장음표시 사용
11쪽
in Ordine Fratrurn Minorum Reg laris Obseruantiae, sunt leges, yt earum metu, humana coerceatur
audacia , tura ..e fit inter im bos innocentia, i
s in probii , formidato supplicio,
repraenetur nocendi sacultas. S. Isidor. lib.6. Etymolog. c. 2O. relat. distinct. 4. cap. I. l
12쪽
Practica Criminalis. χOV niam in omni Iudicio quatuor personas neeesse est en
se, iudices electo s, Accusatores idoneos , Defensores congruos, atq. testes legitimos. Ideo in toto hoc libello de hisce personis, maiori, qua feri poterit breuitate tractandum.
E X est, qui iudicium, idest rei absolutio
nem, vel condemnationem ministrat. Iudex triplex est, R Ordinarius,h Delegatus, ς Arbitrarius. Primus a uire, Secundus ab ordinaria comatissione,Tertius a partium assensu potestatem habet. Ordinari j ψ Iudices, in ordine nostro, sunt Minister, Vicamus, Commissarius Generales t Minister Prouincialis, Vicarij, ct Commissarii Prouinciat. seorundem. Procurator Generalis, Commissarius Curiae, Procurator Generalis Reformationum, in suos subditos . Guardiani, Praesidentes, Superiores Iocales, qui in absentia Guardianorum, ex rure, vel ex consuetudine authoritatem habent, in casibus, qui inseritis recensebuntur.
Delegati sunt qui ad aliquam, vel aliquas causas ab Ordinariis
Ordinarii Iudices ii tantum sint, quos ad ordinis ossicia, & diagnitates, generalia Statuta,& Pontificiς constitutiones habilitant. Delegari' non possint, nisi etate maturi, moribus graues, erudi. tione conspicui, S non nisi qui Ministeriatus officio functi sunt. Vel Definitores Gencrales, vel Patres Ordinis sint, vel saltem Praedicatoris , vel Lectoris titulo,& exercitio decorati fuerint, vein re, quae diuina est, quantum fieri poterit, non erretur. Delegati ad uniuersitatem causarum,ad aliquam subdelegare possint; quod usui receptum est in Visitatoribus Prouinciarum , etiamsi in ipsorum patentibus dicatur, de tua prudentia, &c. Nisi aliud, ex mente delegantis, & negotii qualitate suadeatur. Delegatis authoritas, re adhuc integra: mortuo,vel amoto delegante; eo ipso expirat, secus si causam sibi delegatam cognoscere inceperit. citando reoS, vel testes examirando. Moriente autem ipso Visitatore Prouinciae, incepta iam visitatione, acta vi sitationis, sigillo Prouinciae sigilata, per Secretarium demortui conseruentur, successori, vel alteri ad Reueren
13쪽
tre Generale de obitu commonefacto , Prouincialis prouintiam gubernet, ut Prouincialis, si non dum triennium expleuit, si vero expleuit, ut Commissarius Prouinciae. Arbitri easdem conditiones habeant, & minimὸ a partibus eligantur , nisi ordinari j Iudicis, cuius interest, assensus accedat. Semel autem electi, a partibus, vel a superiore,qui in nominationem consensit nisi id unanimes retractauerint) impediri non possint, quo minus cause sibi commisia finem imponant. Possint tamen, iustis de causis a Generalibus remoueri, nisi & ipsi in tales arbitros consensit sent) quo casu,ad ordinarium causae cognitio pertinebit. zrat Sol M. Latae ab arbitris sententiae omnino stetur, nec ab illa appellare licebit, nisi de iniquitate manifestE constet, vel ante iudicium aq-6.ta. pareat, arbitrum aliquem corruptum , vel graui iniustitiae suspi--m. I. cione laborare. Tunc enim integrum a terutri ex partibus erie ab iniquis arbitris appellare.
- , Quales esse debeant Iudices.
