장음표시 사용
451쪽
Leodiensis praedictae, unde Procurationis instrumento primo, et deinde litteris apostolicis sit pratactis et etiam certis aliis litteris apostolicis per praeBlum dominum nostrum Papam praelibatis dominis decano et capitulo spocialiter directis riteque bullatis coram eis productis, quorum omnium tenores dct Verbo ad verbum pridem audiverant legi, et ibidem adluic iterato ad ipsorum vota in parte legi ibidem reproductis, praelibati domini deeanus et capitulum, habito per et inter eos maturo consilio super praemisSis, volentesque lan- quam obedientiast filii, ut dicebant, apostolicae sedis mandatis in hac parte obtemperare per omnia, ut tenentur, praeliba in Procili'atori, quo Supra nomine, per organum vivae vocis venerabilis viri magistri Johannis do Si tu heir, scolastici Leodiensis, in utroque juro licentiati ut ibidem Praesentis, res Ponderi fecerunt et responderunt in haec verba aut saltem similia in offectu : ti Obreverentiam sanctissimi domini nostri papae ejusque sedis apostolicae et domini nostri electi, etiam contemplatione et intuitu illustrissimi principis domini ducis Burgundiae, Brahantiae, etc., ejusdem domini nostri et secti avunculi, necnon dicti domini episcopi Atrebatensis ot aliorum dominorum sibi associatorum hic praesentium, domini nostri decanus et capitulum praedictum
dominum nostrum electum in patrem et Pastorem animarum nostrarum, ad curam quoque, regimen et administrationem ecclesiao Loodiensis, in personam
dicti magistri Johannis de Lysiira, sui procuratoris ipsumque procuratorem nomine procuratorio ejusdem domini electi recipiunt et admittunt, salvis j
ribus, juramentis, statutis ei consuetudinibus ecclesiae nostrae in talibus d bilis et consuetis. DQuibus sic habitis et peractis memoratus Procurator tactis Per eum man Ualiter sacrorumctis evangeliis ac imagine Dei crucifixi, iuramentum per episcopos et electos Leodienses in corum receptionibus et admissionibus pracs-lari solitum et consuetum, cujus tenor hic inferius annotatur, solemniter
praestitit juxta morem; illoque praestito, mox praefatus magister Iohannes de Stombeir scolasticus, de mandato atque nomine praedictorum dominorum locant et capituli, associatis ei venerabilibus et generosis viris magistro Johanne de Seranio decano praedicto, domino P altero de Corsverna Coraware ), archidiacono Ardennao, et nonnullis aliis canonicis Leodiensibus, praedictum procuratorem ad chorum dictae ecclesiae Leodiensis deduxit, et ibidem praefatum dominum electum in personam ipsius procuratoris, ct eumdem procuratorem Domine ejusdem domini electi, in stallo seu sede episcopali, balde-
452쪽
vino seu pannio aureo decorato, posuit et induxit. Et deinde ad capitularem I iam culta deni re ii ixit, ponens ipsum in loco episcopali inibi, ut est moris. Super quibus omnibus et singulis praeuarratis tam domini decanus et capitulum quam procurator praedicti divisum petiverunt a me notario instrumentum unum VPl solum.
NOTA. Sciondum est quod domini voluerunt liabere cautionem relevaminis pro capitulo et singularibus personi A riusdem. Et iam domi ut secorunt certas Ordinationes, qHas voluerunt Per procuratorem supradicti domini eleeli jurari: Videlicol de tollendo impedimento facto contra pacem regis Philippi Franciae et contra jurisdictionem ecclesiasticam , nou solum contra Pacem Namurcensem, sed etiam in Brahantia et in aliis dominiis contra dioecesim, si quae sint, et otiam in patria per barones milites, militares et bonas villas. Item de tollendo abusus curiae Leodiensis, et de Imnendo amodo sigillis rum, officialem ot cancellarium in ecclesia I eodiensi. Item do faciendo se ordinari presbyterum quam primum attigerit xxv annum , quodque non uteretur dispensatione in contrarium obtenta nec o tinenda. Item quod contra imperatorem et suos successores assistet appellationis prosecutioni, si appellaretur a concessione decimae. Item quod non acceptabit siterram contra aliquem principem, nec colligantiam aut conmoderationem faciet sine consilio et consensu trium Statuum. Item de reparari faciendo castra in suis defectibus ruinosa, juxta competentiam reddituram Porum I m. Itom de prosequondo vasallos in solidis relevandis, quod ea rei Vent, Privato fa Ore POSlPOSilo.
