장음표시 사용
21쪽
pRAEFATIO. te praediti, ut, postquam ex nostris prosecerunt. os ad contumeliam praebentes ea cavillentur aenos suggillent, ad gloriam, quam meritis in sicientiam te consequi posse desperant, contem
ac conviciorum vias assantes ' eorum me mi
ret, quod se fideliterion didicisse artes palam fa-
ciant omitibus, cum .mores ipsorum non fuerint
emolliti, sed seri manserint. Ab illiusmodi mo .ribus ego emper abhorrui, qui grato adhuc an, mo porsequor b) Gemmam Frisium . ex cujus libello de Arithmetica practica in prima pueritia regulas Arithmeticae practicae, ipsam etiam extractionem radicum, proprio Marte didici. Nemo igitur a me expectet, ut infrunitorum hominum boatu me ad rixandum dc lana caprina compelsi patiar, qui a proposito tempus omne, quod ad- nuc superest, io opere coepto continuando collocandi nunquam desiitam. Qui meliora meis dare possum, eos ut dent hortor, quemadmodum dudum hortatus sum, gratam & mihi, &aliis operam praestituti. Enimvero nec est, quod fluis existimet, quasi numerus propositionum de iis, 'uae tradidimus, minui Potuisset. Patebit nimirum suo loco, quod nullam apposuerimus.
22쪽
nisi quae in aliis demonstrandis usui est: immo si
attentam mentem ad tuendum sequentia asserre voluerit, haud dissicuser animadvertet, subim de insequentibusdsmum demonstranda esse, quae ante tradi poterant, ne desint demonstrandi primcipia, siquidem vel eorum usiam in demonstran dis sequentibus praevidere potuissemus, vel circumstantiae practentes eorum cogitationem an,
reum subire sivissent. In P0chologia se parum
versatos probant, qui sibi persuadent facultatum inferiorum usum libertati nostrae.totum subjectum esse, ut vel negligentiae, vel litebetudini mentis tribuendum sit, si qua de re non incidit cogitatio, cujus aliquo in loco propter usium sequentem non praevidendum mentio fieri poterat. Multis multa in potestate sunt, ab aliis demum expectanda ex intervallo, modo de iis cogitandi non deesset o 'casio. Absit adeo, ut quis existimet, ab alio dari non potuisse, quae ab ipso data sunt, quasi de. -fecissent vires sibi demum concessae. Longe altiter sentiunt viri magni di prae s in scientiam mentis eminentes, quorum testimonia facile duci poterant, si quis probationem exigeret. Nootandum praeterea est, nos in scribendo eorum etiaam rationem habere, qui methodi analyticae coma potes fieri gestiunt. His adeo artificia invenien-
23쪽
di iplo opere veluti insciis & aliud quast agendo instillare visum est, ut adeo non excusationem , kd laudem, si quam habere vellemus, mererent. tur, quae a sciolis intempestim carpendi pruritu atro carbone notantur, Vel ab iis, qui animum huc non advertunt, superflua putantur. In hac parte tertia Iuris naturae agitur de modo acqui- tendi dominium & jus proprium aliud quodcunque in genere derivativo, cum de modo idem a quirendi primitivo egerimus in parte lacunda. . Quoniam vero jus consistit in potentia morali ,
gendi, quae nulli usui est, nisi simul adsit potem ita agendi phI sica, in qua possesso consistit 3 ideo
quoque mosus acquirendi possessionem una explicandus nobis fuit. Ad utrumque requiritur de actius dominium vel jus transferentis, & actus aci quirentis, Aetiis igitur istos distincie explicare sic cur translativi & acquisitivi sint demonstrare debuimus. Retinuimus terminos artis, cujus jam ante indicavimus rationem & quod fecimus in cotetis quoque Philasophiae partibus & in sequen- ibus observabimus, quemadmodum fieri debe. re ac utiliter fieri sibi jam ostendimus se). Enhri. vero jura& possessiones non semper statim trans.
