Constantini Papa ... Ad arbitrium magnae Curiae Vicariae quod vulgò praeeminentia appellatur. Atq. ad edictum diui Augusti quod proposuit Iun. Auito, & L. Apron. COSS. De quaestionibus. f. desideratis, dicta, ac considerata. ... Cum breui catalogo re

2쪽

candidissimis Lectoribus sacrarum a1 in Legum studiosis .

. . ,

ad Constantinum Papa Iurecopultum vir tute cognita ectatas I

de amplisi ais in forensi pale ira ut nosis9 diu

versatum , Lectores candidisi venissem, ut eius libros,quos In iureciuili scri it,'pis excudendos curarem ; inueni in eius manibus paruum quoddam opusculu, ab ipso pro defensitane quorumdam reorum proximis diebus lucubratum, ut eos a periculo quamonu, quas ipsis magna Curia Vicaria minitabatur denegatis defensionibus arbitrio, quod vulgo praeminentia appellatur, artos ac tectos coseruaret,uuod quiadem arbitrium, quoniam, velut parum hu usque ab omnibus intellictum, accurate satis,

apertissimὸ , ac planissime explicauit, ut eis a pra-

3쪽

pκaclare satis , Omnis asse me nove firmat, renuntials excellent Oimo DN. Regni Prorasti, emci a latere Concilio, b eommissam μbi ipsius opusuli cognitionem, illuHris Nicolaus Antonius Vi arellus furisconsistiGLmorum no minus periti f. quam peritissimorum consultiss. Sacri Regij Gons j oonsiliarius bonies aqui obseruant s. dignum nobis usum fuit opussulu m, ut pro grata omnium utilitate ,in publicumprodiret. Vuaproptersu a benignia rati confisis, mox illud slicet ab inuito sane arripui, typiris excudendum, virisis literatis

ac Budus deditis, cognoscendum, uoluendus cur aut. Vos igitur a nobis munusculum hoc

lubenter accipite, es quid reliquum stet sit. ex eius scriptione dignosicite: siquitaem ut est

in prouerbis Leonem ex unguibus i ab eo, propediem grauiora expectate. ι .da

4쪽

CONSTANTINI

PAPA IURE CONSULTI

CLARISSIMI

AD ARBITR IVM MAVN E

ouria Vicaria, quod vulgo Praemi: nentia magna Curia Vicaria e appellatur, dicta atque considerata

ARG VM ENTUM C A P. L

UEM ordinem in interpretatione a bitrij Magnae Curiae Uicariae, quod vulgo praeeminentia Magnae Curiae Vicariae appellatur ) tenere intendit, initio praemittit. Pandectarum compilatoribus reprehensis, quid sit arbitrium generatim apud Legumlatores in iudici s silmptum, undeq; descendat

5쪽

breuiter describit. Pauci sq, de arbitrio boni viri, circa priu

torum etiam conuentiones, ac dispositiones, paucisque etiam de quaestionibus adhibendis obiter dictis. Vnde in hoc Regno arbitrium istud exortum sit; Quare praee minentia appellatur: Quandoquidem penes D. N. Proregem mandatum Regium Vulgo nominatur, quomodoq; & a quo, ac quibus concedi soleat, summatim animaduertit.

6쪽

COMPENDIUM OMNI UMQuae in hoc primo Capite

dicuntur.

ria tractanda, in interpretatione cognoscenda.

