Physiologia medicinalis

21쪽

bis , qualiter substanticte, Per Varia artis adminicula obtentae, tum se habuerint , ubi sub ipso vitas individuae eXstiterunt influxu ; denique agnoscere debemuS , in determinatam huc

Ubi chomicam instituimus Corporis anima-1is analysin , vel elementaria obtinemus principia, vel substantiaS PIUS minus Compositas partes constituti VIS remotas et proximas , de quibus dicendum modo est. SEcΤ. 1. DE PARTIBUS CONSTITUΤΙVIS CORPORIS HUMANiBEMOTIS. g. 9 a. Principia o Iementaria. Duobus illis principiis, o Xy genio et i n- Ι ammabili, quaSVi S naturae Substantias et corpora omnia formari 3. 7. , chemia hodierna forme evicit, Si quidem OmniS materies, dummodo ars suppetat, in aeriS TeSOIVatur species, duplicem principiorum naturam exhibentesia Simili ration se se habent organica Corpora, quorum partes Penitus resolutae o Xygenium largiuntur et phlogisticum. His igitur principiis,

varia proportione combinatis, Varii formantur humores et partes solidae Corporum Phaenero-hiotorum, quod Plantae, Sola aqua pura nutritae g. 230 , et Plura alia reproductivae vitae

22쪽

tur potentiam csi. 8o, cumque ingenita germinibus organicis Vis Varia sit in diversis indivi duis g. 6ο.9 , imo disserat in variis ejUsdem organismi partihus g. 58.) ; suapte sequitur, Variam esse debere in Variis corporibus et Partibus energiam, qua sub Strintiae diversae in sua. rosolvantur principia, inque novas componan

tur substantias 9. 780. Intelligitur hinc , qua-

ro in vegetabilibus generatim carbonicum ' , et agoti cum in animalibus prae dominetur qUaro ita differat organicae materiae in variis Partibus mixtio, adeo, ut Oxygenium hic, et alibi inflammabile prae Valeat. Duobus his principiis proximae componuntur corporis animali S Parte S, quae Varia iterum proportione Combinatae, humores et solida, organa varia et systemata efficiunt. Polaria haec osse Principi re, adeoque nitractione maxima alinvicem ferri, loco modo citato irem diximus.

) Aliquae fungorum species e multis respectibus ad animalem accedunt naturam: mittunt Cadaverosam animalem mephitidem cum putrescunt; continent lympham, animali principio, quod sibrosum dicitur, similem; copiosum Iargiuntur, cum acido ari trico tractatae, aZOti- eum; eonducunt electricitatem Galvanicam perinde ut caro animalis: denique vertuntur in substantiam pin. guem aut adipoceraceam , ubi acidis sulphurico aut nitrico dilutis macerantur, quod ipsum cum carnibus animalium, ut nuper Parisienses detexerunt ebemici, accidere solet. Accedit dein, quod diu noctuque irrespira.hiles exhalent aeres. v. Humbo id a Vers. uber d. ger. Musis. u. NerU. I. P. III-

23쪽

Oxygen tu m. Adeo commune istud ost organicis corporibus principium , Ut nulli bi desideret Ur, nullumque existat, qUOd carere eo possit, unde elementum etiam constituit aquae et steris atmosphaerici, utpote substantiarum , per natUram UniVersam maXime dispersarum. Contractivis

Viribus isthoc abundare principium c3. 7.) jam

ostendimUS.

In vegetabilibus Oxygenium adesse , ct qua ostendit , atmosphaericus aer et acida , quae in iis continentur; recipiunt dein plantae, ut HUΜBOLDT ostendit', aerem ΟXygenium e X atmo SPhaera, sine quo Vegetare non possunt, et mittunt sub aqua, radiis solaribus e XPositae, eandem aeris S seciem , quod aquae de compositae, Ut INGENHOUSS ot SPALLANEANI ' θ doconi, adscribendum minime os t. Sub ipsa dein formentatione , qua Vegetabilia de Componuntur , O Xygenium carbonico Unitur et evolvitur sub forma aeris acidi carbonici. Simili rations doprincipii hujus praesentia in corporibus Inima