item de diaetis lenendis expensis suis, et liraesertim iis quos ex capitulo mitti ex p diet.
llem Per modum avisa menti, ne osticia curiae venderentur aut i Μ'nsionarentur, quia hoc codit in dedecus et scandalum domini opiscopi et domin rum capituli Leodiensis, et praeiudicium seu detrimentum Pauperum; et quod γdiolao ct minus susticientes in officiis destilustrentur, litteratique et honesti
viri ad ea deputarent Ur. Item de non sustinelido quod ecclesia et patria sit onerata seu gravata aliqua pensione, seu fieret tribularia, et de assistendo et adhaerendo capitulum, si sui er hoc tyr,um apPellare conlingat.
453쪽
NOTA. Praemissis a procuratore Praedicto laetitis, dominus episcopus Atreba- tunsis dominus Johannes d'Εnghien, magister Nicolaus Clopper , ct magister Johannes de Lysura promiserunt per fides suas, in manu mei notarii recipientis praestitas, quod omnia Puncta Praemissa spraeterquam ultimam clausulam de reservatione Pensionis super qua nil responderunt, sed protestati fuerunt ut hic facient per supradictum dominum electum teneri et observari ac adimpleri , sed noluerunt jurare. Item iidem quatuor domini similiter promiserunt supradictum capitulum Leodiense et Singulares personas illius Occasione admissionis et receptionis practactae perpetuo conservare indemnes. NOTA. Insuper sciendum est quod dominus Walteriis de Cors verm, archidiaconus Ardennae ibi praesens, respondit pro juribus quum praefati quatuor domini Promiserunt ut supra relevare. Praesentibus testibus supradictis.
ni E 13 avLii 1456. Anno quinquagesimo sexto praedicto, dii martis decima tertia mensis julii praefatus dominus electus discessit ab oppido Trajectonsi Leodiensis dioecosis
hora quarta de mane, equitans recto tramite ad monasterium sanctimonialium do Vetori Vincto-. Ibi quinque horarum spatio continuarum permansit. Tandem ipse cum sua comitiva ascendens equum intravit Leodium, hora tertia post meridiem vel circiter, in cuius comitiva erant reverendi patres domini δ episcopus Cameracensis, Iohannes, episcopus Atrebat ensis M, Praeρο-
irata. - Item sciendum est quod supra- non acceptant, nec eam ratificant, nec approdicti domitii decanus et capitulum, per orsa- bant quovis modo. num vivae vocis supradicti domini scolastici, Vivegnis. protestati fuerunt quoad factum pensionis, si qua . Locus eliam vacuus in Ms.sorsan reservata sit super ecclesia Modiensi, Idem.
