장음표시 사용
11쪽
putem,si omnia testimonia Ethnicorum enotarusa sumant eo magis, quod nihil per aeque eadem copia perstriptum
videatur, qvatar quidelia lex rraturae' synteresis seu habitus principiorum practicorum. Nolo huc accersere ac cersereni enim ἐκ mpουσD- te stimo ui a hagiographa omni exceptione majora Apost. P li Rom. I. A IL Illos α - ,ογητους& inexcusabiles vocantu, qui eum lumine natuin Deum certo cognoscere potuerint, cognitionem illam i men aut actuali malitia suppresserint, arat Deum cognis
tum recte non. coluerint, ex quorum ordine classes Ethni corum more. His praemissis tale argumentationis au μ' cium facimus.
g. inod principium innatas, indubitatas& pri
mas veritates reddit dubitabiles, est falsissirmina & pessi Qrnum, addo impium &atheum. Atqui Cartes principium dubito, cogit . Ergo sum: innatas indubitatas & prima veritate; reddit dubitabile . Ergo. Major e se clara est, nec probationis indiga, probanda tamen ex parte pro re nata in seqq. Minor etiam in aprico est, quia Cartes de Dei existentia, altem theoricE& sippostive dubitas,: curatameia insitam κων, ν λου t ιαν habeamus , ut ne theorice
quidem hic dubitare debeamus: Lisuper suum principium ad omnia entia diffundere laborat, adeo i ve statim circa id, in cujus existentiam adstruendam inquirit, dubitationem involvere cogitur :άum vero sint primae.&indemonstrabiles veritates numero haud exiguae , quae omnem dubitationem, etiam theoricana, respuant, operam & oleum suo principio perdit Cartes : Quod enim est natur1 notum, non potest fieri notius. Atque prima & ingenita principia sunt, natura nota, ut recta ratio & apostolica oracula invicte satis demonstrant. Ergo non pollum fier; notiora. Sed porro eo, & arg uo : quod non potest fier;
12쪽
cotius, quodque se ipso semper certum indubitabile &i
demon strabile, id omnem excludit dubitationem. Nam discursus processup a noto ad ignotum eruendum.
Quod si ergo nihil ignotum, sed aliqva puta principia in sicit se ipsis nota sui dubitatione opus esse potem qua de
causse ad distursum venire necessum est δ Min. rursus cor stat ex ἐμφυτων notitiarum principiorumque ingenitorum veritate &realitate, inter quae ante caetera eminent principia de Deo nobis insita, ea quibus quippe caetera omnia emanant & deducuntur, ni quis praeti acta illa negaturu Sc rectae rationi nuntium mittere, R Apostolo in os con tradicere malit e Id quod tamen de Cartesio stis cari fomie religio alicui videri possit. f. 6. Nec elabetur Cartes sua suppositione, quando Φληραι εααλθακοὶ proferre & sub terminorum latibulis sua suppositione imponere laborat. Arg. Quae sunt principia, fundamenta & cansae saltim virtuales, omnis cognitionis, de iisnon licet aliter i upponere, ac quidem ipsi unt. Conm: ceptus enim objectivus menstarat conceptum formalem,& modi praedicandi veritas a modo essendi aestimatur. Sed vero principia ingenita ceu primae veritates sunt principia, fundamenta &causiae omnis coguitionis. Ergo de iis non licet aliter supponere, ac quidem ipsa sunt. Si hoc ; non licet de iis dubitare ullo modo, cum ab esu asua certitudi ne & inde monstrabilitate ,extra omnem dubitationis aleam posita sint. Et porro illa suppositio Cartesiana aut fundatur in re, & sic est quid rationis ratiocinatae, seu ra- .itionis concipientis aut eminentis, uti vocat PI. Rev.&Exc. Ian. D. Seld. Patron. aeterno animi obsequio venerand. Disp. IV. Me t. f. ; aut non fundatur in re, estque aliquidr tionis ratiocinantis seu mere singentis. Si illud con, cesserit Cartes, in dubium non tantum vocat ingenitas no-B r . titias,
13쪽
stiag, sed & viam ad illas nerandas penitus sternit, at vesic directe removet fundamenta existentiae DEI naturali lumine demonstrandae, neque ea ratione salum supponit,
sed reapse contrarium notitiarum naturalium ponit, h, c
illas a parte rei nullas esse suo principio inmiit. Si enim in re tandatur haec dubitatio de DEI existentia, de ive primis veritatibus, notitiae naturales ceu ingeniti habitus, in re veri, aut saltem certi non erunt : in re enim seu a paro
