장음표시 사용
791쪽
A tudinem vertere: dulce etenim omne acre primu ,post nimium incale scens amarum redditur: quod autem sacchar Indi appellant, mellis coagulum est, Sole cogente rores,conuertentin I ad mellis dulcedine: quod idem monte Lit,ani fieri certum est: fit sacchar id proximum sa
lis elebulis,candidum,fragile: vim id quoque tergendi purgadiq; mel
li similem habet, & coctum ritu mellis nostratis non aeque, atque incoctum purgare potest. cibo tamen ita assumptum aptius ad aledum cst: mel item quod galbanarium cognominamus, discrimen tertium mellis explet, pastu scilicet apum,quem galbana vitiat: prodest hoc illitum ad oculorum ci ritatem: quinetiam quod Thymum redolet, Vetrem iuuat frigidiorem.Aegyptium vero,humidum, dilutumq; est, videlicet ea de causa,qudd flores tractus illius immodice hument ex larga Nili amnis irrigatione. Omni uin optimum insulae ferunt, & loca maritima:quippe quae sicciora sint,& synceriora. Melli montis Hymetti, terrae Attico, laus praecipua datur, propter florum singularemn praestantiam Cur lac frigidum sit,& cur facile concoquatur, probeq; nutriat, cu soliabitu sit frigidioriὶ Censendum lac propterea facile transire posse in sanguinem:qm e sanguine factum est, &fere sanguis albesa ius est: album vero, atque frigidiusculsi fit per mammarum adenes, qui albi
sunt,&sanguine vacui, cum tamen suo in fonte aliquid habeat caloris longe stigidius a mulctra expositum aeri euadit, quemadmodii et . semen. Cogedum no coagulo animalis, sed succo ficulneo est, aut gutture gallinae, aut enico: sic .n. caseus cocoqui, digeriq; expeditius por. Cur ulcera pulmonis curari non queant Quia quod curatu iteruest,quiescere debet.Vnde illud Hippocratis medici, Pedis remedium
quies est: motus enim confluuium agit materiae superuacuae, quae eXLltare potest inflammationem.Pulmo autem ob re spirandi necessitatem in motu assiduo est.Adde, i purulenta pulmonis repurgari non visi per tussim possitnt,quae suo intento motu ulcus lacerat,& dilatat.
quinetiam-membrum illud humidum,calidum, laxum, putredini opportWnum spiritus conceptaculum est,refici propterea nequit, nisi a natura una,primordio seminis. Quam ob causam homi nes,qui ex ardua febre insani ut, robustis- sismi,quandiu insaniunt sint soluti insania admodum debilitentur, &langueantῖ Quoniam siccitas per cerebrum & neruos agitur immodica:robur enim ex siccitate neruis acquiri certum est: sedata autem i nsania,lassitudinem sentiunt,quod iam sensus integrior est,& nerui molliores redduntur, & laxior . .
Cur pisces saxatiles concoctu faciliores sint Quoniam aqua saxis si
Vicina moueri etiam,cum serenum est,consueuit: durum enim ac molle, quoniam contraria inter se sint,quiescere nequeunt, cum inuicem
tangant:at quod mouetur, tenuesus reddi solet, quam quod quiescit. Ergo pisces quoque agitati per aquam sy nceriores, puriores, & indς
792쪽
rencoctu faciliores evadant, necesse est haec eadem ratio est, tur auia Talas concoqui faciliores, quam reliquas corporis partes experiamur. .4 - Curiis balneum non praecipiamus, qui febre continua iam laboraxe desinuntλ Quoniam materiae noxiae, crudae, crastaeq; adhuc costa corporeq; absolui nondum patiuntur:quantuin materiar autem utilis
sit,id tenue, atque liquidum substatine igitur calor balnei prius xiii ε
partem ut tenuuiorem,quam inutilem trahat, abstinendum a balneo est: neque per id tempus tantum, quo morbus mi nuitur, Verum etiam, quo incipit,& omnino quo materia minus concocta est.
