Tentamen medicum inaugurale, de anasarca : quod annuente summo numine : ex auctoritate reverendi admodum viri, D. Gulielmi Robertson, S.S.T.P. Academiae Edinburgenae Praefecti : nec non amplissimi senatus academici consensu, et nobilissimae facultati

61쪽

Viro egregio

GULI ELMO PER RY

ARMIGERO,

Vitae ii tegritate et animi virtute

Spectato, Qui adhuc infanti, patre orbato,

Vicem eius supplevit, curaque vere Paterna postquam respexit;

nec non,

Iuveni ornatissimo '

GULI ELMO WARREN

Multum assinitate, Magis amicitia, sibi charo, Has studiorum primitias D. D. C, Q.

AUCTOR.

63쪽

DISSERTATIO MEDICA

POST Imperii Romani exitium, a Bar

barorum irruptione, longa et atra noN subiit, omnis scientiae omnisque fere artis

expers. Ab eo tempore nulli clari viri oriebantur, donec diluculum ex Oriente surrexit maioreque studio literarum disciplina agitari coepit. Inserviere etiam inventa Chemiae, et nobilis Typographiae ars, hominum mentes bonis scientiis, liberisque studiis procliviores reddere. Experimenta cum ratione juncta fuerunt, veraque Philosbphia eta caligine rapta A Proprio

64쪽

DE ASCITE.

propito lumine effulsit. Nec minus medicinae philosophia lucem affundebat. Unaquaeque ejus par8, et praecipue anatomia, majorem accellit cUlturam, quam multis praeeuntibus seculis ; tandem verus sanguinis cursus ab Harveio illustri repertus, morborum doctrinam maxime elucidavit. Quem plurimi scriptores secuti sunt, ejusque vestigia premens , multis CX perimentis, et novis inventi8, artem medicam et anatomiarn locupletarunt. Haud opus est, Boerhaavit, Hos anni, et aliorum illustrium virorum, nomina referre ; nemo, quantum medicinae et artibus adjuvantibus Profuerunt, nescit. Vasorum autem lymphaticorum, quanquam longe prius inventa fuerant, Verus Usu8 et pathologia usque ad nostrum fere tempus recondebantur. Operibus clari nostri Professoris Monroii, et aliorum illustrium auctorum, sati S compertum est, Omne cavum, quod

circuitui non inservit, multis bibulisque lymphaticis vasis stat pleri ; sed praecipue ubicunque liquida effusa nullum alium exitum habent ; tales sunt cellulosa tela in univer-

in sum,

65쪽

sum, abdominis, thoracis, capitis, et articu lorum cavitates. Hae omnes, halitu aquoso, subgelatinoso, a frigore et a quiete coagulabili, irrorantur ; is in statu sano ab olculis patulis lymphaticorum reabsorbetur, et inductum thoraci cum iis advehitur. Si ejus transitus ullo modo prohibeatur, vel major copia liquoris ex vasis exhalantibus, quam haec possunt accipere, effundatur, hydrops parti vel toti corpori incidit. Hydropicae effusiones aliarum partium, scit. thoracis,

κcapitis, vel totae cellulosae telae, per dissertationes multas tractatae sunt : Mihi in mente est: pauca de Ascite dicere, quam sic clarus Cullenus desinit, Abdominis tumor aequalis ; fluctuantis intus aquae perceptio ; urina parca ; superiorum Partium macies. V

. HISTORIA.

Saepe sine ullo morbo praeeunte asci es occurrit; saepe etiam intermittentium, uaecipue quartanarum et aliarum sebi tu ti, ici i, haepati fidis,

66쪽

4 DE ASCITE.

haepatitidis, scrophulae, scorbuti, rachitidis, aliarum hydropum sequela est. Pedes et crura aliquando initio, saepius morbi cursu tumida fiunt ; aegroto recumbente, partium superiorum tumor incidit. Tussis sicca, frequens, cum dyspnoea, non raro principio, interdum non nisi ad finem, evenit. Cibi desiderium valde imminuitur, et sitis ingens Urget. AEgrotus borboryginis flatibusque

multum incommodatur. Tunc tumor aliquis abdominis, qui primum tympanitidis speciem refert, percipitur. