장음표시 사용
181쪽
rei aqu- destillatam rutae, mmorariae, movisae, ine 'mis,n, eandem copiam, quam qua o mei Ieisliseum mi celum ingreditur; sister quaterne de die citi bisare piet mi stimendum suasi. Addidi quoque empla istis satis iniplum, totum fere obtegens abdomen, quod recipimbat emph de galb. croc. et osue foetirae ma g. s. Sedatis, vel saltem plurimum imminutis motibus condupvis, ad roborantia et quae viserum ebrio eorton actiones excitant et promovent, deveni; quem in finem et cortice Perim no, et ira specie martialsius, ipseque vitrivi martis laeti is time parato usus iun iis gratis et ventriculo amicis aromaticis; aut β forte propter martem aliquae oborirentur m-πλtimes, guttas aliquos iam mi liquidi S enhami ex haustu aquis destillatae Cinnamorum
Assirmat hic celeberrimus Vir, si simul iustiivata fuisset, se hac forma medendi non raro epilepsiam devicis. se. Addit vero, si lumbrici caussa morbi fuissent, nec hi commemoratis remediis cedere voluissent, se coactum se ad 'valida purgantia' confugere: Recenset simul duos sus iungularis curationis morbi epileptici, unum iuvenis . . ex terrore in omnium dirissimam, ac quaevis remedia re spuentem epilepsiam inciderat, ac deinde novo incussis, et quin dem eodem, qui morbum intulerat, terrore, insultu ne mini lom, persecte liberatus est; alteram iuniori, virginis , , mm rissimis convulsionibus misere colluctantis, quae post
violentioris usum omnino convaluit. I ' ia
mille' iis in suis litteris nihil mentionis vicissim iaciat de usu illius balnei frigidi, quod ego in meis litteris commemor veram, iliud sitientium me iubet credere, Ipsum hoc remediiit inunquam adhibitisse. D: . t Accidit vero, ut prius iam, quam illud responsum se tarem, inciperet valetudo aegrotae prodere indicia aliqua laetas mutationis et argumenta spei, de plenaria restitutione, usu huius balnei adhuc obtinenda. Hanc spem mihi mirum quantuis confirmabat idem testantium antiquorum et recen mim victi
182쪽
eomm auctoritas. Noveram enim, usum externuin amine frigidae ad epilepsiam iam a c OELIO AURELIANO et CELso commendatum fuisse. Νec inci, enitum mihi era , Johannem FI OvERVM
easum referre hominis, usu balnei frigidi a sic dicta chorea S. Viti liberati ; sicuti etiam celeberrimus WHYT adversus hunc moriatam balneum frigidum laudavit, atque illustris MEAD affirmat, sibi nunquam dissicile fuisse frequentibus in aquam frigidam demersionibus morbum hunc penitus depellere. Coeperunt etiam re vera in nostra aegrota convulsitones suam et vehementiam et frequentiam successive amittere, unde timul fiebat, ut aegrota non modo praescriptis remediis facilius uti, sed et, diutius molestiam balnei sustinendo, huius vim salutarem facilius promovere potuerit. Mutatio valetudinis aegrotae in melius fiebat in dies melior. Quod vero imprimis notatu dignum est, fluor albus incipiebat sensim cessare, atque menses Ordinatius atque copiosius fluere; sicuti vim illam salutarem balnei fri: idi ad elen dos menses expertus etiam est illustri S MVZ. Llus. Secuta mox est sanitas vir inis perfecta t te tamen fore iudicabam, ei praescribere Compositas ex 'Chalybe et quibusdam gummatibus pitulas, qui ous etiam aliquamdiu post cessantem morbum ute
Ast,' constat iam ex ante Hentibus, quod seperiore qumque tempore aliquando virgo haec a n alo suo convaluerit, absque usu balnei iustumne igitur erit, recuperatam sanitatem non aliis potius remediis, quam balneo tribuere 7 Verum etiam haee dubitatio ablata est. Nam vernali tempore huius, quo haec scribo, anni i 68. ocoirrerunt rurius lipothyn iae cum alternantibus convulsionibus; sed citra ullam n oram revocata est irgo ad frigidum suum balneum, cuius quidem usus tam prosuerfuit, ut non modo malum non exasperaretur, sed et brevi tem. pore plane rurstis evanesceret.
itaque delectat me suavis illa fore, ut haec reIatio eo valeat, ut m patria mea forini Jo illius remedii cesset, quod a
183쪽
Veteribus tantopere laudatum, etiam a recentioribus minina Medicis magni famam est. Quae vero tum illi, tum hi de usis, balnei frigidi iudicarunt, ea celeberrimus BE Gius, et qui eius libellum de Balneis D tuis, ex Suecico sermone in linguam temtonicam conversum, doctissimo Prologo ornavit, elatissimus
. OBSERVATIO XXIX. . Dia. JΟΑΝΝ. FRI R. HARTIIAM .
