Lexicon chymicum. Cùm obscuriorum verborum, et rerum hermeticarum, tum phrasium Paracelsicarum, in scriptis ejus : et aliorum chymicorum, passim occurrentium, planam explicationem continens. Per Gulielmum Johnsonum chymicum.

51쪽

sVassusorium. hJuneo factum ad fandendum. Branea, est Cuneus serreus latus. Laminae, Solae.

Brachium, est Cuprum. Braricia, est Vitrum. Bra1e, Carbones. Blumari terreum, est vas vitreatum. Euccatum, est vitreatum.

Buccellare, est Cibare, & Frustillare. Bulbus, est Cepa Marina. Et Bulbus creditur essesquillam. Eusta si quam bacillo agitatae aquae infunduntur. Bula, per se hauriens aquas. l

Iturari est omne genus salis. Alii vero distinguunt

Sulla,sive gutta ruonio vel rubeo, est inflatio totius faciei. suffiniis, est gemma seu lapis qui eBusonis capite erui traditur, Ierrant qui Chelonitum vocant, que proprio titulo descripsi. Hunc lapidem viri Principes semper gestare secum merito deberent. Nona si venena vel intus in homine lateant, aut ipsi extrinsecus admota sinit, etiam praesens ille colorem mutat, &guttulas quasi sudando emittit. Eme ius Burgravi-B ali, ex Cornu , annulus conflatus , & digito Gnnulam gestatus , spasmi convulsionibus moderidicitur. Rurge Uus. Balneum Mariae, vel maris, ut multi vocari volunt, es: furnus distillatorius aquam continens, in qua calente vata chimica ponuntur ad putrefactionem suxmateriae quam capiunt, ad separationem, & id

52쪽

genus humidarum ascentionum perficiendas oper

Balneum roris,vel rori tum, est furnus in quo super vaporem aquae duntaxat,vasa distillatoria suspenduntur, ut aquae corpus non contingant, alio nomine vaporosum, aut vaporarium vocavimus.

Sal amum, est substantia corporum, a putredine conservans. Balsamus alias a nonnullis scribitur. Est internus, & externus. Internus in humano corpore, temperatissima quaedam est substantia non amara, non dulcis, non acerba, neque Sal minerale , sed salliquoris, quod a putrefactione validissime praeservat humana corpora:dicitur etiam naturae corporis gluten temperatissimum. Brevius sic definitur. Est salis interioris liquor suu a corruptione corpus tutissime praeservans naturaliter. Externus vero terebinthina voca ur a Paracelso, nullam ignis violentiam passa sed di oesta. Item est omne quod celeriter fanat, a germanico sermone ad Chyrurgiam adaptatum nomen duabus dictionibus baldgamen, id est celeriter coniunctum. Dicitur etiam oleum ex omni corpore di stillatum, de ad summum gradum puritatis adductum. Aelfo i, est Balsamus. Balsamur demumiis, est balsamus de carne tractus.

Balsam se elementorum externus, liquor mercurii externi, alias mumia elementorum externorum , &proprie rerum firmamentalis essentia, quam etiam nonnulli quintam vocant. Alachmal, est materia liquefactione plurium una meraliorum confusa in sulphur injecta Harnabas, vel potius barnaas, est sal petrae urinarium , quod etiam acetum acerrimum dicitur. Basilisicus minor, est stellio.

Beristus , est speculum ex crystallo superstitiose

53쪽

consecratum ab auguristis. 4 iand. pag. Io I. Ioa ponit octo Beγilii species.

ars in ejus lodi specillis visiones observandi. Besachar, sungus dicitur. Aesinna vero muscarum sungus.

Bibemium, est omnium levissimum , pallidissimum, & villissimum plumbum.

Bitumen peγυersim, est liquor incertus. Nolus, dicitur lutum quod minerale nullum in se habet. Hot , aut eossi, sunt apostemata parvula quaedam pustulosa faciei candida . Solin, est terebinthina certo suo tempore collecta, quum plus virium a coelestibus hausisse putatur. Est etiam balsamus ex eadem tractatus artificiose, alias butimo. Boitum, est apostema proveniens in ovia , veluti struma. Boxus, dicitur viscus in arbore nascens, ut viscus

quercinus, O c.

