장음표시 사용
121쪽
pori familiaris morbus est , quam quibiu horum nudo synis cognat ive ex stit. 3 . 2. Eritas huius apti subobscura est obscuritatis causa in eo consistit, quod excessus a suis similibus causis, facita augeatur , Vnde sequitur maiorem fore morbum biliosum , in bilioso , quam a pituitoso, res tamen contrario se habere modo videtur, ut patet ex Aph. Quare tu hoc aph contemplamur in aegrotante illo bilios temperaturam calidam siccam, quae morbo bilios exigua distantia separatur : Quamobrem biliosus leui de causa labitur in morbum biliosum hiautem morbi minus sunt periculos , quorum causae si minor, periculum namque in morbis pendet praecipue, a magnitudine causet. Expendamus itaque veritatemo rima partis aphorismi, minus periculose laborant per se , aut morbi violentia ii,
quorum naturae, temperamento videlicet
innato, morbus est iamiliaris, vel aetati, Quod aetas sit causa procatartica disponens ad facile morbos consimiles reci 'piendos,vel consuetudini, id est acquisiti tiae naturae, Vel denique tempori Quod ambiguum est. Nam sibiliosus v. g. bye-ine laboret morbo frigido humido , periculose laborabit, nam omnis recessus magnus a proprio temperamento arguit
122쪽
ios IACOB FONTAN . morbi magnitudinem. Atqui morbus pituitosus, maxime recedit a temperamento
biliosi, ergo maxime erit periculosus. Quare tempus intelligit Hip samilia rei consimile temperamento aegroti, non o Ibo: cestas consimilis e stri familiaris temperamento callido, 3 sicco,sicut hyems frigido,
di humido: At dicet aliqui hyeme in frigido lumido homine, morbus frigidusilaum idus iericulosus erit , Nam quae dissicilius sanatur pericillosa existunt. Atqui hyeme difficilius fanantur , quam aestate. Quod scilicet acris constitutio aestiua fauet remedijs, tanquam contraria morbo, di eius caulae r eo quod contraria contra
xij curentur is similia milibus conseruentur. Respondemus hoc loco moibos non dici periculosiores dissicultate sanationis, sed cauta magnitudine, nec dissicilis sanatio iudicat periculum necessario ratione temporis cum illa noxa a tempore proficiscens, possit arte corrigi , efficiendo locum, in quo arge manet contrarium qualitate , morbo sua re tota difficultas sanationis erit rollocata in causae magnitudine, quae cum parua sit in sigi- .doac humido, propter exiguum recessum, a naturali constitutione, periculum minimum existimabitur. Verum Gal. s. de sanit tuenda, raucedinem morbum senum esse dixit,& o Aph. lib. r. raucedines grauedines, in valde senibus coctionem non admittere, ergo falsus hic videtur aph.
Respondeo Hi2 tu illo Arh. o. loqui de
123쪽
morbis acutis , in quibus mortis periculum adest. licet coctionem non recipiant, raucedo, grauedo, tamen mortem non afferunt: ad haec raucedo per se, id est ratione suae magnitudinis in senibus non est periculosia, in propter imbecillitatem senum, cuius ratione, quiuis morbus alius, in illis senibus suspectus est, dicamus ergo manus periculum imminere a morbis similibus, seu fami laribus, proportionatas , quam a dissimilibus, Vispio or-tronatis, tamen, tam morbi proportiona-
les, quam dissimiles dupliciter considerari possit int, scilicet absolui aut comparat EAbbolute quidem similes sunt illi, qui con
ueniunt, cum omnibus conditionibus, hoc est temperam 'lato,arrati, consuetudini etempori, ut si pituitosus laboret, morbo tragido humido hyem in senectute, Massuetus cibis phlegmaticis. Tunc ille morbus, frigidus humidus erit proportionatus ab olute, Minime periculosus , quam alius morbus Quoniam passio stlminima causa, quae cum sit exigua facile abigi potest. Absolutὰ vero disi miles, sunt is contrari , ut si pituitosus senex assuetus cibis phlegmaticis, hyeme labore febre ter. tiana , qua calida, icca existit, tunc febris tertiana erit ab sollite dissimilis:&ideo periculosior propter contrariam causam maximam, dissiciliusque sanatur. Comp .
