Melethemata inauguralia

301쪽

COLLEGAE

VICTORIO PICO

M. D.

IOSEPH ANTONIUS DARDANA

S. P. D,

I. Duo, Sodalis amicissime, quaereba

in tua epistola, quam admodum Rev. P. Bo mihi nuperrime communicavit. Primo nempe quaenam fuerit specifica Fungorum Species, qua plureS elapSO vere exeunte in hac Urbe graviter affecti aegrotarunt; Secundo quaenam ab illorum eSu oppreSSerint Sym

plomata.

II. Hisce libentissime quidem, sed brevibus satisfacturo, mihi praeSto eSSet reSponsum. Nam 1.'; binae fuerunt Fungorum Species , quibus Omnes, quas noverim, familias tunc male plecti observavimus:

302쪽

aa) Altera nempe ea est, quae in pratis plerumque Succrescit, bulbo haud admodum Crasso, Sed CarnoSO, petiolo haud longiore, pleno, pileo orbiculari, post evolutionem sere complanato, membrana albida COOper to, subtus lamellato; lamellis primum at bidis, dein rufis, tandem nigri S, fatiscentibus; velo, S annulo perSistente membra naceis , albis . Haec CSt, uno Verbo, Spe

cies , quam dicunt Itali Pra uolo , atque

apud nos vulgus Plareul corrupto nomine Vocat; quaeque a Cl. CAROLO ALLIo Nio Ostro, aeternum colendo Praeceptore, in pereleganti, atque in ordinem digestissima Flora Pedemontana n.' 2718. Agaricus Campestris nominatur

s tum uid ri poterit esculentam Fungorum speciem vulgo innocuam tantorum malorum , O etiam mortis, causam for se. S.d qui considerat quae Nos de innocua Fungorum natura in ueneno tam facile mutiabili ex multiplici causarum conspiratione adduximus, quaeque Cl. S. V Π. I. adjicit, phoenomeni rationem intelliget; quod etiam confirmatum m gna ctim Poluptate legimus in hximio iam citato Cl. BOIUTES spere pag. IJ J. cuiuS haec sunt maxime memorabilia verba Los hongos, y

303쪽

bb) Altera est Boletorum species notiS- Sima , prae ceteri S maxime e Sculenta, quae

S lS numerosas familias son innocentes por si , y solo p racilente se hacen venenosos: ello es , por et terreno, porta Iluvia , por Ios utentos. y por depositar en ellos ius hue, os y veneno algunos insedlos. Pueden ser sanos en ima parte, y nocivos en otra, sin que nadie pueda dis inguir su verdadero est ado por la vista , por et gusto , ni por et olfato; ni los mismos cocineros que est an he hosa manejarios , los pia ederi disere liciar. Millares de personas comen hongos sin que les hagan novedad; y oti osmueron de ello. Yo he villo mori r de haberios comido familias enteras; y esto destruye la opinion comun de que iacen mal por la disposition en que cogen et esto mago :puos diversas personas de diserentes edades, seXos, y tem peramentos no pueden tener en et anismo punio y est ado sus

Hay insin id ad de plantas venenosas por sa naturalega , como et Solanum, ei Ihoscianius o veleno, & Aconito & que se pueden confundi r en las ens ladas por ignoransadet que las coge . Quando alguno tenga la disgracia de comer Hon ς venenosos, o alguna de Ias hiervas nocivas

tes, caldos ni oti Os remedios ordinarios , porque de nada si ven . Lo me jor que ha ensen ado la experienes a paraestos cagos es et vin gre comun; y asi, en sint tendose a metido de dichos venenos, se debe heber un vaso de seirongas de buen vina gre, y continuar tomando una onga de es cada tres horas.