P is 3 l. oo. π Icὁt Ordiarii Iudices esse non possint, qui ab omchs Ordi- si ' Lι nis excluduntur, attamen claritatis gratia, tam qu ad ordinarios, quam quoad delegatos haec seruanda erunt. ζ π Primum, naturaliter inhabiles ad iudicandum , cuiusmodi sunt surdi, & muti, perpetuo furiosi, illiterati , laici, amentes, siue ta- . Ies desectus habeant ante, siue post acceptum munus Iudicis,&τ e. ad bας is Superioris, Iudices esse non pos,int. In ip '' Praeterea infames, excommunicati vitandi, inimici,etiam non
, , is , , capitales, alias suspecti, vel a quibus suerit alias appellatum, india c. am de ces recusari possunt . . His dec. .'. Ad hic recusari poteriant, qui tui is ordinem non feruauerint.
' ii parti nimium sauerint. ς Qui inimico supra quam deceat fa- 's lare, se ostenderint . ii Qui modum commissionis Se et curio' V tiis excesserint. Qui fuerint reo, vel actori coniuncti . Qui reos
απι i. ἡ c. s. extraiudicialiter grauauerint. φ Qui votum suum ad fauorem . si ' partis manifestaverint. Qtii recusantes,minati fuerint. Quorum ' ψ' - socii , vel secretarii essent acculator, vel te stis. Hi omnes recusari poterunt; s Aduertentes reo G, ne sub colore concepti, vel imaginarii grauaminis probos iudices recusent. quia nisi certo timeant ira . .r sibi a Iudice imminet e periculum, eum leuiter racusantes, in mor νηῖς. qη 3 talis culpae reatum incurrunt.
14쪽
canones circa recursum, o appellationem.
Via recusare Iudicem, & ab illo appellare, non m nus con- ἰ
a cernit reos , in quorum innocentiae praesidium conceditur, quam ipsos iudices, qui recusantur, &a quibus prouocatur; ideo pili e fin hac parte, ubi de Iudicis persona agitur, totam materiam recu- ii sationis, & appellationis congerimu S. Primo μ , appellari potest tam ab Ordinario,quam θ Delegato. 'Secundo, b recusans ludicem ordinarium, coram ipso adducere o. i. Mi oliudebet legitimam causam siue scripto , siue voce, puta si eodem, . die, eademque iudicii sorma persiliente, appellatio in continenti in torponatur, vel si publice, aut coram testibus reus pruic stetur, E.' . . N ad Superiorem petat recursum. Tunc Iudex in actis hanc in tistantiam, vel appellationem redigere debet, quam si stiuola sit) re iudicata e.' reiiciat; si legitima, admittat , reumque vel ad Superiorem remit Glat, vel ei alium Iudicem, non suspectuin,assignet. φ Si dubia, ele- . . 'ctis utrinque arbitris, de appellationis validitate decernatur. Quibus non concordantibus, de arbitrorum consensu adijciatur in ter- L . ..i M.tius. Ex quorum iudicio, valida existente appellatione, a iudicio G be. abstineat, &reo alium Iudicem concedat, vel ut dictum est) ad Superiorem remittat. ς Si vero non subsistere iud icetur, reus ordi- inarii sui iudicio stet, qui circa illum suo sungatur Oificio. Quae s e. In uis.
omnia seruari debent in recusatione iudicis elegati, praecipue ut. vota ubi grauis causa agenda esset, & periti in hac professione, non ita M . q. si facile reperirentur. is e.