rate autem similes sunt illi morbi, qui nicam aut duas habent similitudines, ut sit piluriosus iuuenis, incidat iu febrem ter
124쪽
tianam hyemes Tunc febris tertiana erit familiaris respectu tantum iuuentutis. si senex biliosus, assiciatur aestate morbo calido sicco, tunc morbus calidus siccus appellabitur familiaris , respectu duarum rerum nempe bilis Laestatisci comparate di similes , contrario se habent modo: tamen cum magis minus sunt in comparatis , comparatio etiam debet esse unius morbi siue excessus , cum duabus naturis
contrarijs, non autem duorum morborum contrariorum cum una natura notandum
est tamen ut omnia sint paria in magnitudine causae, symptomatum vehementia, curandi opportunitate. Ergo vera erit haec sententia Hipp. accipiendo morbos absolute, aut comparate , caeteris paribus,
non quod in se familiares morbi non sint periculosi, sed comparatione facta cum dissimilibus, hoc est comparando morbos similes absolute, cum dissimilibus absolutis Drespectivi similes, eum dissimilibus respectivis,& tunc morbi similes dicuntur minus periculosi, quam dissimiles, ut v. g. sint duae febres ardentes, diuersis temporibus procreatae, una hyeme, altera aestate,
febris hyberna, iit periculosior aestiua, quia in illa, causa est magis violenta,
minus cognata,in hac, minus violenta, magis familiaris ratione temporis, minus igitur periculose laborant ij, quorum naturae,vel tali,vel consuetudini,vel tempori familiaris est morbus, quam quibus horum nulli assiliis cognatusque existit.
125쪽
DE MORBIS, ET SYMPTOMA-matis, quae in capite , aut a capite ortum ducunt. Capita dolenti O mehementer laborant pus, vel aqua, eis it Pi portarei spue iis,morbum D t. Io. 6.
Rognosticum est perti Deiis ad persectam Crisimquae contingit in dolori-bh: vehementioribus capitis inueteratis , vel re-- centibus, postquam enim humores qui extiterunt causa doloris acerba, a natura superati sunt, vi expultrice cerebro detruduntur, per vias commodas, commodae vero sum proximiores, ct peruiae, nares, os perforamen insundibuli , d aures per quas dissicillime fit excreti via namque rauctus sunt obliqui de stricti ad haec tympam in , est exquisitissimi sensus sua natura densum quod sit naembraneum messuit autem sanguis, cum dolor nascitur ex phlegmone, aut pus, quando materia suppurata est , vel aqua, cum materia liquida existit, A pituito si aquea , quae subigi tu idem potuit, con tamen in pus mutari, quae cum ita sint
126쪽
medicus imitatione natura nitatur dolo res capitis sanare sanguinem detrahendo, ex venis quae capiti inseruiunt, aut cucurbitulis, aquam vero errhinis Linasticatorisis, puris vero confectionem iuuabit co roborantibus cerebrum. alantes , capitis repente doloriἶus eorripiuntur: protinus muti sunt, seri in Intra septem dies intereunt, nsfebris intesnenerit Sl. 6.
HI p in Aph morbi speciem non dete
xit, quam tamen designat, ex symptomatibus nempe doloribus capitis repente natis mutitate sue phonia, steriore Gal. in Comment putat haec sImplom. significare sortem a poplexiam, Verum a poplexi fortis est in curabiliis, exHip. Aph. Σ.lib. At haec asse nio, quae describitur ab Hi p. sanabilis est , a se bresuperueniete. Σ. fortis apoplexia intra paucos dies interficiet hominem , Haec Vero septem dies durat. 3. in poplexia fit sensus p riuatio, proindeq; doloris, quod dolo sit sensus ti istis. Deinde licet sebiis frigidis morbis, remedio esse possit,ia mea popluata soluere fortem, non potest, parua namque fcbris, non est potis dis luere materiam frigidam contumacem,vehemens autem
dissipat calorem debilem, qui superest in apoplectic ergo non potest affectus ab Hipp. designatus sortis esse a poplexia: nec debilis quod in ea non fit dolor, oportς
127쪽
ergo in uestigare , quisna affectus abii poIntelligatur, dolor ab inicita perie nasci ς xi . t doloribus adiunt itur aphonia stellor, quae sine materia procreari non possunt , obstruente uetus per quos spiritus communicantur orga-n s vocalibus, respirationi dicatis, quinam autem sit ille humor comici potest 'o repentina doloris commotione, quae suscitata non potest, nisi ab humore calido apto ad obstructiones pioducendas. alis est sanguis , aut fatus , distentione dolorem generans. Quaeritur vero de ioco in quo eiusmodi humor, aut satus colligitur Hollerius putat seri collectionem Rus in venis pecto iis colli, ple-:us choro idis ab atra bile , iiqiti, aut
fatu commotis. Duretus vero I. a satulento spiritu caput seriente producitasse-
Vm,.quo dolorina us , derepente
procreatur Meinde mustam pituita affu-entis copiam promouet , unde obmut scentia suboritur, propte obstructionem mitrumentorum vocalium. secundum ho- rvin authorum sententiam suscitatur hica cclxst in capite ii oximis partibus ab
obstructio iaci cui seb: is emedio esse potet dissoluendo quae lassa sunt, i rando obsti iacta Moriuntur vero intra septimum diem propter morbi mas nitudinem. In hoc affectu alienum noli su et ita ratione niti, Lbrem excitare moderatamco uenientibus medicam iis quo imita 'tione natura sanari possit atrius ast lus
128쪽
Ciebrius quispiam derepe me bmutuerit, si l sim moritur, nisi febre corripiatur,aM et
hora crapulasoluitur, iocem recuperet. I. I.
