장음표시 사용
11쪽
stoteli ponendum omnino sit. In genitum praeterea Paeter numque, iuxta propriam iniuersitatem, speciemq; idem perpetuo ponens Aristoteles mare , ea nimirum mari tribuens, quae elementorum propria sunt, manifeste aquae ipsum ponit clementum.
Mare nee tenuium, dulcium partium absessu, nec emtidascea exhalationis commisione crassum factum esse,salsumque Cap. III.
ARE non propterea crassum esse salsumque, quod tenuioribus , dulcioribusqiesii parti is a sole spoliatum sit satis quidem inde intelligere licet, quod, quae ex
illo a sole ed .icit uesten litas, in aquam ea rursus coacta te labiem, dulcemque iteriam
illi restituitur,&cum scenore mehercule; Si quidem quae e uaporibus e terra eductis fit aqlia, magna ex parte a fluminibus in mare desertur tandem; quod itaq; , si ut dictum est)ten tium, dulcium.ie partium abscessii cras sim fiat, salsumqtie,earum accessi iterum ten te fiat, dulce qa,
Neo Aristoteli etiam magis, quod semper crassi, salsique aliquid omnino simul extrahi ei uidetur,4 in aquam id c
o tenuem, dulcemque: semper, inquit, salsi par cum dulci attollitur, idque ubi in uaporem abi jt, potan alent; nam non in maris aquam illum concrescere, vimina docet, & humores Cuaporantes, quorum omnium uapores ubi coeut in aquam crassescunt omnes ut non modo dulce sui natura, iotabile aqua clementum, minime propterea salsum fieri queat; φdulces eiiis partes a Sole educuntur; sed salsum sui natura si sit,dulcescat tandem salsis sui partibiis assidue eductis in dulcem in aqaam acti. At multo, et uidetur, idem prius, multoque etiam proximius,ex aqua manifestum fit,quae a calore in uapores soluitur; nulla enim illi unquam calore quo uis, ' iovis passa modo crassescere, uel salsa fieri videtur; sed in uapores agi omnis; nulla interea crassitie, nullaci donata salse dine, quin tenuior assidue facta dulciorque, nullis scilicet sui partibus crassa aqua, salsave sed bene tenuis uniuersa, dalcisque, exiguum quid a uaporum natura dis. sidensa
12쪽
sidens, maris omnino, uaporumq; veluti media, in eos dum agitur, nihil interea ulla sui parte crassescere, nec salsescete de iam potest, non eam morata caloris actionem, amia salsa fieri queat: prius nimirum in uapores soluta, quam is ei indatur calor, amio salsa tat; eo itaque aquae uniuersitas, quam scilicet alaa omni multo tentiorem, simpliciorer De esse oportet, minus a Sole crassa, minus etiam salsa fiat: minimctigit trienni im, Julci: mul partium abscessu crassum factum est e, salsum hamia elementum uideri pote ih. At multo et ii miniis calidae, sicca Oe exhalationis commilitone mitto enim id di is aciam ea terra ad illae quantitas, arula ea X-halationis copia fiat, Miae mari uniuerso salsidinem inderemi eat, spec2atur, quod ad illis, aridisque in terris Aristoteli in primis exhalatio sit longe tenuissima, & quae tenuissi-rmum ignis elementum litiusmodi constituit quae igitur si quidem a pluuiis deseratur,non modo nullam aquis crassitiem, nulli in ic ad ij ciat pond: is; sed mitto easten ii ores tactataeuioresque nulli certe Libium ei se poteit,q:i in si maris uallitati commista salsedinem indere ei queat, crassitie-que; lacublis,eas flavisq; dat oninibus, elis lautas quibus cum descendit, longe falsissimas, longe a te faciat crastissimaS; quae, cum rebus,quas detis .int exceptae omnibus,tiel autumnales ipsae, qii bicli ii ismodi exhalatio plurima ad inista es se Arittoteli uidet ir, dulces omnino, tenne Sque apparent omnes: Nec vero alieni omnino cuius iam conana tio ite crassum, salsumque uideatur mare. quod quae eius pars cere immas subit,tenuis apparet,dulcisque, ueluti rercolata,&re omnino exata, quae crassitiem Salsedinemque indit Quo niam enim maris aqua assidue a Sole attenuatur, & in uapores assidite agitur, quae vas subit, marina omnino aqua abole te itilior, es propterea dulcior facta uideri potest, vel quae forte talis a principio facta est Iaeq; enim emo penitus, ni sormi terra, Ma calore no fiammo penitus uni sorine, nihilq; a seipso dit res extractu et mare, vel fluuialis et meq; enim ita
mari ne ea immisecri uideripsit, ut ab ea separari, seiugiq; nopossit. Marina porro aqua tenuiore lacu pro dulci salsa fieri, manifesteicipias; si illa in sum uagis,euq in aqua cogas, marina nimiru aqua ampliore quide facias, at aliud tua murus nihil; dulce enim ea facies potabileq;, calore uidelicet peramplius diffuso spatiu, propterea exiliore facio, laguidioreq;.