24쪽
senimur, sed frequentissime homines ad dandum vel faciendum sese sibi invicem obligant, ita ut actus in futuriam promineant. Quamobrem modus, quo persine sese tibi invicem obligare possint, quam distinctissime evolvendus nobis fuit, de quomodo is vim suam ab obligatione naturali, quae a lege naturae venit, trahat ostendem dum erat. Ea de causa amplam instituimus de promissione tractationem. cum ex ea descendat
obligatio dandi & faciendi externa atque persecta. Nemo autem miretur, quod de promissio. nibus demonstraverimus, quae vulgo de pactis & contractibus tradi solent. Neque enim totum ex demonstrationibus nostris liquet. singula pro- . missionibus convenire, quae demonstrantur, sedec pactis ac contractibus, quorum hi ab istis naturaliter minime disserunt, eadem non convenire, nisi quatenus promissionem continent &peream actus obligatorii efficiuntur. Perficitur obligatiet mutuo consensu sufficienter declarato: cui fini cum inserviat sermo, officium quoque hominum circa sermonem expendendum nobis erat, ut dilucide constaret, 'uid circa eum praecipiat lex naturae, vel permittat, quid ex acive so prohibeat. Interest humanigeneris,Mt, quan-
25쪽
PRAEFATI αdo sese sibi invicem obIigant, certa fit eorum, qui se obligant, fides. Quamobrem cum fides veritatem dictonim supponat, non erit tuta, nisi de hac tibi constiterit. Ditiorum vero veritas, moralis scilicet, quae verborum cum actibus internis exigit consensum . probari aliter nequit, quam per testem conscientiam, aut Deum. Et haec ratio nos impulit, ut in praesenti Tomo I ris naturae de assevcratione quoque & rejurando ageremus. Qioniam vero etiam conting re solet, ut dominus partem quandam veΙ particulam juris sui in alterum transferat, vel in gratiam alterius eadem se privet; nostrum quoque esse duximus in genere nonnulla tradere de modo constituendi alteri jus in re sua. Denique cum jus certum acquirere nequeamus nisi a d
mino, difficilis vero, immo in plurimis, si non plerisque casibus impossibilis est inspectio, num
a domino rem sive corporalem, sive incorporatim acceperis ; dominium dc jura cetera ab allis
acquisita incerta evadunt ac in perpetuum incerta manerent, nisi praeiumtionibus locum faceret ipsalax naturae: ultimo igitur Ioco egimus de derelictione praesumta, quae quantum conveniat Iurimturae civissime, nisi toti fallamur, eviuimus, Sc
26쪽
PRAEFATI quomodo inde irascatur usucapio & prascriptios demonstravimus, up appareat. quid in ea sit juriris civilis, quid vero veniat ab aeterna illa ac immutabili lege, a qua Gentibus reisdere nefas est Quemadmodum vero jus externum ab interno sollicite ubivis discernimus, nec ea tantummod docemus. quae ad Iustitiam externam spectant, verum etiam quae virtuti materiam praebent in Mo raIibus suo tempore usus sutura ; ita idem in prae sciui quoque Ooservavimus argumento, ne quod Enpune fic inter homines recte fieri putetur, nec ex peccato sieno ester sentiat damnum, quod peccans tanquam poenam promeritam ferre dooebat. Equidem non dissiteor; opus de Iure Naturae, quale animo concepimus, fore amplum atque diffusium, siquidem cum mola illarum ib. brorum comparetur, qui hactenus de Iure naturae conscripti publice prostant ; non tamen reprehendi potest proIixitas, quamdiu non demonstretur, nos tradere a Iure naturae aIiena, aut Quae Iuri omni penitus perspiciendo nullam assundere' possunt Iucem, Iuri naturae eam tribuimus am-pIitudinem P quam revera habet, cum omnes omnino regar actiones hominum liberas, abas praecipiendin aliaspermittendo, alias denique prin