454쪽
si ius ecclesiae Sancti Servatii Trajectensis, dominus Jacobus comes de IIOerne, dominus Joliannes, dominus de Bergis supra Zotnam, dominus Anthonius ejus h ater, dominus Anselmus de Hamalia, alias de Eldris, dominus de Trassis lay , dominus Willicimus de Alfici en , dominus de Hamalia, dominus Basso
do Waroux , dominus de Varoux dominus Arnoldus de Corswermo, dominus de Nyci magister hospitii seu curiae dicti domini electi, dominus Eustachius de Strocleg, dominus Franciscus des Cambys, omnes milites Leodiensis dioecosis, Wilhelmus de Ordingon, dominus de Waremia, Adam de Tude-goven , ejus socer, Eusuichius Chaboth , domi uus d'Omos E et do Colonstor, villicus Leodiensis, et quam plures nobiles adhuc milites et militares, quorum singuli habebant docum , quindecim, viginti, xxv, xxx equos et familiares de oadem librata. Et destulit pinchellam praedictus dominus de Hamalia, et ante personam domini electi detulit vexillum. Et intravit idem dominus oloetus equitando inter dominos magistros civium Leodiensium , videlicet Iohannem do Boveria dictum te Ruter a dextero, et Amolium de Votroux, militares, asinistro latoribus ; eratque indutus idem Johannes hupplanda hrevi de scricoblaveo a dextero et rutico a sinistro lateribus. Amulius vero viridi a dextro latere et alba a laevo , et omnes ipsorum familiares Panno similium colorum,ol gustabant dicti magistri civium pennas strutionis similium colorum super pileis. Et dum praedictus cluctus appropinquaret civitatem, domini decanus et
capitulum, praecedente cruce, exiverunt chorum, et a latere dextero exeuntes ecclesiam, Per Pervisium Seu ambitum lucrunt supra gradus ante domum diciam Hyrife Et deinde super gradus ante di trictum tina cum cruce twrmanserunt, adventum Praedicti domini electi praestolantes. Tandem hora tertia vel circiter, ut praesertur, idem doininuS Eluctus, inter praedictos dominos magistros civium venit ante gradus pracdictos , ibique descendit et ascendit gradus et intravit districtum, domuiu scilicet scabinorum I rodiensium, et ibidem hupplandam brevem de rubeo veluto, qua intrarat Leodium, Oxuit , quam dominus ri illicimus Schovaris, canonicus Sancti Materni et claustrarius domini ducaui, habuit, quia ad claustrarium spectat; et ibidem induebat hupplandam longam de coloris. Et deinde recto tramite, dominis et beneficiatis ecclesiae decantautibus tractim Deum time, etc.
Illa domis in alio instrumento anni 1484, 3 Locua vacuus in M s. voeatur hospitium pedis grimonis.
455쪽
intravit per pervistuin a latero dextero versus chorum, et intrans inter dominos Iohaniaeui de Seranio decanum et dominum Walteriim de Cors verui, archidiaconum Ardennae, ecclesiam Leocliensem, processitque inter pilaria et capellas ab eodem latero dex toro ipsius occlosiae fere usque ad antiquum chorum. Et ibidem inter id timum pilaro et antiquum chorum hiri rasmodi lwrmedium ecclesiae sub corona procedendo intravit chorum, et veniora' ante altare ad distantiam forto se loci in pedum, tibi sedes posita fuit bal devino aureo C Perta, Cussino Praeposito, ibi Posuit se ad genua super cussi mina hujusmodi; et ab utroquo latere ad distantiam trium pedum vel circiter positi si erunt duo Hssini, Unus a dextero si Per qHO de anus, Et alius a sinistro lat ribus super quo dictus archidiaconus genicularunt, positi exstiterunt. Et facta ab ipsis dominis electo, decano et archidiacono oratio noli vi, circumstantibus domi uis episcopis , decano ot canonicis capituli L cliensis necnon militibus et militaribus et magistris civium antedictis ot multis aliis, accessit summum altare, cujus fenestrae seu januae apertae fuerunt, multis imaginibus argenteis, qua litor candelabris cum candelis ardentibus super id ipsum altare positis, et