Cur Medici hominibus febre laborantibus hectica ab habitu nominata,parum aquae bibendum ante cibum praecipiant Vt membra solida, quae per siccent,humefiant, reddanturq; aptiora ad solidioris alimenti agglutinationem, agnationemq;: hinc artifices quoq; tectorii operis prius quam admouzant calcem aqua parietem aspergere ibi iti
sunt,ut tenacius an crustetur,& firmius.
Cur omnia dulcia lienem&iecur ausenty Iecur per sui habitus si- Rmilitudinem facilius rem dulcem attrahere potest:calidum enim atq; humidum est dien vero, cum partem sanguinis sarculentam de iecore trahat, sanguinem quoque elicit largiorem , Videlicet pro copia, quae polita in iecore est,quod quidem tantisper agit, quandiu inualcat is eliciendi, unde nomen s*rtitus est.
Quam ob rem vehementer percussi parte capitis, quae tempora appellantur, intereundum sit Quoniam mustulus, qui eam continerpartem,ex cerebro oritur, Visnusque illi positus cit: consentiens igitur cerebrum, ictumq; communem accipiens,dolet, atque cotrahitur:&spiritus quoq; animalis una cum eo constipatur,atq; crassescit: itaque animus, cum idoneo careat instrumento, a corpore cosestim discedit: vinculi enim corruptio solutionem asserat rerum conuincieu- darum necesse est. Cur homines,quos ingens tonitrui strepitus attonitos secerit, inte- Freant: aut certe amentes degani3 Eadem illa ratio est,quam proxime diximus: ictus enim immodicus aeris,cerebrum, atque spiritum animalem per aures subit: quam ob rem spiritus ille cotrahitur, crassescitq;,. denique ineptus ad animi actiones redditur: & cum immodice incrassescat,etiam discessum animi a corpore agit, quae mora est. . v Quam ob causain otii vitellus concoctu facilis, albumen difficile in Q uoniam vitellus calidus,albumen humidum, & frigidum est. ouum quippe qualitates elementorum omnes complectitur, & quatuor illa rerum primordia plane in se sita ostendit: tegmentum enimi testaceum terrae proximum est,siccum nanque,& frigidum: albumenanuae cognitionem gerit, humidum enim,& fiigidum: spiritus in album ine contentus pro aere est,calidus enim & humidus: vitellus igne repraesentat, plus enim cal:dus, minus siccus, neque colore igneo vaDenique orbis uniuersi, quem mundum vocamus, speciem in εγss
793쪽
A otio di&cti, demonurari: naim & ex quatuor con stat clementis, & in. si aerae faciem conglobatur, re vitalem potentiam obtinet. Cur stercus hominum,qui morbo maioris intestini laborant, speciem gerat bubuli 3 QPoniam morbus hic e3 pituita, magna ex parte, oriri solitus est: putatae autem copia putrescens spiritum agit, qui saces subit,inflat, tumefacit,atque ita similes bubulis reddit: unde sit saepius , ut vel tu aqua valeat innatare: Bubulum autem inflari propterca arbitrandum,quonia prurimum bovum pabulum palea est, & foenum, plurimusq; proinde spiritus mouetur. Cur membrana cerebri pleniore vulnerata,oriri per secturam soleant,quae fungorum nomine appellamus uia. Vapores qui ex ce-rcbro assidue proscisci,digeriq; per rimas consueuerunt, disiecto iam oste,amploq; patefacto itinere effluunt uniuersi, ossiq; gelido occur-rsames concret cunt,3 specie fungi capiunt: quippe qui supra ampliu sculi, insta praetenues, videlicet loci ratione perficiantur. u Cur pituita,quae crassa,& frigida est,& inde apta serri deorsum,&pe ad caput ex pedibus ascendat3 Censendum non ex se pituitam pos-1hascendere, sed pcr vim secernendi, quae indita membro cuique est: haec enim quan iis in pede nocens illa materia sit,ianae depellere su sum potest: quod cum membra omnia faciant, tandem ea in parte consistit materia, quae minus depellere potest , quam satis fit. Cur perflatum aeris pestilentem homines multi, & inaequales ma osio eodem intereantὸ iniae quidem res tollere fatum videntur, id est
nccessarium rerum consequentiam,quam stellarum ordini & motio
ni tribuimus. Censendum illos homines rapi conditione coeli pestifera, qui concepti natiq, sunt tali motu stellarum, ut longinquo tempo
re vivere nequi rent:quem.dmodum enim aedilicium vetus, atque infirmum facilius impetu venti corruit, quam nouum & validum: sic etiam homines,qui ex fato vitam sortiti sunt breuiorem, expeditius
c ab aeris vitio mouentur,&capiuntur: malum autem commune propterea est,quoniam aer,qui syderum pestilenti defluuio vitiatus est,
idem continet omnes, atque ab Omnibus trahitur.