Brachium paraditicum mediante Hectrici
persampum. Ante sesquiannum circiter Vir annorum M. tibialiam sal,λ
cator, qui beneficio fruitur in Nosocomio invalidorum, ex. Vehementi et subitaneo terrore , ob incendium quoddam sub-. orto, sinistri brachii gravem passus erat paralysin. Continuo hoc. brachium tremebundum erat, et sursum atque deorsum cum inmpetu agitabatur, 'eaque propter illud in pectorali tunica recondere cogebatur, ac nihil plane cum manu apprehendere vel eIe-Vare poterat.. Facies undiquaque erat subtumida, oculique plus iusto protuberabant. Miser hic aeger auxilium apud me quaereribat et Electricitatis applicationem deiiderabat, postquam varia remedia, .cum interpositis Compluribus V. Snibus, incassum ad hibita fuerant, et . crebrioribus licet adhibitis fomentationibus, ex formicarum acervo paratis, nullus plane sudor ex brachio. elici poterat. Medicus equidem ordinarius consensum ad in iusmodi remedii adplicationem praebere dubitabat, aeger Vero . continuis petitis me fatigabat illudque anxie desiderabat. Quoniam ergo non omais spes restitutionis mihi abiecta esse videbari. . tur
184쪽
Brachium parasticum Electrictate persanarum. I et
tur, et aerario Invalidorum aliquod emolumentum inde accre stere poterat, audebam tandem electricitatem huic misero applicare, annuentibus praesertim Dn. D. Gesenio, Medico aulico, et Dn. Hettling, supremo No comit Chirurgo. Antequam vero ad operationes ipsas descendebam, brachio aegroti, o' statum eius admodum plethoricum, prius cucurbitulae, tam siccae, quam Cum scarificatione, imponebantur, et
dein, post quinque dierum intervallum, electricitatem sequenti
modo applicare inchoabam. Operatio I. Die tertio Decembr. I 68. ipsum in pavimentum pice obductum collocavi, et per horae quadrantem electae, citatem applicavi, mediantibus copiosis, se invicem excipientibus, sic dissis simplicibus scintillis electricis, quas iuxta usitatas meas eleetificas praeparationes aliquo modo Concutientes reddebam, absque tamen augmentationibus. Haec in pavimento piceo fiebant. Statim dein curavi, ut resideret in sella, quae cum tabulato absque conductionibus electricis nullam communionem habebat, et Conductorem meum semi- concutientem, absque augmentatione cum aqua, in suprema brachii paralytici regione, Prope humerum, Circumponebam, hacque ratione, per dimidium horae quadrantem, scintillas quasdam concutientes, modo secundum longitudinem brachii descendendo, modo ex digitis manus eiusdem, elicui. Post brevem dein interpositam moram, ipsam veram concutientem Electricitatem, adhibita simul lagmna cum aqua repleta, applicabam, hocque modo saltem brachium amictum ita, ut reliqua pars corporis nihil inde persentisceret, per horae quadrantem lenioribus Conmssionibus succu tiebam, dum Conductorem concutientem per vices modo suis premae regioni brachii imponebam, modo aegroto manu tenendum tradebam. Eventus. Durante hac operatione pulsus in brachio paralytico magis acceleratus notabatur, quam in fano, aegrotusque statim lectum petere coactus fuit. Nocte insequente, ab hora
185쪽
nona vespertina usque ad tertiam matutinam, gravi atagebrae vertigine, quae somnum admodum turbavit, et de qua, quan tum recordari potuit, nulla antea incommoda percepit. Procul dubio sacculus herbis nervinis refertus, quem me inscio brachio paralytico imposuerat, hoc symptoma concitaverat, unde eiu omniumque istorum remediorum usiam, serio dein ipsi interdixi. Interim tamen iam iam dolorificas quasdam sensationes, elemiis cis concussionibus similes, in superiore brachii regione percupiebat. Operatio II. Die quarto Decemb. ante meridiem, Per horae dimidium eadem ratione, sicuti praecedente die, Electricitatem saltem mediante Conductore semi - concutiente, absque augmentatione cum aqua, applicabam, ita tamen, ut, durante hoc tempore, Conductor iste diversimode circa brachium ci