13쪽
Bernardini Telesia υκ si natura sis/m esse , sera terra δε tum
aquatum risu, se e Iropridis oriri fontibus.
qac partamnahscessu, nec addem ompino cuiuspiam commistione salsii lactum esse mare uideri poteth tale ipsum propria natura est omnino latuenduin uideri debet; dulei in aquaeram ritihmerta, mio educi. is uec ipsi me ntib-otui. Ne uetosin salsai tatamq; aquam terra a Sole inuerti queat dubitandum:n alias modo in res, dictum est,agi illain intuentibus,quae tenuitate, propria natura longe quam marina aqua a terra dissident magis,sed ipsum etiam in lal, quod, ut in libris deixi rerum natura declaratum est,emuere o mutoo collisutum vi-8 deri debet,crasso, salso.ie teretioribus tui mihus I rQbu istiore calore spoliato nec , ut in iisdem ampliu& expos tu a est commentarijs,ea marinae aquae existit mola qium 'ra Sole educi poste intelligere non liceat; nihilo enim terra amplius mare breuissim trucerte esse uolue sui'; nec uel Oceanum ipsum unius omnino ladii altitudinem ex*quare,&a nauigantibas haberi Era, evirulenta in uniuersum eius colire declarat, qui mari inesse apparet, ni tu dicto spatio profundiori;tiam ubi paulo auii 'isi,nugi si ini Oectarur;ob, scutumq; tale porro certis modi apparet in locis at terrae semidiameter quibus breuisum is uidetur, duo detriginta milia stadior limaltitudinem exequat alijs longe etiam est maior: buti nisi assi e eteridet Raest Hii male , tot tantisq;cbulciusis aquarum sinibus assidue in lalictibus, Naallis etiasti partibus a Solo iii uapores actis, jsque dulcem in aquam coactis, dui circat Aristoteli ta nidem. Tvin , defici t etiam ei tandem e Boreali sublimiore assidue effluens terra, necesse sit. Nec vero quod maris λntes conspicii non sunt,non ipsum e suis sontibus emanare uideri Aristotes debctiquid enim,uelati,de lacu Ξoninus,aut tuo plar si supimisi sol tibiis alli actu laca immundo issi risu QO
14쪽
Nare aquae elementum uideri non posse, re Bri teli L. deri debuisse, nec recte causam ei explicatam esse, cur Iot lubentibus in spiritum aquis
DR stens mare quam longistinae abcst,ut aquae ut4M D uniuersitas uideri possit venuis dulcisq; Ari
c Uin il stoteli certe poni minime debuit cui nimi via in propterea nilindi con structio, quam ui- I demusis ipse sertiari uidetur natIndus, neq;
a principio uno octapari omnia,quod prima illius corpora aequalibus praedita sunt uiribus eorumque singulis sua adstini contraria; qtrina quali robore repugnant, obluctanturque;eui igitur timeti l .lna fuit,ne altero e triri disj0rporibus calido facto, quacunque tale factum siti ratione, a calore tandem occupentur omnia,&ontinia unum tiat icit artarus igitur quispiam in terrae imi sui em uiuius uel aqua per terram fluens aqua elementum ponenda: horum neutrum si propriae ipsius positiones sustinere poterant: Si quidem mundum suo albitratu es ingere, conti ruerechi propositum omini non erat, dimittendae illa omnes crant: nequaqilui qtra it prponen
da pri in axorpora, Munum ex ijsa sum inoi rigore, summaq; cimi itum hunas ditate. At neci dic ulam eis pita an Sicur loca ariarum flumis assidue in mare ins uetest illam maris ad ij-
ciantis nitudῖnem, nunquainomnino mattis fiat mare, laudari Aristoteles potest, propterea id euenire statues,quod exiti. in ii uiris illi ilapsi uastitate cito arescant;modice aqua moresti per inagrium latensam sparsi readem inquit aqua copiaζ,, in e in latitudinem expansa sit, quo simul collecta note a , , I re impore e catur, sed a Rilucideo ditiari, ut haec quidem ,, iii tegium die scrina iacuit altera perinde, ac si quis aquae, a istum superni nam mensam enissiderit;simulaci scogitauerseis mus, tota elianescet:l id quod furninibus quoque usu euenit ,, illis enim ominenter collectit illuentibus , id quod in v. . stum, Iatuni iue loeuna pertienit, cito semperiac occulte ex iceaturi Que enim terrae, vel tis cuiusui molem ab insuta aqi
15쪽
aqua augeri dubitare licet; uel si eius incrementum lateat, nisi sorteri perexigua aqua infundatur, statimque ea inde euaporetur,que fluminibus in mare illabentibus haud quaquam euenire uideri possunt magna omnino eorum moles , quae assidue aucta maris ipsius magnitudinem bleui exequare; nec statim ac naari immiscetur, in uapores agi videri possit; quod sit etiam fiat, nihilo tamen minus mari molem adij-ciat Siquidem uapores e mari educti omnes in aquam rursus coacti, rursus ei restituutur,ut nisi in non ens abeant, quae in mare influim aquae,& hoc Aristoteliciarescant pacto, id quod nec alijs euenire uidetur, nec placere omnino Aristoteli potest; excrescat ab ipsis tandem maius omnino fiat mare oportet. Haud recte igitur Maris naturam explicasse uidetur Aristoteles Age polro, quod reliquum est,eius motus,eorumque rationem explicantem audiamus,examinemusque.
