Medicina peregrinantium, nunquam antehac edita, quam publico donat Isaacus Cujacius ...

21쪽

Pars I. De medicina

Aquarum eborram ana iiij

M. f. tres haustiis. Quarto die mane iriatur hac piata:

Et haec de Evacuatione dicha sint. A P. II. Iur conficientesquomodo aeris incommodas rario per quatuor anni tempestates in itine. rasegerere debeatnt. ITinerantium praecipue interest, aeris nocumenta fugerea coguntur enina hi subito mutare coelum,& modo frigo, rivi ventis, modo aestui se exponere. At neque ex salubri loco in gravem,neq; ex gravi in salubrem transitus satis est tu-xus. Ergo,cum quis mutare locum voleta

22쪽

Peregrinantismis. 7les, paulatim debet assuescereri ex salubri in gravem primi hume, ex gravi in eum, tui salubris est, 'ima astute traias ire, neque longum iter aggredi nisi alvi praemissa purgatione, praecipue si lassitudinem aliquam praesenserit quia κο οι ne bontanea morbos denuimant. Hunc item oportet per aliquot dies victu assuescere illius regionis, ad quam est migraturus, interdum equitare,aut navigare, nimiruna, quod ad iter magis expedit ne subita mutatio ad labores ladai: Onitie enim laborem facilius, vel puer, vel senex, quam insuetus homo sustinet. Prodest etiam huic dummodo ad locum atque satiabrem transeat, vere iter sacere, aut in principio autumni nanaitineribus inepta est hiems, ineptissima aestas. Quδd si quem nolentem, Volentemve res ipsa ad iter impulerit, nullius diei, aut temporis occasione servata, id saltem agat, ut contra temporis incommoda se muniat. Si igitur ita con-

23쪽

S Pars I. De me ma rigerit, ut aestiti vite sole aggrediatur iter: quia hoc tempore spiritus plurimum

resolvuntur varopter ingentem ambietis aeris calorem,& cutis raritatem: quia etiam corpus squalidum est, humiditatibus resollatis, infestamque sitim patitur,&caput liuerdum aestuantibus f mis repletum dolet , inter ra viscera

sanguis incenduntur, febremq; patiunt ideo hoc tempore saepius aliquid

edendiim est, quod multi sit nutrinient facilis in corpore transmissionis, ut sunt, carnium succus, ova recentia, tenera, rbilia gallinarum, gallorum sticuli, suum, hoedorum, vitulorum revervecum uniorum, volucrum ferε

omnium , quae in locis siccis degunt, carnes , pisces fere omnes boni succi sunt, exceptis iis, qui in paludibus, stagnis in fluminibus limosis ac turbidis

morantur. πίcum etiam portu laginis

cum mucilaginibus psylii miscere oportet, e cerae albae convenienti adhibita portione Emplastrum facere, in pitta-cios

24쪽

Peregrinantismo, scio, quod pectoris latitudinem aeqtu t, distendere ac pectori applicare convenit. Sic etaim per victum spiritiis reficiuntur ita per Emplastruin conlis caliditas reprimitur, c spirituum prolubetur resoliuio Potis hoc tempore moderata sit vini tenuioris, aut diluti: quod si boni vini copia non sit ut saepe fit, me ius est, aquam bibere, in qua saccam

descinamomum ebullierint, nonnulla coriambi aut unis seminula sic eniniquatuor , aut duobus prioribus ventriculo visceribus consulitur' quod sit horum non detur copia , vino salicio permisceant residere permittant.

Quod si sespieio sit aquae insalubris tu

petroselini radices incoquendae, convenit etiam aquani coquere: nam hac ratione in meliorem laturam mutamus , dum tetrum odorem quem

habet, deponit,&, quicquid terrei continebat, facile residet, lex eque supernatat illud enim in minimas divisum particulas, antequam aqua cales at u-

25쪽

ro pars I. De medicinaniverse admiscetur 'libys arena culmaqua bibatur, non levem noxam adfert, praesertim illis , quibus retiesin vesica procreandis lapillis apta sunt caesae eae aqua de melli potio sit , tum simpleae

quam aquam mulsem leunc tu incomposita ex aromatibus f quam mul- sim conditum appellamus tam sedant, lieni prosunt, intestinis sunt remedio, liquores, qui pulmotii insident, dedissicile exsereantur, depellunt sed velitriculo bilios nocent, nisi aquosissimae sint. Quae ex hordeo aut pomis fiunt piliones laudantur: verum fatuose nimis&no facilὰ concoquuntur.Et quς ex pomis fit potio, mali est etiam succi. Et lite de aqua corrigenda, aliis potionum speciebus ac tempore matutino agendis dicta sint. Aurundis verδ pri. iis quam iter denuo arripiatur, ad tenapiis quiescendum est, si modo detur. easio, sn minus tenuem polentam ex qua cum pauxillo salis bibere expedit,&prandium intermittere, praeterea mollis

