장음표시 사용
511쪽
De Morbo Gallisa. uia. Oma era isenute per ii CardinaI S. Pieteo 'nVincula nemico det Papa, et quanto pote ua di uet-touaglia tenea Roma inon caresis. Et CARLocon tuitia' suo is essercito entro di Roma relis Cais Iondi di Gonnaro dei Mille quattro cento nouanta cinque fu riceuuto. - Ma temporoggiando te genti Francese condurrebbe ad estremo. hi igno divellova glia, et cosi successe; impero che ne glist cati de gli ne mici interuenne una tanta fame, clie i caualli mangiauano i sarmenti delle uite in
do Μessire Philippe de Cosmines T. I. Seconde Part. A VII. Ch. 6. p. 663. aBrusrelle iTI . 8. dcthis ita scribit. R demetirata partiraucumisura, parceque is Ro9fut mala de de la petite verose, et en perii demore. sarceque is sevres mesta paν3ni: snais elis ne dura. que sx ois sepe ioura. At vero febris variolosa non
intra hoc tempus uiari solet, neque spuriae variolae,s forte adfiiissent, facile coniiciunt aegros in vitae periculum . dubium ergo ra linquitur, quo variola--Tum genere reκ qui in amoribus totus erat, laborarit, variolis veris, an ptiostis gallicis quae sub hoc tempore cum febre soletiant incidere. Cum his equidem Tegem conflictatum esse Censeo. Partim quod tunc ieinporis pusitulae gallicae v. TANVM l. cit. p. Fq. sy. et 830 in Italia communes erant. et fere die septimo. . nono, quarto et decimo, item vicesimo Pincaeon. Aphrodis. c. s. p. 9S. et C. I 2. P. IOIo P rumpebant, partim quod VN RESTVs l. cit. p. 24.O. eum morbo allico mortuum esse prositebatur.
512쪽
De caussa doloris et apostematione ossimi. in morbo gallico ). Nudius tortius tabellarius ducum Bauariae tuas mihi obtulit litteras, quibus fignificas, post an si a-
n Ioann. Langit E solarum medicinalium viam men tripintitum denuo recognitum et dimidia Di parte aucrum. HanoM. MDCT 8. Prior est editio Basil. Is S . 4 Natus Leobergae Silesiorum a. I SS.
studiorum caussa in Italia, ut tunC moris erat, commoratus, posthaec archiater Palatinus factus. I eidel- hemae a. 1565. die II. Iun. falci functus est. Morbum gallicum et veterem esse contendit,. et Ortu in ab hu mida aeris constitutione et siderum vi, etiam suo tempore ulcera et ustulas rarius incidere, doloreserebrius, mercurium ossibus nocere. Et dari gomorrho eam virulentam medicis veteribus incognitam. In Coll. Luis. haec fragmenta, quae hue collocanda curaui, ne quid deesset m posterum, temere omissa video.
513쪽
De Morbo Gallico. um anni praeteriti tonsitationem, in qua tanta suisset imbrium facta inundatio, ud plerique tempora Deucalionis diluuii reditura sint veriti, morbum quoque gallicum longe dispari pustularum ratione et doloris Devitia, quam post dei parae virginis partum
anno nonagesimo supra mille et quadringentos inter aulae vestrae proceres incruduisse. Petis igitur, ut mutationis morbi et tantae dolarum tyrannidis, qui noctu pius, quam interdiu ingrauesceret, causias tibi explicarem. Quare tibi gratificaturus caussas et naturam morbi ac eius symptomata ab ou , ut aiunt, repetam. Est sano huius Neapolitanae lais morbus epiademialis, omnigonus, ex varia humorumque utriusque bilis putredino, ulceribus ac praecipue ex lenta et marcida pituita circa ossa et lacertos ac panniculos oposeinatibus coaceruatus, et tandem Umeris contagione ad plerasque orbis nationes propagatus. Nempe dum anno a CHRI TI natali prius commemorato aer, aIterum spiritus et eordis nostri fomentum , ex morbiferis infortunatorum fiderum,
erraticorum praecipue, cavissurationibus, imbribus et tepido avsri satu maderet, non per anhelitum tantum, sed per insensibilem arteriarum per poros inspirationem imbibitus, totam corporis humani compagem et humores suo humido tepore alterauit, corrupit et putredini obnoxios reddidit.
