De dominio seu imperio maris Jul. Pacii, Hug. Grotii, Jac. Gothofr., Mart. Schoockii, & aliorum dissertationes

191쪽

temperiae quorundam Interpretum, verum proprie limitate ad Orbem Romanum per Synecdochen integri Quomodo mi sacra Scriptura passim Mundi appellatio latitudine quadam oeconomica effertur quia Icilicet Rom. Imperium latissim diti usum.

veteres designavere , utpote quod Imperium Romanum ambitu suo orbem illum comple ctebatur Perperam ver,im,stolide id hodie traheretur ad eas provincias Re nave, qu vel Imperii Romani nunquam fuerunt vel certὸ extincto jam Imperio Romano, iapropria Regna disionesque abierunt seu consurrexerunt: In qua alioquin quaestione versantur, ut inani labore ita prava ambitione aliquam multi. Et haec de vocibus. ἐγώ λτου

secundo loco sequitur vocula, tibi. q. e, quam alioquin ipsam iui vitent: ἐ-Scc. Ea vero particula τια non est hie adversativa, multo minus respectuImperii, quali ea indicetur, ad Imperatorem qu=dem Im- ,erium terrae pertinere, Imperium se Ma is, ad Legem uti viceversa non est ea nudὰdsertiva, verum hic est tantum discreti- a, opposita particula , quo sensu vox rtam voci equidem opponitur. Est in tuam vocula hic juris indubitati cierissimi nota. ver subjecta voei nota esti summo iure suo , ρα ἐμία iquid re mirearis. Et si noncontinet ea oppost o-

192쪽

vem seu dixi sionem lutis Imperii inter

Principem& Legem, inter Terram&mare:

vetdm Rigoris summiq; imperii συγ- α- βάσεως , seu indulgentiae cujusdam spe

ciem.

Et sane, quod hic spectari cupio, ecquis unquam sando audivit, imo per ridiculum, ut Princeps α Lex inter serta opponantur, quasi di vel satum Ddivisarum inter se partium aut potestatum Z Leges e uim puto, ut ἔργανον seu instrumentum gubernandi in Repub habeatur, per quas Princeps orbem repit aemperat, atque ubi Princeps non est, ν loco Principis est, teste Aristotele in Poliriem Princeps verb ipse rector est, λαρχιτεκτωMκὸν&per Leges in orbe dominatur.

Denique non sunt haec in Repub inter se

αντία, verum subordinata rata quidem, ut concurrentes habeant potesta e , non divisa s. Qua causa&princeps, seu magistratus, εμψα est, seu Lex loquens, uti contra ter, mutus Magistratus, teste Aristotele QCicerone. Iustiniano Novella a Consulibus Ios. Ergo θ hic valet idem, quod . QM, tarnem, inihilomin m. Ut omin d sensus hic hujus loci Ego quidem utim orbos sic maru quoqμε ldomininsum, legesqualibet imponere possum, nihilominmiam ni ultro tauior, ut con-rroversia Maria εxprascripto Legu Modia, qua in commune posita es, discingantur, ac non etiam peculiarca mesuper aliquoMarti iurapra grans resertisum expectrtur. . Tertio

193쪽

Tert id notandum , quod ipsum inter

caetera ignoratum communi errori ansam, Vel maxime, praebuit , νεμον Θαλασσης, Ic

non signis are Θεσμον, id est, Luti seu sanctronis speciem aliquam, quo sensu vult δώμ accipitur,in quidem mox 'μο- ολω ναυητικο quasi hujus legis hic senses si orbis quidem dominum esse Imperatorem, VeIum Maris, Legem&quidem Rhodiam. Nam imo νο, hic est, quemadmodum apud Grae- eos accrpitur Ius quod ex more, vel Lege d

σει hic est, Ius quod in Mari obtinere dic tur, de quo cum ambigitur, controversia jam maris enascitur, ut in speere huim Qu. Q uv&ita Grare hunc locum expresserunt m ναυτικα παν, ῶσα si Θαλασσα κμετιιs: Ii demque νοωτικα τηριαξα vocant. Ina jus vere Legis specie nominatim is si e λασσυ est Dumar peculiare quoddam, quod Cyclades Insulae sibi vindieabant m red 'pique quadam peculiari sic sane Ἀοριω ου πολέμου dicuntur Polybio lib. 2. p. I seu Ius belli, Augustino δε Ciuit. Dei, aliis. Alia que similia. Quare nec erat quod Viro do,ctissimo mirum videretur aut insolens, imo balbutiemin bibliginem hic notarer, adeo que alienum videri ut non putaret diutius in