Cur multitudo per crapulam vino vini molestiam leuari,dicere se mleat Hoc etsi vulgare est, vere tamen asseritur. quippe cum membra per nimium vini calorem resoluta, vini adiectione recreentur, firmeturq;- ut spiritus coactos, tentantesque caput discutiant, & depellant: praesertim si temperatum est quod secundo hauritur. De vino narc an
notare non alienum hic est. Vinum si exiguum bibatur, salubritatem largitur. si modicum, facundiam parit. si immodicum, & menti obest , corpori, ut Theagenes quoque poeta inquit, Meri copia noxia
est. at si quis eo recte utatur, non noxium, sed percommodum est. Liberum patrem bacchis comitatum non inepte essingunt. choream enim,quam vini hilaritas extruit, baccharum coetus designat. Saty
794쪽
addunt, quoniam per immodicum usum vini hominem resolui Macesse est. Quinetiam parili sectantur ob eam causam, i multa, & varia imaginantur, qui multum vini hauserint. Animal enim hoc varia inteSitur pelle.Vnam ex bacchis Agauen matrem Penthei suum discerpsisse filium narrant,dol multi per vinoloetiam facile in homicidium ruunt. nudus fingitur Bacchus,quoniam vinum mentem, . atque animum detegit, & patefaciti arsit Venere Bacchus, arsit Ariadnam: vino enim inebriatis libido maxima orituri Neque caluus quidem Bacchi comitatui deest , scilicet propter cerebri detrimentum,.quod usus vini immodicus inuehit. amittit enim vires silas sedes ille
animi, atque marcescit. unde vanum Maronem a marcore plerique nominant: necnon & Pana hisce adesse volunt, videlicet ob suimmam vini potentiam,aut ob varium eius seruorem , viresque varias. tan3itur Bacchus a fulmine prius quam veniat ad lycem. eximitur utero matris,coniectus insemur patiis clauditur, quoniam vinum per pefictilibus contentum Soli exponitur, atque ita vires in plenum acci- βpit,& saporem. Sorores quatuor Bacchus habet, quoniam vinum mutatioties quatuor recipit. sanguis ex materiis nostri corporis vino tu
in habitu, tum in natura respondet. inacmadmodum enim ex qua tuor vinum constare partibus exposui litus: sie sanguis quapripartitus est: quippe qui partem habeat dilutissimam, quam renes hauriunt Sctenuem quandam, voluti florem, qua in sellis follieulis trahit.&craiasam, ac saeculentam, quam lien capit,& puram, atque synceram , quae digesta in inembra alere potest modo vini,quod sua tantum parte sy ncera praestare alimoniam potest. iniam ob causam praeputium & genarum partes tenuiores discis . se coniungi adglutinariq; nequeant3Omiano quae ex senii ne natura creauit,haec destructa recreari non queunt: iton enim neruus, non vena, non membrana, non reliqua generis eiusdem suam possunt reci pere integritatem. ergo non immerito ista quoque refici nequeunt, scum semine orta sint: at quae principio sanguis constituit , haec de- nuo gigiti, recreatique possisnt, eo * sanguis nulla in parte statis deesse potest. Cur vinacea,&χi Zania,& grana sculna integra, ut ingessiimus, per aluum egeri soleant)virum quia parua admodum sunt, & sicca, Ideo concoqui nequeant.. an qua semina sunt, & generandi persecte obtinent facultatem, resolui non patiantur , sed peruicatius ad eum finem edurant, cui sunt destinata a natura . hac enim de causa specie quoque globi formata sunt, quae omnium figurarum perfectis luna stil
. iniani ob causam parte iecoris gibba intersepta iugale collo subie
ctum grauescat, & dilallatur 3 Quoniana veila a trunco cognominata, que ex parte iecoris sibba ad collunt usque ascendit, amplificata per inceri monem, Infartionemque grauius ponderat , tenditque deorsum.