514쪽
Ad id quoque accessit veneris eum museribus hae laevia Hephantiast infectis commorium, in quo cum spiritus et sanguis pudendorum affrictu efferuerent, huius eontagimis virus per verendorum venaS, arterias et neruos, Velut animalium iobolorum venenum per angusti orificii Vulnera, ad epar, sanguinis officinam, et cerebrum praecipue irrepsit, et totam humorum ebrporis colluuiem in visceribus et extra suae contagionis Virulentiae conspurcavit, quorum pars subtilior et sua putredinis acrimonia edacior primum per emisiarium. epatis ad ivguiua,
mentum ae frontem diffusa reliquam quoque corporis superseum variis pusularum et ulcerum generibus, nempe phlyctaenis, Hydraciis, meliceridibus, achoris, herperibus, serpiginibus et id g8neris exanthematum, polluit. Nec etiam desuerunt anthraces, et in harisba et eanite Atoses, therio mata, ulcera phagedaenica, telephia et chironia quae sane CHIRONIS. centauri medici et ACHLLO s. praeceptoris opem poscebant. Quae cum mucoris viscidi sordibus plus, quam samis maderent male olebant fere omnia. His quoque non raro se intermiscebant lichen et Graecorum lepra, et cum hac Hispanicae luis . contagione praeter epar praecipue terebrum illorum,. qui tinnabaris sumuaut hydrargyri ungulas evrati fuerant, insceritur, ab illo ad ossa crurum et brachiorum et lacertos rheumate exedentia, praesertinu ad sarteium tonsitas et gargareonem a pulmonem destillabant. His aphiala
515쪽
De Morbo Gallico. et iaceribus yurulentis arrosos plerosque ta38 perire vidimus, plerique vero et naribus polypo et male olente ρ ι Ozaena exesu palatoque distillationum acrimonia exuiaeerato potum per nares regrerebant, et facie satyris deformibus 'illimi mi soram traducebant vitam, quam praestasset mehercule cum morte Coinmutasse.
At posquam, deo auspice, iusto quidem peccatorum nostrorum, sed benigno vindice, haec mor bida siderum consesiatio saevire desit, et talis avnOrtim avsresis tonsitutio humida, putredinum somes, exolevit, tum modo sola huius tetri morbi sominaria sunt in corpori hus nostris derelicta, tum foeda afrotis huius morbi ulcera rariora et pauciores pustulae eons tinniar, quibar in principio, cum seminaria essent et temporum constitutio succulentior, totaeorporis moles scatebat, et materia doloris in pustulas insumebatur, et idoo nec tam saeuis doloribus aegrotos atagebat. At modo constat, quod omnis sane contagis, quanto plus a prima origine distat. tanto illius seminaria ex adustione fieri sicciora, et illorum materiam et fomitem magis tenaci viscosi.tat e lentescere, quo fit, ut non adeo confertim morbi huius materia ad mmbitum corporis evellatur, sed ob grossitiem, qua itincturas, ut in arthritide, penetrare non potest, circa lacertos , illorum tendines, pericranium et ostium panniculos resideat,
516쪽
et illorum praeeipue panniculorum, quibus circumsepta et quasi incarecrata est, frigore ingrostata in vos ata felerotica aut fleatomata suo' atheromata et quasi'in tophos coalescit. Vnde circa ossa et ex gypseo lentae pituitae mucore fungi tam tenates innascuntur, quos nouacula excisos unguibus disce Pere non potui. Haec sane eallosa ossium apostemata recta nominis analogia quispiam tubtra appe, labit. Nam ut tellus intra se tubera, gerania dicta, solo undique circumsepta, nullis fibris nixa, cortice denique tenui inclusa, in siccis si sabulosis Iotis, dum autumnus tonitru et erobris madet i tribus, parit, quil tandem vere edenda sunt, ut
Pos hune raduntur latira, si ver ne erit, et facient optata tonitrua coenas Pluuias namque, eoruscante su Igetro, caelo. demissas non frugum modo, sed iungorum quoque et tuborum esse altrices agricolae praedicant. Sic in humida et tepida australis anni constitutione ex pituitoso sanguinis mucore intra lacertorum vela, menta et ossium panniculos, quemadmodum etiam in arboribus, et Praecipue in oleis, ex earum Pituita fungi ac noti Graecis γογγροι ἔ κροτωναι dicti adnasci solent. - , Quum ossa sint sensius expertia
517쪽
et tam solida, ut serro vix findi possint, qui igitur
fiat, ut hoc morbo laborantes tanto , praecipue ad vesperam et noctu, doloro excruciati lamentantunae si quis ossa adacto cuneo, finderet, aut ad meis dullam usquct terebello perforaretia Fateor quidem eos id conqueri, sed plerosquΘ medicorum quoque ignorare,. Ossa, qνantumuis solida, quasi phlegmone Et apostemate quoque corripi posse Quicquid sane nutritur, crescit, augmentatur aut influxus recipit, id quoque putrescere et apostemate aliquando tu gere fatemur. - Quod vero noctu atrocius huius morbi dolores Vocopi ingrauescunt, id ea ratione sistri arbitror, quod pituita acr iit commixta, prae cipua a postematum et seminariorum huius morbi fomes, ad vesperam sole occiduo intra et circa Iacertos et ossa magis. commouetur, et motu dolorem