Edraitas. statim post hanc operationem ingentem percipimhat gravitatem in brachio paralytico, quae ad sequentem us operationem durabat. Nulla amplius notabatur vertigo, ps, quam sacculus nervinus remotus erat. Operatio III. Vespertinis eiusdem diei horis Eleario iuxta secundam operationem iterum applicabatur. Eventus. Durante hoc actu fervorem quendam seu ebimutionem sanguinis calidam in paralytico brachio sentiebat, in quo etiam nunc prima vice sudor erumpebat. Hoc primum erat documentum restituti interni caloris et prodeuntis siHoris, qui huc usque, quamdiu paralysis duravit, nullo modo promoveri potuerunt. Hae vice in via, dum domum revertebatur, levem aliquam sentiebat vertiginem. Nocturno autem tempore in- signis et copiosa erumpebat narium haemorrhagia, de qua Dertriginta retro annos ne ullum quidem notaverat insultum. Notabile imprimis de ea erat, quod ex sinistro saltem nare, adeoque in latere paralytieo, modo torrentis instar, modo sub foris Marisadae, rubrae et mucosae materiae, per integrae horae sp
186쪽
spatium prorumperet. Quum huc usque tib similibus Electri . citatis applicationibus singulare eiusmodi phaenomenon mihi non occurrerit, in suspicionem fere adducor, quod spiritus vini camphoratus, fortuito casu sub praegressia electri satione perscintillam electricam accensiui quicquam huc conferre potuerit. Quicquid autem sit, impetuosa tamen haec narium hae morrharia hunc producebat effectum, ut insigne quoddam in bra chio paralytico aegrotus persentisceret levamen , dum sensus gravitatis adeo in eodem imminuebatur, ut nihil inde incommodi, praeterquam in suprema eiusdem regione, ubi premens alia qua restitabat gravitas, pemiperet. Sub his ergo circumstantiis consultum lare iudicabam, si die quinto Decemb. nihil susciperem, ut ali qua quiete frueretur aegrotus noster. - Operatio IV. Die sexto Decenab. post meridiem quarta vice Electricitatem applicabam sub diversis variationibus, dum Conductorem semiconcutientem hinc et inde brachio paralytico applicabam, erit k lusi ope complures scintillas concutientes ex variis locis eliciebam. -
Eventus. Hanc operationem alvi obstructio excipiebat, quam per prires annos huc usque non expertus erat, concurrente simullam quadam vertigine, quae symptomata vero secundo die, dum interim nulla fiebat, Electricitatis applicatio, iterum cessabant, succedentibus simul eorum in locum consuetis haemorrhoidaliabus pathematibus Cum bono levamine. Operatio VL' Die octavo Decemb. ante et post meriaisem perirem in modum iterum Electricitatis applicationem sud stinuit. IEmentis. Post quamlibet harum operationum repentinos quosdam vellicatorios motus, electricis concussionibus non ab
similes, in brachio percipiebat, tanto simul cum levamine, ut cochlear iusculo repletum ori admovere posset, quod durante hoc moxbo plane immssibile suerat. u. NM. Actor. Pus Med. Tom. IH R Ope-
187쪽
IN ,- . obfer sistis i ioperatio Vra Die i no Decerin, pri em imi Incitam rum Leλ icitas applicabatur, cum quibusdam variationibus, huiusque consistebat in notabili incremento motuum, misiorisque ac coloris naturalis braphii. . Opreatis VIII. et M. Die detimo Deeembr. ante et postmeridiem iterum semper per horao quadrantem brachium coniscutiebam, dum catenam concutientem modo in snistram a mri manum ponebam, et cum Conductore superius ex humero scintillas concutientes eliciebam, modo praedictam catenam h mero applicabam, sicque descendendo in toto brachio usque ad
digitos auctas concussiones excitabam. t ' L LP
mentus idem erat cum 'illo post septiniam opei se ἀ eratio et M. Die duodecimo Decemb. ante. meridiem iterum per horae quadrantem. iux ' praece η smodum Eleaeficitas applicab tur ventus. Inimediate pin des bderosam sellam attollere poterat, et in eodem exercitio postm decimam operationem continu bδti ii AOperatis XII. Die decimo tertio Decemb. iterum, peracti operatione. cum brachio paralytico moni stilum: sillam, sard pomea quoque amphoram aqua i repletam, , minori cum dissitam . attollebat, eamque tamdiu iubere sistin e poterat , sano ceteroquin homini possibile est. Digiti huiuς manus. perfectam sere mlit 3qm e; pr ptitudinem. ad imnis generis motus producendos monstrabant, Nyniri uolax gione brachii penitus cessavit. 'ius in operatio XIII. Die decimo inarto Decemb. cum, ex saeia Ii sublatione cravium corporum, plenariam fere restitutionem brachii sus carer, et exh- saltem quaedam gravitas in eius in feriori regio e superessis videretur, ut hanc quoque partem re liquis similem redderem, concussiones in eadem excitabam a