795쪽
A ouemadmcidum intestinum quoque carnibus, aut quolibet alio corpo' re insertum deferri cogitur,atq; collabi. Sic. n.vena illa detracta iugalis interiora secum trahit, mouetq; dolorem. Tussi quoq; iidem arida insestantur. malus enim iecoris habitus efferens sese ad membra spiritui deputata,excitat illa ad rem depellendam,qui urget,atq; indetus
Cur vulva una omnium membrorum aspera parte inimore eli: na subet enim quosda excessiis , quos caliculos siue acetabula appellamus Vt semen humidum possit retinere. humor etenim omnis facile per laeuein corporis faciem labitur. hinc .n.& artifices tectorii operis scal- i inutis parietibus calcem admouent,ut per caua & summa asperiora eru- contineatur,& hqreat.hac vero de causa semen quoq; ipsum lentu, glutinosumq; factum a natura est , videlicet ut tenacius insidere pos sit, & firmius. . . γ
Cur multi cum suam urinam exitum appetentem retinuissent, refo
h luti sint, atq; destillatione urinae laborarint 3 Quoniam vesica niuriu
plena,extumescenteq; Vltra modum, humorem ex natura membranqinditum omnem expressit, atque ita siccior facta est, ut praeterea con- trahi nequiret, more bellis, quae exsiccata extendi iasi potest, nisi aquam ista cum oleo diluatur . fieri autem urinae destillatio solet, vel per musculi resolutionem, qui ceruice utinae claudit, vel per exulceratio nem ipsius vesicae, vel per iniuriMm calculi. mordetur enim vesica,aut, aggravatur. itaq; excernere incitatur quantum urinae receperit mihi- naum. dissicultas vero urinae nomen, generalius, quam destillatio est, sicut & coquendi, aut audiendi, aut spirandi dissicultas. Cur vehementer ii sitiant, quorum ventrem inseriorem fluxio exertety Quoniam humoribu4. deorsum collapsis stomachus resiccatur: sitis aut non nisi per siccitatem oriri solita est.