tapolo anto illud strato , ibique primus lil er cariarum fuit positus suppr illud, in quo juramentum praestari solitum iter episcopos et electos Loodienses in eorum introitu est conscriptum. Et quia in hujusmodi continetur juramento quod episcopus debet illud praestare decano legente, interrogavit eum praedictus dominus docanus, an ipse dominus electus illud legere vellet 3 Qui respondit, quod ipse dominus d auus illud legeret, et incontinenti, licet juramentum scriptum sit in tertia Persona, Mi Puta : Dominus episcopus jurabit quod jura, Proprietates conservabit et similiter, lamen dictus dominus decanus legit in secunda persona dicendo : u Vos juralis, quod canonice estis adeptias opiscopatum, et quod clerum, terram et Patriam ac jura Sanctae Mariae,
sanctique Lamborti defendetis pro viribus Contra Omnes homines, etc., n semper in s unda persona ras lue in finem. Quo facto, Praefatus dominus electus manu sua dextera super imagine Crucifixi et sacrosanctis evangeliis in pra tacto libro descriptis posita dixit se jurare, et juravit sic in effectu : Sic ego juro. n Deinde vero incontinenti venerabilis vir magister Ara oldus de Eldris, cantor Loodiensis, Praesentibus Et sequentibus dominis decano ei canonicis ac omnibus stipradictis instat lavit et intronizavit eum in choro in sede episcopali ad latus dexterum superius, bald chino aureo ibidem Iwndente, et cus- sino m,sito. Consequenter absque dilatione quacumque, domini decanus et
456쪽
canonici praedictum electum Pur ostium chori anterius, quo intrarat, cdux runt sub nova et magna turri, ibique Podales et custodes ecclosiae stantes cordam campanae balinatis in eorum manibus tenebant, et dum domini cordam ipsam dicto domino et rcto tradere voluissent, feodales et custodes ibidem Stantes dixerunt, quod non dimitterent cordam, nisi pro eorum juribus habito responsali, quia hupplanda illa qua tunc indutus erat spectabat ad eos Sed supradictus dominus archidiaconus respondit pro iuribus, et sic praetactam cordam dimiserunt, quam dominus Reynerus de Palant, custos Loodiensis ac domini ducanus et archidiaconus dicto domino electo tradiderunt, qui juvantibus cum aliquibus circumstantibus traxit cordam, ut sonaret. Sed utrum unum ictum vel plures campana dederit ignoro, quia propter strepitum et vociferationes adstantium impossibile suisset nos potuisse audire. Et deinde recto tramito transeundo ecclesiam ex transverso versus et per Portale, verSUS palatium tendens et aspiciens, transtulit se ad palatium episcopale. Et tuncogo recessi. Sed super juramento pracstito supratacto et reliquis aliis subsecutis , tam domini ducanus ot capitulum quam dominus Johannes episcopus Atrebatensis, nomine praedicti electi, petiverunt hinc inde instrumcnta. Etiam supradictus magister Amelius, magister civium, nomine civitatis petiit in
strumenta. Areth stes de is prouinee de Liesse, registre de ι anelenne ea-thedrale de &-Lambere, n los et il0, sol. 17 verso.
Ludovicus de Bourbon, Dei et apostolicae sedis gratia electus confirmatus Leodiensis, dilectis vobis in Christo dominis decanis seu vi decanis ci capiuilis ecclesiarum nostrarum collegiatarum, tam sccundariarum Leodiensium
i lii liora mari: ini adscripta leigitur : . Dice- . mediantibus quinquaginta norenia rhenen-- battar, quod dominus archidiaconus eam ro- . sibus . . . demit nomino et ad opus domini electi pro et
457쪽
quam Drensium. totique clero patriae et dioecesis nostrarum Leodiensium, salutem in Domino sempiternam. Gratum subsidium vobis pro supportatione gravissimorum onorum et ex Pensariam Stim PtUOSarum, quae et qUas in camera apostolica et in adventu jucundissimae receptionis nostrae ad ecclesiam Leodienssem sustinuimus gratiose et tiberrime per Vos concessum, aliaque merita vestra nos inducunt . ut vobis ad gratiam reddamur liberales. Volentes itaque praemissorum intuitu vobis gratium facere specialem, jura, privilegia et consuetudines, francisiasque, libertates et exemptiones vestras et ecclesiarum vestrarum praeiactarum, necnon remrmationes dudUm Per reverendum patrem dominum Johannem do Heynsherch, Praedecessorem nostrum, de et si Perni sibus tollendis, de et cum consensu venerabilis capituli nostri Leodiensis editas atque sigillis ipsorum domini Johannis et capituli rite sigillatas, ac per
