Jacobi Fontani ... Commentaria in Hipp[ocratis] omnes Aph[orismos] cum docta, brevi, fida, ac perspicua enarratione, novaque methodo ... Ejusdem octa, brevi, fida, ac perspicua enarratione, novaque methodo ... Ejusdem tractatus absolutissimi, de cris

141쪽

Ipsius. Est itaque in reniore mutua succe-1. io roboris attollentis facultatis , ion deris deprimentis fit autem debilis facuntas terrore, quia spiritus ad cor retra hutur, tragor qui od extinguantur, intro rene latur: Venere nimia dissipatis exlia latis spiritibus, ab alijs causis Rigor vero est concussio corporis, a re molestate par res corporis natus, qua sese colli unt ad expulsionem rei molest e. Vnde motus conculi iuus iistoteles intellexit in ex- 1 licatione problematis de tremores, cauod existimet frigus ab excedenti vini copia generari in corpore , propter dissipatione

caloris innati, scribit namque vinum calidii, corporis caliditati; iturali colunctue cicactus consumit ea AE calor natura'

sis' proprius habet pro alimento, quam apse calor insitu deperdito ergo loreronato propter dissipationem humidi radi calis quod est caloris innati pabulum, frige .cit corpus, tu tremit probat autem eam

pio pos tionem, quod temulenti incidant in morbos frigidos, d hydrope. paralysin , a poplex iam , pilepsiam in alios similes.

Ialebautius comment in hunc aph. inquit cum vinum omnium celerrime nutriat sua copia, usque adeo venas replet, ut co at naturam eius in modicam abundant amexpellere, unde rigor. Verum supponat ut multa potatio quae facile non potest iu perari natura,&in alimentum conuerti Iraeterea si rigor commoueretur pro teream rationem, ut plurimum copia illai -

142쪽

uinis expelleretur per sudore, per quem eret temulentiae dissipatio Adde quod ri or excitatur, ab humore pungeni , ve ilicate partes sensibiles, alimentum ero vino multo procreatu nec acre ne 'u gens est ergo illa opinio vera non est qua ob causam, Aristotelis ratio praeterenda,

contingere in temulentisti emorem aper

sei geratione, per debilitationi caloris innata, propter dissipationem humidi radi calis omnis vero debilitas caloris innari, non tantii mala, scd funesta censeo debet. delirium autem cotingit in larga potaTio-cie vini, ab inflammatis spiritibus , ergo a multa potatione ligor Velmum simul non tantum mala, sed aesta.

II li Aph sucri in explicati cap. de re

uulsione. In mania sculta intestinorum, aqua in tercutem, elec lases bonum. s. 7.

is ei minatio morbi e parte

principe in morbus altis ignobilis, per metastasim sue metaptossim facta, nimirum priore morbo cessante, bonis duce da atqui mania, morbi crebri in dissicultatem intestinorum,. hydrope salutarem, quod fiat,sine iecoris aguaucae

143쪽

IN PHORI s. HI P.

Lacultatis laesone est huiusmodi, croo inmania difficultas intestinoru aut h) nrops bonum verum mentis alienatio ea leo ebona dici non potest, quocirca alia ratio- cmatione inire oportet ioc modo . ea que ligni ucant morbum mox solutum iri bona censenda Atqui ex thasis maniae succedes ad significat, quod scilicet, sit sparsa maniae

materiactat lce, per totu cerebrum, undenaicitur maior mentis alienatio , cum bono successi soturo, ergo in manici ex thasiis

bona est: quam vero sit ambignum catha sis nomen, lege apud Hollerium. In morbis melantholici ail hae se fecti, Urio

rum decubitus, mel enim apoplaxia, Diacora Mul omes inania mel caecitas Ripiscatur. J6.

