ad vincula. De illis agunt Polidor. Virgil. de inuentori

clesia Sancta Maria foris portae,pag. I 6 FVS ' O 38 Canonici Regulares Sancti Georgij in Alga sic dicti ab Alga,

siue Alega parua insula distante duobus miliaribus a Venetiis,quia ibi situm est primum eorum monasteriu, sub nomine Sancti Geor-gij , ins hi tuti a D. Antonino Corario Bononiensi , 5c Episcopo Ostiensi , anno i o 8. pontifice. Gregorio XIII. Imperatoribus Occidentis Roberto, Orientis Andronico III. Dicuntur etiam' Canonici caerulei ab habitu,quem gerunt.Prosessionem emittunt a Pontificatu Pij V. habent tredecim principalia per Italiam domi-- cilia, aliqua per Siciliam. Sunt Romae ad Sanctum Saluatorem in

nostra Lusitania alij Canonici Caerulei quos vulgus appelliat Sancti Eligis fratres) ibi plura, Mamplissima obtinent monasteria, sed quae independentia sunt ab Italisιdc de istis agunt Fr.Emman .piaest

meus Roderic. Curtha in hilaria uiscoporum Portugalensium paria.

cap. 27.

, , Et denique Canoniel Regulares Sancti Petri de Monte Corbulo, sic dicti a primo eius monasterio, sub patrocinio sancti Petri in Monte Corbulo in dioecesi Florentinae, duodecimo a Senis lapide aedificato Pontificatu Iulij II. intra annum Is M. & I s 1 r. quo ipso durauit,instituti a quodam Petro Regulisi, vel Mediolanensi Μ nacho

26쪽

De canonicu, g Dignitatibus. cap. I. I;

nacho Carthusiano, ferunt habitu Canonicorum a principio suisse

canusini coloris,nimirum tunicam,roclicitum, &capuccium , siue atautiam,sed anno is I .mutatum esse in nigrum. Amant hi maxime solitudinem,sectantur hospitalitatem, rigidE secum agunt, ac de labore manuum vivunt.De his agunt Trull. de canonicu Reg. tib r o cap. l o. AM r.mstit rate. I ib. I 2 aeq.2 2.q. 3 .versistis alia Congregatio,Gabr.Pennot.in triparasistentis.χXV. y .n. s.

Canonici Regulares Cathedralium Ecclesiarum, de quibus su- opra egimus a num. 'rerique adnum. I 8. sunt eiusdem ordinis;& conditionis cum reliquis Canonicis Regularibus Ecclesiarum inferiorum,& aliis quorum supra mentionem fecimus a num. I9. tum quia eorum Ecclesiam vocat monasterium S. Augustinus in sua regula. tum etiam quia eundem fere habitum cum aliis Canonicis Regularibus gestant, eandemque professionem emittunt , quod plura Iuris Canonici loca confirmant, in quibus praefati Canonici Cathedralium vocantur Regul. tres,professi, & monachati, ut constat exca'innotuit,cst cap. π intonensis, de eis L 3c aliis, ideoque veniunt appellatione Monachorum,sicut alij Regulares Canonici, ut

Hinc colligitur primo Canonicos Regniares non posse esse patri nos eleuando baptizatum de fonte,sicut nec Monachos, quia id prohibens Monachis lex cum fundetur in Religione,ac Canonicos etiam Regulares exicnditur, ita Nauar. cons io. de satu Monach. Fr.

cundo colligitur cadem ratione non licere dictis Canonicis Regularibus admittere intra clausuram nasterioru mulieres etiam omni suspicione maiores, obsequioru honcstoru praest adoi u causa, dc eas temere eas admittetes incidui in poenas Costitutionis Pij V. '

27쪽

qn 3 r. resert SI sequitur Hieron .Roderic.d.r6A.21. n. 3. Tertio colli gitiir ex eadem quoque ratione ipsis non licere interesse agitationi taurorum ex Bulla Clementis VIII. cuius verba aperte iudicant, exceptu monachis,caeterisque cuiusicunque ordinis, o mi tituti Reguiari

s Haec de Canonicis Regularibus dicta sufficiant, veniamus igitur

ad seculares de quibus tantum dcinceps a nobis erit agendum, dicuntur enim qui ius habent Canoniae,& Praebenda in Cathedrali, 6 vel Collegiata Ecclesiia,cap. dilect/ω filius . depraebend. qtrorum origo desccndita clericis illis in minoribus ordinibus constitutis Sacerdotalibus subditis qui sub eisdem certa quaedam in Τcmplo ministeria expletiant, ibiqtie ab eis stipendia ex re ecclcsiastica accipiebant, qui Sc psallendi ossicio fungebantur, in claustris habitabant, simul omnes in uno do i initorio dormiebant, M in uno refectorio reficiebantur,qub facilius possent ad horas Canonicas cclebrandas

