장음표시 사용
181쪽
intra aliam maiorem similiter e marmore arcam inclusit , reposuitque in eodem antiqui loci vestigio, ubi Paschalis posuerat prope alia quinque supradictorum SS. Corpora,quae immota uti primitus fuerant remanserunt; π' - ut ex inscriptione apparet, quam argenteae tabellae in- , cisam,& ad latus corporis Sanctae Virginis supra diximus . .
.. collocatam, quae ita habet. .v.
Hic requiescit corpus S. Caecilia Uirginis , NMaryris, quod a Pasthali primo Pontifice q
Maximo ipsa reuelante repertum, s hanc Ecclesiam translatum,usub hoc Alim coLetar ri una cum corporibus SS. Maristrum Lm ej, Urbani Pontificum, necnonValerim ni Tiburiij, Maximi reconditum.
Iterumpost annos fera DCCC. Clemente VIII Ant. Max. cum ijsdem Sanctis Mary-ribus lucem a exii die XX. Octobris anno Dominica Incarnationis M. D. M. Cuius SVirginis corpus praedictus D. N. Tapa Clemens veteri lignea capsa, in qua iacebat, argentea inclusa intactum, immutatumque hoc eodem loco, in quo fluerat collocatum DB peracta Missarum solemnia maxima cum deuotione, lachrymis toto spectante P
pulo reposuit XXIL Iouembris i 3 sesu mirginis die M. D. M. Ad cuius latus in alia seorsum capsa pradicti
182쪽
tres Martyres , Valerianus, Tiburtius, S Uaximus requiescunt ; nec non sub ipsa ' Virginis corpore in alia similiter arca pr dicti duo Maryres, ac Pontifices Lucius , i j λ. N Vrbanus prout a Paschali Pontifice om nes in lys conditi sunt. Ego Paulus Tituli S. Caecilia S. R. E. Presby- Cardinalis S ndratus , cui licet misera' rimo peccatori praedicta corpora, qua diu -
Iurnitate temporis fere in tenebris iace- inuenIre, ω' videre, 'i' venera-
ra limo Max. datum G, m moriam hanc Uce litteris consignaui. μηρDominica Incarnationis D. IC. Die ' XXII. Nouembeissedente Clemente VIII. Summo Pontifice , et Iem Pontificatus Anno VIII.
. - Ηaec sunt, quae in postrema Corporis B. Caeciliae Virginis, Sociorumque Martyrum detectione , ac solemni repositione acta sunt, prout cum oculis nostris nos ipsici uilior conspeximus, tum ex ipsius Cardinalis S ndrati , qui omni quae his omnibus diligenter astitit,ac praefuit, fideli relatione cognouimus. Quibus non ab re me facturum putaui, propriis vi si ornamenta, donaque adijciam, quae idem Illustrissici Ahis, mus Cardinalis partim antequam sacra corpora deleg
Ssentiati i et ur, partim post eorum detectionem,collocationemq;,
quidem maiori quodam studio, & religionis ardore, ιhbui in hanc sui Tituli Aedem contulit i sunt enim digna om-
183쪽
nia, quae vel ad piarum mentium solatium, vel ad noti- etiam Exterorum, quibus haec intueri non est concessum, memoriar litterarum tradantur. Igitur praeter communem totius Ecclesiae instaurationem, quam ob temporis diuturnitatem pluribus locis ruinam minantem iam inde ab eo tempore, quo eius primum regimini admotus est, fulsit, ac reparauit ; haec peculiaria pietatis illius in eam praecipue sunt monumenta . Ciborium antiquum Altaris maioris e marmore diuersis Sanctorum figuris, quod annorum longinquitate fiatum, illuuiemque contraxerat perpoliri, & in pristinum candorem restitui, fulgentique pluribus locis auro illuminari curauit: In eius quidem culmine vas affabre fa- ctum ex aere inauratum collocauit, ex quo aurei undique fores emergunt ; similiterq, ad quaternos angulos eiu Dalem Ciborij supra veteres paruulos obeliscos vasa cum fiosculis totidem eadem celatura,& si paulo minora, constituit; Quatuor vero laterum fastigia in medio vivificae Crucis signo inter duas palmas erecto ex codem inaurato metallo decorauit. Denique columnas quibus ciborium innixum est'e lapide nigris, cadidisque venis intersiisse, diligenter levigatas, atque ab omni sorde vetustatis expurgatas illustrauit, basibusque aurum, & capitulis earum ille uit. His ornamentis auctum in sublimi, &in conspicuo positum Ciborium admirabilem intuentibus, & iucundam speciem praebet. Exinde vero spatium illud ab Ara maiore ad circuitum absydis , quod antiquitus Presbyterium vocabatur clausit, remotis anterioribus circa Aram gradibus, quubus eo prius e naui mediana patebat ascensus, muroque inibi ad planitiem pauimenti superioris exaequato : cuius muri faciem peregrinorum lapidum e varijs coloribus in diuersas formas sectorum artificiosa , & nitida coagmentatione vesti uit. Ad maiorem autem operis ornatu terna utraque ex Arar parte in eiusdem muri medio su
dratus suu Titulli instaurauit.