Insitutio omnis, qua de aliqua resuscipiatur, Mia definitione proscisci.' Ferfectum ess, quodex omnibu uispartibus constat. Principium potissmapars cuiusq; rei. I Praefationes tam incau sis in ora dicendis, quam in interpretationibus faciendis,nece ria. 6 Pandectarum compilatores in ipsarum rhapsodia reprehenduntur. j oonsules quando primum conssit uti, undeqj conquies dicti erunt, eorumet officium,acpotestassimplicitersignificatur. 8 Arbitrium generatim apud Legumlatores in iudicyssumptum, unde appellatum, quid it, describitur, , Diffinitio omnis in iurepericulosa. Varie

7쪽

AD ARB. M. C. V. r o Varie expersnis causis; iudicandum rii Omissum legibus, non e I omissum religione

iudicantium. 3α -rbitrium tantum no i iuris, rectam Iautemsrmamq; rationem, muneris esse diuini. r 3 virbitrium ex bono ου aquoprocedere do abet, cr num. ao. Arbitrium boni viri equendum. ei F Ludex υirum bonum significat. Compromittentes in arbitrum , si Ῥirum bonum eligere videntur. i Arbitrorum duo genera.

3 Arbitrisententiastandum, De δες iniquasit. 19 Compromissum ad instar iudiciorum,

iasiniendas lites pertinet. 2 o Arbitrio bonum aquum coniunctum esse debet . ii εArbitrium domini in computandis rationibus , ad arbitrium boni viri redigendum. '

αα Arbitrium domini in lege locationis simili-

8쪽

siluendis. rbitrium Soceri in dote soluenda. Arbitrium domini, uelprocuratoris, in omnibus bona fidei iudici's, es Arbitrium patroni in operis sibi a liberto in

prastandis. V Mens compromittentium, ut arbiter recte arbitraturus sit, existimanda es zaδ Legatum in haredis voluntateponi nonpotes,in arbitrio uero sic.

as nisa flexistimauerit ,s p obauerit, si rusum putauerit, sifuerit arbitratus , sio; putauerit, si utile visium erit, boni via i E

ra arbitrium, meram voluntatem

nec plenum arbitriumsignificant. so Meritum a viro bono-non infecto iudi

candum,

si Legatum arbitrio tutoris pupillo relictum.

ualet, re arbitrium hoc nec moram, nec

conditionem habet,es velut certam qua-ιitatem exprimit, Io viratur I pa-

9쪽

demeruerit si n5 enderit tyrobaueris uel on reprobauerisseduxuputauerissi a diplacuerit, quomodo intellai debent, Uerus' atis etidetur qui no offendit. Is Voluntas quandoq. non totam voluntatem, sed boni viri arbitrium signficat ex con: iecturata voluntate dissonentis. 3 . Voluntas in conditionibuι testamentoruma

-. Iis qua uerba consederanda,nam volum .

tas regit conditiones, primum, locum obtinet, 2 ec unquam verba debent esse q s. tanta potentia,utpotiora mente existant. Is Verba,plenum arbitrium, mera voluntas, tota voluntas, liberum arbitrium, quomodo intelligantur.

vastio in criminibi scrutandis adbiberi selet,no tamen sempe in omni causi. Dis personasedcu capitalia re atrocio I cra maleficia aliter explorari no po t.Guuastiones efficacissima ad requiren

dam ueritatem 1

3 tormentis non incipiendum, sdo ad tormenta ueniendum

10쪽

C A P. I ast Q stimis modus riurio isιdicis relissu 3s Lex Vuactionis modum 1 de quastionibus, declarata, re a uitio purgata Lο suaestio non indiscrete adhibenda. 1 Qvastio in quibus criminibus locum habeat

a amarum stradus cui sint.

3 captium Regni. I ormeta udsumptu uerit rbitrium torquendi reos denegatis defendi , Hmbus unde exortum fuit. Arbitritu Me, quarepraeminetia appellatu.

- bitrium hoc, quibus per D Regni concedisset

A C TU RU S interprotationem Arbitrij Magnet

Curiς Vicari n torquendo reos inauditos in suis defensionibus, quod uulgo pr minentia Magnae Curiς Vicarie appellatur, alere esse cum Vlpiano Iurecon. in l. i. ff. sieer. pet. existimamus, priusquam ad interpretationem perueniamus,pauca de significali B a ne Proregem