sanetam sedem apostolicam confirmatas, Volentes et Pollicentes vos et quemlibet vestrum in illis manti tenere et conservare, necnon ab Omnibus et singulis vexationibus, oppressionibus et molestationibus, vobis et cuilibet vestrum Per quascumquct Personas tam spirituales quam seculares de facto et injuste ac contra ecclesiasticam libertatem francisiasque et exemptiones suprataclasfactis et illatis, faciendisve vel inserendis, possetentas defendere aut uct attentata revocari facere et realiter procurari, cum integra restitutione ablatorum concedimus, approbamus et confirmamus. Insuper tenebimus Vos immunes, ac defendemus pro posse nostro ab Omnibus Pensis, talliis seu impositionibus, Per quascumque personas spirituales aut seculares concessis Seu concedendis. Item non permittemus per aliquem seu aliquos in ci circa monasteria ac ecclesias nostrarum patriae et dioecesis Leodiensi uiri fieri visitationes, nisi juxta et secundum larmam et tenorem Statulorum Synodalium curiae nostrae Le diensis. Itona volumus et mandamus statuta synodalia huiusmodi et alia, una
cum modificatione domini quondam Adulphi episcopi Leodiensi s. praed eessoris nostri, Observari, quodque illa partibus eisdem pro defensionibus jurium et causarum indigentium et petentium ac volentium in judicio exhibere
illorum originalia seu in et sub auctentica larma non denegcntur, neque per procuratores fiscales curiae nostrae L Odiensis aut alios quoscum irae negentur. Quod si facere praesumpserint, corrigantur et in expensis condemnent hir. item indulgemus tenore Praesentium singulis canonicis praedictarum nostrarum ecclesiarum collegia tartim Drensium et de confraternitato ccclesiarum nostrarum secundariarum antedictarum, existentibus praebendatis et
458쪽
rosidentibus, simile privilegium quod canonicis praebendatis et residentibus
earumdem secundariarum ecclesiarum in reformationibus domini Johannis de Heynsbercti supratactis, super non denegantium absentiam et Placet concesso , dempto et sareo quod sine causa legitima rebellos contra nos nostramque jurisdictionem et dominium ipso privilegio hujusmodi rebellione durante
minimo gaudeant, nec illud eis seu cuilibet corum suffragetur. Mandantes sigillifero nostro et aliis praelatis, prout in dictis reformationibus circa praetactum privilegium continetur et per praefatum dominum Johannem pracd
cessorem nostrum mandatum fuit et est. Item volumus et pollicemur assistere vobis in conservatione turni seia collatione beneficiorum alternatis mensibus vobis per selicis recordationis dominum Eugenium PaPam Concessis, i Psuu que turnum seu collationem defendere et manu tenere realiter et cum effectu, salva semper sanctae sedis apostolicae Obedientia. Item volumus et consentimus, quod subsidium nobis concessum supratactum levetur infra claustrum
ecclesiae nostrae Sancti Petri Leodiensis, Prout consuetum est, juxta valores hen ficiorum prout in registro super subsidio domino Johanni de Heynsbercti praelibato novissime concesso confecto, descripti sunt atque veri sicati, salvosi interim aliqua beneficia diminuta fuerint, in eo casu solvatur juxta veros valores eorumdem honesiciorum sic diminutorum; super quibus stabitur juramento rectorum ipsorum beneficiorum. Item volumus et mandamus, quod rectores beneficiorum, quorum fructus tempore solutionis dicti subsidii fiendae fuerint in manibus praelatorum, non vexentur super solutionem hujusmodi subsidii de ipsis beneficiis, sed solvont illud ipsi praelati seu eorum collistores de fructibus eorumdem beneficiorum in manibus sic existontibus piY, termino et rata solutionis tunc fiendae compotentibus. Item quia supratactum subsidium ex veris et intimis affectione et amore, quos erga nos gessistis ac geritis, ac etiam contemplatione alti sanguinis nostri et non ex debito nobis sub magna et plus solita laxa, videlicet unius antiqui blassardi valoris nummi currentis concessistis, ideo volumus, quod hujusmodi laxa vobis in i osterum non praejudicet neque in sequentia trahatur. in quorum testimonii Iu praemissorum praesentes litteras sigilli nostri ad causas jussimus appensione communiri. Datum Leodii sub anno a nativitate Domini M' quadringente Simo quinquagesimo Sexto, mensis octobris die vicesima sexta.
