Introductiones in Aristotelis libros naturales

발행: 1492년

분량: 618페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

581쪽

xii detur supiores metes et aiam melius per corpus iuelligari posse et concipi: Φ y punctu.Qui aut id per puctu efficere molirer tentaret id inicere: per id q6 remotius est atque dissimilius.Enan. Tentaret a secto ideoq3 id satius efficeret per corpus.Cne. CSides ergo quo mo nostra via:supio* iis et inferio* media est.bis affinis: materte conlucta: dimensionib' arceati continearet . illis vero:* impers sitinullas ut et celestes forme quib'distrabatur ptes habens:vinculuois et celestis et selisibilis creature. Ena. IPec michi o si ne ropole audire gratissimu est.gine. CSed age si a nostro co ucauo dimesioties sublatas intelligam' quod tamen fieri narura no posse nulli dubiu est in nulliusq3 cotrouersia venit)Quid tum:an nostru concauu plenuIal acuta putas aena. Et tu quid eo in casu sentires: Gne.Plenu:subst ilia scil3: vi materia et re* formis. Ram a dimesionibus plenitudine/replentiaq3 no habere confessi sumus:vacuu aut corpore dimenso. Enan.Gaudeo hec a te cognoscere CSed tuc ma teria et reru forme nullo pacto occupar. e. asseq3 vllo pacto quide distrabsidiuelliq3 possunt. o sicut dimensio repcontinuatio est:ita quoque re* distractio atq3 diuisio .Enan. Quo pacto igF raec materia totu nostru concauu replens:asupiore substatia differet: et eius repletia ab illius replenaeti a Cne. Longo interstitio.Ra ipsa sem2 dimensionib'co uingi nata est eas in se reciperelearum sectione secaris et oc cupatione occupare.Intelligetie aut et suptori substatie:nis Gil tale couenire potest.sicut neq3 albaln 3 nigra calidas aut frigiti un* ee potest.Enan.nul lanea e CVidens dergo diuisio et parteo:*titatem sequiuEnan. Droculdubio.Qne.Sed hec diuisio et he partes:*titatem discretam hec vero rursus diuisio et he partes ut distracte discisseq3: continua. Quo fit ut separate eo quo posuimus modo materie: hoc modo partes nulle sint. Flam secari/diuelliq3 no potest Enan discretam inritatem alio loco determinanda postulauimus. Sed tu modo die obsecro: baberet ne materia hoc modo separata: panes Sile Idcirco addidi hanc diuisio, nu basq3 partes: itatem discretam sequi. Enan Quo paracto non perpendo quid velis. perpendis tu Domophrone Do haud adhuc manti: sed nobis clarius aperier ac nos his o meropola claram huiusce rei intelligentia. e. Re

582쪽

queritis faciedam ad quam graues stirpis grauesq3 iniurigunt difficultates:more tamen geram 'ercunq3 potero) facere quod optatis.capio materia dimensa H b inter nos et celi cocauu contenta:qua in diiq3 partes B C D/E B dimensionis diuisioneuntelligo divisibile. vocoq3 materiam sub osmesione B cosimiliter ateriam Ret contenta sub cmateria c:et ita deinceps. manifestu est materia H non esie materia C. Ram simul distractione dimensionis Adistrat eretur seorsu a c: er pari ratione cseorsu3 a u.quare materiae no est marena dat de reliquis idem subit iudiciae. Enan. idem. Cne. λbstracta ergo dimensione a tona materia ab:remanet tota materia a c d e b:totu no occupfido reples. Ena remanet. Cne. remanet etia materia a et materia clet d iet et . et materia a non est materia c:nem c materia

d. vi neque pus. eieri eni nequit ut que pus diuersa disticiaque sui: unm fiat ide.Et de ei et b ide subit iudicium. Enan. Eroculdubio. Ene.et partes ille diuerse tota materia a b costituetes rvt diuerse dimesionis partes tota dimensione: dissectionis distractionisq3 partea dici nequeut : ut q nullo pacto desecari distrahiq3valeatos anaationabile videturigil:diuerse discretois eruti et sim numerusumpte: et diuisio illa frem qualitateioistretam intellecta. Enan. rtet. eonvelligisergo: cur Inius dixerimediuisionii hasq3 partes quatitate discreta sequi. nam Brbitroruπunm nostrum mediocriter c5iectare.CSed forte neuter nostin sentit quis grauis scirpus queue grauia dimcultas inde emergat. e.ma amaofecto secretissimae latentissima:quomodovidelicetum sit multa.quamide Eoophiste:sophistice tractat.et sibilosopla occulum profude. Enan. ertius id nobis intelligeta comitte: e.vr posvis ad addubitantine queadmodu pariesreplatie materie

