장음표시 사용
611쪽
praeter haere, aut his similia in paroxysmo exhibenda, conveniunt etiam sternutatoria, Uellicationes, Fomentationes, Ligaturae; et Enemata acriora subinde in)ecta , multum prosunt: sicut et Phlebotomia si adsit Plae hora . )Pudendo admoveantur Moschus , Libethum , Balsama Apolectica, et similia: Umbilico autem Emplastra, et Unguenta confecta ex Galbano, Ammoniaco, Tacama hac. Balsam. Peruv. Ol. Rutae, Succinini, Myrrh. Lavendul. additis Castor. Ass. Foetid. Ol. vel Magister . Iovis. Extra Paroxismum, quae hactenus memorata sunt excepto Laudatio Optato, primum tenent locum. Conveniunt etiam Alterativa , additis Athalibus fixis, ut ocul. Cancror. Corall. Beroard. Minerat. Begoard. Jovi l. Cinnabar. Nati V. ut et omnia Antis pasmodica , et Uterina: nec non Cathartica, modo rite intercalata sue rint, Exempl. grat.
R Pulv. Comitiss. Narvdic. Spec. Dianth. ana sol. Succin. gutt. iij. Sal. CC. gr. V. Mi Sce. Pilui. Foetid. i. Sal. Cran. Human. gr. vj. Μisce, f. Piluta: pro unica Dosi . Haec, et his similia, saepius repeti debent; vel, si placeat, potiones feri possunt ex Purgati vis, et Hysteri ci S una com mixtis. Carminativa , et Aromatica , Cmnibus quibuscumque remediis in hoc affectu adhiberi solitis )ure
merito ad JUng tantur. Diaphoretica etiam bono cum successu exhibentur: Omnes e Vac Uationes naturales statum naturalem observent: et Passiones animi, modum excedentes , sedulo coerceantur Ira enim, Moeror , Terror, etc. Paroxysmum saeptu Sinducunt.
i. I 'Issicilis partus , est dolorosa , et dissicilis foetus expulsio , adeo ut et Μatris , et Insantis vij ta in periculo Uersetur. a. Dolor satis istensus, numquam non partum com
612쪽
mitatur; sed si labores diutius, quam 24. laoras persistant;
et tormina rarius adveniant, Vel si in Lumbos sursum; non autem in uterum deorsum, terminaVerint, iure, meritoque Partus dissicilis nuncia patur. Causa, varia est pro Vario matris statu, prout vel
cum morbo aliquo luctatur, Vel debilis, et tenella existit vel meticulosa, et laboribus puerperii resistens, et obnitens. Pro ut meatus, vel angustantur, vel affectu aliquo laborant; vel si scelus maior fuerit solito , vel si incommode locatus fuerit, Vel si sunt umbilicati intricatus, vel si aegrotus, debilis, aut mortuus exstiterit, vel si adsit foetuum pluralitas , etc. . Si meatus nimium angusti fuerint, periculum in cste
sed respiratio difficilis, sudores frigidi, teipothymiae, delirium , convulsiones , lethargia , et similis sarinae sympto mata omnia, infausta, et lethalia pr. aedicunt. Sternutatio bonum est omen: et si mater erecto sit animo, et vires εuppetant, maKima affulget Spes
Cura. Omnia impedimenta quantum fieri potest sedulo amovenda veniunt. Umbilicus, lumbi, et meatus interiores in uugantur Unguento Althaeae, oleo Lilior. Ro-sar. Si alvus non respondeat, insiciantur, Enemata, adjunctis uterinis; Si foetus in Os P ubis recumbat, vel si
modo praepostero egredi conetur, retrudendus est in uterum, et in formam legitimam reducendus. Si viae interiores nimium angustae fuerint, opus est manu Chirurgi.
Interea autem et mater, et foetus corroborentur ex usu
Cardiacorum, quibus Emenagoga haud male adduntur. Exempl. gr. u. Sal. Volat. Oleos. S Ol. Cinnamom. Aurant. a gutt. x Misce. Dosis gutt. XX. in vino Canariensi, vel simili vehiculo. Vel.