Ruibus moribus, o quam ob causam moueri mare Aris teli videtur CV VI. LVERE, inquit, Mare in angustiis uidetur ubi uidelicet ob ambientem terram euasto pelago in paruum colligitur propterea quod ultro,citroque cepius libretur; hoc uero in uasto mari perspicuum non est; at si ob terra angustias aristo loco contineatur, librament uit,quod in mari exiguum est, magianni illic uideatur neceIseeit. id autem quod intra Herculis columnas continet Ir, totum terrae concauitatem, Juminum multitudine' quilinam Maeotis in Pontum, hic in Ae eum fuit. Quae ve- ro e utra haec maria sunt,hoc minus perspicue faciunt,illic au tem, re propter fluminum multitudinem hoc eueniti plura ' enim illimina in Euxinum,&Meotidem instunt,quam in lo- cum eius multiplicem δε propter modicam altitudinem: Ma ' re nanque prosundius subinde cernitur; ac cotide quidem Pontus,hoc vero Aegeum, Aegeo Siculum,in omnium pro ' fundisinna Sardum,ac Tyrrhenum. Quae autem extra colum
nas sunt, modice quidem obtutum profunda sunt; sed flatibus liacant: a rasi mare in concavo locatum sit quae explicantes Peripateticorum optimi, duplici, inquiunt, motu fluere mare Aristoteli uidetur,uno,qui in angustiis, imis cerni
16쪽
tur,altero,quo a Septe trione ad Austrum x niuersum defluunt ismaria:&prioris quidem causam ad maris libramentum re is fert; quoniani enim inmensa est maris moles, di aqualiter
utrinque dens, non in unam partem magis, quan tu aliam declinans, ubi in unam moueri Incipit, ponderis aequalitate retractum in alterana partem statim reuertit vir:atque ita per inpetuo alternatim. Haec autem maris a3itatio in locis apertis, atque in alto euidens non est; luxumque conspicuunt non facit; in angustiis vero cernitur: vcluti lictoribus,qua in angustum ex vastitate contrahunturi motum adiuuantibus;l luxus posterioris d.ras attere causas;flina inum uidelicet multitudinem quae in maria illa SeptentTionalia longe plurinasson ge-que maxima influunt, a quibus pene expulsa Meotis, Pontusque in Aegeum infutant, iocinea, qua consequi tun Tum4 terre Septentrionali altitudinem, e qua in magis concauam fluant oportet; quapropter Borealia maria breuiora etiam profundiora, quae consequuntur, Aristotcli uidentur, quod illa in haec sese exonerent, ueluti, inquit, in terrae parti buse locis a ditis flumina fluere videntur; sic e totius terrae , aeditionibus, quae ad Septentrionem lita sunt, plura: asuxio fit quapropter ob effusionem profunda illa non sunt. loca portis ad Septentrionem sita excelsa esse, eo declaratur; quo die riterum Meteorologicorum multis persuasum fuit,bole sub ter ,
ranon ferri, sed circa terram,occultari autem eum, noctcm
facere,propterea quod Terra ad 1eptentriones excelsa sit is Non recte Maris motuum ea as ab Arisoleti redditas
VONI M librat more in hanc modis,m do in illam partem inclinas fuere, res uer que Mare ristoteli uidetur; videndum omnino, num a quibus libra veluti per uices in diuersas interdum agitur partes, ab ijsdem,
mare agi possit. Ulibra quidem propterea
in hanc modo, modo vero in alteram part cm inclinare videri potest, quod utraq; propria natura deorsum sertuli & quin v trauis deorsum seratur, supposito aeterctineri min me potest; ac ita est constructa, vili altera delabatur; tollatur, sib- leueturque alicra, ubi igitur aequis uti inque gratiatur scd C ribuba
17쪽