eo confutando morandum , ut in hac eadem lege tam paucis verbis νύαο alio atque alio sentierTerretur, cum Antoninus quoque uer

rio sensu de sui Principis quoque legibus νοὶπ

194쪽

r74. λ Iodi αἴτω. Nempe νομο primo loco est sus mosque praetensus in mari, secundo Lex generalis Rhodia, tertio Lex specialis Principis. Denique νω Θ dicitur quidquid juris sive speciem sive vim continet λι ιον γῆ σ- Θειαν velHesyehio teste. Non igitur ι'μ Θαλασσης hic est , Lex aliqua, velum quom osso Graeci νορων ei serunt Ius in Mari quod vel ex Lege vel Mo re aliquo descendit Quod ex eo quo qui apparer, quod dicitur , ο ι hic κρώιQ, 3

μωνισΘω. Icilicet Im praetensum in Mari,

secundum Legem Rhodiam recte judicari dicitur,in vero se eundum Legem omni ad Iudicari oportet, uti jura omnia a quoquam Praetens legi subsunt Denique tale illud est, quasi dixisset Antoninus Eudaemoni,

suam tu pratam vocaM eamforte μοσιοι is cladum insulam Maris Ius que nominant, quidem ex lege Ebodia: quare adita Prasi i improvincia, niseundum Leges Rhodias hanc controversiam iudieatur est, quidque in Mari iure obtinere debeat desinitur . inare candida hic omnia: aperta, neque quicquam involutum aut 'νιγματωλοῦ, quod cre

didit vir doctissimus. Ergo quod quarto loco'notandu non Imperium maris hac lege, Legiri quideRhodiae

adscribitur, verum Iudiciu tantum κρίμα, secundum eam fieri jubetur κρινεσΘω, inquit, πίνομω in Q pro quo Harmenopulus de Docimus voce λκαζεται ατεμνιταμ quoque recte

195쪽

m recte utuntur. Denique Rescriptum hoc

nihil aliud est, quam mera nudaque remissio ad forum Iudicemque oldinarium , qui non exquisiti sententia Principis live libello, si vere latione j secundum leges Rhodias con troversias nauticas ludicare necesse habet, vel ipse definite satis potest Breviter , his verbis Rectoris provinciae ossicium instruitur, qtud, inquam , sequi eum oporteat in judicandis maritimis controversis nempe, ut secund ra legem Rhodiam nauticam u-

&Docimus. Ubi additum τύ νιωτικω, quia scilicet dis ae leges Rhodiorum erant, ea quuic signate hic indicatur, quae de Iebus nauticis erat, quamque Romani probaverant, cujus quoque pars fuit lex Rhodia de Tam ut proinde nonnulli alii, postea Vir doctita

s mus, hic ταναυτικα reponere non debuerint loco τῶν νρωτικῶν.

Et quidem quod ipsum notandum

ex mera Principis auctoritate Imperio: m,.γω, inquit scilicet hoc quicquid potestatis habet lex Rhodia, habet ex indulgentia, delegatione. beneplacito Imper. toris, Ita jubentis. volentis. Quod .deinceps nobis imito latius probandum, Hi storiaque adeo ejus rei accuratius en OV au da erit. Vbi prius dixero, ex hae lege, iis quae deinceps dicemus, apparere, quam erronea si eorum sententia , qui ha lege Legem

196쪽

I76 Rhodiam tanquam pestiferam ablogatim

Volunt, quae tam aperte tamen probatur firmaturq; etsi mox suos intra terminoseac viceatur,

CAP. IIII,

De Auc TORITAT legis Rhodiae.

Rhodiarum Legum auctoritas ab Imperato-νum auctoritate tota pependit. Auctoriim Luibm Rhodiuprasea Auctoritas quid Aussoritates ineomman Legum tollectionibus ramissa Auctoritatis isti Legu Rha dia instrumantum per pericopa disinem proponitur Veso im nova. Ecloga ea tantames, non integra Auctoritas. Inscriptio non congruit eeloga. Octo in universum Imperais rores in ea qui Leges Rhodiaιfirmarunt Cur iacianm Antonini reseriptum potius quam aliud in ramsuam usurparit. Aucta ea Au-Grtim subinde In hae Eclogasignaripoliurres quam integre narrari. UPERIOR capite diximus , Legem Rhodiam Nauticam, quantam cum qiae ea

habuit

197쪽

177 habest auctoritatem, habuisse eam ad lagulatar Imperatorum Romanorum indulgentia: Id ver nune prolixius adhue demonstra dum est Scilice ita comperio , Rhodios

excelluisse, adeoque nauticum populum ha bitum, ut cum vocat Florus lib. 2. cap. 7. quemadmodum alias navigandi peritiae ple-zumque etiam imperiumanarisΘαλατlοκ lo-