substrata / subiectaq3 esset materia: an id plenitudini itemgetie et anime competati visi sit corpus meu3 gh sim diis mensio et materia in quattuor partes gibiis diuisibilemo vobis dubiit e aliud mee potetie et materie esia sub S allud sub b aliud sub i et aliud sub h:quattuorq3 esse potentie diuersas replentie partes.sEnan.no dubiu. si ne ted vobis

dubiu est an aliud ais sit sub Caliud sub h aliud sim i et ali

583쪽

ud sub h.Enan . Iolios angit sone. Sed quid tande vobis Ix videtur Enaii .mi bi quidem sic esse oportere:qd aut Domoplaron sentiatmescio.Do. ydem quoq3.Qne.llion igit ganime est sub h neque b sub i.Enan sic est. One.Euanuit igies superior sermo: neq3 id plane veru estinostra anima tota ee in toto coryel totaq3 in qualibet coryla parte. queadmodu3b in supra cofelli fuimus .sed totα erit in toto et Pres in oti braimo cum materia queda sit pilum infinitas ex quibus conis stat:similibus in natura: sicut linea ex itinius otialibus cong stat lineis:ita quoq3 aia nostra queda erit parti uirinitas ex quibus suo modo:ut materia ex suis:subsistet tametsi cum dimensione ut materie partes Oistrabibiles no sint.q6 si vobis absurdum videtur: neuter vestru3 recte sensit.Ena.neuter ut opinor. et nos belle ad cocessorii opposita deduxistit. Sed nunquid aliud et aliud replentie anime nostre ee oporutet sub g sub bisub i et sub licone.no si ut op3 redarguti sumus Enan.ostende ergo nobis si potes quo id non oporteat.et nos hac ignorantia libera. Une.Grave on 'iponitis. id tamen quomodocuq3 efficere moliar.Enan.Sat nobis erit Une. Recte ne dictum putatis:reru omniu3 principiu: infinitam plenitudine esse omniaq3 replere Ena.4Recte. Qiae Et id ipsuin unum est.Enan.imo maxime unum. e. mautem maxime unum est:fieri nequit vi partes vllas baberat aRam iam potius multa esset:et non ipsum maxime viro Ena.esset. e. Et tamen eius plenitudo atq3 r'lentia adest parti materie alet cito/et Get b.quandoquide infinita est: et omnibus adest.Enan.Rdest proculdubio.Qne. Et rameno aliud et aliud plenitudinis eius et replentie: nam partes haberet.Enj.Sic est Une. Non igitur si alicuius plenituis do et replentia alicui toti dimenso assit: oportet cuilibet dimensi mediarumstertiarumlaut quartarum: aliud et allaud plenitudinis illius respondere. Enan. anon certe opor stet. Pne.Et ita de intelligentia et nostra an ima que si secus

replerent diuersasq3 numeri plenitudinis partes haberent: quelibet esset queda pilum infinitas:et potius ifinita inunii Ena .recte dixisti nos in graue unius et multo* icidisse difficultat . EneCGravis hec fuit nec imerito aliquo*3'bou x difficultas:vt vas ei dis puthagorei. et Tenoioloeleate.vides ergo quo aia ripa sit puctu cory' na m repleo. et itelligen