Tertio, appellatione interposita, & adhue pendente, Iudex sub poena nullitatis actuum, & priuationis officii non debet proce- νj. . 'dere in causa. Admissa deinde . ppellatione, causa tota ex integro, sς. qm g - cum essectu suspensilio, & deuolutivo ad Superiorem Iudicem de-- μ. x-seratur. Excepta g sententia Iata excommunicationis, quam
apppellatio non suspendit. Quarto , h ubi appellationi sit locus, a prouinciali ad Genera s. ciseu Ilem; a Generali ad Protectorem; a Protectore ad Sacram Congregationem; a Sacra Congregatione ad Sanctissimum appelletur. Quo ordine temere non seruato, appcllans non audiatur, immo Σῖ,ni omni suffragiorum iure triennio carere, & bimestri carceri manci- Epari debet. appeti. e. DQuinto, appellatio interposita post decem dies a sententia, nulla sest. numerari tamen debeant dies ab habita cognitione sententiae, vi absentium indemnitati consulatur. 's. RSexto, admissa appellatione teneatur Iudex , a quo ad Iudi- D.art. s. A α cem
15쪽
est,il S i.L in custodia retento, sufficit per alterum acta transmittere. ant appellat. quorum receptionem Iudex appellationis, nihil in causa decernered y πιος debet, alias processus erit nullus, nisi in eo casu, quo processus co- 'g' pia n tempore statuto non mitteretur. tunc enim quid iustitia sua- asb. serit, exequatur Septimo, ς dubia appellationis existente sententia, in rei lati rem,Iudex inclinare tenetur. Octauo, d a correctionibus regularibus, a mortificationibus , poenitentijsque salutaribus, de quibus processus non formatur,ab obedientiae praeceptis, ac a poenis in Statutis generalibus ordinis B M a. taxatis, nulli fas est appellare. φ nisi ubi notabiliter modus it hc iaspeciali mortificationibus excederetur: & non a poena legis, sed a iudices di νψ poenam applicante, appellaretur. Nono , i si reus repertus fuerit indebite iudicatus, ta notabiliter grauatus, Iudex a quo appellatum suit, puniatur. Si vero recte iudicatus reperiatur, ei poena iniuncta, duplicetur. Decimo, g si reus non acceptata sententia, vel appellation interpositar vel ea interposita, non expectatis litteris obedientialibus, copiaque processus, Superiores ipsos adierit, ad Iudicem, a quo appellauit, vel discessit remittendus est , ab ipso iudicandus. atque apostatarum poena plectendus. Undecimo friuolae appellationes omnino reijciantur . eae autem sunt. h Primo cum appellatur a delicto notoriὸ commisso, quod nulla valeat tergiversatione celari, nisi a Iudice declarante notore itatem i appellaretur. Secundo , cum appellat reus consessus, di conuictus . nisi probare vellet confessionem factam peri vim ,
metum, vel errorem. M Tertio, si Iudici interroganti responde- n. e. .n. Io. re, Vel citatus comparere noluit; ex quo tanquam confestus, oc. c. 4ireca.tua contumax fuit conde natus, nisi prius purgauerit contumaciam . R
φ i o μπ L Quarto, si sententiam acceptauit, eique subscripsit,vel suo nominer sc scribere fecit. o Quinto, si post trinam appellationem,quartam h. addere vellet. Potest enim reus in eadem causa; apud diuersos
... et e R .d. Iudices bis, vel ad summum ter, appellare, ulternis non potest. Podib. 6.F. si Sexto, si nullam iustam appellationi Scausam afferret, quia ex Der- ' -- nardo ad Eugenium, qui non grauatus appellat, manii esse liquet, ii r aut irauare intendit, aut tempus redimere, ' id autom 'φ' tum habet cum ab interlocutoria, siue cxtraiudicialiter, vel a . correctionis excessu appellatur, non vero cum a definitiva, Sitias ψιμι - cialiter. r Septimo, si a Iudicis arbitri, in quem consensit, , cu
et O. - tentia de avellat. 3 Nanari t. s. cos. 2O ..s de
16쪽
tentia appellaret. Octauo, cum appellatur ab interlocutoria , quae per definitivam reparari potes i. Si enim reparari non posset, ut accidit in carceratione indebita, in tortura , in excommunicatione , etiam comminata, suspcnsione, interdicto, quae sunt damna h irreparabilia,) vel interlocutoria,vim definitiuς haberet, tunc appellationem acceptare tenetur, atque hae friuolae appellationes dicendae sunt. Duodecimo , ς Appellatio a subdelegato, non ad delegatum , sed ad delegantem deserenda est, 4 nisi delegatus fueri t ad uniuersitatem causarum, ad quarum aliquam, Commissarium postea destinarit. Decimotertio, causas appellationis examinare tenetur Prouincialis cum suo definitorio. Commissarij, Visitatores, & Delegati eiusdem definitorii voto, & consilio uti debent, nisi aliud causae genus , ta ratio suaserit, quo casu probatos aliquos Patres illius Prouinciae in hoc examine adhibere poterint. Decimo quarto, cui appellare conceditur,is in quacunque parte causae, ubi grauaminis suspicio aduenerit, hoc naturae,& legis beneficio uti poterit. Decimoquinto, post appellationem,si Iudex tempus prosequendae appellationis non determinauerit, reus appellans sex Menses habet, quibus sua iura deducere potest. lis autem expletis, censetur appellationis iuri cessisse, nisi infirmitate, vel simili aliquo impedimento se detentum fuisse monstraret, quominus appellationem prosequi valuerit.
