Introductiones in Aristotelis libros naturales

발행: 1492년

분량: 618페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

551쪽

re fert institiites.mox flores et frueto. n 3 fructum sine floribus 'en .Qne. fili illa noti est vera arbori veri flores v odoris spiraculo verus fructus.Sed tu. et illa solu3 tui est similitudo:si natura lauris Cum enim primu nascer :adstarum tempus in plantaeam erigeris: solio sensibus et apis petitu viens .et dec tua sunt folia.binc priusi tu arbor ad ulta sisltuum sumpseris incrementu:reru nomina discis et quedam ad uirtutes stparamenta iacis. Et hi nostri sui primuli flores:spirantes quidem: sed nondum fructum affere tes. mox Prectas naciscimur nostrarii operationu cosilio et prudelitia moderataru virtutes que cosequio pulcbras scietiasIpulcbros intellectus et ipsa denique pulcherrima sapi eistiam trahunt.Et he virtutes in nobis quide natura seqntiis bus-pulcherrime amice: spirantissimilet veri sunt flores: qui nature ordinatione fructum preveniunt.Sapietia aute3 eiusq3 operatio: optimus ille et verus in nobis fructus est. qui ut neq3 arboris fructus: non prevenientibus spirantib flosculis)sine uirtutibus nunae acquiri potest.Si id igit velis ' naturam sequere. Dbilosopbi si do ut dici solet naturam sequuntur et veritate Stude igit et enitere virtutes tibi comparare: quo possis ali Mado tuu optimii fructu tuo substantiali fini reddere: et animi tui sempiternitate in tuo subis stantiali fine possidere.vt arbor optimum sui fructu pio dei cultori en mendo suu substantiale fine3 assequis possidetq3 in homine.loac tua interrogatione nos huc nescio quomos do adduxisti. Epi. C En ista sensibilia qd mente nostra ime M. diate censeas ordinata Cne.Hmice.hec uix itelligere sufficiasImmediate nostro corpori adminiculu pbent .Et ho ineolinio utriusq3 nature et mortalis et imortalis est: utriusq3neyustet mediu ad utraq3. Ram per mortale mortalibus coiungit et ad mortalia descendit. per imortale:imortalibus ad imortaliaq3 ascendit. Drebet itaq3 hec corruptibilia sensibilia imediate corruptibili corpi:alique usu: quo mediate menti pbet cotemplationeset necessarias etliasq3 s itates: mens ipsa ipseq3 animus:cu etemus sit pcipuus autor est et opifex basq3 in se retinet veritates vi eternarii veritatu: et num sit et subiectum.Sed desine plura rogare:sine nos ad spositum nostrum reuerti.Epi Sino iam Dee in digressio me mirum in modum demulsit: et eam quantum possum me

552쪽

morie affigo micbi forte alias amplius valituram. Mamcum quid in me mortalet et quid imortale sit cognosco :semper imortale preferre coWtoli psuqI inmopere excolere:modo mimi sit adiuror:optimus animi pater et factor.Cne..i 4 b' adest bone fili si precipui finis et gratia cuiusmeterminatione explevimus. De fine igitur minus pcipuo et quo: explendu est: de quo si quis pcontetur quid sit: ita responis deκdu est. finis est:qui ulterius altius sit gratia. vi mi Tatelemetop sunt finis.que quid ite* alteri'sunt gratia: mis S uidel3.CQuid causaa pinqua Canis est que uticulari no

mine designaturIaut inter qua et sust effectu haud multe interiacent cause.ut huius domus hic dormificator causas pinqua est. na particulari nomie designata. et tu' paterituacauisopinqua est. nam inter tuu patret et teipsum no multe

46 interiacuerut cause.CQuid causa remotar Est que nomie coi designas aut inter qua sutique effectu multe intercipiune

cause.m hui'domus: mificator et artifex cause sui remo, te. 3Ram comuni nomie designate. Ct tuus abavus et amisuus: tue cause remote. Ham inter ipsos et te multe interue

niui intercipiuntq3 causeaEt quato nomie comuniori desiegnetur: aut inter ipsam et effectu plures eiusdem seriei cauisse intercipiatur: tanto remotior causa perhibet. Et revera prima harum diffinitionu particula .diffinite sunt causa propinqua et remota vi penitus ide sunt:vt pticularissatq3 uniuersalis causa.Epi. vis ergo cum dicis causa que oticulari nomie designatura pinqua est ide3 esse: ac si plane dicatur: causa precularis est. vi qujdo indiuiduo nomi t hic ignis: aut indiuidua specie vi bonio designas. Pne.Idipsu .sEt dsingulari ac indiuiduo nola: ut hec material hec forma boc efficiens/ hic finis:maximea pinqua et plicularis est. Quevero specie indiuidua:particularis qui de sed millus. Epi.