te rei si veri essent uti sunt quidem Cartes dubitandi sundamentum de illis ex re ipsa petere non posset: alias attribueret illa salso,inepte x pessii me notitiis naturalibus, quae in re de illis non veri sicantur. Non autem potest dubitare de primis his veritatibus Cartes, quia nullum ha beta parte rei dubitandi laudamentum, nedum ea prote vE & prolecta fronte negare potest,cum haec principia in sita sint necessaria consequentia & proprietates humanae intelligendi facultatis, ut alibi demonstratur; sin posterius igitur admiserit Cartes, ut vi hypotheseos admittere de bet, invicto sequitur, fictum Cartes esse principium; expirabunt validae & meditatae rationes, quas tamen subinde Cartes ad ravim utque jactat; imponet Cartes, non sup ponet cum demonstrationisMetaphysicae nitantur rationi bus inserendi realibus, aut in re quam proxime iundatis. Vana ergo & frivola, ne dicam impia, est suppositio Cartes, quae si non praeticum, saltim theoricum Atheum, introducere videtur, cum penitus impossibile & phisquam contradictorium sit, existentiam DEs, utpote Entis immutabilissimi& indefectibilissimi in essendo & permanendo, ab essentia ejus praescinderet Deus enim non potest non esse , DEI essentia est sua ipsius existentia, Si existentia est sua essentia actualis. Estentia autem quomodo potest
14쪽
sa identissimo & unlisimo praescindi λ cum & dubium sit
penes plurimos non contemnendum, an id quidem in creatis fieri possit essentiis j entis ne positivi, veri &realis . formalitas ab ente abstrahi potest ῖ minime t Rem enima ratione sua formali, per quam est idquod est, posse abstrahere, implicat. Jam vero ens non est positivum, non est ens in se reale, nisi per se & in se intrinsece& formaliter existat. Per quod autem est ens verum in se & sor- maliter, ab eo neqvaqvam potest praescindi. Et concedamus Ens, quatenus est in suis causis, esse verum Ens, non tamen exinde sequetur, existentiam ab ectentia actuari, cum maxime in DEO, posse praecindi. Cum Essenti cum existentia conjuncta, sit una eademque unius Entis formalitas & actualitas: Actualitatem autem ab Ente Metuali praescindere, est oppossitum in apposito. Et quidem id vel maxime in divina essentia obtinet, quae non potest concipi sub esse indeterminato essendi tanquam aliquando potuerit non existere, sed quae ex natura sua ad semperactu existendum determinata est. Unde:relinquitur, conceptum illum, qui DEI essentiam ab existentia ejus pra scindit, esse purum putum τὰ νου πλα ι, habereque pMrum putum esse objectivum in mente citra omnem realitatis occasionem sese ad merum commentum & ens ra tionis determinante. Quando enim quaero de esse alicuius rei; aut quaero de esse vero & reali positivo,quod non inisi actuale est , aut de esie aequivoco, seu de esse cognito. Si de posteriori quaerimus, quaestio est des quod nondum est Ens, sed denium fieri potest ens. Quaerimus ergo de priori. sed vero in hoc esse, semper a priori &constitutive includitur actualitas , Secus enim non habebit veram, positivam ac intrinsecam entitatem. Ex que o patet η- ριξυλο esse, cum de praecisione essentiae ab existentia quae
15쪽
stio instituitur. sed de eo alibi agam ex prosesio q=ρd l
lite obiter afferre cogor, 3 i g. 7. Sed porro Cartesiana est destritenda. Denuo arg. Veritas quae a me investigatur, aut per seipsani ultro patescit, aut per aliud patefacienda est, 'gr. ex Hypothesi CartesI per dubitationem. Si per seipsam pate- . scit, erit veritas primorum sciendi principiorum, quae ut seipsis certa sunt, ita de iis, utpote ex quibus omnia, quae certo infallibiliter a nobis cognos untur, deducend sunt , fluctuare nefas est. Si per aliud, nempe per dubitationem, quaero de hac dubitatione, utrum permanens sit, an transiens &destinens y si permanens est, erit Cartes purus - . putus Scepticus, in Pyrrhoniorum castra discessurus, &dum scire se putat, revera nil sciturus, quod tamen evertix . mentem Cartesii, tollit meditationum ejus subtilitatem , destruit principii immobilitate, & deniq; praxi obloquitur . Cartesianae, quem ad certos annos usque de existentii Dei
dubi asse, inde in auspicatum hujus sui principii auspiciti
fecisse & iama fert, & non obscure ex scriptis ejus constat, Sin transiens & destinens, quaero porro, per quod princi' pium dubitationis scrupulus ex mente Cartes evellatur, an per se ipsam cadet dubitatio, idem in se ipsum non ait: dubitatio dubitatione confirmatur, non infirmatur. Dubitatio enim est cohibitio intellectus ad assentiendum, propter laυτητα των εναντιων Quod si ergo plu-- lres cohibitionum modi gradusque ad suspensionem aD. sensus accedant,augetur & confirmatur quoque dubitandi habitus. Ergo sequetur tandem, dubitationem aliqyopriori principio, certaque ratione ex principiis sciendi pris mis seque ipsis eviventer notis duela, demum profligan-
dam esse. Qvyd si dederit Cartes, ut dare debet et et ' άλη-
16쪽