CVm Iudicis munus delicta punienda,& emendanda respiciat,
Iibet delictorum adnotare discrimina. Delicta vel sunt leuia, vel gravia, vel grauiora, vel grauissima. mai ciet. σLeuia sunt quotidiani desectus, ut Silentii violatio,Cibi, vel Potus c
sne i icentia sumptio, Incessus sine religiosa modestia, Ad recitan- π.2. '
dum officium morosa accessio; Leuis irrisio, vel prouocatio aequa --st a. lium , Temporis iactura, & alia huiusmodi, quae culpam mortalem totur. in L non habent, & solent a Guardianis,in publico Resectorio,per quo- 1 Meid: anas poenitentias emendari. Ita vii Grauia sunt, quae culpam mortalem continent, ut si Missam, 'die sesso non audierit, ieiunium sugerit, Divinum officium no recitauerit,Vel choro notabiliter, contra Obedientiam, non in te cuc cQnsueuerit, Divinis verbis in profanis colIoquiis abusias lucrita
17쪽
fuerit Communionem, & Confessionem, vel Missam celebrare, sine causa, cum scandalo notabiliti romiserit: otio cum Fratrum scandalo indulserit, obscoena verba &scandalosa coram alijs protulerit. ἰὼ t. c 7. Grauiora sunt, quae grauiorem continent culpam, Ut si quis notabili infamia Fratrem affecerit. Qui conuicia, S enormes contumelias Fratri obiecerit. Qui alicui, tu mentiris, improperauerit. Qui percutere grauiter minatus fuerit. Qui falsum testimonium in iudicio dixeri t. Qui fratrem manibus, ligno, vel alio instrumento, citra ferrum,grauiter perciisserit. Qui obedientiae contumδx extiterit. Qui proprietarius in re notabili repertus fuerit. Qui religionis secreta reuelauerit. Qui libellos famosos publicauerit, vel composuerit, via scripserit. Qui libros, sine licentia Superiorum ordinis, S aliorum imprimi fecerit. Qui in suspecto consortio deprehensus fuerit. Qui actum carnalem sollicitauerit. Qui furtum, vel ex bonis Conuentus, vel ex aliorum domibus cum scandalo, vel iterato commiserit. Qui nummis in Conuentu, aut extra cum saecularibus alea, vel taxillis luserit. Qui Praelatorum litteraS interceperit, vel impedierit. Qui in Prouinciales & Superiores locales rebellauerit. Qui in omnem apostoliam, excepta grauissima inciderit. Qui arma ostensiva, vel de sensiua,aut secum tulerit, aut in Cella retinuerit. Qui de Protectore, vel Cardinali-- bu S temere oblocutus fuerit. Qui receperit, vel ad prosetis: onem ad miterit, non seruatis Constitutionibus, & Statutis. Qui a noui- iij dona receperit contra Regulam. Qui camisias,vel linea indumenta detulerit,uel cum ijs sine necessitate regulariter dormierit. Qui comoedias in saecularium domibus recitauerit. Qui equitauerit, sine causa, S licentia. Qui notabiliter orationi vacare contempserit. Qui Principum negocia sine licentia, S contra voluntatem Superiorum acceptauerit, vel egerit. Qui ex ossicio tenen-rur , & charitatem circa hospites & infirmos neglexerint. Qui sine licentia consessiones audierit, vel a re seruatis absoluerit. Qu i in morbum Gallicum inciderit ex delicto Qui,ut alius ordineturν non seruatis seruandis,Iicentiam concesserit. Qui suo Conuentui, vel olficio notabiliter, & sne legitima causa non resederit. Grauissima sunt, quae summam culpam, vel turpitudinem Ostendunt , ut sernicatio, crimen pessimum , & innominabile . Aggresso serro facta, vel secuta percussione, vel vulnere, vel morti; Falsificatio manus, vel fgilli Generalis, vel Prouincialis,& etiam Principum, ac notabilium personarum ; Introductio mulierum intra claustra ad malum finem . Conspirato in Superiorem. Diuisionis Ordinis procuratio. Recursus ad tribunalia saecularia . Simoniam quoquo modo committentes. Consessionis Sacramen-