584쪽

D II

tia puctu replens celu.deuo aute puctu: totu reples uniuersum. puncsu aut obique in analogia. Enan Effecisti poristulabamus:reddidistiq3 nos tua resposione conteios .grauesq ex dictis emergere possent difficultates nuc missas faciamus:et aliquid leuius tractemus. Stie.quidna Enan. cu nobis de dimensione inciderit sermo: qua trina posuisti longitudine latitudineetffundu:Itidem linealsuperfici et corpus .et punctu o videatur esse terminus: nobis gratificabere si eius natura explices.Qne. Sumopere cupere vobis obsequedo placere: et vobiscu conferedo veritate inquirere.Sed forte S Enati haru reru3 longi teporis usus te fecit peritu:aut Oprii ingenii excelles bonitas:aut ex aliorum libris qui perquiredi studiosus es iam optime didiscisti: et solae nostru dogma examinare tentas.Enan. Ro ita est per amicitia nostra si Pneropole veru ubi ceteris meo more contrarius su:ego tec ita et lPomophron libeter racordamus:et ego id abs te pro munere requiro .vt tuam depromas sententia.Do.Ego itidem requiro.Q ne.quadodisdem me serio requiritis:qualetam in mea deproma sentestia: binc michi aucupas exordiu.i6 Qntinua sunt quo itima suntou. Se tangentiaveς ro:quorumvltima sunt simul. si sunctum est linee vltimum cuiusquidem pars nulla est. Mam si parres vllasis punctum haberet: ipsum minimeritimum esse posset.C Et is linea est superficieivltimum latitudinis eri ero. CSuperinficiesvero corporisvltimum : spissitudinislcrassitudinisque

expers. 'uncti siquidem natura est ad continuandum' terminandum et tangendum. Continuat enim lineam: lineam terminat inchoat atq3 finit.Et linee aut in directum.ptra crevi a Get c b:aut angulum facientesvi d et et e s se lagulis puncto. anam c uniusvltimum:er c ultimum alterius sis mul sunt. Itidem et e vilius:et e alterius. Tuiee vero nais tura est ad continuandum terminandumtangendum et distrahendum ut que secundumvnum secandi interuallum sectionem recipiat.Enan. Ad continuandum scilicet superficiem superficiem terminandum:et quo se seu in directum protense seu ad angulum) supereicies tangant. Id opinor neJdipsum.Et superficies identidem rebus ac imodata videturiquo corpus cotinueriterminet lagat

585쪽

quoue distrabatur. Ra duo sortita est secadi interuallaxorporis autem officium atque naturainon amplius cotinuarciterminare aut esse lagendi medium:sed eo opus est ad occupandum et distrabendum.Enan.Ita micbi cosonum vides. Ram nichil corpore continuatur. sed corporis media: et colere partes omnes:superficie cotinuantur.n 3 corpus vi aelum: corporis terminus est.one.nam huiusmodi terminus: quiddam corporis ultimum esse debet.quod nullu3 corpus

esse potest. Req3 corpora ad tangendum:ur pucta linee aut superficies:conducunt:nam simul esse non possim: ut que sese occuparent quod natura no sinit.Enan.Sic est.Qne.Ad occupandum autem coducit corpus: ut quod secu3 nunΦ simul alterum corpus admittat Et ad distrabendu:* mplex sortitum sit secandi interuallum. Enas Sed virum Onero x pote duarum ultimarum conditionum:corpori accomodatiorem magisq3 propriam arbitraris Qiae. Ego reor occupationem. Ram omne corpus occupat: non autem Distrabitur omne: ut celeste.zed dutaxat distrahuntur diuellunturq3:qfluxe potentie simul unaq3 distrabibiti addicta sunt. Enan

Ita micbi coniiciebam.Qne.Sed putas ne aliud ee magis accomndum magisq3oprium corporis officium Φ occupaure:simulq3 cum altero corpore esse non posse: Enan. Quid nam aliud Cne. Rem facere esse corpoream. Ham id num Φ a coluncto corpore separari potest. alteru3 autem potest: etsi no nature ingenio atq3 potestate. Ena. Quomodo boc

diciscone.gmena tua suapte natura non occupat. Enan Ron occupat.Qne.Et tuum atq3 meum corpuΘ hoc pacto occupant. Ena.utrunq3 hoc pacto .Qne. Et mes rua:et antisma itidem mea:per tuum et meum corpus occupant. ita ut

tua anima simul cu3 mea:idem replere no possit neq3 possit simul esse.Enan. ser accidens videlicet:*diu nostris corporeis molibus cotunctetalligateq3 fuerint. e. Et mens nostra magis a dimensionum coditione et natura recedit: et ad plenitudinis naturam accedit:m dimensio a coditione et natura plenitudinis et replentie Enan.Sidetur one. Reci iuria. Ram corpus per seipsum plenumireplentiaq3 babet animus autem noster no per se occupat.Ena.loaud dubiae. Cne.Si igitur mens nostra ad corpus sese haberet: vr nuccorpus ad ipsam sese habet:sicut mea nostra nuc corpis coi

