Aphorismi, sive praecepta medendi generalia ex pluribus casibus particularibus abstracta

발행: 1792년

분량: 204페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

131쪽

sive praecepta. Iasde rebus divinis altius philosophabatur, de domesticis disputabat , in ceteris delirus omnino . - - In consule regio id observavit Ballonius . qui cum summe deliraret, nulla ratione adducebatur, nisi cum de Deo disserentes audiret ; cetera erat phreniticus, imo quod Hipp0crates vo

S. 54Ο. Quo plus nutritur corpus , eo laeditur magis ; cum tamen biliosis , imo et catarrhosis in

quibus et impuritas est, et excessus humoris inediae malum potius augent; nam inanis Ventriculus et exhaustus satiat se impuris humoribus bilis ferventior redditur: contra acer acutusque humor benignitate alimenti mitigatur. Sic in pet stilenti statu accidisse narrat Galenus, omnes ferme peste pereulsos minime cibos fastidientes evasisse, ἀποσιτους autem Omnes fato functos fuisse. S. 5 I. Ballonius ait in anno t. ad constitutionem autumnalem anni I 57o. Nec fraudari laude debita debet Fernelius , qui meo quidem judicio de atrophia aliquid litteris commemorabile consignavit: bilis flavae et atrae et rca jecur perfusio atrophiae

causa Saepius est; ViX enim vera atrophia obserUatur, in qua Viscera praeter intemperiem non musta quoque biliosorum humorum Colluvie Scaterent , ac eorum Copia distenderentur ; et cum haec causa naturalem Spiritum et calorem proferat , vix laudabilis sanguis gigni potest. Laudat Ballonius in hoc casu decoctum hordei , omnium in tybaceorum , rad. archus , portula C. Sem. Dig. maj. in quo dissolvi potest cassia ; et in sugum rhei ad robur partis ocro ποιξTικησ -- - Quidam pueris cachecticis , in quibus et sitis incre-

132쪽

ret 6 Aphorismidibilis, et αποσιτια, u Sum aquarum naturalium potu SUmptarum consulunt, quae Opinio suis destituta non est patrociniis. Ceterum in eo statu constituti pueri laborant saepe fluxu alvi chiloso, ut et ii , quibus Venae me Seraicae sunt obstrictae , Vel hepar imbecillum -- -- diligenter hi purgandi sunt.

In constitutione live mali anni i Io. grassabantur dejectiones subrubrae, foetentes, hepaticae , me Seraicae maXime ; dySenteriae multis contigerunt multi periere. Vires languebant ob fluores ejusmodi. Sectio Uenae multis profuit. Forte conandum erat , Ut quam citisSi me sisterentur snam fluores erant symptomatici . Multis commode initio statim stappressimUS; quibus non SUP- pressi sunt, diu Perse Verarunt , imo semestres fuere . Nob li Viro suppressa rhei usu alvus humorem phlegmonodem totius abdominis attulit; iterata phlebotomia tumenti alUo occursum est ssanguis erat . S. 5 3' . Ballonii s ait, nos in malignis morbis et temporum constitutionibus vidimus excretiones fere ab initio morborum factas ad bonum apparuisSe, et ut aiunt optimi medendi magistri : qualis sit e Xcretio , et quo Uis tempore, JUUat tamen; quod notari debet, ne temere de morbis iudicium sententiamque feram US.

In magnis vomitionibus cὲysterum ustas De. quens, et boli ex rheo valent; nam potiones facile excluduntur.

133쪽

sive praeceptae. 127

rhagiae symptomaticae apparuerunt. Putant hac una eXclusione allevari aegros ; marit me Vero istae haemorrhagiae Contingunt pulmonicis et hepaticis; quod maxime est notandum de pulmonicis: et has haemorrhagias bonum est si Stere.

Nobilis mulier multis scatens eXcrementis propinata medicamenta quinquies Uomuit; concinnant illi syrupum solutivum , de eo , Uno die cochlear unum dant, sequenti duo, deinde tria: tandem natura retinet medicamenta. 3. 54ZΝotandum , plerisque hyeme praesertim rigente dolores laterum excitari a congestione ob ambientem frigidum aerem : an his sectio venae

imperanda ad orgasmum impediendum faciendum aUtem Omnino , nam purgationi tunc nullus locus. In hoc a plerisque peccatur, et ideo Hippocrates purgationi praefert celebrationem phlebotomiae .