Brasi adesia, vel bras alet , est ophioglossiim, aut

lanceola , quam etiam linguam serpentinam vocant. Erunus, est ignis sacer in membris, alias Erysipela.. vulgo ignem S. -ntonii vocant, nonnulli vindictam ejus. Bruta, coelestis est virtutis influentia quae per an in alia bruta rationalibus manifestatur, ut in chelidonia per hyrundinem , in sale per ciconiam clysteris usus, & id genus alia multa. Butyrum Saturni est, quod supra altey, atque dulcedo plumbi. Blas Cordis, est spiritus vitalis , & consequenter sui caloris sentcs: spiritus vero sic animatus, &

D a Cordis

54쪽

Cordis mater, in Scholis pene neglectus. Vanhelia

mont . pa Blab regiminis,agit circa effluvium corporale,pro- ut Luna mare tumefacit. Vanhesmont. pag. 336.

C ala, Cabalia, Ars C picis, est scientia o cultissima, quae divinitus una cum lege Moyse tradita fuisse fertur, quae nobis Dei doctrinam deI 1elara patefecit, cum Angelis amicitiam cultoribus suis contrahit, rerumq; naturalium omnium cognitionem tradit, ac divino lumine montem pulli S tenebris illustrat. Vox est Hebrica, Latin dicitur Receptio , quod una cum lege quam postea scriptam populo tradidit secretiorem , dc veram legis Enarrationem V 19serin Monte divinitus acceperit, qiram scribere nefas erat. Sed Ordinariis revelationum successionibus, alter ab altero , quasi hereditario reciperet iure , ne a prophana multitudine divina mysteria cognita vilescerent aut violarentur. Persae fuerunt hujus diligentissimi cultores & suos sapientes magos apellaiunt, quales fuerunt illi tres, qu1 Beth- ιι hemum, ex Oriente Christum adoratum venere,&non reges ut vulgus hactenus existimavit. De hac Reuchlivus Germanus, & Picus , Italus Mirandulae dominus , dc Petrus Galatinus copiosissime scripserunt. Et Galatinus affirmat veteres Rabbinos per

hanc Cabulae scientiam,Trinitatem, Christumque Dei filium agnovisse. Non igitur stulta multorum Iinione ars est , sed potius scientia certa N: coelestis, per quam Theophrasim ut de se ipso scribit, Dei benescio doctrinam suam consecutus est, nec aspiritim

55쪽

ES ICON CHT MICUM. 4rbus, malis quicquam habuit quare falso , hac calumnia ab invidis gravatur, Conceditur hanc scientiam apud multos in abusam devenisse veluti alias scientias; Scribit enim Theophrastus Hebraeos degenerasse ut in doctrina Dei, ita etiam in hac scientia. Quare postea in veram scientiam, falsamque artem divisa Cabula fuit. Accessit etiam litteratis quε maerito inter artes incertas, numeratur, praesertim si ex Hobν. cofonte non procedat. Vera enim Cabula in S. litteris suum habet fundamentum . Multa de hac scientia

Theophrast,a in libris de Philosophia sagaci scripsit:

nec dubito, quin lapsu temporis nationes exterae sincerius de Theophrasto iudicabunt quam Germani quidam modo. Clim clarius luce ipsa ex ejus mo- . numentis constat eum fuisse summum philosophum, di medicum incomparabilem : Sc qui nullum Christianae fidei articulum negaverit; etsi quaedam S. Scripturae loca aliter,quam vulgo solent, recentio sibus quibusdam doctissimis hominibus ipsi adstipu- Iantibus interpretatus est : sed de Christo Salvatore multa praeclara docuit, ut ex ipsius libris patebit. Cabulator, est sal nitrum. Michael Toxilei, M. Cabebi, est squama ferri. Cabeth,

cabes, est Stercus. Caeabus, est vas continens chore Stres. Caebcbia, est malus succus in corpore. Caco .choc ma. Cacia ferrea , est Cochlear ferreum . Cadaria, est Tutia.

Cadmia, est duplex. Nativa, dc Factitia.Vide titulum ritu. Plura leges de Cadmia specibus apud viand. a pag. i IO. ad I 2I. Cadmia dinosa, est Tutia. Item Cadmia , est liquoi candidus.

56쪽

Cal, est Arsenicum citrinum. Item acetum. Calamina, est lapis Calaminaris. Calcadis, est vitriolum album. Alias sal Athali. Calchanthos, vel Calchanthum,significat.