Et cum dicitur causa que comuni nomiae designatur remosis estudem censes etia vi arbitror ac si plane orcatur:cauinis que comuni nomie designatur: uniuersalis est.Θne.Ide prorsus. Et cum eaB aut Iticulares aut uniuersales nuculpamus ad ipso causau striculares aut comunes rationes quibus eas efferimusjrespicimus.Tu vero egompinqu2S nominamus inter quas et effectum non multe esusdem orindinis ac seriei interbiam cause: et eas remoras inter quact

553쪽

multe interiacent/interhiantq3 res imoirerm3 conditoes solas respicimus. Epi .haud prius saris intellexeram.michi tamen iam pene satis intelligere videor.Zne. g meinde pe Utendum est quid causa per se cui respondemus eam causa3 esse:que cum ad aliquem effectu suapte natura ordinata sit: causalitatis nomine pariter est expila.ut calidum suapte natura ordinas ad calefaciendum lux ad illuminandum et te uitas ad sursuin mouendum:nominaq3 causaru ad tales effectus retinent.Ideo fit:ut cum dico calidum calefacit Iluξ illuminat leuitas sursum pelliri cansas per se nominem: qm quidem per se effectus sunt:calefactio lumen et motus sursum. Et sub natura artem et*positum coprehcdimus.ut serra secat. et fossionem ad alicuius rei satione3 aut aliqvid tale: a positolintentioneiac deliberatione ordinamusCQuid Φου causa se accidens est que ad effectum non ordinast aut q calitatis nomine minime sit expissa vi agri fossio: inuentionis thesauri causa est y accidens. allam neq3 natural neque artes neq3a posito: ad thesaurum inueniendum ordinatur. Et muis idem sit calidum et leue:si tamen dixero Leue calefacit: causam talis effectus nomino:u accidens. Ram causalitat nomine eam non exprimo. Levitas eni3 non calefactionis: sed motus sursum causa a se quod dicis concipio. rime harum diffinitionum plicule:res ipsas r que conditiones respiciumsecunde 'pero:ips causa* ad suos effectus rationes. Pire. Probe admodum: bono es ingenio Flam ut ca per se hic dicastet rei coditio parit et cause ratio: cocordare debent. hinc etsi cii dico leue calefacit leue reipa ad calefactione ordines:cu idem sit leue et calidum.qa tamead talem effectu: roem non notat:cam per accidens esse diximus et ut ca sit Π χ:et rei coditio et i pius cause ratior requirantur.Epi AIpsum igitur leue quoda mo vi reipsa: ca st se calefactionis esse videtur: rone autem causa per accidens. Qne. Rec iiuria.quandoquide ipsi: rei conditio conueniat: cause autem ratio ad talem effectum eidem expisa no cd otatCQuo pacto diducitur causa per accidens in casul for

tunam et neutramsi id casus Causa est per accides eo. Tru que raro cotingunt et alicuius gpa.ut si te Ne veris io tutu fodiendi gla mitterem: tu vero fodiens thesauru repe

554쪽

tua bec fossio talis inuetionis ibesauri casus esset. Thesauri aut inuetio illius casus effectus. nam tua fosuo talis effectus causa esset y accides: ue que neq3 naturaineq3 arte neq3sposito:ad tale effectum fuisset ordinata et eo* que raro continguiter alicui gratia. Raro ecthmoi coringit thesaurri uiuentio: equis alicui est gratia.Piculis em aliqua a Decius ee gratia et a prer boc: que digna sui vixsequansim, gi gianturve cognita.CQui fortunae Causa est per accides ma positum eo* que raro contingui et alicui quid e gra ilia. ut tu rationis su potituo:agis sc63 mposit-.Idcirco talis iuentionis thesauri fortuna dicereris et aia tua pariter ex et volutas. Quo modo diduceda sit fortunae In bonsi foriscet tuna atque malam.CQuid bona fortuna vocabim fortuna bonop ac eligendo*.vt fortuna inuenti Ibesauri. que quato a speriout eligibilio*q3 fuerit:ranto melior ac secussior forca. tum dici fCQuid mala fortuna mesopi aduerso*lac fugiedou. ut si quis multa lya in udiscendis litteris longe ερο uia domo pegrinus feliciter consumpserit: qui visendoris parenti desiderio tractus multos quide post mos iter arripiat:et in via sicarios offendat:quiipsum spolienu φoli