In constitutione verna anni 137I , cum hyem Spraecesisset asperrima , ac exciperetur ab austri. no pluvioque tempore , nec non maguae aqUarum inundationes essent, ineunte Vere magna morborum ilias fuit; sed mavi me sub finem hyemis : et rheumata innumera in pulmones , Unde tusses et dolores laterum: in fauces, unde anginae et dolores ; et cum tempUS vernaret, et i pidiusculum foret, repentini laterum dolores Oriebantur . In doloribus hujusmodi sectio venae non profuit. Credo, ait in anno t. ad eandem Constitutionem quod tales , pleuritides pestilentiales

134쪽

I28 Aphorismi erant. Μulti sub eadem specie morbi interibant;

1iit omnino proficiebat venae Sectio. g. 8 9- Galenus comment. ad pari. 89. Seci. a. libr. I. epidemicorum ait, parotides citra suppurationem curatas fuisse solis ad inferiores partes e cretionibus.

g. 5so. An in colicis doloribus sectio venae imo

praesens remedium, si a bile esse videatur. Cuvendum a medicamentis validis, et usu linteorum impense calidorum; tepore ju Uantiar, et therma S-mate. Syriapus violatus Confert, imo et usus lactiS recens mulcti, aut calidi .

f. 35 l. Firmias puer, robustus sene X, et graVida mulier Valens tuto curantur hoc praesidii genere; scilicet venae sectione; ita Celsus.

Quod si quis iliaca passione cum crebris

Vomitionibus torquetur , prolapsum it ei intestini vereri oportet nam non raro iliaca passio aliunde oritur ); quum autem prolapsum est intestinum , si vires admodum debiles videantur ob infarctos spiritus , oportet blandis medicamentis alvum solvere. Nobilis mulier id declaravit,

quam repurga Vimus, postquam repositum intesti- Dum fuit, tametsi omnes eXtimae partes friges c rent . - -- Id quod foras eminebat in hac nobili muliere , adeo erat exiguum , ut id omnes 11egligerent. Restituto intestino aeger nondum omni periculo liberatus est; ideo danda operacst, ut saluti falso creditae non acquiescat: Bl-Vus non est Supprimenda ; nam per aliquot die Amulta colluvies debet per ita feriorem at Uum e cerui .

135쪽

save praecepta. I 29 eerni. Rhetam aut pilularum forma, aut potu datum confert. Sed et aliud aliquando deterius contingit; nam circum glandulas mesenterii infaminatio contingit, et tum alvus quidem fuit, et tamen Venter intumescit . Ideo danda, quae inflammationem compescunt , id quod in multis

a nobis est Observatum . Celsus C. 2Ο. l. 7. Praeceteris in prolapsu intestini laudat inediam et phlebotomiam .

Tabidis dentes livescunt.

In multis adest multus adeps in ventre et toto corporis habitu, item bonitasque coloris, C Um tamen viscera ipsa, id est, hepar et lien putria in eorum cada Uere reperiUntUr.

S. 565 Statim initio mensis novembris anni I 373. hyems incepit algidissima , quae ad mensem Martium saeViit , et post hominum memoriam n Un- quam observata fuit tam diuturna. Aquilonia erat ConStit Utio. EX acta hyeme mense Martio omnes pene pleuritides sun estae , nullis cedebant remediis, epide micae erant , et cacoethe S; Sine ullo vehementi motu prehendebant; dolor erat fuga X, et cum aegri bene habere putarentur, et immunes a dolore lateris, interibant. Erant a Utem Sero acri, indomito , cuniculos et viam sibi Parante, erysipelato des , non phlegmonodes. Non erat magna difficultas spirandi , sed dolor tantum mediocris: et hinc decepti medici; ingenis erat sitis, teipo thymiae erant, et praeter rationem Vires vacillabant. Nil commemorabile eN pectorabant. Vagabantur innumeri herpetes , aphiae pueris; pauci ab aphiis immunes fuere. Pustulae in

136쪽

extrema lingua Sero plenae . Mulieres istas aphtas contem P Sertant, tanquam leve malum et inauditum sed in cancros abiere: testamur innumeros ab istis cancris sublatos. Cum talis viget constitutio, frequentibus purgationibus, et Ptyolismo

morbos ante Uertere oportet.