ni Us purus obtineri quidem non Potest, ejias principii vestigia pluribus prodit modis. Plurima enim acida libera adsunt, principium ist- hoc utique continentia: Urina sani hominis phos Phoriciam , hen Zoic Um aut Uricum continet, et abundat is humor in brutis acido carbonico, cum phosphoricum in Pilos et cornua abit; aci da vegetabilia, aceti cum et sacchari, in gelatina, in lacte et chylo inveniuntur; acidum Z Ο O

nicum BERTII OLETI cf. 33. n. 9. nil esse aliud

24쪽

nisi acolicum , animalibus particulis nuptUm, FoURcROY os tondit ab . Exhalat acidum Carbonicum e pulmonibus, et continet acida ipsa etiam fibros a SangUinis pars. Generatim autem minor acidorum copia animalibUS inest quam vegetα-hilibus corporibus , estque animalis natura a Ci-clis hactenus opposita, ut ea neutrα reddere Potius soleat b . Produnt quid om ot musculi oxygenii praesentiam , siquid om Autenriethio teste carnes recens mactati animalis Succo S Coeruleos V egetabilium rufo tingant colore, et lac coagulari faciant; experim Θntis dein, quae Jos. BERZELIUS instituit co , innotuit nobis , acidum aliquod inesse musculis , combustibile , malico aUt ga- Iactico simile. Nostra tamen Opinione Phlogisticum in 1fibra irritabili , ot oxygenium in ner-VOSO PraeValere videntur systemate. Et nimfabrosum principium, ut mo X dicemus, aZotico abundat, et tendit medullaris nervorum substantia plurimum in fermentationem acidam, quod aliorum et propria didicimus exportentia do. Oxygenio scatentes, idque facile dimitto n-les materiae, Vire A musculares Plurimum ex Citant, et ponunt contrarium in nervis esse tum, cum alcalia et inflammati ilia amica sint nervis , inimica musculis eb. Ideo etiam arteri os Us sanguis musculis est necessarius, ut quisse e X-

pansivas principii phlogistici limitet viros; ner Vi Pr steterea , musculis oppositi, potentissimi sunt irritabilitatis Excitatores csi. Acida,

quae musculorum resolvunt textum , medullarem indurant substantiam, quod quidem alco hol vini ex eo etiam praestat, Si quidem aquam, qua album en solutum antea fuit , subducat. Contrarium faciunt phlogistica, alcalia caustica

25쪽

SEcae. I. DE PARTIBUS REMOTIS. νet olea pinguia, quae medullam facilius solvuntqu&m carnes. Quia denique contraria non nisi in se agunt principia, ut stimulorum etiam o-5tendit natura f. 69.) , cum magna statui PO est probabilitate, Phlogistica in musculis et Oxygenium in nervis praevalere, quod quidem po-Iorum electricorum e 1fectus Uborius dilucidabit. Ceterum monere superfluum haud erit, nulli bimanifestam in organico Corpore Vigere Chemi

eam polaritatem, quod Vitulis processus , qui Cum Perpetua jungitur organisationis vicissitudine et materiae permutatione 3g. 59. 78-b ,

omni Praecavet tempore. Utrumque igitur Qementaro principium toti organismo et singulao ejua parti necessarium Ost; ipsum tamen OXF- genium humano corpori et quibusvis perfectio-xibus organismis tantos ore est necessarium, Ut ne momento quidem Carere possint eo Principio. Longe maior o Xygenii Pars Corpori tiUmano Per aerem atmosphaericum , qui DUI moni-hus adspiratur, Perque cutem inhalatur, AUDficitur ; nec contemnenda est principii istius . urentitas, qUae cum aqua, CumqUe Cibo et Potu animali suppeditatur organismo. ) Al. ah HUMBOLDΤ : Flora Friburgensis. 1793. 4.

e) Relativa laaec esse, ex iis, quae de vicissitudine organis,tionis β. 59.), deque incitamentorum effectu di- Timus . I-73. , satis apparet, unde determinari stimulorum Virtua ex Oola ratione chemica haud potest.

26쪽

Principium Oxydabile seu materia inflammabilis, basin constituit, cum qua Oxygenium Varia Proportione nuptum , diversas efficit suh- Atantias. Cum eXpansiva vis in phlogistico dominetur cf. 7. , et polaritatem contrariam

cum Oxygenio habeat, materiarum expansio et adfinitas ad Oxygenium eo magis incres Cunt ,

quo plus de principio inflammabili continent.