304쪽

apud nos nomi ne venit Bouli Real non istamen, quem Pedemontani eodem nomine vocant, de quo inferius ). Tametsi tres eo rum species . hic frequentiores sint, unam tantum describam, quae ad rem maxime facit. Haec est Boletus quidam, qui Supe rius obscuro-rufi, Seu caStanei coloris est. Dum e tellure recens erumpit, Superne talis est, inferne albus; bulbus solidus, to-Iventosus ; sequenti die superne dilutior ev

di , inferius ex albido flavescit; pediculus

minus solidus; senescens diluti remanet castanei coloris, vel dilute cuprei, inferius virescit ; bulbus ex flavo-viridis, flaccidior fit. Hic ab alio maxime distinguenduS e St , qui ex quo nascitur, tametSi ipse etiam su-Perne cupreus eXiStit, inferne tamen uti, &bulbus, perpetuo vireScit, cultroque Sectus Iigneo, aut metallico, Scindens instrumentum livore asscit: qui postremus tamquam perniciosus communi ore damnatur. Primum illum esse reor Boletum Cupreum SCHAEF-

305쪽

brOSis sylvarum pascuis, praesertim Sub Populo, & Tremula provenit, docente mOX laudato Cl. ALLIONIO n. Haec poStrema Specie S, tametSi, ut aiebam, maxime editis, altera eSt, quae apud nos fuit maxime perniciosa. Utraque species, haec nimirum, & praten Sium aa recens erat, pulchra, & optima aspectu, & odore, ita ut noxae vel minima subesse SuSpicio pOSSet.

Ad symptomata quod attinet, ea ipsa

recentiores Practici graphice describunt; nimirum cardialgia , ventris tormina, cho'lera morbus, Siti S, anxietaS, Singultu S, Strangulationis, & suffocacionis sensus, lipothymia, amati rosis, coma vigil , dc Somnolentum , lethargus, conVulSio , m S . Verum liceat modo morbi historiae paullulum immorari, nonnullaque ob Servata , &consectaria paullo fusius subnectere.

306쪽

III. Quinque in tota urbe, si bene noVi, Familiae fuere, quarum ii, qui perniciosorum

Fungorum esui indulserunt, peSSime mulctati sunt. Horum numerus e XXIV. ad XXX. circiter ; quorum IV. fato cesserunt. In una, quae erat ex iis meae curae Commi Ssa ex X, quibus constabat personis, VIII. aegrota runt, reliquis exceptiS, quae non comederunt. AEgrotarunt nempe IV. filii, horum In ater, huius cognata, binae famulae. IV. Hi omnes postremi f. praec. optima primum valetudine fruentes, quum ad pra dium IV. Non. Iunii plus minus primae Fungorum memoratae Speciei aa II. comedissent , nil inde tota die senserunt in commodi. Vespere item bene se habentes, Consueta prorsus Salubri coena usi sunt. Nec doloris, aut aegritudinis sensu ullo divexati, donec media circiter nocte Ventriculi, atque abdominis torminibus e somno omnes eXpergefacti, nauSea, Vomitu, di arrhoea affecti sunt; urgebat Sitis, cholera morbus conti-

307쪽

nuo auctiores; quibuS iactationes, anxietates , aliaque huiusce commatiS accedebant.1.' Tres filii, eorumque patrua, qui Omnes sat dociles remediis usi sunt, primi

nempe oleo olivarum, & tepida mane affatim haustis, altera ipecacuantia statim aS- sumpta ) citissime convaluerunt. a.' Filius natu maior annorum circiter XIII., qui & alias in sumendis remediis se indocilissimum praebuit, neque in hoc casu, pressis etiam vi naribus, vel minimum remedii genus admisit. Aucti S continuo Symplomatibus tertia die SomnolentUS evasit; letharo icus factus eSt, maxilli S tamen spas- modice constrictis, ut nonnisi enematibus locus esset, SingultuoSuS quinta die dena

3.' Mater, quae haud aliteir, aliaq re me dia aegerri Me ferens, tunc etiam, tametqisiti, anxietate, Ventriculi, Sc ventris imi do-