tum enecent puentq3 vita: pia eius visendo* parentii volutas : ipsius mala putares esse fortuna. et bonoar spoliatioet priuatio vite sinistre ac adverse fortune euentus.CMuidp iv positur ratio atq3 volutas erQuid neutras causa est per accidens eou que no sunt alicui' gratia vi pter intentione caussi sus capilli aut offensaculu lapilli i vingsctum causa actu. Ea est que semp cum effectu existit. ut domi ficans cu trami ficatione. fieri em nequit ut quis domi ficas dicas: si nictil quod ad futura actineat domu)e ruatur. gmnd causa potestare causa est que no sem cum suo effectu est.ea fretis dem sine effectu esse potest.m domi ficatoncausa dom pol testate est. αpi. Etiam puto: si ab eo facinoomus stet siue non.Cne Michil refert. Et hi sex postremi causarum modi causa scit 3 spinqua remota persei per accidem actinet poetentia: cuilib3 quatuor precedentiu modo* comparans boc pacto.causarum materialiu queda esta pinqua quedam rea mota quedani per sel quedam peraccidensi quedam actu. queda vero potetia. Et forma et efficientiu et finiu consis militi cinusquide res talem descriptione ponere ponemusia.

555쪽

'Dropinquam eris Memota

forma I et se Ciliciens iser accidens suus D tenua demur tibi fortasse circulii cause sufficient explana esiId in inbue annotare licebit: eande cause et effectus esse ι Diuimn Ham sunt opposita.opponunt em 3 rela eadeo in effectis ita depbendeo:effectus materi Geffectus formet effectus efficientisici eius finis effectus mula tquei effectus cause remotelesse crus per se effectus p accides effectus actineffectus potestate. Et causa ad suu effectu refer reicopararem debebis:et a b nussu alterv. Eut eni attinuiceconelativaesicut pater et filius.ut causa materialis ad effoctum materiale referenda est.et forma ad effectu forme.efficiens ad sum ductivcoseruatu aut corruptu.finis ad id q6 ob ipsu finem est.cauisa priua ad effecti pinquu et remota ad remotum.et ca pricularis ad sust yticularem effectus. et Uiuersalis itidem ad sust uniuersale effectum. ca o se ad suu effectum per se. causa a accides ad effectu st accides.ca actu ad actualem effectum. et causa potestate ad effectu potentiale.Si autem secus ipse feceris: rem ridicula/idignaq3 facies:perinde atq3 si patrem ad serta aut nepotem inepte pares referasq3.Sufficiunt ergo ne tibiis buius circuli itelligentia . que adduiamus Epi.Sufficiunt.Une. Sis ero Minos abscircviu motus expledu rrasseram':an defatisce ris Em.minime defatiscor.Qnea raseam' igit.

Umiraq3 sciscitabis do sit illatas:ita respodendus Me est,totus est alicuius in aliquo aut ac tuo aut de oditioret aq*e calefactio. Estentaque calefactio calidi rati in aqua equisitio simio acdsitio anto ditio Casiquide dicit odii aliquid rocotinue acquiritia ut deadi f. t *diu alicuius aci liue substatia sitistue sit accides alio actu habetiet alio cotinue relinquis babenisu:qs quide cdtinue acquiratitatis amiκ dcunq3 sic acdsitio notas. Et si alicuius scius Ounq3 sit aut substatia aut accidens

aliqui, continue relinquis depdendum .deperditurque conti meaalis actus dedditio nominas.imo et motus: cuni fiat su