vi. Ol. Cinnamom. gut. i)i. Misce , f. Pulvis assumendus in Aq. Bryon. Conap. et Aq. Μeliss. Una commiX S. Inter Analeptica, Crocus, Cinnamom. et eorum I Inctura, Extracta , vel olea , Atherm. Cons. de Hyacinth. et similia , conferunt haec enim , non solum matris Vire S
613쪽
yefocillant, et corroborant, sed et ejusdem Nisuq promovent. Praeter hactenus praescripta, addi possent haec et Haemagoga, et Fel Corvi , Harpat. Anguil. Testicul. Equin . Castor. , omnia Salia Volatilia, et Spiritus Secundin. Human. Sal. Viperar. C. C. Fuligin. Urin etc. Rad. Aristoloch. Bryon. Lilior. Albor. Irid. Folia Matri car. Artenas. Sabin. Rut. Cum. Galba n. Myrrh. Amoniac. Pro vehiculis adhibeantur Aq. Cinnamom. Aq. Bryon. Comp. Aq. Ρuleg. Artemis. Angelic. Meliss. Vinum Canari ense, Album, & Rhenanum , et similia;
si foetus sit mortutis,& Vires perimittant , addi possunt purgantia: Ut, Colocynth. Hellebor. Nig. In cassum foret exempla proponere , quandoquidem satis, superque trita sint. Eadem etiam media conducunt ad secundinam retentam expellendam: Sternutatio hoc in casu bene aia dit. Inlochiorum suppressione, Carminativa , Aromatica , et Salia Volatilia Oleosa , ut et omnia Emenagoga , iunctis
Cardiacis primas obtinent; et, si febris augeatur , Absorbentia , et Balsamica Alexi pharmaca , exhibenda sunt . Sed in fluxu lochiorum immodico, eadem plane methodo insistendum est , quam in nimio mensium profluxu hactenus proposuimus, Vel . Rad. Tormentili. Puloer. S. ij. Laudan. Opiat. gr. iv, Syrup. e succo plantag. q. f. Electuarium . Externe lumbis applicetur tritum, et vulgare illud Cataplasma, ex Fuligine, et Aceto Uini confestum.
In Torminibus a partu, cura causam respicit; et si partes ulceratae in causa fuerint, Vulneraria requiruntur. Silochia acria, et se rosa, Adstringentia, , et Optata. Silochia stippressa, externis applicationibus promo Penda Veri unt . Exempl. gr.
Anis. S d. Misce. Hac mixtura fomentetur tota abdo minis regi O . Etiam in febre Lactea , quae circiter tres, aut quatuor dies a partu in Vadere solet , quando nempe vasa lactea obstruuntur, et Mamillae intumescunt conducit etiana G et fomen
614쪽
Iomentare Mammas hac eadem. mixtura; cui, si adda; Salia Volatilia Urinosa , eo efficacior evadet. Ut Febris ipsa abigatur , causa: Ρroeatarcticae removeantur , et Diaphoretica exhibeantur. Nota bene; in omnibus hisce casibus supra nomina tis , Purgatio nunquam admittenda est , puta primis se X , vel octa diebus a partu
Uandoquidem omnium pene Morborum Humano Corpori varie officientium Historiam , et Curam emensi simus: re liquum est, ut de Lust Uenerea fami
geratio illo affectu , ) pauciata subiungamus , quo fasto ,
libellum hunc ad extremam metam perducemUS. Non est, quod Lectori taedium moveamus in morbi hujus primo ortu , origine , nominibus variis , Speciebus Multifariis, ab ovo recensendis. Nobis enim nec lubet, nec vacat diffusa illa veterum scripta , ad Genealogiam ejusdem expli scandam , evolvere , quorum molliter oSSa Jacent Cui animus est hare addiscere , satis prostat Authorum di Nos brevitati studemus, et limites propositos neutiquam transgredi decrevimus. Quod ad institutum nostrum facit, nos Gonorrhoeam, et confismatam Luem Veneream brevia ter delineahimus. I. Lues Venerea est fermentum Venenatum, et dispositio prava, orta a contactu Venereo, Uapores malignos , et natasmata virulenta producente ; quat semel intro recepta, Substantias liquidas, alias bonas, et laudabiles , quibus commiscentur, corrumpunt, Vitiant , et inquinant e unde sun Shionibus naturalibus impedimento sunt, et continui solutionem confestim producunt;
partes Vellicant, et dolore assiciunt, adeo ut Ulcera
615쪽
Iorpi omnia quaecumque symptomata huic morbo peculiaris
exinde oriantur. Gonorrhica dignoscitur ex dolore acri Urente , inter metendum, pene ardente, et tumore affecto , cum