308쪽

loribus, cholera, & quodam veluti strangu lationis sensu saeviSsime acta, neque amicorum suasionibus illecta, nec Medentis ore mortis minis deterrita, triduum sine remediis, & sola aqua transegerat. Tande nitendinum subsultibus iam apparentibu S, neC- non oculorum iam livescentibus palpebris ,

atque ad comatosum Somnum tendens eme

licum Sumpsit, ex quo abunde vomuit, &Sedes plurimas habuit. Exhibito in aqua Communi spiritu vitrioli a) , adhibitisque

u) Nondum nisi qua die aegra laaec graviter aegrotabat ad manus meas pervenerat opus Praestantissimi Edim- burgensis BUCHAN. Ibi cum ex notis DUPLANIL animad-Verterem contra ningorum venenum , experientibus PAULET , & PARMENTIER , magno emoluniento fuisse aetherem vitriolicum, neque hic nostris in ossicinis prollaret, 1latim de spiritu vitrioli cogitavi aetheri substituendo. Itaque Doctissimo CΑssINIs pro hac aegra in consilium Vocato , DUPLANILIo suffultus memoratum spiritum vitrio-h proponebam ; quem confestim unanimes propinavimus . Peringenuus Collega quum alias pluries solis emeticis Fungis affectos curare ipsi feliciter contigisset, mihi canJide fatebatur , Contra communem Sententiam , semper opinatum fuisse nis prorsus venenatae naturae in Fungis qui buslibet contineri; sed totam solum Fungorum sub laa

309쪽

subinde frequentibus e ne malibus, resipi Scere

aegra continuo Vi Sa est, gradatim tamen, ut coma Semper imminueretur, remanente in

tiam ideo noxiam esse , quod ventriculo subigi dissici Ilime posset, quippe gastricis succis aegerrime solubilis; qua clere substantia ips)'Fungorum vomitu ejecta , morbum omnem , opinabatur, citissime solutum iri. Verum quum eo ipso tempore maleficis Fungis assectum aegrorantem Cur ret, huic, iam frustra adhibito emetico, corrigendi ab aliis suppositi veneni causa, quod si aderat, in acerrimo sale alca lino Fungorum muco irretito cum gravissimiS au'ctoribus consistere debere existimabat, quod in ventriculo. tandem eX tricatum perniciosum existat J spiritum vitrioli in aqua propinaverat: quasi incantamenti initar choleram, anxietates & c. illico remitti observavit. Quid plurat In eadem familia biduo iam desinente ab assumpto veneno, in alio aegro iam prius dato emetico J Amauros is supervenit: haec post tri hortum spiritu vitrioli propinato imminui cepit, & gradatim cessit ipsius continuato Usu , uti

etiam reliqua symptomatum cohors . Haec prosecto laudatum Ce s SINIS in aliam sententiam revocarunt; & vere quasdam Fungorum species Venenatas, spiritumque vitri

li, ausim dicere, quasi ipsorum antidotum, censenda esse demonstrare visa sunt. Neminem novi ex Veteribus, qui contra Fungos de vitriolo verba fecerit , praeter DIOSCΟ- RIDEM , qui illud atramenti sutorii nomine ex aqua potum adversus hausta Fungorum venena auxiliari ait. Vid. lib. s. cap. 3ε. & lib. 6. cap. as.

310쪽

teri in convulsione aliqua, ut subsulius ra riores tendinum, risus SardonicuS, inconcinna loquacitas, similia, quae omnino tandem evanuere. Nec tamen dissimulandum, symptomatibus omnibus iam evanidis, quamdam corporis universi flavedinem, de crurum oedematiam ad diutinum tem - , pus re Stitisse, quae roborantibaS tractu tem poris omnino abierunt b . .' Quod ad famulas: alrera domum Suam se recepit, ibique nescio qua curationi S me thodo tractata convaluit.

s.' Altera tertia die Nosoc omium petiit.

Haec non substantiam, sed iusculum tantum conditorum fungorum assum pSerat'. Pessime mulctata est ' : peculiare sustu

b) Puerum etiam XII circiter annorum inde in Noso-comio curavi , qui secundae speciei bb. IL ) Fungos comederat: & vomitu, & spiritu vitrioli felicissime convaluit.' ' Crudolius adhuc Miulier Iberica , quae quum Proptererariditatem aliquid damni a Fungir timeret, duo tantum, vel tria panis segmenta ex Fungorum intinctu macerata comedit ,