exacerbat, deindΘ quod nocturnum frigus ossibus ex neruis infestum doloris membra lacessit, nee illius materiam, obstructis poris, per insens hilem evaporationem in halitum digeri sinit. Ad haee
accedit, quod calor naturalis, verum solis helio. tropium, lumine ipsius excitatus, mane et interdiuvnc cum spiritibus,, virtutis motiuae vehiculis ad externa motus et diuturni laboris organa dispersus, ea suo tepore fouet, ac doloris materiam, quae Iacertos, neruos, tendines et ossium membranulas vellicabat, et statu vaporoso distendebat, concoquit et in vaporem dissipaz, noctu vero ad interna
518쪽
praeeordia et concoctionis opera retractus, membraealore destituta magis algent, itaque dolores extremitatum frigore exacerbari, calore vero et motu
mitescere, Vel hoc maxime approbat, quod qui . his noctu assiiguntur, ut dolor mitescat, deambulare et doloris membra fricare, donec incalue rint, solent. Ceterum quum nullum si tam atrox in hae Hispanica contagionis lue pustularum, apostematum, phlegmonis et ulcerum genus, quod olim non fuisset, et HIPPOCRATEs haec eadem huius moibi symptomata in simili australi temporum constitutione sua aetate accidi isse in Epidemiis suis testetur, quis, obsecro, hunc morbum esse veterem et rursum nosmr temporibus intrat Use denuo negabit. Nemo hercle, nemo. Nil quippe mirum,
quosdam morbos vuIgares sub certa siderum et tempestatum constitutione in certis quoque regi O. nibus grassari, et tandem cum Lempestas illa exol. uerit, ac morbi seminaria contagionis deferbuerint, eosdem morbos desinere et latere ), et post ali. quot annorum interualla, redeunte simili annorum intemperie, repullulare, aut saltem per huius con-. tagionis
I Plin. Hist. Nat. XXVI. G. Lueret. De Rerum Natura VI.
519쪽
tagionis seminaria ad exteras nationes ποpagari. Haec de natura et symptomatibus morbi Gallici ad to, Teferre volui, in quo nihil praeter nomon nouix eris
Hydrargyri virulantia dentes vacilIare, ossa
putrescere, strumas nasci, CerebTum et Epar,.
et neruos debiIitari, a popleriam aut paralysim quoque solo eius vapore excitari D.
Quaeris, mi MICHAEL. quidnam caussa subsit, quod argenti viui illi tu vel solo vapore audex cinnabaris, eius. sobolis, sussitu, dentes ita vacillent et marcetcant. - , At genuina est hydra gyri proprietas pituitam ah ulceribus et membris extremis arcere, et ad caput, faucium adenes, paristhmia et per oris potos et gingiuas expurgare. Quid igitur obstare poterit, quin corporibus ungui. ne ex hydrargyro, illitis, aut quouis modo eius virulentia iniectis tanta marcescontis pituitae copia ad dentes assiuat, qua illorum vincula et compages relaxentur, dentes quoque liuescant faucesquaoxulcerentur Φ Est sane hydrargyrum epatii, cere. hro, neruis, ossibus dentibusque non tantum suo rigore, sed a tota substantiae eius forma specificaadeo
520쪽
adpo noxium, epatis vero temperaturam adeo vitiat, ut, si qua corpora paullo imbecillioris constitutionis eo inuncta fuerint, ea tandem hydrope turgere videamus. Sic quoque cerebrum eius virv- lentia infectum grauissimis morbis, vertigini, apo-plexiae et soporifero catocho fit obnoxium, a quo tandem catarrhi edaces per fauces et arteriam asperam in pulmonem destillantes, exesis tonsillis et gargareone, eum pituita putrida insarciunt, unde mis ros purulenta tabe marcescere aut asthmate sui .
cari oportet. OsUκs vero adeo infestum est, ut eo Dunctos, noctu tamen plus, quam interdiu, intoleradidi Uaeopo aut os m teredine exerueiari, inueterasenis
te morbo, experiamur, sub quibur ferro extis isse
guttulas argenti vivi tremulas non semes 3 eperi. Sic pariter hydrargyrum inunmm externe a membris et ulceribus pituitosos ichores ad collum, sauces , adenes saliuales ac dentes et gingiuas regerit, perque illorum poros superne expurgat, et addentes ac pulmonem protrudit. An in cura exanthematum Praerorum et sc
biei, ac morbi gallici D, et bubonibus, et erysipelate, phlebotomia aut Purgatio Comsetal Τ
Proximis tuis littoris fgnificasti nudius tertius, an in curandis puerorum, morbi gallici, scabiei, I Lib. X. Epist. I 6. p. 68. seq.