27쪽
r FATIO. hibendo, ita re in Iure positivo nullus ne fingi
quidem possit calus, qui ex Iure nostro suam non habeat definitionem. 'Nec hanc ignorare licet . quando Ius positivum ab ua in diversum abit. Quoties enim Ius positivum dat licentiam agendi, Ius autem naturae denegat. us; vir justus agere non vult, quod impune fieri potest. siquidem iure suo hoc iacere nequit conscientiae puritatem conserVaturus. Externa justitia permittit , ut a virtute discedatur, sed interna jureia
a virtutis tramite ne latum quidem unguem umquam recedere licet. Quae justitia externa tan. quam malum necessarium tolerantur , non tollunt ea, quae virtutis sunt, felicitati, unicum sundamentum. Hanc consequendi medium pro
scribit Jus naturae. cujus adeo notitia ad illam con, equendam necessaria. Luculentius ea patebunt, quando theoriam naturalem Iuris civilis ex iure naturali condendi, cujua jam aliquoties mentionem injecimus, demon 3turi sumus. Qui adeo judicium suum deproperando sibimetipsis
nocere noluerint, eos non mei, qui praecoces, 'imiso iniquas aliorum censuras dudum contem
nere didici, sed ipsiorummet gratia rogo, ut de opere nostro non sibi sumant judicium, nisietoto
28쪽
conspeeto, ubi absollitum fuerit: nulIus enim dubito sore , ut aliter semiant, modo non Obstiterit mentis hebetudo, vel coeco affectuum im- petu in transversum agatur animus. Ego non aliud intendo, quam ut veritatis agnitione ho- mines evadant justi ac virtuosi , cumque aeterna
ista lex, quam explicandam mihi proposui, me. ad hoc obliget, ut, quicquid a me proficisci poe, test, id hibemissime ad veritatis Unitionem conferam, ex eo, quod iabeo, eraemium nullum
expedioe Satis mihi erit, si aliis me acutioribus lucem quandam accenderim, qua usi ad magis abdita penetrare, aut iis, quae cladi, meliora pervidere valeant. Qusdsi Deus vitam & vires eousque conserv averit, ut ad Artem inveniendi, qua-km animo concepimus, pedem promovere detur, luculentissime me demonstraturum confido, aliorum quoque errores, aut imperfecte ab aliis tradita haud raro necessaria esse, ut, quae ad veritatem recta ducit, via pateat. amobrem ego iis etiam gratiam rependoee soleo, qui errore suo viam ad veritatem liquidam mini commonstrant, ad quam sine eq pervenire mihi non datum fuisset, nec ideo me iis acutiorem reputo,
qui nisi ipsorum aeumine adjutra eam videre pin
29쪽
PRAEFATIO, missem Paradoxa forsan haec videbuntur nonnullis: ast qui in Astronomia & Philosophia n, turtili attentionem suam desiderari non palli sunt, nec Principiorum v chologicinum, pcr quae pa tet facultarum nostrarum usus, ignorantia labo. rant , nihil a me dictum deprehendent, quod non multiplici documento probari possit. Non addo plura, quae his magis paradoxa videri poterant. etsi ad recharguendam sciolorum temeritatem conducant, quoniam ea capere non cujusvis
est , hic autem loci pro dignitate doceri minime possunt. Halae. d. VI. rilis. A. 1763. Iuris
30쪽
De Modo acquirendi derivativo in genere.
V quis acquirere debet dominium vel jς quos aio M. O dam aprium ab alio, necesse est ut hic immi- dbmisiamam set ius yudini TVUU, LQuorum vel .aspro enim nemini dominium rei suae priam a para.α ranat.),nec jusquodcunque aliud μisa in Hacquisitum invito auferri potest β. 336. Ii . para. 2. Pr. nat. , dominium vel jus, quod alteri competit, tuum fieri nequii, nisi is velit, ut jus sibi co petens sit tuum, sonsequenter Verbis Vel factis hanc Voluntatem, Fur. Nas. Pari αὶ A quae Di jtiaco by Corale