장음표시 사용
181쪽
et praecipimus, sit, poenis in compromissis 3 4dwar Icontentis et aliis te quibuS nobi sidebitur his. P. arbitrio nostro nihilominu firmo manente, RI' 6. partibus inviolabiliter observari. Et fi insuper'
reservamus nobis liberum arbitrium et plenariam PoteStatem, prout ex Orma compromiSSOrum praedictorum nobis competit, super' omnibus et Singulis quae inter OSdem rege OX OmΡrOmissis praedictis arbitranda, laudanda, OmΡOnenda, distinienda et pronuncianda restant, et hic arbitrata, laudata, distinita et pronunciata non Sunt, arbitrandi laudandi, distiniendi arbitraliter sententiandi, praecipiendi Ordinandi, disponendi, atque pronunciandi, necnon et tam in omnibus et ' singulis arbitratis, laudatis, diffinitis, et pronunciatis in praesenti arbitrio atque Iaudo, quam in hiis quae arbitranda, laudanda, arbitraliter sententienda, distinienda, et pronunciunda, ut praemittitur, restant, addendi minuendi si corrigendi, interpretandi et declarandi semel et pluries et quotiens nobis placuerit ac videbitur eXpedire. Caeterum, ut dextera Domini, quae miram ' facit' in suorum Operum XeCutione virtutem,' efficacius et persectius huic negotio
ProSperetur, terminum eremptorium e nunc
ipsi regibus assignamus, ut Super omnibus in praesenti arbitrio nobis Super dicto negoti re- Servatis, et ad ea pertinentibus, illis' die ac IOCO Compareant coram nobis, de quibus eis ad id te nostras duxerimus iteras nunciandum; 'cum quibus super hiis, pro ipSorum quiete, CPrOSpero Statu mundi, et pro utilitate negotii
'virtutem operatur. ΜSS. 'saciendum per itera noStra nunciabimus. MSS.
182쪽
b isse Terrae Sanctae, pro Videre Salubriter dante Domino
De Seditione Flandrensium contra essem. 'tishes' InitiS, Ut dictum e St, treugis biennalibus, dum ad redeundum in Angliam se nostri modis
Omnibu praepararent, ecce Sediti Flandrensium hoc ordine declaratur. Congregati Sunt numque ex universii finibus ejus viri fortes,
Acta, data, et pronunciata fuerunt arbitrium, laudum, arbi lualis sententia, mandatum, dim initio, ordinatio, dispositio, et Om-lnia Supradicta per eundem dominum papam, ut Superius enar trantur, anno, indictione, menSe,
ac die praedictis, Romae, apud Sanctum Petrum, in Palati pa- pali, in consistorio publico acto in Sala majori praesente ibi gentium multitudine copiosa, et Prae- Sentibus reverendis patribus dominis, Dei gratia, Gerardo Sa lbinensi, fratre Matheo Portuens let Sancto Rusinae, a Johanne Tusculanensi episcopis. Johanne titulo Sanctorum Marcellini et Petri, Nicola titulo Sancti Laurentii 4i Damasco. Datre G cobo titulo Sancti Clementis, Thoma titulo Sanctae Ceciliae, ac Roberto nitulo Sanctae Potentianae, presbyteris Matheo anc tae Mariae in Porticu epoleone
Sancti micolai in carcere ulliano, Francisco Sancta Mariae in Cosmedin Petro Sanctae
Muriae OVae, ac Iacobo Sancti Georgii ad velum aureum, diRCO-nibu Sanctae Romanae eccleSiae
cardinalibus. EP venerabilibus viris domini Johanne Iudicis, Matheo Caragulo, Guidone de Λnagnia, et denulpho de Supino, domini papae notariis. Ac nobilibus viris dominis Urso et Bertuldo de filiis Ursi de Urbe, Bartholomeo de Capua regni Siciliae logotheta; et Iacobo de Pisis familiare ipsius domini papae te Stibus ac domino De dato de Urbe ipsius domini papae capellano, qui arbitrium, laudum, arbitralem Sententiam, mandatum, dissinitionem, Ordinationem, et Omnia Supradicta, de mandato praedicti domini papae, ibidem publice legit, et voce quasi praeconia recitavit. Et ego Nicolaus, dictus ovellus de Vico, apostolica et imperiali auctoritate notarius, praedictis interfui; et ea Omnia ut Supra legitur, de mandato praefati d mini papae, Scripsi et publicavi,
Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam OStrae con Stitutionis et annotationis infringere vel et ausu temerari contraire. Si quis autem hoc attemptare praeSum pSerit, indignationem Omnipotentis Dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum ejuS, Se DO- verit incursurum. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, II kalendas Iulii, pontisicatus nOStri anno