556쪽

rii aliquo Ron em actus line subiectount esse potest.CQuomodo acquisitio aut deperditio niterptatur actus in pote tia scdm . in poteria:aut potius accisitio aut depciti' actu in porcii a scom i poterua interptatur.Sichil refert Suntem hec eadem nota voce dimepantia. ut actus in porrima ad esse freni * in potetia acquisitio dr: et actus in potentia ad no esse scdm et in potetia di deperditio.Hrbitrari modo multu differre motum ita diffinire motus est alicui'in alid ruit acquisitio aut depditiorum hoc pactot tus estentis: mus i potentia scim et in ivtentia.QW.Cu dicis motrastalicuius in aliquo arbitror te intestigere alicus' salue actus. e.Scilicet ni cst dico est entis actus in poteti idem intelligo:ac si planeticatur inente actus in potetia . quea modum cudica parietis albedo:intendeside esse acri pia ne dicerem albedo que est in parietes cuiquidem entibu est quo respodere fecimus. Epi.Ergo heduem' descriptiosi es solo vocis interstitio distanrMne. Misi forte abbue difforeputes et prline Dementi sunt verba secu veroveria sunt Aristotelis: utriusq3 tame eadem sentetia est. Intelligis neex diamentis et in aliquo et in stibi ecto ide esse: i. Intelligo.Qme. LQuo pacto interptatur motus mutatiot61 tramutatio.CQuid generatio est substatialis forme i esse quo ac vitio. vi forme ignis imate iis acquisitio:ignis gesi neratio dicit. CQuid corruptior est forme substatialis i aliquo desidii int forme ignis i suo subiecto inaque malia depos ditio: s corruptio nomina sis in augmetatio est misistis Φtitatis in aliquo acquisitio. t cum pedaneu fiat bi,

pedale: motus ac mutatio facta est: queaugmentario dicis. 66 gQuid diminutis est in aliquo maiore quantitate in minore mutatio. Et his biffinitioniblaam c statem quemmeissio est intelligere debemus. et nonumera aut successionem. Sunt em dimensiones tres: longitudor latitudol et Ofunduvnicuiq3 rerum corpoream concesse quo occupent: rebus sensibilissi et occuperesecenturiatque distrahaes. Em.

siones nobis tacessas esse: quo occupem secenturIdistraae

tibi sis aliaturi apste. Si abs resciscitarer cur o bone fili

557쪽

optimus nature opifex tibi albedine coneriserit arbitror te munus responsu* .ut albus sim: atq3 videar.cur iteru3 igni

lucem tribuit quo sit lucidus atq3 illuminet. Ira ne Manere ponderes Qpi. Respondere plane. Une Cum te rursus ycontarer cur rebus tribuit magnitudinem respondendu tibi conmilit esset:quo res ipse magne sint ac occupent. Et cum insitu:an tu tua essentiaalbus sis ac uidearis an ignis sua substantia lucidus sit et luceat Epi. protinus subiugerem non.sed ego mea albedine sum albus et videor: et ignis sua luce lucidus luminisq3 diffusor Si .et recte quide. Sed quid rum si 'rerem: an tua essetia sis magnus ac occupes r i. 'forte velles me respondere n6 sed mea magnitudine sum magnus ipsaq3 occupo. e. ita volo.Et ita sicut albedo:vna res in te est:a qua diceris albus et visus:ita magnis tudo:vna res in te estis Q diceris magnus et occupio:qua ddem dimensione nuncupamus Epi. Drimu michi clau est: rem no non usq3adeo. Cne. Re cura.te docile pbe. nodu ut alui uixus es collo gigateo .Epi. Ro mediusfideusina