459쪽
l'esleu de Liuge, duc de Boullion, conte de LooZ.etc. Remonstrent vos hum-tiles et ob Sissans Wathior Dathin et G6rard de Goreux, Pour elix et leurseomPlices, comment Par longe cspace de temps, de ving quatre ans et plus ),aulcians qui Ont ou lo gouvernoment en ta citέ de Liuge, les Ont pris et usurpe leum biens et hori iniges, satis causo do mison ou jugemcnt de loy ite de droit; mais du tout a rencoiitre de tu loy de Lisige, droit et si anchise; et eUx-m mes, gouVerneutra de Lisige, de longiemps par avant avolent ostes
sance d'une grande partio des habitans de Liuge, et aussi en ce cas ont έteactours, Produi Seura et jugeum, et grande partie des hiens convertis en leurproussit, qui est ch se tros ure destre traictisi, tesmoigne et jugd par Sesentiemis notoires. Et jawis que lesdita remonstrans totaioura arent offert et offrent de steir en droit par levant tres-excellent, tres-hauit et tres-puissant prince, monseigneur te duc de Bourgongne et de Braibant, etc., et Parde-vant son vclnerable conscii, ou par levant quelconcque justi ece que leui sadversa iros leur uouldroient mursu aere, et mosine qu'ilet cussioni offert dixou douete dos Plus principaux d'eux dent ror en serme en ta bonne ville de Huy ou daultro honne ville dii pals de Lioge, par ainst que leurs adversatres y enuassent parcillument, et par condition que honne in krmation se fisse parnulcuns depulsis de pari moverenti pere en Dicu, monseigneur Jehan de Heyn bergh, Pour lora Prince et signetar du pals ou par aultres honnes gens de lacita, sans suspection, et qui eust este trouve ma uva is POur en rece Oir Sa PM-nition solou son domerit. Laquelle chomo leur fui signifisi, et poliat n'y vou-
460쪽
Perse utielemetit dest yre, jOuria element prendant et usurpant leura biens coiit itio dii est , qui est det to ut a i encontre de lentree de leur prince et aus i des ssirimens uos eschcvins de Liege, qui sont wardans ot jugeum de laloy do Lisigo, et aussi a reucontre des scrimens qu oti x-nimules Ont laici a lar&oplion de in imaist rise de Liege, et de totis ceux qui ont portύ et fiortent ossico et goti vel Devient de la cito. Et lolii ce eulent levitis romonstratas deutemetit latro apparoir, et par ainst eo qu'iis scint et out Dict sest a rec voir devant totis horas j riges, set par les raisons qui s.nsuyverat :Premi rement, ina inti nolit Iesiliis remonstans que selon la lor de I lege, que te sclievitas salvent et Mardent, que nul ne Par nul cas quelconcque D petit ibi faire ses hiens, et fusi la persone pris et juge a mori par vita incas, comme ii apperi evideminent Par l,lusie utra jugeniens falcis et relidus par tesdiis esche viris de Liege, comme chi ess de la lOy et aussi par continuoleusance. Car oncquos Plus ne fiat vela que Dial lieidist ses hiens par nul exces :ne que ceu lx de la cito domandassent, no calangassent nuis biens. Ainsi appertque ce qu'iis en Mut est dia totit a ren utre de la lor de Liege, et est choinde Mi ce et de xolutile. Et de ce se rapi virlent a uu bon jugement desiliis eschevins de Liege. Secondement, maint tenent lesiliis remonstrans, quo solon rordonnance dela palx de Fexho qui est promise a teuir et Warder Par te prince da pars, Iesvensirabios spignsurs de la grande egligo do Li ego par les esch vins, maistres et consoli do la cito, est telo et de telo condition, falsarit expresse mention que out homnise doli ostro inense Par droit et par loy, et de ce se rapportent athrdoti nante de laclito palx do Fexhe. Tierocmeut, maintionsent lesiliis remonstrans que selon IOy, droit et justice, nid ne doli es ire condamn 6 de corps ne de hiens, sans qu'il y soli huchises et appelles, Potir a oir sos debais et allogances et contremonstra iaces, se avoirle vovit : le uellos chocses Potnt ne leui A est advonii. Par aliasi apperi sividen ment quo ce que Dici, est a reprou eir et rejecter : de ce my raportenta totas horis juges. Quartument, mur juSternent appi Ouverte premior articio tolachant Ios biens desiliis remonstrans, it est verite que depuis rest vice de cin i ou de si x ans, uti appelle M itheamo de Lavstur at esto Prins et traicie par les osci, evins de Liege a mori, comme de vita in eas, a scaxoir de meur ire, et justicisi comme