GEneratur hic assecius a solis vapori
bus calidissimis,& densis, densi coniiciuntur, quia pariunt ob sttuctio- nem insti umentorum vocalium, sensius, motus. Etsi enim vox actionum omnium, a voluntate proficiscenti si sit praecipua ex huius tamen noxa Hipp. intelligit,reliquarum actionum vitium a voluntate eman tiu calidus est vapor quod intrari . hora,
aliquando dissipetur , quique nisi dis
soluatur, producat conuulsionem mortinlcm. Calor illius etiam colligitur ex febre, interdum excitata. Tum quod a vino generoso originem ducat, huic affectui si su- superueniat febris distatuuntur illi vapores tumores ab illis nati in cerebro, cuius dissipationis beneficio sanantur eua dunt etiam, ope, Lbeneficio caloris naturalis dissipantis illos vapores Signum autem euasionis est redintegratio vocis: quando crapula soluitur, mortis vero praesagium , conuulsio nata antequam sol
129쪽
Propterplagam in capite acceptam stupor auldesipientia, malum. 1 . T
DVplex stupor contingit in capitis .
etu, Vnus fugax, qui ex leui cerebit concussione ortum ducit, reuocant Cad cerebrum spiritum animalem , unde reliqua membra manent, cum imminato paruo temporis patio: Blius est firmus, aut diuturnus, qui persi, citur ex reuocatione spiritui animalium an cerebrum piopter laesionem magnam,
quam recepi idque naturae prout sentia, 'ς ipitatus reuocare, aut mittere, ubi est magis opis indigens perleverat autem stupor, r9 laesio no diminuatu, , desipientia vero aut loquax est, qua ab ici namatione aliqua cerebri nascitur, a vulnere orta: aut gesticulosa sine ratione, cum debilitatem infirmitate mentis, proptoc morbum frigidum cerebri atqui perseu rans, stupor, deliri si morborum capitis grandium sunt indicia: omnes peticulosii iudicantur ex vulnere aut ictu capitis stupor diuturnus, desipetia malum. bin cereἶrum occasione ligna vehemenlcrconcussum fuerit , muto protinio est νς esse. 8. 7.
viri Aphobiae sint plures casta , hoc
Oco Otingit ex retractione rin iurauma illum ad cerebrita , ob vio e ut citi
130쪽
concusJonem illius. Deserunt itaque instrumenta vocalia, quam ob causam voce priuantur ij, quorum cerebrum fuit vehementer concussi, in ea uti dictum est, non accidit sine laesione sensus holus, perti ne autem hic Aph ad praedictionem. Propterea quod sit diuturna extiterita pho Dia, mala censetur exsuperior Aph. sin autesu raxi lae vis, non est formidanda. uibus cmbrum Oderatum est, intra tres dies intereunt. Si mero ho superauerint, sani sunt. O . 7.
V deratur aliqua pars, quando veluti de Scoelo tacta, nigrescit. intermoritur, sed eam a Sectionem praecedit gangrena qua veluti quoddam principium est yderationis L phaceli, in hoc Aph noma nesse de rationis, non intelligit tyderationem per sinam, in qua nulla via aes aliis elisperabilis sed incipientcm , quam gangrenam, nec rosmin mortificationem vocant: aque cum gangrena . anc: piens .ecrosiis substantiae cerebri, cito destitia in spha celum i de rationem, peribunt intra tres dies, quos si estia gestat, significatur nec roseos fanatio , finitur autem morte aut fallite intra tres dies quoniam gan- tena affcctus sit simpliciter peracutus,aut Icutissimus, qui tertio dic ut plurimu olet finiri. Dignoscutitur vero hi af ectus, ex Coi: sideratione membranae diar cerebrum