586쪽

D II

ditione: ita et co us aec mentis sequeret conditione.ι 1. Consentaneu idetur. Cne. Et nuc mens:corporea obruta mola per corpus occupatridat M anime corpus ut ita di deori replentia occupante.Enanaeoncessum est. Cne. darer igitur tuc mens corpori plenitudine atq3 replentiam haud occupanteiitavi nichil obstaculo foret:quo minusvna cum aliis corporibus esse posset. Enan. pulcbre me detraxisti quodet ego diu in hac cana etate deductus desiderauera3 ad contemplasi quomodo beatirica copora baud occupet: etsi dimensa longallatalatquea funda sint. aerme nunc bac: tua gratia liberasti igGratia. Pne. 'er accidensvidelieet. alterius conditione:er no sua quide sequetia.Sedvide quo evagari sumus de pucto disputaturi. Midebit nos momo, se ron si songius pergere Pseueremus.Enan. feliciter quidem. Sptaret etia momophron te longius evagatum. sed 4 α quado tibi placet ad*positii reuertamur. CDoc tamen peti .cii et punctolet lineel et supficiei:terminare comune sit: quod illo rectius magisq3 terminare statuem' Une. Sicut corpus magnitudinu perfecta estet ois:suo ternario es

pletalperfectam consurges longitudine enislatitudine et spissitudine cosurgit: preter que:milla magnitudin nullum secandi interuallu relictu est)ira inplicies: terminus perfectus estet oia.suoq3 ternario copletus/perfectusq3 consuris gens:qui trinus est:longi scilicet/latietis diain siisequi voles:nos tande digredi coges.sEnan. loaud plura hac de re amplius sciscitor:adnostru relabor punciumne.Ipsu3 ad continuaduet terminaduet tangendia: aptu esse posuimus Enan.utiq3.et tametsi ipm impers sit rindiuidum3: diuisio

do linea uidelicet sciuem punctu partiatur tui linea a b scd3 punctu cmaa tinus diuise:duo pucta sese offeruret puta ceto. que si simul in linea a b erat:Oculdubio duo pilata i eadelinea sibi iniceo cimaet mediata missent.Et si duo:cur nonomia imoet infinita abeatq3 linea ex puctio costatac Cne. . hoc siquide impossibile.quadoquide puctu puncto additu: nulla attollat magnitudine. Qui mi fieri possit:ur qd omta no extensionis expers sim imune:omnino extensionio expiti additu: aliqua eiciensione paret aenan.4Bullo pacto. Io

587쪽

a c b me rursus urget:quomodo divisa linea iterum conuniretur Ram capere neqovisu puctum ex imobus conari posse cotinuando: ut neque primo ex uno duo conatum iri diuideo. qu manet in linea:postea* re tinua facta fuerit:iterum duo pucta in eadem linea simul erui. eadeque mimi isurgit diffiis cultas de linea cum superficiem divido:et cum diuisam res unio: eadeq3 de superficie cu corpus divido:diuisuque rei go ibera me si potes Q Cneropole hac abiguitate. zne. asson utriq3 parua est o Enati.Emuero eam puto:ex quiliuersa de puncto apbilosophia pendeat.Enan. Ea absoluta cotentus abibo. One Conabimur quomodocuq3 id efficere Et statuamus nobis lineam a b:in qua signemuGduo punαcta terminalia et no continuatia a b.et c medium punctum Grinuas. quod quidem lineam a c ut finis terminet:et lineam c b ut principium.et lineas a c et c b copuletivniat i et corinuet ut quarum c vltima sit:re autem et subiecto unum. Enan Rone scue multa. Cne. Doc ipsum aflam ronum diuersitate attendetes Qvnius sit finis et alterius pricipi uapsu3 c vitia dicimuΘ.attendentes aut rem ipsa et id quod est:ipsum dicio mus unum Et si abs te sciscitor: an puctu a:terminus limea c:alicuius alterius linee no costantis sit terminus Enan Subduco non ne Et tale punctum solum terminus est' no cδtinuat.Ena. planum est.Qne. Tale igitur punctu3 etvniaq6que colimile:quod sic unius lime*nullius alteri 'nocoicantio terminus sit:vocemus puctu actu et solii fininio. Ena. ocemus. e et puctu c fminus est linee a c: et sint t