dolore intenso; venit enim, quod spatio paucorum die rum forsitan horarum ) vapores virulenti, vitiati, et in qu nati fermentum quoddam depradatum in pene exi stens , et Salia fermenti maxime & aculeata , pene trantia, Virulentiae suae acris effurentis ulcus quoddam mi nutum , immo et Ulcera , in Urethra producunt , spongio sana ejus partem penetrantia; unde dolor vellicans, et pruritus quidam per integram Urethram, Perineum sentitur: unde etiam subsequitur in voluntaria penis erectio , semen etiam a Vesiculis seminalibus sua acrimonia eici-hant. Haec autem Salia, ignita, acria, et Vellicantia, et Miasmata illa virulenta, semini commixta, Ulcera, seu Pustulas illas producunt; vehementer etiam stimulant, et ex innata sibi contrarietate sunctionibus animali hus virulentam Gonorrhaeam producunt; unde sequitur totius corporis hebetudo, dolor in Tibiit, et Brachiis, liquor e pene extillat , prinas uiscidior , pOStea flaVUS, ptir talentus, et Virescens, quae materia pUru' lenta, mUCosa, et ulcerosa paucis solummodo diebus neglecta partes Uirgae membranosas, et alias adiacentes perVadit, et ulcera varii 'eneris Virulenta gignit, qtiae prostrataς , et Vesiculas seminales in consensum trahunt et nisi mature, et cum iudicio tractent Ur, Spatio paucarum hel, domadum integrum corpus inficient , et hoc paddo morbus in Luem confirmatam degenerat ;in qua adsunt Dolor Lumborum, et Dorsi , Femorum stupor, et frigus, dolores Vagi integrum corpus perer rantes, cutis maculis coeruleis, rubris, flavisque de i indata , malignitas partes principales, Hepar , Lienem , etc. in Vaden d facultatem nutritivam depravat , sangUi nem generat pravum, et particulis adustis redundan
tem, unde ignitus, quasi ) salitus, et vellicans
evadit Temperamentum , et externa cutis superficies in alti irem, et obfuscum dolorem prae se fert, ,
616쪽
Porriginei, et Ulcera scabiosa comparent in capite facie , faucibus, Palato, et naso, os cibrosum . et cristan Calli carie absumens s Dolores Capitis inveterati, Dolores nocturni vehementes, praecipue dum calido in lecto decumbunt in erutibus, carpis, et humeris , Articulorum. etiam dolores, tubera perdura in Cranio, Brachiis, et ossibus Tibiarum, tumores duri scirrhosi; callos itates, ipsa ossa prae carie in excrescentias attolluntur. Causa. Inter Authores multum, disceptatur, in causa sordidi hujus affect his assignanda; dum enim in varias eunt sententias, quidam in unius, quidam in alterius verba iurant . Nostram opinionem sine fuco proponemus. Credimus, Sane multos esse essectus naturales , et mala materialia, quorUm causa manifesta nemini innotescit, quo etiam sensu dici meus, causam hujus, ipsius morbi adeo in occulto latere, ut positive eamdem designare penes nos non sit, coniecturam tamen facimus, causam huius morbi esse. inquinamentum quoddam depravatum , ortum a putrefactione variorum , et forsan discrepantium seminum injectorum in matricem impuram , et des CC datam copulatione nimium crebra , et inopportuna , unde fermentum quoddam venenatum semini intro- recςpto insinuatur . Confirmatur haec hypothesis exec , quod Philosophi, et Medici accuratisς imi agno
scunt, nullam fieri mutationem notabilem in corporibus naturalibus, quae fermentationi suam originem non debeat cimo et ad oculum demonstrare possumus, eX fermentatio- Re seminum humanorum , mi asmata illa Virulenta , particulas illas subtiles tanta vi inficiendi ptarditas, et salia illa maligna, et colli quativa , solam esse causam luis Venereae, Ut omnium symptomatum, quae eandem comitantur. q. Prognostica. Judicium non ferendum est de statu,
Vel periculo, in quo aeger versatur, nisi ex diligenti
observatione naturae morbi, an nempe recens, et particu larem ullam partem solummodo possideat; an vero magiSinVeterata, , et consequenter magis universalis fuerit. Dum salia haec Venerea , et venenata externam solummo do
617쪽
I OS superficiem occupent, nec interiorem progreSSUm fecerint, quam mera adlazesione vel pudendis maris, a Ut foema inae ,