maioris 4rae instauratuo . &varios ornamentis di
bus gradiabus preti sis imis i pidibus cla
184쪽
gna inseruit ex aere inaurata, a dextera quidem B. Caeciliae, Sanctorumque Valeriani,& Tiburtij ; a leua Sa ctorum Vrbani, & Lucij Pontificum, Maximique Mar tyris. Supra murum quam late ad Aram pertinet, & a . lateribus ordinem utrinque statuit columellarum, quas vulgo balaustros appellant, quae clim sculpturae artificio, tum maculosi fulgore lapidis spectabiles desupercandia di marmoris peristy lio continentur ; huic peristylio malagranata sexdecim eximiae magnitudinis aerea, atque
inaurata certis interuallis, & aequa proportionE imposita conspiciuntur. Aditum porro ad Presbyterium ex nauibus minoribus per circumeuntes gradus geminum aperuit, quorum pars exterior ferreis virgis compacto, adminiculo munitur. Iam inter utramque partem muri sub ipsa Aramai Gis sis re,qui locus ante Confessionem a Veteribus mincupab ae monil tur, ubi & fenestella cum lampade olim fuerat, & reper-- .η ta ter Sancta Corpora, ac reposita nouissime fuisse iobis: Ostendimus B. Caeciliae Virginis, ac Sociorum Mart . mirum 'in rum sepulchrum idem religiosissimus Cardinalis magia
Ca d hi1ε Mentissime eXOrnauit. Murum enim Arar directe subia-SBndrato centem, conditisque sacris imminentem Corporibus,v μ' teri quam diximus fenestella sublata, in augustam Tabernaculi speciem consormauit, multisque circum ornamen. ' iis pulcherrimis insignivit. Est m eius muri medio Ioc , ius in longitudine excavatus ad cubantis corporis mentsuram, qui totus undique nigro lapide circumuestitur .c hura hunc loculum statua B. Caeciliae Virginis e Pario& elua in marmore candidissimo collocata uisitur, ea omnino λγ.i ' L . ma , qua sacrum eius Corpus intra Arcam veterem cona. Hi lieitur positum, inuentum est: Iacet enim tenuissima veste ad talos fluente praecincta, humum dextero premens l*t ire, vultu ad Confessionem obuerso, ita ut astantiumra conspectum refugiat ; caput linteo circumuolutum, mapnus in anteriorem partem proiectae, senuaque paululuim
185쪽
erecta cernuntur . Sub loculo deseris in lydio lapide , , qui oram eius inferiorem attingit,eiusmodi inscriptio Ie- gitur aureis litteris incisa i .
EN TsBI SANCTISSIMAE VIRGINIS CAECILIAE IMAGINEM
QUAM IPSE INTEGRAM IN SEPVLCHRO IACENTEM vIDI EANDEM TIBI PRORSvs EODEM CORPORIS SITUx HOC MARMORE EXPRESSI.