D ecisa quidem inter naturae scrutatores nee dum est lis , utrum hydrogenium , Carbonicum et a ZΟ-ii cum distincta sint elementa, an Vero SP e CieStantum ejusdem Phlogistici, cum varia OXygenii portione nupti. Nobis quid sem BUBDACHII et S TU TZ11 opinio, etsi plura objiciantur , nec isSaoxperimentalis clientia evidenter demonstrare eam hucdum potuerit φὰ , maximam habere videtur VorisimilitUdinem. Etenim natura, quae omnem in so continet perfectionem , paucis

omnino eget Viribus et principiis , quibus omnia formet corpora et plurimam Phaenomenorum prodat Varietatem s3. 54.). Videmus dein, memorata Principia tria ad Oxygenium habere attractionem , Unde naturam huic oppositam simul Produnt; quia vero duplicem tantum in natura agno6cimus vim , attractivam quippe et rePUI-sivam s*. 4.3 , et omnes efficientiae ad eum reduci possint virium dualismum, nulla SVPereSSO videtur CauSa , cur PlUra statuamus Principia Chemica quam duo , oxygonium et inflammabile 3. 9 2. . Verum quidem est, quod memoratae Phlogistici species diversas exhibeant qualitates, quod e materiis diversis ut tales plurimum obtineantur, quodque dissuere eas in constitutivas partes nondum licuerit: at inde minime sequi-

27쪽

SEcΤ. I. DE PARTILUS REΜOTIS. 9tur hydrogonium, carbonicum et aZoticum olementaria esse, Singulum principium constituere sui generis , atque tripolarem ista habere erga Oxygonium relationem ' ). Innumeras enim noscimUS nriturae res, quae totidem ferme hahent qualitates, non tamen ideo credimUs, intima sua penitus differre natura, et scimus hodie, quae olim pro elementaribus habebantur sub Stantiis, in diversas resolvere materias aquam, aerem, adam notem et C. . Ρrodire quidem videmus hasce substantias e diversis materiis , quemadmodum aqua non de composita sub multis operationiti Us chemicis prolicitur ; non tamen AC imus , an hydrogenius et a Zoticus aer omni destituantur o Xygenio , et ipsum gas Carbonicum,

acidulum semper, isti Us principii praesentiam

manifeste Prodit, nec noscimus huc dum Carbonicum Purum,

Ad haoc dum ro noctimus, hydrogenium , carbonicum et a Zoticum pro inflammabili eodem , quod Vario tantum Oxydationis dissor gradu , habere possumus a) , et firmatur opinio haec observationibus sequentibus : 1 resolvitur aqua ferro, Z in eo et carbone candentibus in hydrogenium et o Xygenium ; a Zoticum Vero largitur , alumina, CUPro, plumbo, Stanno et argento tractata; et) generatur constanter aliquid recidi nitrici , ubi aqua e combinatione o Xygenii cum hydrogenio e XoritUr ; 39 videtUr aqua essentialem constitUere acidi nitrici partem, siquidem id acidum nec in statu solido , ne C in

aeriformi occurrat, ipsum quo nitrum crystalli sationis aquam, donoc de romponatur, non dimittat; do lucet phosphorus in a Zotico aere bo ;nubes et pluviae subito nascuntur in atmosphae- Tico uere , et continet aqua pluvialis aliquid

aemPer de acido nitrico, quod indicare Videtur ,

28쪽

aquam generari quoque Posse e X a ZOtico et o Xygenio b) ; generatur, Ut PABROT e XPertUs est , aqua e combinato etiam Carbonico Cum ΟXΥgenio ; donique sibi Successisse adserit AUST1NUS, Carbonicum de componere in hydrogenium et OSFgenium C). ) C. SPRENGEL Inst. Phys. I. P. I 55.

