장음표시 사용
321쪽
legentos ab eis dumtaxat haberi talis murbus sciemtia a notitia dic re non erubescant. Ego vero, quando medicinae principes accurate et eorum tam
generice, quam specifice dicta consultauerim ac Perlegerim, illorum pace aliter sentio. Vnde doliae re hunc qualemcunque libellum affatim scribere statui, atque idcirco tuo nomini dedicaro
mihi placuit . quod licol mihi iuxta id beneficio
rum memoria. Nunquam debet ingratus, qui non reddit, ingratissimus omnium, qui Obliuiscitur. Cum ergo plura ac infinita beneficia in me collo. ea uerta, Ubique terrarum et locorum extollere id Circo nomine tuo et suavissimis musarum uberibus tamen 'cognouerim doctrina cum polleas, huiusce
in mei opusculi scripta, dum a seuerioribus studiis
vacassdetegeret. Cuius caussa lauto in Ia Iibelli rari- . tale quaerenda est. Aeque rarus est A Lae ENARI sLib. ad euirendum et expellendum inoνbum gallicum ut nunquam reuretatur. Venet. Iso . 4. Bibl. auusei brittann. deinde repetitus in Colleci. Papiensi I 5I6. f. Lugd. I 528. et I 550. 8. Venet. Per Ioann. Patauinuin et Venturinum de Rufii neIlis 1 3 S. 8. Basl. ap. Ioan. Bebet. I556. 4, et Vira que Coll. Luis Axscriptus Rou Enni ta libellus est ex ALMEN A uis editione prima, quia au arnussim conue- i nil cuin utraque edit. Ven. et Basil. varietas Ergo lectionis pertinet sine dubio ad seriorem aphrodisiaci editorem, praefatio ad plagitatum.
322쪽
De Morbo Galliso. 263 vacas, lectitando, si forte in tali alias disceptatione occurreres, facile diiudicare potueris, quam vera sit dictorum nostratium opinio, etsi de hoc morbo , sicut bene patebit inserius, prisci illi pdr- scripserint. Accipe igitur munusculum hoc ab amico tibi deditistimo. Namque sub tuo nomine
haec accurata selecta in lucem auditiora et ah om. ni reprehensione magis tuta exire non dubitabunt, quando hac tempestate es virtutum literarumque omnium vindex, columen, itaque te, mi Marco, lautore et auspice, te, reticere incipiam. Valeas tibi et bonis omnibus diu ac feliciter.
De morbi originse et diffinitione . Cap. L.
Conuenerunt sapientes quidam, ut hic mombas , qui apud Italas appellat gallicus, nunc dicatur secundum ALPARABIvM. Principes Arabiorum, vocant patvrsa ), quod interpretatumst o turpis Saturnina. Turpis enim morbus est, quian muli ' Haec prima libelli pars omnino ad AI. MENAREM
auctorem pertinet, practica Rd BOUERELI.v M.
323쪽
mulieros incastas ac irresigiosas r putari latit, regeneraliter omnes d turpat, et Sarerninus, quia a SATvRNo propter eius ingressum in aripto, aliis coeli dispositionibus coadiuuantibus, originem traxit. Et si illi influxus cessauerint, non propter hoc morbum cessare necesse fuit, quoniam plara compora infecIa remanserunt, a quibus alia insciuntur. Ex quo comprehendi potest, quod adhuc per nauiatos annos hie morbus durabit. Ideo caueant homines, ut, de alii, sumpto exemplo, do ipsis dici possit :Felix, ctiem faciunt aliena pericula cautum Fuit autem dispositio a coelesti infixis tunc in
corporibus impressa humorum adussiua ex parte signi arietis, quod ea lidum set siccum existit, et poradustionem humorum frigidorum et siccorum productiva ex parte SA TvRNI, qui frigidus et siccus natura existit. Qui humores frigidi et sicci siue melancholici, per adustionem geniti, pulsi ad vapia lata, varios dolores inserunt, et ad cutim Naria: pnstularum genera producuntur ' . Definiatur ergo sic. Morbily gallicus flEe partima est mala epidemissis disposito in membris torporis , praecipve in hepate et venis et eorum humorihus exisens, ex quo, velitii accidentia, sequvntur dolores et pistulae per uniuersum corFus.