183쪽
de Gaunt, sparsim quidem et pauci simul ne in Glient. alicujus mali suspici contra eorum propoSitum oriretur, et hospitati Sunt in Olariis excelsis et cavernis lurimis Die Vero condiCto, in CraStino Monday,
scilicet Purificationi beatae Ir IS, una Cum duobus filiis ipsius comitis, Willelm et Roberto, clausis Ortis civitatiS, Summo mane armaVerunt Se et Convenerunt pariter Omnes Et primo quidem Anglos, quos in suis hospitiis invenire Poterant, eremerunt; deinde procedentes in publicum, ut omnes pari conditione deIerent, refraenati sunt, eo quod Deus Omnipotens impedivit eos, qui innocentes liberat et suos ubique salvat. Ascendit enim clamor iste terribilis usque ad aure principis, et jussit armari suos quin' et ipse consestim armatus processit in publicum, et concurrentes Circumsteterunt eum sui universi. Interim pedeStre DOStri et quaSi Thου heli hrobur exercitus, qui erant in Suburbi eXtra Or- sonor th tas civitatis, audientes populum tumultuantem,' 'r' dixerunt inter Se Seductus est rex et Occiduntur domini nostri, et quid aliud esse poterit cum ululatus XCreSCut et clauSae Sunt Ortae civitatis Eamus ergo, et Si necesse fuerit Cum eis moriamur, quoniam ipSi extinctis, impossibile nobis erit ut salvemur. V Statimque allato igne, paleis et lignis, butiro et adipe, et caeteris quibusque ' cremabilibus, quasi in momento combusserunt portas CiVitatis ex omni parte; et ingressi potenter incenderunt, SpoliaVerunt, et peremerunt hinc et inde, nec perierunt ex ipsis niSi ex personae, et hii corruerunt ad introitum
184쪽
civitatis. Partibus itaque ad congrediendum hinc inde paratis, venit comes ipse Flandrensis
ad regem nostrum, tristis quidem vultu et facie mutata, et ait regi, momine mi reX, miserere SerVO tu et populo me huic. V Et ait rex, Quid est hoc comes, num introduxisti nos in terram tuam ut Seduceres O. V Et comes ad haec, absit a me hoc, domine mi novit enim Ille cui nota sunt secreta cordi abscondita, quod absque voluntate et scientia mea facta Sunt haec, et innocens ego Sum et immunis sceleris hujus populus autem iste durae cervicis est, et mihi in praesenti quasi incastigabilis. Et ait rex, Vade quantocius et CnStiga Opulum tuum, ut ab incepto errore sileant et OnquieScant, alioquin per ViVentem DeUm ego cuStigabo eos hodie pro omnibus Saeculis. V FeStinu-Vit ergo OmeS, et, edat popuIO, quaSi OSthoram reverSus St. Iniitque cum rege foedus, et trium dierum treugas inter se statuerunt, infra qua reStituerentur Omnia hinc inde ablata, et hoc sub poena capiti et membrorum fierentque communes justitiae secundum arbitrium discretorum. Cumque inter parte hujusmodi tractatus haberentur, proposuerunt FlandrenSeS, ad EXCUSationem eorum, Se multas ab Anglicis
passos injurias, Scilicet in direptione bonorum, violationibu uxorum, et oppressionibus siliarum Suarum, inSuper in homicidiis multis et atrOcissimis injuriis. Et quia aequales emendaS
fieri non Sperabant, ideo armata manu PPOCOS-Serunt, Sic ut Saltem timore perterriti satisfacere cogerentur. Re autem in arcto positUS, O
quod multi erant numero et praeSumptuosi Valde, Sciensque e terra illa nisi de voluntate eorum sibi et suis facilem non patere egreSSum, Clon Setiam contingere frequenter quod ob populum
185쪽
quebatur ad eos. Et data eCUΠΙ magna Pro s.cii damnis eorum et ciniuriis, reversus est non retum to
gliam circa medium Quadragesimae. in Quomodo festinam Reae cum Mercitu contra Molos. Anno Domini M.CCXCVIII. OStqUam CVersu Summons aes rex a Flandria, Statuit artiumentum suum ibinod''
apud Eborum in est PenteCOSteS, PraemISitque unday litera suas ad magnates Scotiae, ut, si in deli 'δtute sua in qua eo dimiserat adhuc persistendo munerent, in eodem partiament modis Omnibus Se absque ulla XCUSatione praeSenturent alioquin, omni ambiguitate OStΡOSita, eo Velut hostes publicos censeret hostiliter et cum omnisestinatione expetendos Cumque non Venirent repara