) Med. chir. Zeitiing. Salgb. I 8io. III. P. 327. a) Maxime certo interesset, opinionem lianc experieriistia genuina ad veritatis provoliere dignitatem, quo naturae scientia plurimum illustraro tur ; multo plus certo prodest, SubStantias notas ΡenitiuS indagar , quam novas invenire, atque elementorum ita dictorum indies au

AZOti Cumis Continent vegetabilia in vasis aereis atm Osphaericum aerem , adeoque aZOti Cum Cum OXygenio nuptum; in iis autem Plantis, qUae ammoniam gignUnt , a Zoticum cum hydrogenio junctum est, et Videtur in iis, qVae cadavero-5um Spargunt odorem, principium idem cum hydrogenio dominari. Fumariae vesicariae legumina Vero aere nitro So, ut SUCRO W comperit ), repleta videntur. Transit quoque nitro genium in vegetabilia ex ipsa soli humo b. Partes animales solidae et fluidae a Zolico abundant, unde em Pyreumaticum ambu-5tae spirant odorem. Evolvitur hoc Principium

29쪽

SEcΤ. I. DE PARTIBUS REMOTIS. Iae substantiis animalibus putrescenti BUS , quae alcatinum et graVem Spargunt odorem , e X cepta colla, in nulla Vegetabili materie advertendum. Carnes et tili mores animales, Cum acido nitrico

tractatae, largam dimittunt nitro genii quantilatem ; urina PutrescenS ammoniam Spargit, et advertitur ammoniacalis odor in recenti etiam Iotio apud hominos calculo Vesicae laboranteS. Abundat generatim in regno animali agoti cumck. 92. , nec aliter substantiae vegetabiles animalem induere possunt naturam, quam au Cto principio isto. Sufficitur animali corpori agoti cum per Cib Um et potum , Perque aerem PulmOnibias tid spiratum et cute ab Sorptum. Cum autem VideamUs, animalia plurima meris Vescive getabilibus, imo Et homines solis saepe tiΟ-raeis fructibus et plantis , quae nullum aZotici continent vestigium, nutriri sciamus; nullum superesse videtur dubium, aZoti Cum Per Organicum Pro Ce S sum Posse gigni, quod quidem in- tolligere tanto facilius POSSU mus , ubi id principium pro modo duntaxat habuerimus Phlogi

Gravior est a Zoti CVS quam atmosphaericus cier , nec reSpirabili S Per Se , nec flammam alens; magnam fovet erga o Xygenium attractionem ς

cum partibus duabus o Xygenii iunctus acidum constituit nitricum, in quo istud multum prae- dominatur. Praevalent itaque e XPan Sivae Vires in nitro genio , qUae tamen limitatae magis Sunt quam in hydrogenio , unde cum GIAT ANNERO aliqui credebant chemici, agoti cum aerem e hy-c rogenio et o Xygenio, alia tamen proportiquam in aqua se habent, unitis ConStare. ) G. A. SUCHOW'S Ansangsgrunde d. Plarsili u. Chemio II. P. 547-

30쪽

f. 96.

Carboni Cum .

Oh nimiam, quam principium isthoe erga

oxygenium fovet attractionem, Purum sisti non potest, et constituit cum 2 ἔ hujus parte aerem acidum carbonicum, qUi diminuta Perfrigus eXPan Siva vi, cum aqua jungitur , iterumque eam deserit, ubi calore augetur e X Pan Sio. Ubi Oxygenium augetur in carbonico , hydrogenium attrahit, ut in crerbone Oxydato Videmus. Acidum carboniciam aeriforme flammam non a- Iit, nec adspirari sine vitae periculo potest; ipse tamen Carbo , qui maxima parte hoc Constituitur principio, inflammabilis est. Μ odium tenet locum carbonicum inter reliquas inflammabiles substantias , Videtur minius Continere de OXygenio quam aZoticum , atque Plus multo

quam hydrogenium. Carbonicum in vegetabilibus abundare g. 92.)iam diximus : etenim sub fermentatione copiosum evolvitur , et remanens post comhustionem carbo Iargissimam ejus continet quantitatem ; nec Vegetare possunt Plantae, ubi aere circumdantur, omni

carbonico privato ). Idem principium in animalin dest carbone , in oleo , in vapore Culaneo et I UI- monum , in gelatina , in muco ; ab Undat eo sanguis, Venosus Praeprimis ; copiosum dein i nosthili, pigmento nigro, et quibusvis solidis parti- L . Quia tamen minor animalibus substantiis inest carbonici quantitas ac vegetabilibus , Cumque id principium salibus phosphoricis et ferro