188쪽
Brachium parabiscum Electrichate persanatum. 13 I
cubito usque ad digitos, applicando praedictam catenam concutientem modo ad cubitum, modo ad manum. imentus. singularis tunc supervemens Casias optatum tandem felicemque effectum electricitatis accelerabat. Durante enim hac operatione subito manus intumescebat, et sub vehementi aqcelerato lue Dulsu manifestaque VasQrum tuygescentia, singulas quasi 'mulsi hi nigricante colose obduci videbatur. Hinc statim eandem calida mea manu tam sortiter movebam ac fricabam prout possibile erat, et per vices ad Calidam fornacem admoyebam . Hoc tacto subito redibat naturalis color sicuti insanissima manu , 'hravitas cum dolore pressiorio evanescebat, aegrotus brachium antea paralyticum, una cum manu et digitis, miranda, cum promptitudine movebat Corpora quaelibet perii quam gravia absque ullo incommodo elevabat, atque nunc opificium suum eadem, ut antea, ratione tractat continuatque, prout omnibus, qui illum antea norunt, satis abunde constat. De reliquo hoc adhuc adiiciendum essis duco, quod Vir ille, post Electricitatis applicationem, intuitu reliquae constitutionis corporis sui optima fruatur sanitate, et licet sexagesi-'mum quartum iam attigerit annum, tamen admodum vegetus appareat, dum tu*idus antea Dciei habitus cum iuniori quasi permutatus videtur. prout hoc supra nominati Medici etiam testa. ii possunt. A ri
189쪽
Stirpium minus ' cognitarum , aut novarum ill
ΡΗΛ oi us caule subflexuoso pilosis, soliolis trifidis. Uss.
Manlig. p. IOI. n. a . sub Dolicti Phaseolus atmitifolius Volubilis , pedunculis subracemosis, s liolis profunde lobatis. IACQV. Obj. 3. p. a. t. 52. solium madraspatanum, cauliculis pii is, scandens, passist rae modo tritobatum. PLvQV. Em. 29a. t. Ia . f. 3. Habitat in India orientali. S. Radix annua fibrosa. lcitidis herbaceus spithameus, diffusus, a talio ad latium parum flexuosus, subangulatus, hispidus pilis raris simplicibus, basi ramosus, rata; similibus, sed paullo brevioribus. Fblia ternata: Disola petioluIata, utrinque pilis raris hispida, trifida: laciniis divergentibus integerrimis obtusis cum acumine: intermedia paullo productiore; quibus interdum ad basin duolobuli laterales parvi accedunt. Petioli adscendentes, acute quinquangulares, supra sulcati, hispidi, 4-s- unciales. Petis ui laterales minuti, medius soliolo suo brevior ; hispidi.
190쪽
Stirpium innus cognitarim Decur. II. 133
Pedianet in arullares, Sisormes, angulari, pilis raris hispidi, petio sis sere longiores, adscendentes; sustentantes eapitula e -- 3 ad 5, subsessilibus, minutis. Macteae sub singulis floribus duae, calyci adpressae, lineari-lanceolatae, lineatae, ad basin membranaceo - marginatae, acu-' minatae, longitudine sere floris. l. Periinthium tubulatum, glabrum, albidum, quin edent tum denticulis margine pubescentibus acutis, quorum superiores duo minores conniventes obtusiores, ab inferioribus 3 subaequalibus separati. r. papilionacea calyce duplo longior. missum amplum suta rotundum, lateribus deflexum, emarginatum, flavescens, pa- a Interiore lineis fuscescentibus striatum. Alae vexillo pam Io breviores, cochlearisormes, semiovatae, obtusae, luimstentes. Omina subspiralis spira simplici; lateribus convoluta, iis que angustata, truncata, pallidior, apice subviolaceo.&am Hramenta diadelpha ἶ, in spiram simplicem flexa, tibi .
Miberae subrotundae flavae. QGermen lineare. Solus longitudine filamentorum flexus.
rima linea barbata inde ab apice styli in eius latere superio-
teretiusculum, glabrum, seminibus prominulis subnodosum, suturis obtusis, apice adunco, testaceum. Se ' . circiter, cylindraeea, utrinque subtruncata, testacea U- l . Hanc plantam una cum pluribus aliis rarioribus stir- , i, bus, e seminibus Malabaricis enatis, in horto PaedagoguRatii Hallensis aluit C. L. SCHRADER , Vir clarissi. inter Coia' lagas, quibus educatio iuventutis bonis artibus ibidem incumbentis concredita est, Senior optime meritus, praedictique horti Praefectus; ubi illam vivam contemplari et describere li- cuit. Iconem huius plantae, quam clarissi. scHI ERO de-