occurrere,ac de vita,& conuersatione moncri, & doccri;vnde nec eo mulicri intrare permittcb.atur, vi stum ad mensuram,& vestitum

iuxta faciat a tem Episcopi accipiebant. ut habetur in Conc.Turon. Fb Carolo M. gne c. 2 s .nec plures quam ferret Ecclesiae facultates accipi ab Episcopo poterant, ut in Conc. Aquis ran .lsib Ludovico Pio

cabantur,quia Canonice, M sub rcgula vi ucre tenebantur cum scio Episcopo , communi monsa, & dormitorio utentes, ut supra diximus. Et sic Episcopi porsectioni suo statui valde congruae rite vacantes religiosam vitam cum suis Canonicis ducebant, arctissimoque voto adstricti loco Cathedrali Ecclesiae proximo in vinim habitabant, prout ad hae usque tempora aliquibus in locis Canonica, hoc est Canonicorum liabitatio Cathedralibus Ecclesiis coniuncta conspicitur. Postea vero huiusmodi ordinibus Clericorum honoris titulus,& Ordo sacer adiunctus, & certae Praebendae ex Ecclesiae fructibus amignatae fuerunt,ut Episcopi Fratres esEnt consiliari j, .nouis, de his, ast a Praetabi Abb.Rottan Caesaraugum, Synodi ii ta bruas

coram ReuerendissD .meo Coccino,Decano, verso haec ρ-tientia,oc cum eo Vnum quodammodo corpus efficerent, S: eidem . consilio

28쪽

we canonis; , U Dignitatibus. 6ap. I. a

consilium, & auxilium in negotiis Ecclesiae pertractandis piae stat ci,

ut infra demonstrabimus,quamuis antea quoq; consiliti, & conscia- sum cleticorsi in nonnullis Ecclesiae negotiis requirere tenerentur Episcopi,ut in c. l. Gr in coa nuper.eod. tit. se in . scopus nul fu i s. q. 7. In c.sicu gl. I.q. se in c.st quis vult i 6.φ7. ct in c.sine exceptione II. . q. 2. Hoc autcm Canonicorum Collegium siue corpus cum Asipso Episcopo,olim dicebatur consilium Episcopi,Vt antepen. I 2. q. 2.iuncta glog. I .hodie vocatur Capitulum a capite, sub quo regi vel congregari debet ad praeocnda consilia, huius vero caput cst ipse Episcopus, d.c.nouit, .m clerici e verborsignis Rot. ind.Caesari augustana Synodi coram Reuerendiss. D. meo Coccino Decano, de de eo infra et D.aliquid diccinus. Illud demum adnotare oporici, quod licet antiquis temporibus 49 plures Cathedrales, dc Collegiatae cxtiterint Regulares, tamen hodie maior carum pars abrogata rcgularitate in statum transiit secularem. M inter omnes notillima est Metropolitana ciuitatis Caesa augustae, ut vidcre licet in Bulli reductionis eiusdem iusωlarems. l. record. Clementis V II t. sub Dat. Rome apud Sanctam GMarcum. Anno Incarnationis Domimcae I 6o4. Idib. Ivij, quam ad me transmisit

D. Ioannes Fuci tes , illius Eccletiae Canonicus, Vir quidem omnigena virtute praeditus Romae degens pro causas praecminentiarum inter suam Ecclesiam ex una, & Ecclesiam Sanctae Mariae de Pilari ex altera in Rota a pluribus annis vertentibus, in quibus Ecclesiis sosaecula rigatio praeter qualitatem Regulari ratis, nihil aliud immuta

Verospio,in princ.sVM MARIVM. I Canonicatin eriguntur,o Canonici creantur,vel in ipsa erectione E clesiae Cathedrata aut cistegiatae,melpos eam erectam. a Papa solus ad auge dum cultum diuinum erigere, se consituere potes, Ecclesiam in Cathedralem, es sam in Metropolitinam. 3 Cathedralis in eremone,quaesint consideranda, senditur.

