Persii Trevi ad librum De sero lactis Stephani Roderici,... declamationes seu privatae quaedam ac domesticae exercitationes. Editio secunda, quam auctor suam agnoscit, auxit, emendavit

81쪽

sirmiora. Quinimo tu hac in re nudus es& inermis ipso nudor paxilloesolum age. ris esse caseum ignis vi excoctum, nubia id probans ratione: quasi assertio solacie. Ast. firmum sit argumentum, firma ratio, Xe cie 'hic uocratis testimonium, Metelli tabula.' Iam vero,quasi veritate coactus, noss. nitrum, sed nitro fas partes in sero inesse fateris;a vero tamen nitro plurimum

dissidentes: idque collig s ex Galeno ei. cente , nitrosas partes esse subtiles (cuiusmodi, inqui s ,sunt seri partes Juitrum vero crassum esse a is ac terreum .

Sed primo quidem aut nitrum ipsum, aut nitrosas partes sero inesse fatearis.

parum laborta dummodo non caseum ilesse concedas . Deinde putas ne ex eo, quod nitrum soliduminalioq; respersum liquatumq; humore, crassum si t & eoae pactum , eodem modo erassum esse humore perfusum & omnino liquatum , i Profecto nitrum respersum liquatumq;in aquam fere & humorem abit, eua ditq; tenue, penetrans, permeansque ii abstergens , & aperiens . Sed demus', quod contendis, crassiusculum esse ex

82쪽

sese, num tale etiam esse putas nostro corpori I Non aedepol id existimabis, si Temoria reuoces , quae superius a te ipso ex Galeni sententia dicta sunt. Medicamentorum qualitas definienda non ex sese, sed respectu e s ad quita dicitur . Quare etiam si demus, nitium terreum esse crassumq; cum tamen epotum at enuet, aperiat,detergat, non crassum; sed subtile ut habeatur,dignum est. eram de Seri partibus quoditi latione ascendit, num calidius

D E tenuioribus seri partibus, quae

in distillatione ascendunt, iterum postulas Obicium apud Galenum i o. Meth. s. Sed is pristina actione nostr ita euasit ab tua accusatione ut te potius condemnauerit Galenus. Itaque de seri partibus chymice separatis non Galeno iudice, quippe tibi seuero duroq; sed ra.

83쪽

tione ipsa cognoscente litigemus . Tenuiores , quae ascendunt, calidas ego opinaris rego potius frigidas opinor: quodvut innotescar , di velim , ut si posito tantisper sero , rosam destille , mus, cichorium, absinthium, calamen thum . Quod ex his abstrahitur in altum , est ne calidius, an stigidius eo, equo abstrahitur, rosa, cichorio Sane hi-gidius est . non solum enim rosacra cici choracea tu ipse ad restigerandum uteris, quippe higidis, etiamsi in utroq;aliquid ea lores, imo non exiguum in latearis, ab eorum amarore victus: sed etiam calamen thi, absinthi jque; si Cardano Montanoq; credideris. Ergo quod

astendit, figidior est pars rei distillatae. De seio autem s nam de hoc propria est

quaestio. non enim omnia, maxime V,

num, in disceptationem vocari possvno id ipse negare non potes . nam quae avseendie,pars mera, inquis, est aqua, nulla vi praedira, acrimonia Galeni, ceteriri; facultatibus spoliata. ergo fiigidior erit

pars seri distillati. Neque vero ab hac

philosophia dis

84쪽

de Sero iactis. 8ssenties, si poulo accuratius vim distillationis, distillatiq; conditionem attendas

Stilletur exempli caussa cichorium . ex hoc quae in altum abstrahitur pars, ea est, quae cum tenuior est, tum misto infirmius haeret . necesse est enim,ut quod seiungitur a ceteris sursum euolans ,

aptius sic ad ascesione,promptius ad se

parationem. Tenuius ergo erit, minus viscosum, compactumque,aqueum magiae magis fluidum i quod a Fernelio tenuius dicitur euocatuq, tacilius. Itaque e cichorio absinthioue aquosio res primo in altum abstrahuntur pari ,

ac proinde frigidiores . De phlegmate, sale volatili & fixo, aethereoq; spiritu scio quid commini scantur Chymici: quos sicuti hac in re

non aspernor; ita non veneror. Quod facilius in distillatione abstrahitur in altum, non esse misti partem, vi non polatere eadem fere atque mistum , siue ita,

ius naturam non redolere, commentum

est & somnium Hiberae neniae.Quis enim est,qui inficietur,seniculi, exempli gratia , distillatam aquam oculis non pro- F i desse,

85쪽

deae, lactucae capitii, cordi florum aran ciorum, stomacho mentae,utero capillo rum veneris

Neque dieas, in hasce aquas, per se inutiles, volatilis illius, fixiue salus, aut humoris primigenei, spiritus . vivifici , clam nobisq; inscijs portiunculam irrepsisse aliquam , cui vis omnis , omnis D quae virtus accepta referenda sit: quia aquam illam metum esse phlegma , hoc

est, effoetum inutilemq; humorem, incoctum minimeq; subactume, neque proia' de veram misti naturam redolere , mera tergiuertantis Chymici esset assertio, merum commentum, inane somnium, . Sed hac de re minus hic opportunus loeus, cum non Chymicis , sed Hippocraticis, scribere debeam: neque proind in Chymicorum campo latius vagarine , dum,ae Fundum alienum aro,incultum sum, a. r. aas liarum deseram . Serum

86쪽

de Sero lactis.