I. Florem aeris.

a. Calcitidem, quae species vitrioli. 3. Vitriolum. Is ustum, vel petrinum. s. Vitriolum viride. Calcanthum, & Colcothar, gramnulis atramenti 5c generantur, dc nutriuntur. Sale soluto, di ipsa solvuntur, quod est in Venere. Conge-Jant frigo te; Venus de quibusdam mineralibus inmineris participat. Si rubedo adsit, aquositas abundat, si viriditas,aer exuperat. pag. la I .di plura de Calcantho videas. Calchantum, Calcadis. est species atramenti. Catiaton , est Trochisci de Arsenico. Calchithior, est aerugo aeris. Item Marchasita,

Calcata, Atramentum citrinum.

Calcatar, Calcolar, Calcadinum, est Atramentum rubeum, Vitriolum. Caldar, est stannum. Calcocos, est .ssis. Calcithos, est aes viride. Cauca moran, IEs ustum.

Calcitari,est Sal Athali. Athael. Cali est cinis ci

Calci licum, est Medicamen de Arsenico. Calme C. Omec, est Antimonium. Cosineti Cu se. Caiusa et , est oleum Indi. Calusa, C=ptas , est Crystallus. Calor naturalis, est quando radii solares vel per se materiam sibi applicatam excoquunt, vel in speculo ςoncavo , collecti rei applicantur. Hujus ignis usus est apud artifices di lyere dc calcinare. Caὼν

57쪽

Calor cinerum, quando partes fixiores per cineres eliciuntur. Hic medius est inter balnei,5c arenae calorem, proinde illius ope, non modo subtiliores , & ad naturam aquitatis simplicis approximantes substantiae propelluntur,sed etiam colores, fixiores partes

eliciuntur.

Calor simi, est quando vase in fimo posito, materiam continere, digestio fit. Hic calor usus est in infundendis, digerendis, & putrefaciendis rebus, Adhibetur interdum fimus equinus, in quo vas sepellitur, aliquando vas ligneum foeno vel stramine impletum, cui vapore servente aqua applicatur , fimi in locum adhibetur. Calor digeνens,est quo materia ditat venda digeri

tur ,- aut athanore, aut fimo perficitur.

Calor fortis, est quando igne auctiore dc intensiorites separantur. Calor arenae , Medius est inter cinerem, dc scobis ferri, & est quando vas materiam continens in catino arenario, arena circumdatam substantiam fixiorem, aquam cineres propellere nequibant, protrudit. Ubi advertendum arenam subtilem, non adeo violentum calorem praebere, quam grossum.

Calor βοbis , aut scoriae ferri superiore intensior, aperto vicinior est quando ex scobe,vel scoria serrixes propelluntur. CHor carbonum, est quando calor prunarum flagrantium materiam, vel vas proximum tangit. Hujus usus est in insusonibus,caementationibus, probatio nibus , calcinationibus ,& dis lutionibus. Calorflammarum, est quando adhibito conveniente alimento flammae materiam attingunt. Hic calor vo catur ignis vivus, quo reverberantur , & calcinantur omnium metallorum corpora , nec.non spiritu S tan

dem propelluntur. I Caser

58쪽

Calor vesicae δευis, est quo ex materia vescae apposita, applicato alembico substantia humida prolicitur. Calcinatio cογporum , est combustio , quae fit igne majori , vel est rerum coagulatarum in calcem solutio. Estque Caicinatio vel Corrosionis,uel Ignitionis. Calcinatio corrosione sicca est, quando corporibus calcinandis non humor, sed ejus in locum corrodentes materis siccs adiunguntur, quibus calcinantur. Estque caementum, & commixtio. Calcinatio corroseo ne vaparosa, est quando corpora metallica in tenues laminas redacta per acrem corro dentemque stimum calcinantur.