18쪽
tes s reuelatio. Grauissima apostasia. Rebellio in Generales, & Commissarios, Visitatores Prouinciarum; Subornatio in electionibus. Alchimiae consectio. Monetarum adulteratio. In Romanum Pontificem oblocutio. Susceptio ordinis sine patentibus, vel in non susceptis ministratio. In clausuram Montalium sine licentia ingressus, vel eiusdem violatio. In leuibus superiores locales, sine seripto, procedant, qui etiam
aliquando in grauibus, pariter sine scripto per salutares poenitentias procedere poterunt: precipue ubi stagilitatis pondus, &charitatiua correptio emendationem promittunt. Si tamen scripto procedendum esset, Superiores locales a grauium correctione desistant. Quippe grauium, grauiorum, & grauissimorum,seu enormium,ac atrocium scelerum iudicium ad prouinciales, ac Generales , eoru inque Vicarios, & Comminarios de iure,& consuetudine spectare dignoscitur. Verum enim vero , ubi periculum esset in mora, & delictum no- Πtorium, nec Prouincialis in proximo reperiretur, possint & debeant Guardiani, aliique Superiores locales, tanquam Prouincialium delegati, cum Discretorum consilio delinquentem quemcumque carceribus, vel custodiae mancipare, de statim Pr uincialem de delicto certiorem reddere:Et si de corpore delicti,nisi in inflanticaperetur informatio, eius cognitio deperiret, vel non ita clare appareret, eadem auctoritate, possint, & debeant Superiores t
cales , iuxta forniam in serius describendam, corpus delicti in scripta redigere, Prouinciali, vel eiuS Commissario consignandum.
Poenae, quibus seraphicus ordo noster hucusque usus est, sunt
Friuatio vocis activae & passiuae, seu iuris suffragiorum , quae .r. inhabili tat tam ad serenda, quam ad consequenda suffragia in quacunque electione.
Privatio acti tum legitimorum, est inhabilitatio ad omnia ordi- ibi at nis officia , i dest, Ministeriatum, Dis finitoriatum, Custodiatum , Guardianatum, Discretatum, S ad omnia ossicia, quae sunt cum dignitate, & Superioritate coniuncta. Privatio ossiciorum ordinis, in babilem reddit non solum ad supradicta, sed etiam ad Consessionem, Praedicationem, Lecturam re Paternitatem, & munus visitatoris.
19쪽
In δ. Carceris poena,est alicuius reclusio in obserato,loco sine chorda, ct caputio . Includit priuationem actuum legitimorum , ipso facto Poena triremium, quae quoad Sacerdotes eommutari potest ilia reclusionem intra Ergastulum, quod a Sanctissimo Domino nostro D. Vrbano VIII. Regnante, ad aliqualem Sacerdotalis culminis ho
Eiectio, seu expulsio ab Ordine, quae discolis , & incorrigibilibus imponitur. Poena talionis est qua accusans &non probans delictum obiectum puniti debet, ac si ipse tale delictum commisisset. rLI. Probationis caputium, seu caparonis delatio,more nouitiorum . IM. Excommunicationis, vel suspensionis sententia .