vel mammis nutricum , Vel palato, et ori infantum, haec enim loca veneni hu)us communicationi maxime obnoxia sunt ) facile curantur, ope medicaminum balsamicorum , quibus inest vis obtundendi a ciem salium , quae in ulςeribuς hospitantur, unde
minuS penetrantia redduntur , et eorUmdem motui progressivo obex ponitur. Haec enim salia corrosi-va nisi corrigantur ) rumpunt, et dilacerant pelliculas, et fibras tenuiores glandis, praephitii, et u rethrae , Unde excoriationes, et ulcera , quae si grassari illis fas sit ) varias sibi assumunt formas: quandoque urethram , quandoqtie prostratas Occia pant et corrodunt unde carnositas , et Fiςtulae incurabiles
has partes invadunt , et hoc pacto salia illa corrosi va ab exterioribus ad intimiores corporis partes viam sibi parant. quandoque etiam ex medicorum praxi iniqua illuc accersuntur ) angusta enim arterarium , tet Uenarum, Ut et glandular una quibus hae partes obsessae sunt orificia penetrant , et fibras etiam
membranOSas , et nerVOsas per Vadentes , particulis suis dis proportionatis succos depravant, et Spiritus in confusionem adigunt , qui ex deleterla, quam acquisiverunt, qualitate, ebullitionem in sanguine cient, unde a balsamica sua natura desciscit, et particulis adustis, et esteris refertur, quae sanguinis eutoniam , et propriam culti Scumque succi nutritii crasin penitus eVertunt . Latex etiam,
seu liquor serosus depravatur ejus enim diathesis , bona , Vel mala, Vel a sanguinis textura dependet ) qui,
cum in fermentationem Vehementem , Ope Venena tartim harum particul8rum in Sanguine gra santium , evectus fuerit, impuritates, et SordeS Venereae , eX naturae benevo-
volentia , i. et facultatis expultricis nisu, in girandulas, inguinis praecipitantur, tibi tumores, Seu bubones comparent : qui omnibus mediis ad suppurationem promovendi sunt: maximo enim labore ad suppurationemrovocant Ur,
prae duritia sua, & mole ma na ) quod, si rite peragi Ur,
618쪽
ro materia illa Venenata radicitus expulsa fuerit, criss Vicem fortassis supplebit notandum attamen , periculum esse in diuturniore ichoris fluxu , ne tiscus fistulosum eva dat . Si tamen bubo repercussus redeat , nec suppurationem admittat, certissima est luis confirmatae prodromus. Particulae hae deleteriae , et Venena ae , qtiae ex penetratione sua sanguini, et lymphae semetipsas commiscueruot, non semper hunc in modum praecipitantur, sed saepissime
serum, in Vasi S lymphaticis, & aliis corporis peripheriam ,
et superficiem eXternam petens, ima comitantur; ubi membranam carnosam , et clitem pevadunt, mediante rorido
illo madore , qui iugiter illic appellit , unde ulcera in superficie corporis creantur, sordidum, sordidum, et saniosum ichorem iugiter e Vomentia ; et mador , seu Sudor , qui per cutis poros evacuatur, intenssismo foetore imprae, gnatur, accerrime Sapit, calore quandoque flavo , quandoque viridi praeditus, et nonnu quam ipsa lintea corpori inςtrata corrodit. Si particulae hae sali alicni fixo intricatae fuerint magis torpidam induunt naturam , nec in corporis superficie usque adeo impigre opus suum hostile perficiunt, sed culaneas eruptiones producunt, quales sunt Penulae , Carunculae perdurae , . Ulcerosae , & Crustaceae, in apice nigris maculis interspresae, huiusmodi signa Luem confirmatam , et qtiam maxime exaltatam indicant. Bubo , ad interiora retro pedem ferens , terminatur in dolores nu-cfurnos saevissimos , et capitis dolores tantiantes, et atrocissimos ; exinde etiam caries ossium , Tubera , Ulcera
Palati , Putrefactio Nasi ; et aliarum parti Um SO-lidarum ; quorum omnium cura difficultatis plena est . Si serositates hae Venenatae , & Deleteriae, ex Principii Uitalis vigore , & activitate , a sanguine separentur , & ex acuta , ptingenii , &penetrantissima sua qualitate, tunicas Vasortim permeent,& ner Vos, Sc n embranas Vel licent, dolores vagabundos vehemetissimos, contractiones, contortiones,&c. prodUCUΠt& , nisi mediante Pryli asino , eliminari , & ex athlari nequeunt. Si maligniatas haec, vel per adhaesionem, Vel pe- alium quem libri casum , in partes musculares; vel Peri Osteum aliqυod incidat, ' i , t m pedem figat, miris cru-