Aliquando corpora laminata super aquis sortibus, aliquando super aceto, vel recrementis unicarum prestarum suspenduntur ue aliquando presertim nobistiora metalla, plumbifusi , vel argenti vivi afflatu fragilia redduntur, Jc comminuuntur. aliquando alii modi adhibentur. V. G. Calybem, in croci a subtilem per vaporos In cororosionem redigere gestens, ita procedo. Primum pa-xo aquam sortem ex salis petrae & vitrioli ad albedinem calcinati partibus aequalibus, eamque in cucurbitam vitream sendo. Post in cucurbiis superiore pa te laminas chalybis suspendo, lutoq; vasis artificium obduco, ne spiritus aquae sortis ullo modo exhalare queant, ac viginti quatuor, horas in arena calida vaporare permitto. Deinde aperto vase laminas eximio, quibus crocus, vel pulvis subtilissimus adligret, quemlugopode detergo. Porro laminas iterum in dictovase suspendo, & modo superiore procedo, idque ta tisper donec nullus crocus ulterius a spiritibus extrahitur, aut in laminis reperitur, Sic plumbum super aceto suspensum calcinantur in cerusiam, sic cuprum super recrementis uvi carum. atque ita reliqua metalla vaporibus corroduntur. Calci-

59쪽

calta tu humida immersiva est, quando corpus liquori alicui immergitur, qui corrodat indeque calcinet:perficiturque amasgamatione aut precipitatione. Calcinatiore uerberii, est in Calcem solutio. Calcautem generali significatu est pulvis quilibet in partes impalpabiles comminutus , quem de alcool nuncupare consuevere. Itaque sub se comprehendit calcem proprie dictum, Alcool, quod est a levigatione

cinerem, S corrosionis atoma. Caicinon, per reverberium est duplex.

Calcinario specialiter dicta, & cinefactio. Calcinario 1pecialis, est qua principaliter dicta calciti combustione reverberante essicitur. Itaque a Grε- cis aptius apellari poterat τιτανῶσις quod τίτανον essi ciat, cujus species quaedam quam in extinctam seu vivam , e calcario lapide confectam nominant.In hac vel res solitaria calci natur,vel cum additamentis combustione penitus adiuvantibus , ut sunt sulphur nitru ira, et c. quae tunc adjicimus,cum valida admodum est indomitaque rei compages. Alioqui volutalia citris dissiparemur, quam a flamma vincerentur fixa. Sed spiraculum debetur nitrosis ut vas sit -- tum. Vide Castinatum majus & minus seq. Calor, est Liber, aut Impeditus. Liber qui proxime materiam, aut vas materia conistinens tangit. Hoc calore proliciuntur , quae contu macius liquorem emittunt, seu fiat ob siccitatem aue paucitatem, seu quod ob viscositatem & homogenie talem terreis partibus pertinacius adhaereat: & calcanationes susioni, di aliis operationibus inserviat. Calor impeditus , est quando ignis a Dateria vel vase, ne illud proxime tangat ab alio vase impeditur. Calor liber, est Carbonum vel flammarum. Impeditus est arenae vel scobis.

60쪽

minum corpora, qui ante praedestinatum vitae cui ri-Cuiu repentina morte quapiam extincti sunt Isti postmodum oberrare putantur super terram , lemurum instar, donec terminus praedestinatae vitae completus sit, ut quod vivere corporaliter debebant, spiritualiter adimpleant, si credere fas est, veraeque religioni christianae dissonum esse non comperiatur eX Scripturis sacris, unde pet edus lapis lydius, quo reprobatur omne quod ex auro non conflatum est evangelico Cacedonium tartarum , est materia peccans in corpore humano,ob separationem facultate segregativa factam, non succedente mox expulsiva. Cafa, dicitur pro camphora. Cabos, praeter omnium rerum congeriem. Theophrasto est aer, & pro Iliaste supradicto, vel Iliastro

sumitur. Et Chaos. Calcanthum, est vitriolum. Vide p. g. praecedent. Calcinatum majus, dicitur omne quod arte sp agyrica dulce factum est, quod ex propria sua natura D Oncrat, ut mercurii dulcedo, plumbi vel eius anima, salis di similium , quae celerrimae consolidationis existunt. Calcinatum minus, est omne quod a natura dulce est,& citissime curat, ut faccarum, manna, terenia bina

nostoch, & similia quaeque. Caliena, species est salis petrae. Calenuib, est indicium desiderii ad primum perpetuum, ut quum quidpiam in primam materiam redire cupit ex qua prodierat. Casilerie, sunt fungi flavi in plantis juniperinis.

Cata mercurii, est praecipitatus mercuitus. Ca, veneris, est viride aeris. Asattirni, est mimum.

Calx Iovis, est spiritus Jovis Calv