ribis, tantisper modo hae, modo illae vergit parte; id veroi qaod partes ipse non a propria tantum detrahuntur grauitate, sed ab impulsa itidem,' iacunque is datus sit ratione. Non scilicet quae ab externa tantum de ij citur vi, sed quae a propria nodo grauitate detrahitur pars, vel aeque grauem alteram, vel etiam grauiorem quid tali sperattollit, subleuatq;, a delapsis nimirum uiribiis aucta,ri veluti grauior facta aeno diuid tamen neque enim ulterius se attolli: sublimiore in loco deti .ieri linit altera; sed ipsa delabiturmeciandia id in ido,d im aeque alteri Terrae proxima fiat, sed in serius etiam & ipsa, velutiri ipsius grauitate a delapsu maiore laeta; alteramque tantisperi ipsa subleuet, & tandiu utraque modo in Ciblimius alteram attollit, ab ea modo attollitur, dum partium delapsis languescant, propria eae tantum decertet grabitate. id ubi facti im est, nullam amplius in partem vergit
libra, sed immota manet, ne in alteram detrahatur, retenta, coercita hie ab altera: propterea is itur modo hac, alia modo parte interdum libra inclinat, quod utraque deorsum natara fertur,&nec in eas diuidi, nec utraque stimul deferri potest , quin altera delabente, attollitur, subleuaturque altera. HO-rum nati in mari euenire videri pote iti in proprio enim id loco,& in Terrae om nino conca iis continetur, sibique ipsi innititur uniuerstin, te vlla ni parte inferius delabatur, seipso retinetur, coercet arque mihilq:, ut ristoteli etiam placet, parte ulla, vel alijs sui partib is,uel terra ipsa magis sti blatum coloque proximius factum, sed uniuerstin suprema sui supertficie, aeque ab illo cum Terra dii tanς, nullam omnino occasione ilia , et, i ulla sit parte ala iacia inclinet.& si id iat, minime inde ab aliena in contrarium uegentem retrahatur, graue,& benefli id im,beneli ea seipso diuisibile existens; sed qao semel delapsam eli, perpetuo ibi a nulla externa ui impulsam, immotu Arist. presertim fiat, cui nimi vi prima corpora omnia & ipse etia ignis in proprio loco immobilia ieri immobilitate gaudere uidentur. Eoq; etia in angustijs, fretisq; magis; siiiiii idem, ut Arito placet, libretur Mare propterea librari uideri pote it, quod Juxile cum sit, sese eonrinere minime Ticat: eo itaqcie minus libretur, quod a proximiore contineat arterra,& languidissime igitur id fluat, refluatque; cus, atq te euenire uidetur, nec ulla eius pars eo ordine, eaq; celeritate, qua nuere, rei luere q.uidetur; ut enim libretur Marea
18쪽
re,temere certe id fiat, tangitideque, ut, & librari ineptilium im, knel si libretur, non tamen propterat luere refluereq;
uideri possit mare Minus etiam propterea tumefieri meque enim parte altera attolli, sed uniuersum simul bullientis a quae more tu me fieri uideturmec imaginari omnino licet, a libramento in altum evehi mare; neque igitur Aristoteles ipse maris aestum eius libramento assignare est ausus; quin eius iaquisitio penitus praetermissa homini uideturmon quidem, ut existimare licet, quod uel maris tumefactio non conspect*, uel eius causa non inquirenda ei uisa sit, sed,ut suspicari quis posset,*aod illam attingere desperarit. At neq; maris motu, quo a Septentrione ad Austrum uniuersum ferri uideriir, de clarans placere potest Aristo. neque enim eo tis, Pontusque in subsequentia maria assidue delabi uideri possunt, quod ex aeditiori bis locis in magis concaua deserantur quoniam Gnim spe rica et terra nec Borealis plaga nec ulla eius pars alia sublimior, uel humilior uideri potest:& summe Arist. mirari licet, inde Borealis terrae altitudinem colligentem, quod antiquioribus Meteorologicis sublimius nisa sit; sub qua s se ocesiliet noci irnus.Sol, quos longe minus absurda, Mucra interdum proserentes adeo contemptui, ludibrioque habere ubique ipse uidetur Borealis quidem terra nusquam excelsa apparet; sed humillima uniuersa, nullis distincta montibus: plurimi igitur, longeque maximi aquarum fluxus e Meridionalibus locis in Borealia defluunt maria; talis reor ab uniuersi conditore constitutari ut quam directa solis lux calefacere non potest; unita foueat,collectaque. Neque igitur propterea breuia sunt