Reliqua denique exterior facies huius Tabernaculi tota selectorum lapidum discolori incrustatione magis , magisque explendescit, in quibus plarrique qualitate, & ti
pretio proxime ad gemmas accedunt, Vt onychinus, & p est, Qqui vulgo lapis laetuli dicitur caerulei coloris , quorum mi- m. non exigua inibi segmenta mireris . Quin & inter pre' putes itiosos hos lapides Angelorum , & Seraphinorum com- Caeciliis plures erigies ex aere inaurato aptissime collocatae prς- '' fulgent ; praecipue vero ad loculi superiores angulos nigri marmoris artificiose secto , diremptoque peristylio duo ex aere inaurata simulachra non modicae magnitudinis insident Angelorum, quorum manus supra Tabernaculum protensae coronam ex eodem metallo illito auro , elucentem in medio extollunt; ijdem vero manu altera palmae ramum ex aere pariter inaurato pr ferunt gloriosa Martyris victoriae insignia. Eminent demum ad extre- ima utrinque latera totius huius ornamenti vasa duo ex .eodem aere inaurato flosculos ex se se circumquaque au- . : rei nitoris emittentia. Atque haec muri in Tabernac li sermam elaborati sunt ornamenta, Iam muro ipsi proxime adiacens pauimentum Ecclesiς ad pedes circiter in , quadrum vigintiquinquo, columellis earum, quas supra
diximus, similibus seelusum, ac septum est; ijs peristyliu
186쪽
incumbit E candido marmore , cuius peristylij angulis
quatuor, malagranata totidem infixa sunt ex aere inaurata , cuiusmodi & supra retulimus. intra hoc septum εν; ihi, si quae inclusa est areola strata est tota opere vermiculato a Cardina ex alabastro, alijsque perlucidis, pretiosisque lapidibusio νιξ viri multiplicium colorum, qui ita apte conserti, coagmen- in pauime tatique sunt, ut elegantissimae picturae speciem aemularixo ix pyδ i0 videantur; circa columellas in nigro lapide aureis notis
ctorum. Cluimodi Inscriptio in ipla areola exculpta est. SVB HOC ALTARI REQUIESCUNT CORPORA SS. MARTYRUM CAECILIAE UIRGINIS, VALERIANI,TIBURTII, MAXIMI SOCIOR. LVCII ET URBANI PREISDEM SANCTIS MARTYRIBVS CONSECRATO.
Idem insuper illustrissimus Cardinalis Paulus SQndra-
Picturae an ius medianae nauis picturas antiquas veteris, ac noui te- iqua: mς' stamenti, unaque Sanctorum effgies, quarum senio deui, lentiui cor eXOleuerat,recentibus coloribus renouauit, ita tame, tur . ut ad venerandam antiquitatem conseruandam, prisca forma non sit obliterata . Ex utraque parte eiusdem nauis veteres fenestras, quae pridem obstructς fuerant in sublimi aperuit, tuinenque specularibus admisit , quo A. longe istior, & clarior Templi iam facies redditur. Hunes, Spul ius quoque mediae nauis spatium remotis veterum Am-u.hili, ' bonum , seu pulpitorum e marmore impedimentis, cum nulli iam usui sint, in ampliorem speciem dilatauit, ita ut sub uno aspectu ingredientibus noua omnia ad Aram
maiorem , & circa sacrum tumulum ornamenta coinpareant.