619쪽
hiatibus miser aegrotus dlancinatur ; subtiles enim deleteriar hae particular indesinenti sua tensione , & vellicatione Cartilagines exsiccant, & absumunt ; ossium etiam substantiam pervadunt, L cariem, & putredinem, non nisi mediante expoliatione curabilem , inducunt. Symplomata haec si diutius permaneant ) Convulsiones, ut & totius Machinae interitum parant. Defenda sunt haec Prognosti ca Morbi in pejus ruentis, quae etiam ulterius yariari pos-
stant, pro temperamento, Se v, aetate, Viribus , negotio,
D statu aegri . . Cura . Maxima cautela & 3udicium adhibenda sunt in affectu hoc curando . Maxima etiam peritia & animi praesentia requiritur, in Variis huin s murbi speciebus, RSymplomatis comparentibus, rite dignoscendis & distinguendis . Nullae enim Regulae generales & absolutie institui possent, quae omnibus quibuscumque & egroti & moriabi postulatis responderent , sed quo ad particularem appli-cntionem pro maturo 3c subacto Medici )ndicio Variandae forent. Gura Gonor, irae initium sumat a Diu reticis congruis, Pti sani periti vis & ut inflammationibus, occurratur, &succurratur. Emulsiones frigidae , Emollientia, Anodyna ,& Discutientia Cataplasmata applicentur; si adsint tumo res, Detergentia, & Balsamica suas etiam Vices obtinent. Pro potu ordinario , Ptisana sequens Aperitiva con
min. Anis. Foenicul. ana j. Hordei Μan. iv. Aq.l ontan. lib. xxx. f. Ptisana, singulis lib. ij. vel mensuris , quas nos quari ) nominamus, adde, Syria p. Rad. . Aper. S j. Ol Sulph. pet Campan. qui. XX. Vel hujus vicem suppleat Sal. Prundit. S ij. vel Crystall. Μ inerat
Omnia Diu retica Deter enuia pra cipue adhibenda sunt . Sed de Ptisana hac ultimo praescripta bibat aeger pro potu ordinario , ire tae copiose per tres, aut qUatuor dies, ad impuritates Venereas abluenda , & salia venenata in ducti buρ urinariis stabulantia diluenda. Si aeger temperamenti
620쪽
sit calidi, Einuisiones e Semin. frigidis, cum Sero paratae , intercalandae flarent. Uel.
V Aq. Hordei lib. ij. Aq. Cichor. Primul. Veris , ana lib. g. Seri L ctis lib. i. Syr. Citr. S iv. f. Apore
nia, Vel, vice Syrup. Citr. adhibeatur succus Limob. n. Z. cum Diascordii ij. Conducit, leviter aegrum purgare: nihilominus purgati-Vum tale sit, ut naturam ad virulentam, & impuram illam materiam per alVUm eXterminandam provocet periculum enim est in mora, ne intimitas penetret.
V Decos . Prunor. 5 viij. Cremor. Tartar. S i. Fol. Senn. s ij. Sem. Anis. Foenicul. ana S Infunde per
noctem unam ; colaturae adde Elix, Proprietat gut. xx. De tur pro una Dosi. Vel. Decoct. Senn. Gereon. S Cass. recenter. ExtraELS i. Cremor. Tartar. S 1. Ol. Sassasse commixto Saccharo resinato ) gut. vi. pro una Dosi . Uel. V BeZoard. Minerat. gr. xv. Conlect. Hamech. SSal. Vol. Viper. Succin. ana gut. i V. pro Una dosi . Cathartica autem adhibenda sunt pro aegroti neceSSi tate, & Medici prudentis iudicio.
Enemata Refrigerantia, & Anod na frequenter in)iciantur, si modo metuatur febris, vel inflammatio. Si Ptisana Aperitiva prae quantitate offendat stomacho, vel ibidem Stagnet, sumat Subinde gr. X. xv. vel xx. Uolat. Viperar. vel Lumbricor. Terrestr. C. C. Succin vel Salis Armo niac. in haustu vini Rhenani, vel albi . Lavamenta, & injectiones increbro sunt uSu, pOStquam Omnia munda , & repurgata fuerint quae ingrediantur Refrigerantia, Anodyna, ut & Detergentia, & Balsami ca. InJectiones fiant ex Styptico-Balsamicis, quae salium penetrantium aciem obtundere valent, ut & ulcera mUΠ-dificare , & exsiccare, & Balsamica etiam qualitate pelli-ςularum, & partium fibrosarum excoriationes obducere,& Sanare pollent. Caveas tamen , ne violentis Adstrigentibus, aut Corrosi vis utaris diros etiam producunt effectus.
Sub initium morbi , injectio conficiatur ex Lacte tepi do, quod Syringa tenuiore iniiciatur ; sed leni, & conjStanti