Borealia maria, quod terra illa sublimius, sed si talia sunt, propterea sunt, quod languidior minus illam in mare in uertit Sol:& minus itaque salsa apparent; assidue certe cfluere Aristoteli uisa; e fontibus, ut dictum est, manare uideri debuere'. iliam ni e supposita terra assidue ibi mare emanet, deiiciat tandem assidue es fluens,& se effundens assidue. neque igitur Theologi incusandi Aristoteli erant, mari sontes assignantes;& Oceanus breuis uisus nequaquam in terrae concavo positus uideri debuit; neque enim suppositus lutus, qui,ut brcuis sit Oceanus, e ficere Aristoteli uidetur: aliunde eo importatus terne illius prosunditatem attollere uideri potest. At neque uentis caret Oceanus, ut Aristoteli uidetur:
sed ii alibi uspiam, in eo flant, est ibi idem fere semper a C a ubi
19쪽
ubi uero quasi statis, certisque temporibus alter alterum excipit: Iure igitur, ut uidetur, maris, nec naturam, nec eius motum, tumefactionis q.ie causam explicans Atistoteles satis placet, miramque nobis amplius inquisendam existim
mus, obscuras uero res quis enim mare subeat, exortum,
quae ipsam agitent, tollantque vires in Dieatur Zint diuina usi praefulgeat lux, nihil illas intueri despere tu mage itaque, tuo mihi Deus mare illultra fulgore, ut tuo per me id munere tuaque hominibus innotescat bonitate. Mare e terrassidue . Sole, at non ex omni tamen sed e profunda illa educi, secur crasium calidum fa
ARE uelut aquas reliquas omnes e terra assidue a Sole ediicii uel ipsum ut declarat sali manifeste e suo fluore constitutum cras liculo, salsoque,tcnuioribus sui fartibus, uel spote elapsiis, uel a Sole eductis at Minde ut uidetur, apertissime patere potest, quod calici ira sui .H.ira, in olleq; , fluidiim cum sit,& a Sole insuper assidite in exiliente tenuitate spolietur,4 magni dulcium aliarum flux is in ipsam inficiant, defluantque multis omnino modis eius de spolies,, natura immutari possit, nec summis in squaliorib is, di sub Sole summo directo, uel ubi a stum inibi siniam longissim abest,crassius salsiusque; nec summis in illuuioniblis, Mi ixta maximor in fluminum luxustentii is, silc lusit fieri, sed eadem eiusdem eius speties , eadem fie perpetao apparet natura. Non quidem nisi assidueena ens, copia roboretie exuperans sui partes immutari
iam coeptas in propriam retituat naturam sed uel uniuersi in sal concrescat longe solidissim uni uel crassius alibi, salii isque,ten tius alibi, dulciusque fiat entium reliquo- mim omnium, calidorum praesertim, molliumque, pro priaram etiam parti am more: quae seorsum a propria uniuersitates, uel frigido ab celo immutari tandem , e calor certe uel languente in sal agi uidentur. terra porro en se uerum mare: at non aquarum reliquarum more passimc terris omnibus emanare, Perque omnes fluere,&in omnibus
20쪽
sinatantum enasci, Wmole exuperans, copiaue, assidueabet. Et mali omnino quae illae crassius, calidiu suu non
terra, alanga idiore calore e profundiore nimi tu terrae
ductilia uideri deberi: d si crassam densam ue t
tana calore ante oculos ponas; profunda sane terram in niό- rem illam agi adem manifeste infiteare eras , in '
Paulatim enim lente De τοπαζα tam
eius partibus in summam actis tenuitatem, ne e ita ansscilicet,li uidini ris RS M um O in cuius metet te, δ' δ' 'βmus a miliet, nec sum- ά ς' ς id t, nec egress i is es bentivus aperiatur,
vi amaram Multo certe in eam ampliat profund orouxest Terra,bene,ut dicta aes milaris,&non in renii
ba magis nec prius, quae internis a calore civilibus Σὸ
sepremis terr partibus ad inora delatu: Iunxti
nu terra mare. educi aquae omnes declarant,quae e suprema
Wiidem terra, at crassa, densaq; cuiusmodi upula apparet emanet, lae filicet cras iustulae scit omne, απ Α