pa* distantia: opendere sufficio one. Cur tui pse ubi ego subuic sc3 sedili Mediatus insidens: una mecii simul esse inst dereq3 imediatus no possis cita ut tua potentia simul sit cumea:et tuus actus simul cum meo sit actu.Epi.Quia corp meum nequit ut michi uidestuum corpus subintrare.Qne Q videt 3 tua dimensio parit et meamequeunt seinuice subire.*ed sic dimensio suu locu occupat ut veter obstaculati pedimentoq3 sirine queuis alia dimensio et Uuis aliud cor corpus pariffvn 3 cu ea eunde locu3 occupareIac replere possit.Quod si coringeret:hoc hilosophi dimensionii ociscupamem penetration 3 nuncupant:qua et natura Volsibilem esse ponunt.Sed si esse in oriente unus sol lucis auree: item et alius in i cidente Iucia rubicunde:vbi eet primita rei M solis lumen Epi.In toto nostro concavo.Qne Et totum nostrst cocauulsensibiliuq3 circulii repleret Epi. Rei pleret Mneratam totu ipsius lumine suffusu oppletuque erem ubi secussi rubicundiq3 solis lumen Epi.in toto nostro cocauo. e.ipsuq3 repleret i. repleret ut petimu. Qne. sed unde hoccvt bec duo diuersa lumia no occupeta neq3 seipediati. quo minus ide repleat et ni hec duo nis conra ocis opantisibi. mutuo ne oloide repleatnipedimeto sui. Epi

558쪽

Rescio do respondωfi silmili da nos dimesiones habem tme et paulo ante dicebas ad occupandit rebus cocesse sui

Pne.inane.et ubi in manu tua color inulli comino et calor. Em.Arbitror ubique in mea manu colore esse parit et calore me.*lep t -ὶ idtacu3 nulla tue manus pars colore vacet ac

caloretillo pq3 sit exos. Rundd se occnpar Epi. Ro v iram fassi sumus. Ra obici 3 in manu color estallic et calor one Quid cause huius rei tibi esse vides Epi.* dimensioes nosunt. e. probe.posses ne ergo lumina illa et colore ccatorem dicere intitates:ut magnitudines extensiones ac dimesiones Epi. minimeofecto.Tne. Tu fateris ergo lumia il la dimensiones no et emam dimensiones sese occuparet q6ipossibile est et tame fateris illa replere. Epi. fateor one 68 sim non putas ea magis replere:q ita reptin ut ab alto noipediani quo minus repleant: t que ide cu altero replinc anea que cum altero replere nequeunt Epi. E cistimo ea magis que ut repleant a nullo ppediunt: et que cu3 quouis altero replent.One. Et una dimensio sImul cum altera dime sione replere non potest Epi. lion potest. e.α vnu lumEsiniui cum altero lumine replere potest. Eps.' e*.si ne.magis igit lumen suapte natura: ipsa dimensione risiettuli est. imo vero dimensio potius replentia i edit.ς acit eni mea dimensio et tua:vt id quod repleo tu simul una mecii repleaere nou possis.s i.Impedit scul dubio.Qne.Cu itaq3 charissime fili dimesio replentia ipediat:ab ipsa dimensione reis pictia noviliciscit.Epi. Hon vi michi vides. Θne.Et ego et tu sine dimensione melius repleremus: qnquine mea replextia simul cum tua tune esse posset. Epimelius ut micti a paret.Sne et vi ex cocessis sed ur.et quanto quic* magis a natura dimensionu recediti magis recedit ab eo pleni tudinem et rementia Uedit. Epi. precedentia trabunt. em tu forte magis arbitraris lumena natura dimensionu recedere:eo ipso sensibiliu colore a 3 calore.Epi.Hec iiuria fortasse. Ram luminis replentia maior magisq se diffudit.

sermone agitamus: extEstonitdimensionique coiiunctu est: et paceidens longultatum g prendit:* logitudini latitudinitat. profundo coniuncium siti et eidem subiecto coheyes.c iuride iniecti distractione distrabituri et sectione secas. Sed

559쪽

est aliud ueriuolam Nius hoc sensitae luine vestigiu dam et limilitudo est q6 neq3 dimetioni comunciu citin 3 distrabibile neq3 desecabile fit vitae Sed tuutrii bo* duo.

rum luminu:magio a natura et coditione dimensionu receis dere putes Epi auo agis illud tum erius.Q me. Et comsumus dimesiones replentie impedimeto obsticuloque esse. Epi c5fessi sumus.Sae magis ergo ueriuoauud lumere plebit:ciuadoquide masso ab impedimeto repletionis recedit. Epi. oidet. cne-iet quid si adhuc maέ recedars Epi. magis replebit. e. et si magis in infinitu recedat. St. In infinitia replebit. Cne. siti illa veriora lumia: celestest imamudane sui meres spuatiaque lumina.que si sensibis