Id ronabile est.Gne.Et ita de linea et supticie actu et potentia utiligam'.atin bifaria dicem punctu in potetia pmo eo tuo ii dicerast: puelli poa et cotinuas notam'. laso pactupda dicemus q6 nondu est linee fmmus:se ee pol.qs puctupoa et nodum cotinuas appellare possum'. Ena.possumus. ne.qis a pucto potetia pnio in hoc distat. ip, puctu poaemo:est et connuat. punctu aute potetia scdolet nodii continuas: neque e neq3 cotinuat. et ςx his forte pquiremus q desi

588쪽

nete:la manebit c solum versva a:aut sessiversas b . Enan. amicti sic apparet. si nevia si utrinque et aversus everius b maneret:adhuc medie ille linee cotinue essent:quippe quas rvtvltima esset enu. Enan. proculdubio.Cne.neq3 austa cmanet in parte a: et aliquid in parte b.na e impers no ellet: imo partibile. Enan. Sic oportet.Qne. manet ergo tonii in parte a:aut tota in parte b. Euan. Totii ldubie πῖ in partea.one. Rn qua parte:ni ii refert. Intelligimur e duas lineas a ciet o b actu factas. quaru alteri' ocipis c qi pus

erat puctu poῖetia et continua factu esse puctu actu Ena. ercipio equide.Sne.eto etia factu est puctu actu. Ena. est.Sed an pus erat puctu potetia QM.no vi c.na missiet. et c et d in eade linea pxima fuisseti et i mediata:quod est ad tua ambiguitate reuolui sed prius erat puctu poteria lano et nodu cotinuas:vr quod esse poterat linee termin . et itacu pus no esset:no simul erat cu c quare c et o i eade lineanem eraroxima neq3 imediata. Enan.Sptime.ia abiguita 3 tem egredi occipiogSed a quoetvndexuenit ille puctus. Q .ande linea loquimur separata:an materie contudi Enan. Conluctas fecto. Cne.Et recte qui . na etsi mais thematici cogitatoe et intellectu separet: re tame ipa omis distrahi bilis dimesio .sema sensibiliu materie coniucta est.

sed attedis ne quomodo quadocuq3 solidum corpus aliq6 collidis' statim medius aer perstrepatet num id efficias: qnsemp similis effectus sequas. Ena.Serissimu est. Une. Et si lucidu aliquod in alique tenebrosu locu inferas:tot in obito efficis luminosus.Enan Subito. e. Et fit nusq3queadmodum fieri natu est modo no fuerit impedinarius)et inoptie fieri potest. Enan axime. Cne.et res suapte natura terminari nate sunt:res dico sensibiles omnes.Enan. Sunt indubie me.et actum et formam habent ut tales riant:quales fieri nate sunt. Enan. vi boc ipsum:actus est. QM.Statim igitur cu punctu linea et superficies separata non sinorei sensibilis actus punctaei linea aut superficiem sue molis terminu3 efficiet :ut res ipsa linquemadmocrum ipsa esse nata est.Enan. Rationabile uidetur. Cne. Et ita prompte profecto:sicut corpore percusso aer pstrepiis et luminosum illuminat.Sed si in rarefactionis et codes atonis innione alio inciderimus: id planius uellectur: es. 'eris