neque mitterent, OrdinaV1 rex Cum Optimatibus the invasion
Suis qui Ibidem Occurrerant, ab urbe de Bere-wic et in osculo pacis ab e Suscepti sunt, ut in crastino ativitatis beati Johannis Baptistae apud ednesday,
ROLesburgh cum equi et armis Omnes sui fideles ConVenirent. Interim Ver Visitavit rex Sanctum Johannem de evertaco, sicut et aliis vicibus in redeundo et eundo facere consueVit. AdVenient itaque ativitate Baptistae, convenerunt omnes in loco nominato; et numeratus reos exercitus cum comitibus suis et unotmensi episcopo, tria millia electorum in equis armatis, praeter equitante armatos in equi non armatis, qui numerabuntur plusquam quatuor millia electa. De Xercitu utem pedestri non curaVit rex illa vice, eo quod non arctabantur aliqui nisi qui gratis venire voluerunt. Numerati tamen Sunt pedeStres qui aderant, et inventi sunt Octo
186쪽
ginta millia, qui quasi omnes erant Hibernici
et Wallenses. Multi etiam venerunt postmodum de Vasconia circiter quingenti armati in equis Optimis et armis pulcherrimis quorum quidam mittebantur a rege ad custodiendam villam de
BereWyCk, et manserunt ibi' usque post Om-miSSum proelium cum gente Scotorum. Interim comites nostri marescallus et eresordensis, propter quaedam audita dubitantes de mutatione voluntatis regiae in confirmatione cartarum libertatis et Orestae, eo quod Confirmaverat eas in terra aliena, dixerunt Se ulterius procedere non debere nisi major securitas fieret et de equitatione forestae et de caeteris articulis postulatis. Verum quia in persona propria principem jurare non licet, et eos placare Vellet, Praecepit reX, et juraverunt in animam ejus unOlmensis epi- SCOPUS, Omeide Warenna, comes Gloia cestriae et Comes incolniae, quod in reditu suo, obtenta Victoria, Omnia perimpleret ad votum. Quo facto, et Omnibus ad X peditionem belli prae-PuratiS, ProceSSerunt turmatim per modicas dietas vastantes et incendente UniverSa, neminem tamen invenire poterant qui de colorum exercitu informaret eos. Cumque VeniSset
re apud Templehyston, et moratus ibi suisset per dies aliquot, nunciatum est ei quod Scoti, qui erant in praesidi castri de Drilton cum duobus castellis finitimis, quae quidem castella
rex praeterierat, multa agebant praedaS, et X trema CaStrorum Vorum, dum ad paleas mitterentur, Caedebant aliquando. Statimque accito DunOlmen Si episcopo, misit eum ibi ut ea Ob-
187쪽
WALTERI DE HEMINGBURGII. 175sideret ui cum insultum socisset ad castrum dward I
de Drilton per dies aliquo reSiSterunt sortiter, et e insilientibus paucos peremerunt, deficienti Sp0x alid busque ligneis machinis et victualibus eo quod non habebant quod commederent nisi pisas et sabas quas excutiebant in campis, mi Sit epi- Scopus nuncios ad regem, qui Voluntatem ejus expeterent. Et erat missus ille strenuissimus miles Iohannes Marmedii L. Cui dixit rex, Revertere,' inquit, et dic episcopo quod homo pietatis est in quantum PiSCOPIIS, non tamen oportet in hoc facto Opera' pietatis exercere.' Et applaudens militi ait, Tu autem homo crudelis S, et rae nimia crudelitate tua aliquotiens redargui te, eo quod exultando gaudes in mortem inimicorum tuorum. Sed
nunc quidem Vade, et omnem tuam XerCetyrannidem, nec quidem vituperabo sed Iaudabo te. Et cave ne faciem meum Videas quousque
incendantur illa tria castra. ' Cui ille, Et quomodo hoc faciam, Omine mi rex, cum sit mihi valde dissicile 'V Et rex ad eum, Vade,' inquit quia faciens acies, et dem mihi dabis quod hoc facies. V Dataque benedictione, dimisit
eum. Et ipse veniens ad episcopum nunciabat ei Omnia verba haec. Interim visitavit eos Dominus.' Venerunt enim eis cum victualibustre nave Onu Stae, Unde reassumptis viribus acrius solito insultum secerunt, ita quod attoniticaStrenses dederunt e post biduum, salvis sibi bonis, ita et membris. Missisque novis militibus ad alia castra, ut Suae novitatis gloriam XerCerent, inVenerunt ea vacua, et i d suCcenderunt. Et sic captis et succensis illis tribus castellis, reversi sunt ad regem cum gaudio et gloria.