Quid est quod lachri mas moueat,cum angamur Spiritus,qui pero angorem affectus est: hic enim ad cerebri membranam estertur, atque humorem ibi positum exprimit: quod idem vel prae nimia laetitia po
Cur barba spadones careano Q uoniam calore vacant , quo pili & tox
Quarn ob rem qui pueri execti sunt, voce reddunt acutiorem, qua io, qui adultiotes,'quos gallos nominamusλ uoniam per id tempus exeia sunt,quo meatus lunt arctiores. spiritus autem eo tcnuis sonat,quo per angustiora eXtruditur. . 'Cur cibo tam hui nido,quam sicco ingesto eructemusλ aia spiri to4tus vel cum cibo admittitur, vel post ex concoctione mouetur qui cutenuior sit, petit superiora. itaq; P os extrudit. ῆ re ructu appellamus. Cur alii magis, alii minus concumbere valeant λ Q uod aliis alii εος sunt calidiores. ' . - Quare qui ex luce amplissima ad mediocrei' Venerunt , cernere
796쪽
PTOlmus nc sileant medipi is proprius ad icnebras, O, quam amplit Sima illa ac dit. te brae autem suani.ob crassitudinem
797쪽
A autem omne graue est. quocirca merito quartanae & lentius repetunt,
Cur vlaera articulorum reduci in cicatricem nequeat id quod in pie rasrisq; aduertimus)Vinim qudd plus materiar in articulis est. Ergo;cit materia largius illuc confluat, acrior redditur: itaq; maturius siccat. An quoniam articulorum postremum chartilago est: idcirco cicatrix ' firmari nequit,sid labitur. Cur aqua silvia Icilior sit, cum ex mari hauriatur, quod graue esty r Is Censendum qua uis ex mari hauriatur, spiritus' tamen agitatam te- nuem ciscit,& l em. Cur res frigida omnis , ossibus i detentibus, nervisq; inimica est3 uoniam haec nitum coli stant terrena, terrenum autem omne frigi-cium est :ergo frigida qualitas augeatur, merito accidere detrimen
Cur qui per febris ardorem insaniunt, pulsum arteriarum habeant τλη leuiorem: qui per lethargum vitium memoria obtorpescunt, pleniore reddant Quoniam alacri spiritu relaxato ecrcbri delirant, alteri eodem illo spiritu crassescente,grauescentoq; premuntur, & insestantur. Cur febribus quibus tam per sudorem leuatis,cordis periculose aia sectiones sedari soleat Quoniam materia vitiosa partim di Hatur,partim resoluitur. Cur per hiemem plus cibi assumere, pleniusq; concoquere possi- yumusὸ intoniam calor nostri corporis pulsus exterioris frigoris vehementia, ad sedem interiorem se recipit: itaque facit, ut cibus δc conc Maturi sumatur. Cur qui nimis concubuerunt, si praeterea coeant, sanguinem vice se I gminis emittant Quoniam semine omni exhausto nullus humor pro-plius sanguinet rei venereae se offert, Cur nerui non quemadmodum puncti, ita etiam praecisi excitent y sinflammationemὸ Q uoniam spiritus inaequabili punctionis segmento occurrens, retorquetur, atque in se coactys, stipatur, Sc recalescit. at praeciso penitus neruo spiritus esiluit omnis,& abit Cur sudores,qui ante accessionem venerint, graues sint, Sc molesi γ Quonia qui febrem sequuntur, per relaxationem, remis ionemq;em uant. qui antecedunt, per expressionem utiq; violenζiorem extringantur.
Cur os ieiurium grauiter oleat3 Quoniam stomachi acritudo, nisi
cibo recenti temperetur, insuauem redait exhalationem. Cur nullus in corde morbus possit consistere inioniam per membri opportunitaten ante mors rapit,quam morbus pateat. Cur scrobe iuxta mare essest a, dulcis aqua compcriaturῖ Quoniam rast mare transmis uin, liquatumq; per terram, suam crassitudi nem omne amittit,inoue humorem dulcem cxtenuatur.
Cur ambusta difficulter cicatricem recipiant3 Quoniam per ignem
798쪽
meatus corporis omnes extruduntur, oblitanturqS, Vt caro propemo- Ddum mortua sit. fit enim ut materia in hisce inclusa perquam dissiculter educatur.
333 Cur homines natu maiores vinosi esse consueuerunt Quoniam per elatem restiferati calurem desiderant:vinum auter calorificu est. Cur pondus facilius parte laeua , quam dextra efferre valeamus λQuoniam materia partis laruae oppressa plus durare , patique, quam dextra potest, quippe cum altera dissicilius,altera facilius moueatur. 33 Cur pars dextra sanabilior sit, quam larua λ uoniam per exercitationem ampliorem,materiae compescuntur, restanturque sanitati op
Cur mel ulceribus acre, gustui dulce sentiatur uoniam ulcer bus horridis, resiccatisq; mellis tenuitas occurrit, tenue autem omne acre est, At gustus quia hutnidus est, mellis percipere potest leni