589쪽

S c b cipis ergo modo quo pacto e et o prius' linea a b secares si

a c o b mul no erantanamo no erat.Ena. Equide percipere videor Qne. et experientia cognitum habemus res sensibiles diutalas: iterum cotinuari etvniri natas esse.ut aquam aque et flamam flamine.Enan. Expientia certe. si ne et res sensibiles ad hoc naturale desiderium bnt. Aa cotinue et reunire melius sese biit:vt que sint magis une magisq3 saluentur. Ena. Dec vera sunt.Θne.Appetit autem natura via 6q3 esse ooptime potesttunum esset et saluari.Sic enim sumo bono/ sameq3 appetibili similius euadit. Ena.lhuc ingenust conatu nature esse fateor.Sne.Ht cotinuari no potest utroq3 puctourraq3 linea aut utraq3 extrema superficie simul adueniente: Hystite atq3 manente.Ena. Ron Ofecto.Qne.Rctus igρ qui ad agendum natura ordinatus est alteru3 diruet:qs sue officit continuationi tunitati et saluti: aut struq3:nouuq3 reparabit. Enan. Id rationabile videtur.Cneas imiru ronain bile. aliam in unoquoq3 ita euenire comptu3 est. vi qd omiscit vivuscurusq3 natura expellat et quod deficit reparet: modo impedimentum non sit ullum. I inc efferuens aqua officientem calorem expellit et domat:et necessarium frigus inducit et reparat. Ram frigida melius est meliusq3 saluatur Et ignis ex imo itinus sursum emicat:eo motu suam saluis rem querens.Et mutilus coluber se iterum continuareiunireq3 laboratamo duriuscula coroa nisi sua duricies sue diis uulsioni resistentiam / reluctamenq3 prestareo protinus ut aqua aque et flamma flamine diuisa iterum coirent. Enan. ita arbitror.et id cogenee nature metalla fusa pandui. Qne. Ad igit linea a b ite; facta cotinua: simul eruta rima et i mediata c d:ut quo* alterv no maneat.Ena. Oculdubio. CEt 2 pene mea utriq3 abiguitas tota collapsa vanescit mo id michi retegas ubi puncta lineas et supficies locabis.one.amice Enati implaeta sunt hec.et natura implacta placio* graelaborat atq3 facit. Si igiis qras ubi ipsa ut in subiecto sint: respodeo in sui ofecti subiecto. ut in quo subiecto linea est:et punctii. in duo supticies:et linea.et i quo corpus:et supficies.s3 implaetissime quide: queadmota et ipsa imprecta sui. Dpus aute prectissime subiecto adest:ut et tota plenitudine et replentia sustentet.post corpus supticies:d logi iudie et latitudine solii replet.post supficiem linea. et post lineam omni

590쪽

um minime punctum ' ut quod per lineam et alterum:replentie astit.Si aute sciscitaris ubi bee sint ut tmini. piniciu3 in linea est linea in superficie et supticies in corpore:co 'aut in alterum non vlterius transit.Ena. Arbitror hos duos modos aut eosdem esse aut pparsi distare. Ram fere termiis a c bnus per id ipsu3 cuius est termin':subiecto adest. Cne imo a c o bplurimu et quasi ex opposito distant Ena. Quo pacto istud: Qne.boc pacto.aflam accidens separariI seorsuque a suo sub a b biecto saluari nequit Ena.nequit indubie si ne. Atlime ab , nondu diuise c terminus est linee c b.Enan.est.One. diuida tur igitur a b in puncto c maneatq3 c versus a.Enan. vla ρ cet.Clie. astam id possibile. verutame c prius erat in linea c .

b ut terminus. Enan. Erat.Θnc.et non amplius est et seorsu - -

a d b:quam rursum intelligo diuidi in dupla qdem o ad pie i ta manente.ntilla enim potior ratio ipsu3 posse manere ad p tem b Φ a.Enan. Ruuaprius. Θne.Transivit igit de linea in lineam ut de linea b in lineam a. Enan. 'erinsecust euasit Dite .Quo fit via miscue punctum de linea in linea3let lineade luperficie in superficiem et superficies de corpore in corpus transire queat.vt verbi causa puncta d trasire potest in linea b et postea e in lineam a.Iungo enim e b linee f g:ab atm g manente e.Deinde seco lineam fb in puncto e ipso ddem e manente ad pleni streparato puncto b.et iungo linea a d et l, b manente d et ipso b deleto: aquide3 linea a bJursum diuido in puncto dispis quide manente in parte b ia dea transiit in b.Enan.Transiit. Qne.Copulo a i et e fabeutei fium linea a 'quam diuido in puncto e ipso quidem manete in parte a. Ronne constat e postea transisse in partem a et propositum senanaeonstat. Cne. Rursus accides in diuersis subiectis non coicantibus esse non potest.Enan. no.Qne Et idem punctum ut e pposite linee a s diuersarum linearua e et e s non comunicantium terminus est.Enanist. Sed quomodo tunc roneropole ide accides vi e diuersis sub

SEARCH

MENU NAVIGATION