HI Api, superiori contrarius videtur,

quod de cubitus humorum ad partes corporis periculosos esse praenunciet. Superior vero transationes, qua sunt, per decubi cum humorum e partib'in partes salutares nunciarit. Respondemus decu bitus per metastassim factos e partibus nobilibus, ad partes ignobiles alutares dixisse e mutationes autem morborum quaesunt in partes nobiles e nobilibus au ex ignobilibus in principes, sunt periculo-ις, tum e viam illa quae fiunt e particula alicuius partis nobilis, tu particula eius scin ut e partibus cerebri in partes eiusdem tacta translatione, popleaia nascitur aucmania, aut coauulsio, aut furor, aut dela-

iiij

144쪽

ris IACOB FONTAN

bante materia in oculos, caecitas: decubItus ergo tales sunt periculosii. opthalmia laborantem , alni rosum corripi

bonum. IT. 6.

Ic Apti. Cliter positus cap. de reuul dedi insomnis at i an de oculis aliquiasis, pa

rcat, eo re oportet . Num siquid,non exacte

. in mi ,-lpebris, de albo appareat, modo

non ex alis profluuio,aut medicarnenti potione accidat, malum signino est, γ alde perni lios D.

IN prognosticis additur, nec ita dormire colue uerit. Illa namque albedo sub apparens, significat musculos oculum claudentes,non posse coniungi accidit autem illud,aut imbecillitate facultatis musculos mouentis, aut a conuulsione per inanitionem nata facultatis vero cuiusque debilitas perniciosa. Item conuulsi, siccitate. Rogandi ergo in tali symptomate aegrinum ita dormire consueuerint: aut hoc contingit propter vacuationem immode ratam, sponte aut arte suscitatam: debilitatis vero, aut conuulsionis signa petuntur a causis quae illas possunt generares ex aliarum facultatum animalium, Italium. naturalium infirmitate hoc autem cum sit periculosum in omnibus, in pueris a mea maxime.

145쪽

IN PHORIS HI P.

Di illationes, lavedines coctionem in macile f.nibus non admittunt. O. 2.

V Alde senes siue decrepiti, pauperio

caloris innati laborant, nam vero coctio, si repe patimus materiae morbificae, lita calore robusto, Quantoque frioidio ethma tecta, tanto dissicilior est ei Is coctio Grauedo autem, raucitas in decrepit Isia pituita excitantur valde frigida mi Iurn ergo non videatur, si in valde senibus coctionem non admittant.

146쪽

AD MORBO PECTORALES spectantia. Cujbus ex angina ad pulmonem malificonuersia: hi in ira septim die moriuntur is Uersho effugerint,pMω9nti evad nt. I S. Ne in infaminatio est musia

nium simul dignoscitur ex difficultate respirandi, Ve- lutiendi: si materia anginae fuerit conuersa in pulmones per metastasim , relicto priore loco, quae translatio cognoscitur ex propriis snis peripneumoniae, aucta nimirum dissicultate respirandi , grauitate suborta in partibus internis pectoris, rubore saturato genarum, moriuntur aegri intra dies septem , numerando a die translationis, quod morbus acutus acuto succedens lethalis soleat existere, quod si e fugerint, rumpitur pulmonum abscessus, ct effunditur in thoracis capacitatem , unde empyema suboritur , rumpitur Hro post: septimum diem, quia pure facto intra septem dies, natura molitur excretionem, quam cum non possit moliri per anaca

tharsim propter debilitatem partium pe-

147쪽

ctoralium, infirmitatem facultatis iii in alis motricis , effuti ditius ii thoracis capacitatem, facitque Empyc ma si velomateria transferatur in pulmones per epigenesim, nullo modo seruantur : Omnis enim epi renesis in iis morbis mortalis

est.

derigi iante puberratem funi, exasthmare

moriuntur. 6. 6.