4 Cathedratas ita dicitur, quia penes ipsum est Cathedra in qua magia frorum magna dignitas designaIur.

29쪽

i8 Miguctis Barbose l. V. D. Lusitani,

s Cirhedra proprie accipitur pro sede Doctoris,ac Praelati. Et lesia sub verbo atque ulteriori expres ione alicuitu Sancti, vesadiectione particulae Cathedralis, tanquam antonomasicesumpta intestigitur Ecclesia Cathedralis. - Cathedralitas ex quibus probetur, ostenditur. 8 Gyegiatam erigere nullus inferior a Papa potest. 9 Cosiegialitas ubi non consat de fundationis initio ex coniectu ue, se in ciis probatur. 1 o Collegialitatis conii clune, se indicia quae sint,o senditur. 11 Collegialitatis qualitas probata est suffcienter etiam ex collationibuου

Canonicatuum, guatione stati in choro, ex loci in Capstulo. 12 Canonicorum trium numerus congruus es ad Collegiaram constituen

dam.

i 3 Collegiata censetur illa,qu.e habitu existit. r Collegialitatis potissima coniectura est, si in Ecclesia adsit aliquis uti caput, or clerici vel Canonici uti membra. a s Collegiatae signum manifestum es quando Canonici seu 'clerici in E

clesia faciunt propria statuta. 16 Cesiemata exsignis, se aliis socientibus existimatur, licet defundatione es priuilegio non eonstet. II Cosiegialit.itis indicium sius ciens non erit acZm congregandi se ad senum campanae, nisi aliasigna concurrant ad faciendum collegiam necesstria. 18 Collegiata insignis ex quibin probetur,ostenditur. 19 Collegiata insignis ab eius erectione praecedit aliis Collegi itis quamuis

antiquioribub.

2o Collegiata simplex praecedit omnibus Ecclesiis simplicibus, ct quae ta

tum Par chiales sunt, etiamsi antequam erigeretur in Collegiatam illis cederet. a I Canonicatus in Ecclesiis Cathedralibus, ct Collegiatis instituere qais valeat,osenditur. 2 2 Canonicatus benefikiorum appellatione venit in materia non odiosa. 23 Bene ficia quaevis auctiricite Episcopali creari possunt. 2 4 Canonicatum supranumerarium ad suturam praebendam creare non potes Episicopus,nec alius infrior a Papa. 2 y Cavonicus creatus a Papa caeteris p.rribus praeferendus es facio ab inferiore.

16 Canonici propter dignitatem, quam habent, es praeminentium supra alios clericos, signi; aliquod habere debent, ut dignosatur a caeteris. αγ Signum

30쪽

2 7 Signum aliquod concedere Crnonicis Ecustae Cathedralis, vel concessum mutare inconsulo Sede Apostolica non potes usos vis. 2 8 Concit. Triae requirit ut in omnibus Cathedratibus Ecclesus CaninAcatus omnes habeant annexum ordinem Presbyterj , Diaconatus, Subdiaconatus.

29 Episcopus in Ordinum disyributione pro Canonicatibus debet requirere consilium capitum sed non tenetur illadsequi. 3 o contil. Trid. hortatur,non autem praecipi , ut Epsopi curent, quod Dign tales omnes, dimidia saltem pars Canonicatuam in Cathedralibus Ecclesiis, ct Collegiam insignibus per illos conferuntur tanIum Masistris, vel Doctor. aut Licentiatis in Sacra T heologia,

aut rure Canon.

31 Fructuum Praebendarum tertia par; inter distributiones asignari δε-bet,ubi talis portio non Derit deputata.

Cathedrales & Collegiatas Ecclesilas crigere,& in essCanonicatus instituere quis valeat'

V M Canonicatus erigantur, & Canonici creentur, I& instituantur, vel in ipsa erectione Ecclesiae Cathedralis,atu Collegiatae,Vel post eam cicciani, ut melius propositae quaestioni satisfaciamus, minuim a nobis crit cxplicandam, qui possuri Eccletiam Cathedrale, seu Collegiatam constittiere, dc cx quibus probetur Callaedralitas,& Collegialitas,dc deinde patcbit resoliatio qti stionis. In primis certi Iuris est ibium Papam ad augendum cultum di uinuin erigere, M Constituere possc Ecclesiam in Cathedralem, cap. praecipimus, i 6. quaest. I. Rebusf. In praxi ben sic.Dinc de erere in

Ego ipse de of io, sepotcs. Epistop. parte 3. alleg. 68. num. F. in qUa 3 C a. erigenda