324쪽
Tangitur carissa σι eiens, quum dicitur epidemissetis, quia a coelesti influxu procedens, formalis, quum dicitur mala dispositio, materialis, quando dicitur in membris. Etiam tangitur diffsrentia per hoc, quod dicitur ' , ex qua sequuntur dolarer etc. De finali autem musa morbi medicus corporalis non se intromittit. Spirituales tamen medici debentesila propter punitionem peccatorum. Quare qui ab hoc liberari aut ipsum euitare procurant, a de lictis caueant, et mentem suam deo appliunt. Solas enim deus languor 31 sonat, ut inquit MEsugin de approFriatis. Ex qua dissinitione plura ac utilia sequuntue eorrolaria. Primum quod hie morbus es unus, et non plures, ve quidam insufficienter dixerunt, quoniam de ipso non posset unica dari diis nitio, nesque
unicam semper causam haberet essicientem, neque unica illi compoteret cura, nsque unicum haberet nomen, quod inconueniens esset, ut pro parte apparuit et manispstius adhuc apparebit. Secundum Corrotarium, quod male arbitrantur, qui des hoc morbo capitulum inuenisse crsedunt siue capitula, ut de doloribus iuncturarum et de assa fati, quoniam
325쪽
De Morbo Gallico. illis non competit dissinitio superius assignata. Praeterea non omnes dolores, qui fiunt, sunt in1uncturis, neque munes pusulae Usti lantur ossa lati.
Quare neque his morbus in se cum illis convenit, neqvs mra eius ad curam illorum reduci potest, ut inserius manifestabitur. Tertium corollarium, quod qui curant tantum pustulas, aut qui tantum dolores aduertunt, imperfecte curant. Quis enim perfecte potest curare capitis dolorem aut nimiam ling ae ariditatem vel sitim, quae a febre proueis niunt, nisi prius curetur labess3 Accidens enim sequitur morbum, sicut umbra corpus, ut GALEN Us I. de aecissitati, et hoc pacto dolores, ut pusulae , curari non possunt, nisi prius hic mortas turetur, quoniam ista aut sunt accidentia, aut aegriatudines associatae, quae sequuntur principalem, et curam illius praesupponunt, ut A VICENNA in prima tertii et plerisque locis ostendit. Quartum corollarium, quod si quis coniungat curam emperiis corum et curam istorum, qui regulariter operari
credunt, ut em perici eta unguendo ut medici , purgando, quod adhuc insuffciens ) cura, quoniam per illa medicamina non remouetur illa mala complexio, quae in membria impressa est, edhaec
326쪽
haec fuit eausa, quare multi crediderunt so psis sanos, et non fuerunt, et si aliquis sanatus est, hoc fuit, quia per medicinas . solutivas et inctiones fuerunt humores persecte euacuati. Quibus euacuatis, natura fuit potentior supra morbum vel
supra malam illam complexionem ), ipsam expulit, hoc tamen non factum oss et, nisi virtus esset fortis, et impressio fuissot modica. Vbi autem virtus fuit nobilis et impressio fortis, non potuit ' ) mo hus expelli propter hanc diuersitatem in virtut et impressionem ). Quidam potuerunt sanari absque medicinis, quidam cum medicinis, et quia
dam nullo modo sanari potuerunt. Nos autem ostendemus modum, quem experientia et ratio docuit ad sanandum omnes, remouendo cum me
dicinis non solum humorem aptiι faeientem dolores est, pustular, et ipsum, qui Paratus est facere, vorum ipsam malam complexionem, quae humores inficit, ipsis tamen prius euacuatis, ut regulariter facere conuenit, et in hoc consistit thesaurus curae. Plura alia corrotaria inserre possem, sed quia sup0rfluum est prolongare sermonem in rebus, qua in medicatione nullum adferunt iuvamentum, ut
327쪽
ait GALE Nus , primo regiminis acutorum . satis ἔθhoc dictum puto. Superest modo δε causis deinterminare.