ρια cohaeret, ita Rhodii Maris Imperium dominiumque tempore tenuerint et de quo videndus item Cicero, pro L. Manilia, di Strabo, lib. I . pag. 4 8. Sed Millud secudo notandum, ut navigandi periti et Θαλα κροέορ serme conjuncta esie solet, ita ἈσαιΘετικm quoque saepe cohaerere; pu ra ut abiis potissim im penes quos jus maris navigandique peritia maxime est, dura nautica condantur, indeque alii populi haud gravate petant quod Rhodiis quondam evenit, qui legibus nauticis quoque inclaruere. Quomodo observo & in Septentrionali o leano in Gothlandiae insula urbe antiquissima Vullea leges Nauti east V attoechi Vocant 'Vi Jela re conditas commu-ai mercatorum&nautarum consensu. Unde iber, cuius titulus lingua Saxonica Vaatu-

ranslatum, ut pote Hanseaticarum primam: ujus statuta prae caeteris olim in pretio h lita , in quae commentarii extant Ioannisi brandi unde plurimae civitates maritimae

198쪽

I 8 Inre Lubecano usae. Inde igitur factum qua que, ut Romani ipsi jam rerum domini Rhodiorumque potentes , etsi sua quadam liber

rare, ωαυτον apsia utentium, Leges Rhodiorum Nauticas in controversis marinis obtinere Lege lata voluerint : Non statim quidem, ut Cassius& Antoninus Rhodo potia sunt, verum initio primum ducto a Tiberi Claudio, ab insecutis deinceps quam plurimis Imperatoribus, e quorum numero su-Cre Antonini, de quibus in t άξιώσιe Pro indiquantamcunque leges Rhodiae auctoritaternabuerunt, eam ab Imperatoribus accepere,

sub quibus & Rhodii erant. Nam quo modi quaeso Leges Rhodiorum vim suam Imperium exercere potuerint iure quodam proprio, cum ipsi iam in alienas Leges iverant, seu alieni juris facti suetanti Sunt haec ni sal lor, οἰσυςαlae, Leges suas obtrudere ubi in a Iienas quis Leges Imperiumque venit. Ergo ab Imperatorum potestate legem Rhodi arum vis tota pependit, inde ut Claudius exemplum statuit Quo dis ipsum fit meta subinde deinceps sive contigit, sive Opor

tuit. Extat vero ea de re eximium Fragmentum quod Hibi Nautisti hodie praemittitur, quo Auctoritas, seu legum Rhodiarum con, firmatio continetur Auctoritam, inquam,

Proprio vocabulo: Nam cum alias Auctori rata pro quovis Magistratuum Edicto , Pria- eipumque constitutione sumatur quod dri

Code a Theodosianus I Immachus osten idunt,

199쪽

dunt, ιοίως tamen pro eo constitat nun*Ω nere accipitur, quae libris Legum au tit rem seu υῖεντ im tribuunt. Sic sane ali omine γαῖς , seu collectiombus α Codiat-bussu que. dam Auctoritates pret missipolim fuere, id est, Constitutiones quibus eae fumarentur. Sic Theodotiano Codici, Nove laede ejus tactoritate tres ad data: Sic Iustinianeo, Constitutio de eonfra no Codie rSic rate viario Alaticiaco, Auctisitatis exempla praefixum. Sicin constitutio quae Institutionibus praemittitur , nil aliud est, quam Auetoritas: unde Theophilo dicitus ea, .m ταξις ες ἔσατα Γν σιτου rae. Sic&ania nus ad i. un. C. b. detes. r. meminit Authoritatum qui b. Cod. Gregorianus Mez-mogeni auus confrrmatur. Eodem igitullexemplo, Auctoritati s exemplar legibus Rhodiis olim pre fixum suerat,in id quid errae variorum Principum sanctionibus conssa

rgver,totum quale hodie extat, hic semel apponere juvat, distinctis quidem p ti copis, una cum genuina ejus, ni fallor, in

200쪽

semper Augusti. I. Tiberim Casa aurugin Pontifim;