i. hὸ Tectum Ecclesiae, quod ruinam minabatur, fulsit, a el.s: -- que instaurauit, cogitabatque auratum laquear pulcher-ssMiratur, rimum extruere, nisi ab hoc eum consilio Architecti di-hori uri mouissent: Hi parietes Ecclesiae ei oneri sustinendo impares fore dixerunt; addito etiam laqueari Ecclesiam,
quae per se humilis sit, humiliorem adhuc visum iri, qua
187쪽
eius dignitati , & proportioni conueniret: His de causis
tecti trabes, totamque contignationem varijs coloribus in diuersas species ornatus integi,ac decorari mandauit. Columnas ite lapideas,quibus naues inter se diri mutur, quod vetustate corrosae, ac labefactatς essent,ad viridica- instauranti marmoris similitudine colorari, ac depingi curauit;ba- ἱμ uri sibus, atq; capitulis nouis c tyburtino marmore adiectis. ' φ' μ' Iam minorum nauium parietes varijs Sanctorum imaginibus exornauit; eorum praesertim, quorum corpora in Ecclesia reperit, aut erga quos peculiaris extat Sancti- Nai ira mimonialium eius loci pietas ; At ne angulum quidem Va Εe liva iocuum decorae picturae ornamento reliquit. Ad earum- ta picturisdem nauium parietes complura extruxit sacella , atque ' - μ' altaria, quae columnis, marmoribusque elegantissimiseκ multicolore lapide decorantur: in singulis Vero nO' Azi Itabilium Artificum manu pictas erexit tabulas partim RΟ- tructa, &mar, partim alibi elaboratas, quibus erigies, & gesta UI:
Sanctorum,quorum nomine sunt dedicata, representan- ta numeratur ; ea sunt liqc: Altare in capite nauis, quae est ad dex- ' teram Arar maioris, consecratum est in honorem Principum Apostolorulia Petri, & Pauli. Alterum , quod eκ eadem parte proxime sequitur, in honorem Sanctae Agathar Virginis, & Martyris. Tertium cst B. Mariae Magdalenae. Quartum B. Stephani Protomartyris . in aduersa naui ad sinistram Are maioris, Altare,quod est in capite, dedicatum est ad honorem Dei pa Virginis Mariae. Alterum B. Laurent ij Martyris. Tertium Sancti Amdreae Apostoli: Ad latus autem cuiusque Altaris infixa parieti est ligneum candelabrum deauratum, quibus immisi, faces inter sacra solemnia ardeant. iusdem optimi Cardinalis in Sanctam Virginem Candet Caeciliam, Sociosque Martyres pietas tria ingentia canth ' ' Σdelabra lignea mirifici operis, & auro undique perfusa Cthfieri curauit, quae vulgo lampadaria nominantur . H c βῶ e sublimitecto ante B. Caecilis, Sociorumque commu '''
188쪽
ν AE R elatio Inueni. repositi
ne sepulchrum pendent,nouem singula argenteis lampadibus pulcherrimis circumquaque lucentia, quarum quaelibete ligno deaurato expressi manu Angeli sustuT- p dς netur. Τum vero ante quodlibet supradictorum Ait 'S similiter ex argento Iampadem appendit ; sunt ita-
C xd Sth que hactenus argeteae in hac EccIesia lampades XXXV. ii ut, at quae diu, noctuque ardent assidue, cui curae proprius Milatae . nister redditu attributo est deputatus . oratorium praeterea B. Caeciliae Virginis , ac Marty- Oratoriu ris,quod ad dexteram se se Ecclesiam introeuntibus o I e j iii seri mirum in modum ornauit; Aditum enim, seu vest, l. Ssendra bulum eius utrinque picturis egregijs excoluit, quibus eo instavr utriusque sexus insignes Eremicolae cum suis solitudini-hiseὸ deeo bus eXprimuntur, varietate Regionum, viriditate nem, ratur. rum, speluncarum opacitate , labentium aquarum decursu, prospectum summae voluptatis praebentibus. E regione vero denuo instaurati sacelli tabulam pulcherri-3,1hbum Nam cum imaginibus S. Caeciliae, &, Valeriani, quibus S.Cωeiliae ab Angelo duae ex hybernis rosis, & liiijs coronae de c L. ii, ' , afferuntur,collocauit. Id Oratorium dum instauraturma desesi detectum est Balneum, in quo, ut in superioribus notis bitur. a nobis est indicatum, Sancta Virgo Caecilia passa est .ibi', , . Sub ipso namque Oratorio Cella reperta est concamera-roi. ro . to opere facta , in qua cineres inuenti sunt; in ea enim ignis ad calefaciendum Balneum, seu Cubiculum superius accendebatur, ut ex descriptione partium Balnei a