μύας αναγώδεες, principii siti infirmitatem, particularitatem, g οπιπα &nullitatem oppido agnostat oportet. Et cur non agnoscat 3 cum sic dubitatio superiori scientiae medio antecedatur & vincatur, qvod nempe exprimis notitiarum insitarum sentibus haustum est. Alui enim nunquam non dubitandum mi et, nisi ad prima eaque communissima insitarum ἐμιαν principia ascendaniuς, ex quibus omnia principia secunda sive proxime exprimis fluentia , sive nimis remote, ut de illis o disputari possit, deducenda & dirimenda veniunti Acco dit, quod Cartes me de sut principii veritate dubitantem aut hanc negantem, aliter convincere non possit, quam
per hoc principium quod in ratione principii formalis complexi & primum omnium, & lartissimae repugnantiae expressivum est ; i inpossibile est idem simul esse&non eD Quos si enim negem hujus illationis Cartesianae veritatem: dubito, cogito, ergo sum, vi cujus principii me refutabit ὶ non vi principii sui , quod nego, aut de qu&ciliem dubito: Ergo vi Principii superioris, istioris aceertioris, quod continet indubitabilem prorsus & a prio- ,
ii indemonstrabilem evidentiae certitudinisque rationem cilm esse & non esse , yi dusti principii, in una re securis dum eundem respectum sint incompatibilia. f. 8. Hinc relinquitur rursus agumentum: nullum. primo cognitum est dubitabile re ipsa& exurgente
causi. Sed Cartes primo- cognitum est tale. Ergo Carae; primo-cognitum non est vere primo-cognitum.Major certa est, quia quod dubitabile est, vi principii superioris extra dubitationem sisti debet & una quoque demonstratio nem, vicujus dubitatio pereat, exigiti Minor probatur
via Cartes principium demum per principium , impos , sibild
17쪽
sibilae ridem M. verisscatur, demonstratur &extis dubitationem ponitur. Id quod enim veritatis suae demonstrationem habet, per veritatem alicujus principii se prioris, non est vere primum, ut ex terminis patet. Aut enim dubito, aut non dubito. unde patet, me dubitare, aut non dubitare ὶ non sane aliunde quam virtute modo nominati principit. Unde cadit principium Cartes. g. 9. Exin porro concludimus ; quicquid est ratio
inquirendi in veritatem particularis & impia, & principia se priora supponit, imo quod dum dubitationem involvit, aliud se extra dubitationem sistens principium solicitat, id inique postulatur esse vere primo-cognitam. ISed prius de principio Cartesiano verum est, Ergo & posterius
Major vix ac ne vix dubia erit. Hinc Min. demonstrandam sumo. Demonstro ex supposita notitiarum connatarum
veritate a nemine in dubium vocanda, ut a. α o 6stentum ante. Et rursus breviter hic ostendam. Nam dubitatio est habitus contingenter verus, inclinans subjectum intelligens ad assensum indeterminatum alicujus propositionis, ut scit. quasi propter aequilibrium contrariarum rationum intellectus aeque cito unum, ac alterum arripere possit, intellectus, inquam, in actuali dubitati nis momento haerens. In quo imo mento ergo de Cartes de veritate divinar existentiae dubitat, aeque cito DEI existentiam dubitabilem reddit,ac certam esse supponere potes e Constitutus g. in progressu dubitandi, sub Mi mali ac reduplicatione dubitationis non agnoscit DEUM, theorice saltem,&quidem reali dubitandi actu. Quod si non est principia atheismi fovere , nescio equidem quid sit Atheismus, cum in propatulo sic sit egregium Atheisimi Cartesiani, saltim theorici, realis autem ue speciment Ut nec diffitear, principia haec theorica dubitandi ad Athe,
18쪽
naum practicum etiam portam aperire.Nam cum dubitare Velit de omnibuscartes,etiam de principiis practicis insitis dubitare consequens prit ita, ut 3mbigat de actionibus practicis diois principiis resulabilibus. Actio enim practica honesta indubi bilem prat supponix de principiis praeli
carum actionum cognitionem. Ignoti nulla cupido. Inde nec honeste pieque agendorum praxis indubitata a Cartes expectand a, qvsed de principiis honestae praxεως dubitare pessii ne praesumat, sicctve ex prava hypothesi sua multos persuasione inςxcusabilitatis mala vitae coram DEO imbuat, Porro probo ςx notitiarum innatarum pri 'pio Cartesi no non indigentium certitudine & indeman strabilitate, quippe ex qyibus ipsum confirmatur& demonstratur principium Cartesianum. Ulterius ex dubitationis decidendae ingenio& habitudine. Necessiescit. est, ut omnis rei ita etiam dubitationis Cartes decisio- nem , habere fundationem suam in principio alio , per
quod tandem dubitatio remo 'natur atque inclinatio in utramque partem corto eximatur, ne plane menti in dubitatione oblitescendum sit. Taceo ob brevitatem alia.