26쪽

lis fascia sex aut septem digitorum latitudine an uos quodam volia mine, Iuni bos ad ilia usque implicet Sic enim

vente firmior erit, de fient ni eliores coetiones Prodest etiam contra solis at-dorem pallio aliqlio denso corpus tegete, sic ut non adhaereat corpori, uolite sistat . praecipue tamen caput obumbrare convenit, ne ex solis ardore cutis

condensetur: sicque sumorum probi. bita exhalatione sanguinis sat ebullitio,

venaru distenso, sim in toto cor DO-reotum etiam in capite. Praeterea, ut

Pi viuius docet, lente hoc tempore equitandum est, ne corpus supercalesiat, nisi per solem sit iter faciendum tunc enim tanta est solis vis, ut magis exsiccet corpus, quina ipsa exercitatio. Quare festinato opus est, quo ocytisi solis ar-

dote liberemur. Si vero Autumio iter facere, nec csse est, prirno matutinum vespertinum frigus indumentis vitare o. p Orici, de cavere meridianum solem,sub

27쪽

1, Pars I. De medicina

discedit enim calo is vis, ante qulim humores,quos liquefecit, resolvat frigido

vero superveniente aere, cutis constrin

gitur qua ex re fit, ut humores, qui, ut percutem educerentur, erant dispositi, ad juncturas transmittantur. In vidi uten clum aliquo ex autumna

libus vino meraciori cuὸd si per emis frigora alacies iter sincipiendum est, velo-

eiter ambulandum motus enim corporis calorem excitat, calefactum verbcorpus melius frigori resistit. Eadem ratione indumentis corpus tegere decet naresque, aut linteo, aut aliquo alio medio, ne sibi tus aer irruens, aut venam aliquam pectoris rumpat, aut tussim moVeat.

Praeterea, quia multos poplectisos frigus interimit ideo praecipue caput tegere oportet. quod si quis Apo-plexi corripiatur,utatur oleo succini Cro tu vel νβl buxiq. v. contunde se aqua uinde exprimeo misi cum cererim. Da aegro in cochleari, videbis hoc sumpto rem edi Os

28쪽

Peregrinantium. II dio, eum non casurum. Hoc insuper Obseruandam eii itineranti, ut no statim postingtesIum hospitii ad ignem accedat :sed includat se in te ἐν perato cubiculo, M postquam recalefactiis fuerit, statim comedat ex hiemalibus cibis aliqlios de

vino utatur meraciori, neque unquam jejunus, aut ventre vacuo se itineri e ponat visceribus enim exsistentibus vacuis spiritus interius avidὰ retinentur, ut nonnisi exigui extimis corpolis partibus transmittantur contra ver3, si ibo munitus sit, singuis spiritus co ιpiosius extiniis corporis partibus communicantur, icciarrenti frigori melius resistunt. Atque haec de aere Mannite raporibus in itinere necessario obse t-vanda dicta sint. CAP. III.

INAper Peregrinator, ut docet AVI-CENNA tertia 't. c. . sensima priori vita consuetudine seu instituto i esue- scere

29쪽

r Pars I. De medicina

scere debet. Nam credibile est, quδd quivis, qui se in peregrinam confert regionem non poterit talem Diatam &-ivendi modu observare, ac si in propria esset patria, cujus aeri semper assuevit . Propterea debet quotidie se magis aena agis aeriasuefacere, hoc probe obserp.

to, ut juxta temporis rationem se vestiat. Verbi gratia aestate tenui veste utatur, hieme vero lanea,&utroque tempore capitis, praesertim thoracis ratione na

ta abeat.

Quisis contingat peregrinantem in Oriente, aut Meridie morari, tum debet in cubiculum frigidum aerem admittere, praesertim tempore astatis. Talis vero conciliatur per soli a rosarum rubrarum, violarum, vitis, myrti & per mala cydonia,granata, aurantia, mala acida,&camphoram.

Ηοι etiam si es considerandum, ut introitus cubiculi spectet versus Oriei item , ut ipsum alerem introeunt eniadmittat, vel si hoc fieri non possiti

30쪽

peregrinantium . I, porta sit aperta versus Septentrionem.

Si ver,ei subsistendum sit in regione se-prentrionali, vel occidentali, tum ne celsum est, praesertim hiberno tempore, calidum aerem, lucida flamma ex salubri ligno, ni astiche, thure albo ligno paradisi, myrrha, rore marino, majorana, men tha,4 similibus, procurare. Insup curandum, ut aer cubiculum Orientis intret, nisi in eodem climate ca/davera, vel foetor malum spirarent. rem, tum hoc in casi alius introitus erit

quaerendus.

Debet a viis, quibus usus est domi, sensim desiescere is paulatim iis assuescere, qui sunt in usu in regione, ad quam tendit. Inter peregrinandum crassi αδυσπιπτοι, seu concoctu di ius cibi, quantum fieri potest, sunt vitandi: his adde cibos, qui ventrem implent, nec sunt boni succi, ac partim nutriunt. Tmis vitare debet cibos flatu lentos, ut ventriculus non excitet flatus, ventositates, Mardo in concipiat rerum pra