nobis supra posita melius intelligi potest. Apparent uti detecti sunt ex quadratis lateribus compacti circa ipsos undique Cubiculi parietes tubuli, seu canales antiqui, per quos ex inseriori in superiorem Cellam igneus calor
transiveabax t Deleeliam est quoque vas aeneum rotu
vas aenea dum ad dexteram in regiis ipsius Oratorij paulo infra bilh- s pauimentum, sub eodemq; plumbeae fistular, qu omnia Caeciliati haud dubie usui balneari deseruiebant. Hoc igitur Or tarium omni iam pridem cultu nudatum in elegantissimi
189쪽
SS. Corporum B. Caci or Sor 17
sacelli formam Cardinalis ipse redegit, quod quiden igypso undique deaurato, & picturis vitam B. Caeciliae, Ornante. ac Sociorum representantibus exornauit; Ara in honorem eiusdem Virginis erecta, ac dedicata. Ibidem cir- ac, cumcirca Balnei canales, quo magis spectabiles sint, &illaesi seruentur aereis Iaminis inauratis conuestiuit. Su' IE bita pra vas autem illud aeneum balneare, quod inuentum a tur. diximus, pauimenti locum apertum reliquit, ex quo il .. i. Iud conspici possit, crate tamen ferrea obtectum . Nec minus ex aduersa parte in eodem pauimento paruum al- terum foramen instarfenestrae aperuit, ex quo in subiectam fornacem, siue hypocaustum obtutus demitti potest. Ad ingressum denique sacelli ordinem columellarum non abumilem earum, quas supra ad Altare maius Ecclesiae descripsimus, fecit, quatuor eiusdem materiae, 'ac formae malis granatis aereis , ac deauratis super impontis . Longa autem oratione opus esset si sigillatim referre vellemus quos ad usum Sacrorum Ecclesiae quotidi nus care siri, quantique pretij paratus, quae vasa, & ministeria, quar- & Cliniaque omnis generis dona pulcherrima idem illustrissimus : ,
Cardinalis suo huic Titulo nobilissimo sit elargitus. CΟ- to pro mi-stituit enim ad illi ministrandum quatuor Sacerdotesaeu ut vocant Capellanos integrae, religiosaeque vitae, quibus binos adiunxit Clericos, victu omnibus,& conuenienti redditu assignato. Sacras quoque Reliquias complures eidem suo Titulo intulit, quas maximo studio, atque pietate ex varijs locis sanctis obtinere curauit, easque argenteis vasibus au- Reliquiaero exornaUs inclusit, eiusmodi autem opere artificiose elaboratis, ut vix speciosius quidquam cerni possit: Re- teis valib' liquiae igitur huius Sacrosanctet Ecclesiae, quarum par c, .as. maxima ab ipso Cardinale donata est, sunt infrascripta. SQndrato
De ligno Sanctis taur Crucis Domini Nostri Iesu Chri-
190쪽
sti Cruces duae, quarum una maior est altera, cum allis eiusdem Sacrosancti ligni particulis. . t ut De veste inconsutili eiusdem D. N. Iesu Christi Spinae duae coronae Saluatoris. Pars de vestimento eiusdem Redemptoris nostri . De velo Beatissimae Virginis Deiparae Mariae. De lacte ipsius. De subucula eiusdem . De ossibus S. Ioannis Baptistae Praecursoris Dominia Duo dentes,& de ossibus B. Petri Apost. Principis. Dens unus, & de ossibus S. Pauli Apostoli . UParticula tibiae S. Andreae Apostoli. De mento S. Iacobi maioris Apostoli. pH, I De vestimentis S. Ioannis Euangelistet . Z U mi Digitus maior pedis S. Thomae Apostoli. Digitus alius eiusdem. Ili De capite,& alijs ossibus eiusdem . e dio GDe ossibus S. Iacobi minoris Apostoli . .
De brachio S. Philippi Apostoli. a
De ossibus S.Bartholomaei Apostoli. De ossibus S. Matthci Apostoli. ' γ . Aio De ossibus S. Thadet Apostoli. iDe ossibus S. Barnabae Apostoli . . IDe brachio S. Lucae Euangelist . IUDigitus maior pedis unius eκ Innocentibus. De ossibus S. Stephani Protomartyris. Os magnum ambustum S. Laurentij Martyris .
Dens unus, & de ossibus S. Sebastiani Martyris . i I x De brachio S. Cosmae Martyris. in De brachio S. Damiani Martyris. De ossibus S. Clementis Papae .
Dens unus, & de capite S. Ignatij Episcopi, & Marin De ossibus S. sti Papae.