S. 556. Epidemicorum L. I. Constitutione anni I 574, mense Junio, Julio, Augusto, febres vagabantur

mali moris . Quotidianas intermittentes mentiebantur. EXacerbationes omni nocte. Interdiu bene habere videbantur. Initio quidem erat febris vacuitas ; sed post Unum atque alterum parOXyS-mum erat assidua febris. NIctes omnibus implacidissimae ; interdiu mens integra , doloris quaedam vacuitas, Sed linguae ariditas, amaror , a Uersatio ciborum, sitis, jactationes; vesperi hinc semper aut caloris, aut frigoris reaccendebatur febris, molesta maXime, cum atroCissimo capitis dolore, mentis alienatione, ingenti siti, Vacuitate somni. Mane summa imbecillitas, et saepe sudores frigidi, o σφυξια, aut pulsus eXilis, inaequalis; calor aridus ,r pulsus quibusdam formicans. Judicium nono, aut i I. die, subinde cum magno vitae discrimine. Aliis febris protracta, et Sine crisibus fere soluta. Parotites multis apparuerunt, aliis funestae, aliis non . Jultis obortae maculae

rubentes; moX li Ues Centes cum Summa membrorum Contractione , eas graeci Vocant,

Celsus papulas vertit, quod in epidem iis multis contigisse Vidimus magno aegrorum Periculo. Parotides ideo multis perniciosae sunt, tum quia morbo impares sunt, tum quod omnis translatio ab infimis partibus ad superiores sit pernici OSR . -- - Febres ad hemitrita eas et trito phyes acce-

137쪽

side praecepta. I 3Idebaint. Vidimus multos , quibus fluxerat alvus excrementis biliosis, ut ait Hipp0crates , cum bor-borygmis : sed isti fluores partam proderant ; tamen praestabilius erat, alviam quomodocunqne fuere, quam subsistere; nam materia morbificaeXcernebatur: tamen Si, qUae e XCernerentur,

substitissent, deterius actum es Set c Um aegris; adeo quae injiciebantur in corpuS alimenta , corrumpebantur . In pestilentibus , et male moratis morbis, quales claraque e X cretione S JUVant . Aliis fluente etiam alvo cardi Og mi remanebant. Aliis απροαιριrως fuXit aluus cum mentis laesione atque comat Osa dispositione atque evaserunt ; adeo natura juxta batur hac e X cretione , licet Symplomatica foret . urinae nullis erant flammeae, sed saltem boni erant coloris, eodem

tempore grassabantur Variolae mali moris Bablonius Variolas vocat morbillos Stoli ) .

Ante ruptionem variolarum in aliquo homine Ballonitis vidit summam disti cultatem deglutiendi. Me tu synanches Secta Vena est, C tam etiam adesset insignis febris . Datum clysma . Die seque uti copiosae variolae , et brevi con Ualuit . 3 5 8. . BAllonius observavit venae sectionem et dein cathars in non impedire variolarum eruptionem. Puto ergo cathar sin aut vomitorium neceSSari UmOmnino esse in epide micis variolis mali moris; benignae autem Variolae potius Venae Sectionem praemitti volunt . Si corpus fuerit probe purgatum atat paulo ante Variolas, aut ante ear Unde me ruptionem, etsi eae mali moris sint, Saepe tamen contingit, ut abs lue pravo sympto male decurrant. Hinc ratio haberi potest meo iudicio,

138쪽

Aphorismi

nuare Variolae alias e X malignarum familia, nihilominus felicissime et absque ullo malo sym-Ptomate decurrant . 90si ).f. 559Secundum Ballonium apparatus crudus in Ventriculo, e. g. bilis copiosa, ingesti immodici fructus horaei etC. si magnas faciat anxietates cum pulsu febrili, facit febrim ασσοδ ηP , Si Ue anxiam.