te lum Aterusensebile lumen no impedietato in vi eriora lumiat et magis a natura et coditione dimennom seis motassese impediti atque occupabuti quo minus amplimmae rade repleant celi spacia. et cuimpertia sim et partes non habetis: ubicuq3 ipsa simista esse necesse est qre cst lint in orientditiora erut in oriente: et cu sin in occidente:tota in oecidente.et tota in qualibet mi parte.et in quesiberi.selmpiterna laude deum collaudantia.nec 'onsi alteri pydimeto est: quo miti ubi unu est non it et alteruat ubi unu laudat:la udet et a terum.quod sorti humane corporea mole prepedite concessum no est. Et quia deus: in infinitu magis q3 beate ille et supramudane metes: ab omi dimensionei omici dime Ronu conditione recedinipse infinita plenitudo est. qui cu3nt m rime unus et omniu maxime simplex: totus ubiq3 presens est neq3 exeludim 3 a quo* includi potest cuiusquid infinitam plenitudinem:bee sensibilia in ea ipsa qua in taparua dimensione quoad possunt:imitantur.et illa focimo ma entia mst quidem infinite plenitudini simili orarissam immaiori meritudine atque replentia initantur. Epi-pta αfecto gratissima sum.sed que irimus ut neqi qculus eger lumen aut e tenebetis repente emergens) moeris vix Prerat obtutus. e. lambilia nostra relabor: illissumamun. danis et micissimis rix a nobis renuiter acoeminibiis ius taminibus quibus nos comendo nimissis.s meministi ra γ'

concessisse replentiam a dimensionib'ma uenire. α . me

560쪽

dimissiones ablatsi isti dii tunc nostrsi misibilist circula replebur Eptimo video.Qne.quid ipsu replabat in adhuc suas timensiones seruaret a pi .nimesiones ipse. Pne .et res

naturales et rex naturaliu substaticiporetiatam 3 forme Epiita est.Ene.Et noli biit repsubstantie' materia et lanna:a dimensionibης' repleant.Epi. 35 l abent. Me.remit igis pimesioni ideo ne adhuc rep sesibilisi substatias remanere: e totu nim 'caust: reis malia et formis mensi eci ut pus γή dde φt repleat dimensionib'non egeat.Epi novi icta. ierum malia et repforme no occupatin 3 distrabissecarim ullo igenio possimmo adueniente noua dimensione.-3 ab occupandu et secadu sunt bimesiones rebus addi te. vi sciis occupentiet a semulcebiscrete et divise sint.huc te solum fili euagatus adbuxuquo freqnti cura et meditatione uelligere studeas:dimensiones esse ad occupandu et distrahenda et noad replenduret nos aliquando ex nostra occupatione et o cupante plenitudine:ad celestist perfecta plenitudine cotemplanda erigamus.et ele nostra distractione et muralitate: illo* stabilitatem et vilitate.Dic fili nostre aphie finis:hic totus Eristotelis et borum conatus: ex recta rex sensibilissico itide ut ex eterno* quibusda rembtissimis simulacris mundi uelligibilis nobis parare introitsi Ethinc nos utinoue possint ducere:nostra sc3 Dii relegione cognoscere. Sed desine de his plura rogare: uos lodius a6psito trahas

et sine nos ad demissa reuerti. Epi. Eruo.Qne. reuertamurm igitCCum querie quio alte ratio banc adbibemus responsione:alteratio est a qualitate aut ab qlitate mutatio. vi tesnebre sunt a qualitateri illiuminatio ad qualitateCQuot al τι teratiora modi sex. de cotrarioin cotrarim: vi cum ex albo fit nigru.de contrario in mediu:ut est ex albo fit rubeu3.m medio in pnu: vi cst ex rubeo fit albu. de medio in mediaevi in ex rubeo fit nanu. exdabitu in pauatione:ut m ex luminis nat tenebrosu. ex priuatisne in habitu vi cu ex tenebr so 3 tuminosu Mercio muratio frem tota est ad loculam circa locu mutatio. Iocu quide ut motus recti omis ut ignia motus sursutet mo re demae. Grea locu verp vi motus circulares omes.ur omiu celestiit:qui circa ria loca auriferio* oim circulo aguntur .et reca figuli:que circas riu'

4. locu vertigine torquet. 1Epi Sed sine id plustatu itelli ra

SEARCH

MENU NAVIGATION