a plicatio Angularum poenara m , singulis
Gllis. e. . Vi statutis ieiuniorum diebus, absque necessitate, Superiori probata,non ieiunaverit, praeceptum non si tum in qualitate , vel etiam in quantitate ciborum tran grediendo, suffrariorum iure priuandus est,Prouincialis arbitratu , a quo etiam grauius amceri debet, prout violationis ratio suaserit. Qui officio Diuino non into fuerit, a Guardiano secundi m consuetudinem Religionis puniri debet. Qui autem illud aliquoties non recitasse conuictus fuerit, omni suffagiorum iure triennio carere debet, & grauius etiam puniri, Prouincialis arbitratu. tua. Qui sacrae Scripturae sensum,vel verba in profanos usus detorse- ά g. . in rit , eisque in familiaribus colloquii Sabusus fuerit , voce activa , decυς,4 - - & passiua triennio priuandus crit, & menstruo carceri manci-
za, pti. ,. Qui, sine causa Consessionem sacramentalem sacere,& sacram Eucharistiam sumere, vel Missam celebrare , iuxta probatam Ordinis consuetudinem, notabilitcr neglexerit, in pane S aqua, in publico rc sectionis loco,ieiunare debet, Prouincialis arbitrio, vel etiam grauius,pro indevotionis modo, puniri itia. Qui inuenti fuerint notabiliter otiosi, suffragiorum iure pes. Dentiar ,&grauioribus poenis , etiam corporalibus arcendi sun is Prouincialium,& superiorum localium arbitratu, pro negligentiου modo, & contumaciae ratione.
20쪽
Obsccena verba coram alijs, vel cum scandalo proserens; si
grauiter monitus se noti correxerit: in eum anima duertatur,pro qualitate delicti , etiam cum poena carceris, aut grauiori, Superiorum arbitrata , quousque resip:scat, ut caeteri timore nus
Qui sine habitu, caputio, chorda,& semoralibus; extra infirmitatis articulum, dormire deprehensus fuerit, humi, sine caputio, genu flexus, in pane & aqua ieiunet. & reciduus grauius puniendus est, Prouincialis arbitratu. Scienter aliquem infamans, sacramentaliter absolui non po- rai l.e. .
te st, nisi i Prouinciali. & conuictus in iudicio, subire debet pa nam criminis, de quo alterum infamauit, nec, nisi prius restituta
Qui in Praelatum improperii, & conuicii verba protulerit, r- M.ta
genu flexus,in publico idebet pane, & aqua ieiunare, ac omni sus- fragiorum iure biennio carere ; prouocans grauiter autem aliquem factis, aut verbis, pro prima vice probationis caputium deserre, pro secunda bimestri carceri mancipari, ac activa, &Passiua voce decennio priuari debet. Qui Frater alteri,vel in ordine, vel extra minabitur in persona, ibis. Per Mensem caputium probationis deserat. Si manum leuaue rit, vel aliquid acceperit, ut percutiat, per tres Menses. Sile- uiter percussit, per Annum . Si grauirer percusserit, vel quodlibet instrumentum ad grauiter percutiendum arripuerit, semetiri carceri mancipandus venit, qua poena puniendus erit, qui arma offensiva vel portauerit, vel in Cella, aut alibi retinuerit. Qui in iudicio quidquam salso, scienterque deposuerit,uel de- Ibin rponi seceri L aut verum reuocaui t, vel reuocari procurauit, ipso facto est excommunicatus, cuius absolutio Prouinciali est reser-Data. Semestri carceri mancipandus, satisfaciat parti, & perpetuo infamis existit. Contumax, idest qui trina monitione, odem die,congruis in- vid. teruallis praemissa, inobediens perseuerat: vel qui ita pertinaciter obedire recusat, ut de discretorii consilio, carceribus manci- inpari mereretur est carcerationis poena plectendus,& consequenter actibus legitimis priuandus. Proprietariorum poena est, Carceratio, actuum legitimorum priuatio, necnon Ecclesiasticae sepulturae , si quis proprieta- 7ς
rius moriatur, cum poenarum augmento , ubi culpa replicata fuerit.
Reuelans extra ordinem Religionis secreta , quibus fama, & ibiccandor ipsius ordinia maculatur, incidi; in excommunication