188쪽
Aflairso Dum sere per mensem talia gererentur, dese-
Wanto Cerunt viCtualia regi. On enim Venerant naves
quia contrarius fuerat eis VentUM; Venerunt tamen quaedam cum ducentis Oliis vini et victualibus paucis. Quae quidem Olia, Statim, ex praecept regis, diStributa Sunt Per exercitum. Dataque sunt Wallensibus duo dolia vini ad re- socillandas eorum animaS, O quod valde desecerant et moriebantur glomeratim. Qui cum Asianhse degustaSSent, Continui inebriati iunt; et rix-
Enklishan ante Cum AngliCIS extenderunt manus noxias koidiei, in ChriSto Domini, erimente ex eis octodecim personaS, et alii quamplurimi vulneratis. Quod cum audissent equestres turbati sunt, et armati continuo proceSSerunt in mortem eorum, CCisisque Octoginta Wallensibus reliquos in fugam converterunt. Mane quidem facto dixerunt quidam regi: Ecce Wallenses Supra modum irati propter rixam heSternam e Scoti conjungere et dare disponunt, niSi per te, O reX, ad bonum pacis revocentur. V Et erat tunc eorum numeruSquasi quadraginta millia. Et ait rex, Quae curas hostes hostibus conjungantur Uterque enim eorum' hostis nOSter St Vadant ergo quo Oluerint, quoniam, nuctore Domino, in uno die vindicabimur de utrisque.' Quod cum audissent illi, secuti sunt regem, Sed tamen a Ionge. Dicebatur enim quod Si Vidissent cotos in aliquo praevalere, e Statim ipSi conjunxiSSent in Ortem Anglorum DisSipavit tamen Dominus ima-
189쪽
WALTERI ME HEMINGBURGIl. 177ginationes has am cito post, cum ingrueret dWard I m CaStris sumes valida, et disposuisset rex redire ad indiliburghri ut per mare Orientis reCiperent Victu alia, et ulla via contra Scotos graderentur, ecce duo comites, Patricius scilicet et de ' Anegos, die proxima ante estum Mariae ag Μοnday, dulense Summo diluculo ad episcopum Dun Olmen Sem Venientes, et cum eis episcopu Statim ad regem, Statuerunt puerum exploratorem Corum rege qui diceret, Salve reX, V et re ad eum, Salveris et ' intulit, momine mi reX,eXe1 Citus colorum et omnes hostes tui non distant a te nisi per sex leucas modica S, juxta
Fauhyrke in foresta de Sethyrk. Et audito hoc quod redire disponis ad Edenburgh, jam Statuerunt equi te, et irruere in castra tua nocte Sequenti, vel saltem caedere et diripere extrema CaStrorum tuorum. V Et ait rex D Vivit Dominus qui usque jam eruit me ab Omni angit Stia, quia non erit necesse ut sequuntur me, quoniam ProCedam eis in obviam etiam die hac.' Statimque praecepit ut armarentur omneS, ne tamen diceretur UolrOCedere vellet. Ipse autem rex armatuS prae aeteris Scendit in equum, et exhortabatur alio ad arma capienda et Ore proprio loquebatur ad eos qui vendebant mercimonia, ut 'deliberate 'βcomponerent sarcinula Sua et Sequerentur Um, nec expavescerent. Omnibus itaque praeparatis, processit rex hora quasi tertia a loco illo Templehiston, dirigens gressu Suo VerSUSIOCum nominatum de Faukirke. Et mirabantur omnes quod mutasset propOSitum, et lente a SSimque
procedebat absque sestinatione ulla. Cumque
190쪽
'i,, Vemsset In mora Citra inliscoch, pernoctaverunt ibidem, et requiescebant in terra, ComponenteSScuta pro cervicalibus et pro lectualibus arma. Equi etiam sui non gustabant quicquam nisi ferrum durum, tenebanturque singuli juxta Ominos suos. ' Dumque pauSaSSent modicum, et nox quaSi in suo medio processisset, Contigit quod dextrarius regis incautius a parVO CUStOditus, recalcitrando pedem Osuit Super ipsum regem quiescentem. Et audito hoc regem sciliceteSSe laesum, Statim ascendit clamor Seditionem seri, et hostes esse paratos ad irruendum in eos. Qui continuo paraVerunt se, et ad congrediendum animati sunt. Cognita tamen rei serie, et regem modicum esS IaeSum, Compatiebantur ei, et requievit spiritu eorum. Statimque Scendente rege, profecti Sunt et transierunt villam de Lin- Iiscoch in aurora diei. Cumque levassent oculOS, et in Oppositum montem respeXiSSent, Viderunt in supercilio montis lancearios multos. Et redentes ibi esse colorum exercitum, seStina-Verunt ascendere Per turmas SuaS, Sed tamen ibidem venientes neminem invenerunt. FiXeruntque tentorium ibi, et audierunt missam Magdalenae rex et epiScopus erat enim festum ejusdem diei. Dumque Sacrosancta serent O- Iemnia, et mutuo Se OgnOSCere POSSent homines ex clara luce, viderunt OStri colos a remotis bella construere, et Ordinare Se ad pugnam. Statuerunt enim Scoti Omnem plebem Suam per