Denique ex desiderii intellectui congeniti satiatione , &meniis dubitantis quietatione. Non enim cessabit intellectus, non quiescet aut seriabitur mens, quam certo, prismo, & infallibili demonstrationis prificipio se sistat,'& inquisitionis in utramque partem inclinantis solicitudinem apodictica principii cujusdam confirmatione profliget, seque ita exsatureti&ut loquuntur, qvicteti sed ob praestitutos pagellis fines calamum ad alterum principii Cari siaui membrnm praecipitamus. g. Io. Cogitationem itaque ab ordine principii sic excludimus, argumentantes: Quod principDum aut principii membrum habet se rationes in modo concipiendi
19쪽
priores , quod absur si asses, ineptia i ii sus entia, saltem ,&pro ratione applicationis impiet ita in vos it spurium &pravum eli: primo-cu i sed anseri ut est de dicto princip Cartes: v si O potirius Maj rem non spe ramos esse dubiam. Mitiorem distiliam breviterque confirmare psacio, me s. a. Soci acite hoc principium asas ratione, se ire modo coticipiendi Messendi prior liabeat,hinc estincti: od o eratio ui sae quatenus ea s dubi atione es c itatione prirci a , si ruicianulto generalior duobus praedictis actibus. In piritici is
teti porro nota Praetereundum absurdum , si te essi principium , qyia non ση primis rerutri connexioni bisti austum, sed a rationibus opes ali ocium exercite pena' ru ira, atque defici biliter x dii bi tafiliter id res inquiren das reflexarum depromptuni uri lce est , id qycia evin ut , qxia omne id a poseribri originem atque denor hiati nem suam trahit, qyod ab actibus secundis potentiarii agentium suam demon strationem arcet sit: in quo puni FO de certius A rnulto latius est principium supra nominasum ad impossibile deductii xuire: Qv pd Onanibus rebus p ta
sis ab operationibus demonstrandis per se accommodari A nunquam nil ere aut deficere potest Deficere ad tem posse actum cogitandi , απροοι. rasi actus mentis prodere' videntur. inotenim operantur, qui non cogitantiqvos suspensam habent c ogi tatione na, qui Syncope aut lipom mia correpti sunt λ cum non fert per id, q o laetii est,fie- cessario acturiit, dicentibu scholasticis , L e. exercitὰ o- perans aut cogitans. Amisso tamen actu cogitationis,ni duilominus in Ret existentia , utut alias tum domum esse
20쪽
gen ei quando Cartes ips6a Ad cogitalis est. iunde resul demque defecti bile est, cum res ais non miro po, si es-
'non-coglians. Ergo relinquitur, non esse verum,& germanum principium.
Afficiens & salsuli in Ineptum & insufficiens quia pririnitatem es im&Hotistrabilitatem principiorum cognostin- spirithoium sartam tectam non conservat : qui a priuς se demonstrans supponit: curri eiὶani dicit Cartes, se cogit praesupponere ornrimo debet, se esisse aliquid quod est ego quodque &bjecti cQuantis nomine veniat: praesti rhonere istis co itur, se ideo esse cogitantem, quod sit
Praeterea ineptum est, quia nugatorium est & coc ysimum plenis velis, invehit. si quidem idem per idem colligit,nec nemonstrat per aliud praecise notius. Cum enim dico,e o sum res cogitans : statim hi hoc complexo involvo exilentiani ut non opus sit manti illam adjicere. Ergo sum Eo ristes Adde quod' principium hoc non tam assertivust lvόm illativum sein d; scursivum sit atque cryptice seunthymeriatice argumentativum, ut desit propositio in ,r ira hac enthymel irca dispositione, h. m. supplendar tequid est res dubitans & cogitans, id est ; Ego sum res habitans: res cogitatis: E. sum : vident implicitum Syligismum , ex pri ncipio Cartes erutum y qvreqvid cuiuo contra ringatur purgetque ac interpolet Spinora i resi ta tamen Ioquitur, qua in praesenti stamus, ut nec distaiulem hoc principium Cartes aequivoco, improprio a Po