Serum dissiliatum An purgete Insirmius ne, An validius Alteret. Libavij I

locus Expen us .

CAPUT XI. IT E R V M atque acrius instas, ur

ges, insectatis Obicium, existimantem, stillatum serum & infirmius purga- te alterare validius. Insectaris autem his verbis : Sed porrige seri tui des illati

heminis illas quinque aut plures, qua non destillati porrigebant veteres, dispeream nini aluum soluat . Iuras serum destillatum, uberrime sumptum, aluum purgaturum. Et iurato tibi , & non iurato credo quippe probe nouerim, ubertatis id esse proprium & copiae.Therm les aquae, vel quae per urinae ductus innata quadam vi seruntur, affatim epota aluum commouent . De Romanis acidis , extra portam flaminiam ad pontem metutum nascentibus; deque Nucerina, quae terra lamnia aut armeno holo pra

87쪽

dita aluum coarctare potius deberet,re doctus id assirmo, in meq; recipio. neque enim semper xb uno α Sed haec leuia sunt, neque me diutius dubie maleq; habuerunt. Liba vij vero locus, quem in tuum inseruisti commentarium , adeo me torsit, incratum adeo

dubiumq; reddidit, ut, quo istum consilio appegeris libesto tuo, adhuc assequii etiamsi intenderim mentiS aciem, non potuerim . Tuum in hoc capite cosilium est, de ijs seri partibus disserere, quae ascendunt, quaeque subsident in distillatione, Ais, tenuiores ascendere, subldere crassiores. Subdis, eas calidiores esse, ac proinde inscite ab eo,& σMoemvr in febobus exhiberi trigefaciendi caussa. Instas in eumdem, tenuiores hasce partes non esse ad purgandum ineptas , ut existimat Obicius, sed vald

apta S, cum, ut assonenuitane abluant, de tergunt, repurgent, Demum accersis Libauium, quo consilio, obscurum mihi ac plane ignotum. Obicium alloquens,h chabes et hed ppropitis ad derit irationem accedere supii, consisti satirica artis

88쪽

de Sero lactis. 8speritos, inter quos optimum locum occupat Andreas Libauius, qui de sero Aliquitur ; sic ergo( sunt verba Liberarij intres partes diremptum lac est, nempe , aeream cum qua e fi ct ignea, qua separari potes destillatione : poclea aqueam ,

ac tandem terream, quam caseum vocat,

i aqua erum. Iuxta s subiungit Rodericus huius auctorissententiam id quod prius in destillatione egreditur, proprie serum dici nequii ,sed dicitur substantia aerea atque ignea: secundo loco serum conspicitur, ultimo tandem relinquitur pars terrea, seu came a. In salebris tuae orationis haereo, ac vehementer animi pendeo , quorsum tu cum Libauio, quorsum tua eiusq; verba dirigantur. Verba Libauij, si per se attendantur, aperta sunt,omnino aperta si conserantur cum tuis omnino obscura . Ea tantum sibi volunt, tres esse lactis partes per coagulum separandaS, aerea, aquam,terream. Vnam vero,quae ignea

est, seu igni proportione respondet, sola distillatione separabilem. secuti vera sunt, ita ad rem tibi propositam plane. inepta.

89쪽

so Persi Treui Exercit.

inepta . neque enim quae antea , neque quae postea a te scripta sunt , aut probare, aut fulcire , aut alio quouis modo illustrare potes Libauis loco . Sed est, Roderice,curate veniam petam oscitantiae mea . Aperta sunt tua verba, aperta mens. Ais, Libauium asserere, quod primo ex distillato lacte elicitur acream e se substantia igneamque; quod deinde, serum esse; quod demum, e .. - , esse caseum. Libauius lac distillate se. Divinati' iungit lactis partes distillatione Ummo vero alio quouis modo seiungit,praeter quam distillatione. Diserepant omnino

opiniones nostrae: non verbis modo, sed uniuersa re, ae tota sententia a te dissentio. Et ut dissentionis meae ratione habeas, Liba vij consilium hic perstringam: idq; eo libentius, quod non vulgarem doctrinam , contritamq; philosophiari

contineat.

De resolati ne per eoagulam e sic enim inscriptum caput est agit Libauius, hoc est,de ratione laetis per coagulum separandi: tresq; proponit modos, quibus

natura ab inutilibus utilia, pura ab impurii,

90쪽

de Sero lansnpuris segregare consueuit. Primum vi lentum per ignem: alterum putrefactorium per calorem extraneum: tertium,

sermentatorium per principium intri

secum. Tres hosce modos , a natura , a nullo edocta magistris, repertos,ait Liba- Hippocriuius, Placuisse arti: ac proinde hanc excogitasse i nstrumenta, ramq; rationem naturae actionem aemulandi. De putrefactionis, violentisq; per ignem imitatione cum superius egisset,prosequitur mobdo sermentationis naturalis imitandae rationem . & assert exempla, de naturae quidem fermentatione, leu effervescemtia in musto : de artis vero in lacte. Naseeuti in illo intrinseco quodam naturae motu effervescunt ita partes ac fermentantur , ut purae ab impuris, tenuem, secedant a crassise ita in hoc aemulantis artis adminiculo (coagulo, alioue b tyrum a sero, serum a caseo, caseus ab utroq; facillime secedit . Iam vero ex

tribus hisce, quattuorve lactis partibus ,

quattuor elementis proportione comparationeq; similibus(nam in butyro, a Erieonsono & assint, igneam inesse lacus