Causaram duplex est genus , quoniam quaedam sunt primitiuae, quaedam corporaleS, existae duplices. Quaedam antecedens, et quaedam coniuncta. Primitiva potest elis in hoc morbo duplex, principaliter, quarum prima est sola in entia vel aeris corruptis, per quam causam euevisse sis eredendum es in religioss. Secundia est tonuerinsatio, ut per Oscula et lactis ossumptionem, ut is sveris visum est, aut per esitum, ut in pluribus com portum est ee frequentissime evenisse. Aliis autem modis, et praecipue a sola infitentia ves aeris eo
ruptione, rarissime, et etiam per alios modos conue fationis euenire potuit, quod tuae considerationi r linquo. Satis est, ut scias hunc morbum esse eontagiosum, ut experientia docet, et ratione similit dinis, quam habet cum morbis contagiosis, non aliter
Quarum rectam cognitionem ex doctaeina maiorum si quis habere cupiat, adeat Io. AEGENTE via De Morbis lib. XIIII. Florent. 1556. I. p. 5 I. seq.
328쪽
De Morbo Gallico. a 69 'alitor eredendum est. Unde Avic ENNA secvnda primi in complendo sermonem dispositionibus a0gritudinum: Quaedam sunt '), quae de uno ad and transeuut, sicut lepra, scabies , variolae, febres pestilentiales et apostemata puIrida.
Causarum vero antecedentium quadruplex est genus, secundum quod quatuor sunt humores. qui in materia huius morbi transtro parati sunt propter eorum dispositionem ' ), aut qui improssionommorbi suscipere apti sunt, Vt sanguis, cholera, phlegma, melancholia. Causa vero coniuncta est duplex, quia quaedam est iplius morbi, et est humor, qui primo infectus aut alteratus a causis primitivis inficit membra et alios humores, et hinc dicitur '' , causae primitiuae, mouent anteia cedentes, sed causa coniuncta accidentium est humor immediate causans dolores aut pustulas. Sed hic posset quaeri, an mala qualitas existens in humore, qui est causa antecedens, possieesse aegritudo, et Videtur, quod non, cum aegritudo fit passio viventis, et humor non vivat. Ad quod respondetur, quod humor existens in hepate
329쪽
hepate et venis, infectus ista mala qualitate, potest esse aegritudinis subiectum, dato, quod illa
mala qualitas adhuc non sit communicata membro, quoniam ipsa Potest laedere oporationem digesti uae hepatis et venarum, Vt humores corruptos goneret. Ergo Per dissinitionem aegritudinis patet ipsam esse aegritudinem. Ad argumentum a uintem dicitur, quod lassicit, quod vivens sit subiectum denominationis, siue illud, quod denominatur aegrum, non autem oportet, quod sit subiectum inhassionis. Imo stat, quod ipse humor sit subiectum, cui ipsa aegritudo inhaereat. Et si dicatur, quomodo humor poterit esse antecedens, et in eo esse subiective aegritudinem, dico, quod erit causa antecedens respectu dolorum et pustularum, quia paratus fluere ad loca dolorum et pustularum. Et erit etiam causa coniuncta, Pro quanto causat malam complexionem in membro, et erit subisiectum aegritudinis, pro quanto habet dispositionem, per quam laeditur Operatio membri, et ipsum iacit denominari aegrum. Haec si bene conis sideres , Omnem dissicultatem, quae circa dissinitionem fieri aut considerari pollet, comprehendes.
330쪽
Signa sunt laesis siue nocumentum in Pirga, praecipue corrose siue nocumonium, quod sis uia latur earolis I, grauitas capitis et colli dolor,
quae paulatine expanduntur versus humeros et spatulas usque ad iuncturas primo brachiorum, deinde' tibiarum, et aliquando fit in musculis et lacertis, et aliis neruis, quae sunt in istis membris, et augetur dolor in nocte, et die di. minuitur. Cuius causa est, quia humores in nocte a natura mouentur propter ipsam esse retractam et fortiorem, et etiam, quia ratione humiditatis noctis materia augetur, aut ratione frigiditatis, de die autem natura diuertitui a sensibilibus et aliis, et non ita humores mouet, tum quia debilitatum ), quia circa alias Operationes occupata, quia etiam signa causarum ex parte doloris et pustularum ostendam, ex aliis autem iam patebit in arishore signorum in serius declaranda. Si dolor est acutus et non multum tarde eminens, et pustulae sunt