Ibberos intelligit Hippie luxatio

nem vertebrarum thoracis, nam qui

gibbi sunt, luxatis vertebris lumborum exasthmate statim nora moriuntur, quia in illis non imminuitur capacitas pectioris, neque gibbcri propter luxationem vertebrarum pectoris , post pubertatem, quod ampla sit iam capacitas pectoris, intereunt exasthmateri Quod ut intelli a-tur animaduertendi: m est pulmones, bere suas venas, per quas nutriuntur, augentus quae a g sitatem etaphren i, impediri non possunt a suo osticio. Pectus Vero cum nutritur a venis diffusis per vertebras metaphreni, non potest ab illis bene nutriri,&augeri, quia comprimuntur avertebris luxatis suo circa pulmo maiors proportione, ipso pectore, ex quo sequitur pulmones comprimi, nec libere moue. ii propter angustiam thoracis. Quamobrem si sthmate laboret is , qui ante pu bertatem gibber fuit factus, suffocetur oporteti moriatur, resi iratione namquc

148쪽

IA COB FONTAN.

andem priuatur, cuius priuatio repentina mors est. ngina correpto si tum appareat in colla Vonum fori enim morbis existit. 7. Mois namque motus humoris morbi fici a partibus internis ad externa , bonus, cum enim tumor apparet

collo anginosi huiusmodi fit motus Ergo angina correpto, si tumor appareat in collo bonum modo id fiat per metastasim, non per pigenesim. angina habit tumor, cyrubor inpeCIores perueniens , bonum Dex ιra enim MitUr morbus. 9. f.

On habet hie phorismus disssimilem explicationem a superiori. Cifebricitanti, rullo existente infaucibus tumore , strangulatio bi: accidat , ιιbais

VT ignisi et suffocationem proficisci

ab angina, scribit, si febre detento: Nam febris est perpetua comes omnis inflammationis internae, nullo ap-marente in faucibus tumore me Que externo, neque interno, ut locum affectum ostendat, ex quo sequitur febrem continuam cum strangulatione significare anginam,cum vero angina sit interna, aut ex

149쪽

IN PHORI s. HI P.

terna, hoc loco internam subintelli it queat et in musculis inter is lar)yngis, si ipparente in faucibus est adtem illa strangulatio lethalis , quod infebre sit summa necesscias respiraudi, pro pter sum auctum: propter anginam ternam, ea trema difficultas ducendi ni-

Irium.

Sis bre detento repente collum intorqueatur, ac vix deglutire queat, nullo existem tumore

Niorquetur collum aliquando a tumo- a re unius partis colli, ut videre est, in parotidibus, frumis, verum de illa contortione non loquitur Hipp. cum dicat nullo existente tumore in colloci neque de angina proprie dicta, nimirum inflammatione mi culorum laryngis , quod scilicet cum dissicultate deglutiendi adsit in ea res 1 irandi dissicultas. Quare intelligat oportet de inflammatione insopha i aut luxatione vertebrae colli adest tam n ali q radictitilis respiratio in phlegmone oeso phagi, propter trachea arteriae communitatem lethalis autem est quod instammatio illa non antea fanari possit, quam ger pereat alimenti defectu, aut respirandi: veri brae vero initio est omnitio in- curabilis.

150쪽

IACOB FONTAN .

tu ad . o. redeuut, quibus circa, si ima collecta apparuerit. 4k2.

, Via,qui laqueo suspenduntur mortui ioci sunt suffocatio namque sit in

te oor: non potest enim intercipi spiritus ui temporis puncto , cum transpiratio fiat pcrior os uniuersi corporis. Ergo quastia utantur mo1iuntur, nec mortui sunt cum mortui non sunt, possunt reduci ad vitam: non tamen omnes Signum aute imquod non possunt pristinae vita restitui est spuma circa os collecta ea namque enificat dissipationem spirituum , a nimia itation &calore, cum quibus humores miscentur violenter U' V ς Rin proo nosticum quia ex pii sentibus uti um liquod pronunciatur , nimirum ex priuatione spuma in strangulatis spes hitutioiiis in pristinum statum. Flaui itide, ut perit neumonia detent diarrhaea

interueiniens, malum. 16. 6.

DI Gla ea aut est symptomatica, in

pleuritide peripiae iam Onia, aut critica illa significat laesionem partium ventris inferioris , nimirum Iecoris lienis, perindeque earum debilitatem, Onare cum animalis facultatis laesoni in yihelli respiratione constitutae, Vitalis, ab affectione partium vicinarum prolici l-