Si vero ex eadem causa extima algeant, Uranitar

interna, erit ly Fria Assodes, erg0 et i Dria sunt tina eadem ite febris, eodem m0do curauit , scilicet ch0sera artifciali. MD tur vomitionibus bilissis ,

ne plurimum ubique aberratur 7 nam cum hepar hydropicorum vitiatum sit , eXSuccum et per

quemdam mara Sinum arefa Ctum , tamen Saepe et confertim dantur scammoniata, antimonium, Suo

Cus ebulorum , sambuci , thymaleae , Cham et eae , tithymalorum e numquid ad augetur hepatis intemperies , numquid malum malo cumulatur , et augetur perpetua generatio' nullo profectu omnia haec propinata Vidimus. Imo ab his multos interiisse testamur, quod Serum utile traXissent, et majorem Sitim, calorem, febrem, squaliorem Corporis attulis Sent etc. , an non alia medendi ratio, et num potius para Cente sis Conferat. quam nullo profectu , et Cum auctione Causae ista

medicamenta praescribuntur Mea meth0dus in

tali casu esset seqriens: danda sunt ea, quae solUunt, uti cichoracea , omniaque in bacea etc. cum iis , quae Urres sustentant. At vero qImmiam aquarum c0llu-υies javi adest, ea n9n evacuantibris, utp0te quae

139쪽

semper debilitant, sed paracentesi etiam saepitis instituta tolli debet. Sto ii ). S. 66 I. um e pulmone sanguis reiicitur tussi, ille

omni arte reprimi debet et solet: an hoc Verum si febris adest, constat, et e St QNtra Contro Ver- Siam omnem, non debere sisti , nisi cum susti- Cienter et imminutus et alio revulsus fuerit necessaria venae sectione. HOC Galen0 V1 detur com-nment. in aphor. quod inflammationis magna sit suspicio: an tum malum est e pulmonibus Sanguinem educi Ouidam nomine Reueche satis declaravit, saepe innocue e pulmone sangUinem reiici; nam vidimus eum saepe febribus detentum, cum quibus alias cruentum eXspuit, alias 'Sanguinem e pulmone Spumantem eX pectoravit:

sed hoc putamus ob mollitiem pulmonis fieri, ut id esset illi instar evacuationis solennis aut per nares, aut per haemorrhagiam. Quod cum sit,

et suspicio inflammationis non e St, et quae adest febris, non ob vitium in pulmone oboritur, sed propter Corruptos in me senteriis humores, tum minus formidandus est ille impetus sanguinis peros: nisi enim magna vasorum pulmonis esset mollities, impetum sanguinis non facile Sustinens, ad nares sanguis viam affectaret. Vidimus, qui saepe minore quantitate sanguinem a pulmone Tejectarent, quos proXime tabes sit conse Crata . Quamquam magno opus est judicio , ut distinguas, an eXcretio illa sanguinis sit formidanda, an non , cum ParUi non referat scire , quomodo Se ea in re gerere oporteat Jam Galenus et Baia Aniris agnoverunt statum puerimonicum et phl0gisti,

140쪽

134 Aphorismi

S. 56 2. Hippocrates ita scribit in aphorismis: qui sanguinem eU0m sui, si sine febre , salutare , si cum se fre , malum Crirandrim refrigerantibus et adstringentibtis. Hoc consulit sumpta indicatione ab ipsa excretione. An tu totista adstringentia praescribuntur ' nequaquam nisi magna Cum cautione . Nam nisi usu rerum mellitarum aut oxycrati dilutissimi purgaveris pulmones eo sanguine, qui

materiam in eis trahere posset, metUS e St, ne corrMmpatur, et ita plethoram a CC er Sat --- -

Male Ballonius Bippocratem intelligit de sprito

sangMinis. Interim tamen Ballonius agn0υit optime , adstringentia in Urito sangiliuis n0cere j. St0L. . 563-. Galenus meminit parotidum , quae eXitiales minime erant, quod febrim comitem non haberent , et tumori S Oe demato si naturam redolerent, et propter spirituosam substantiam facile evanescerent; quae autem fiunt propter copiam Succo rum multorum, CraSSOrUm et Crudorum, Propter

Vehementiam acrimoniamque , et febrilis, caliditatis abundantiam, sursum ad caput delatorum, quos natura in aurium glandulas deponit , propter allatas caussas periculosae e Xi Stunt. g. Τ6q.

Galenus Cominent. ad pari. 25. Secl. 2. Lib.

I. epid. ait , discrimen statui inter πυρετος τριταιοφυνεις et λμιτριrαίους, quod illae febres Dascantur a bilioso subtili et pituitoso. Hae κατ' horrisecae dicuntur et fere sunt perni

Priores sunt febris biliosa Tiss0ti , posteriores sunt febris maligna Tisioli. Stoli.

SEARCH

MENU NAVIGATION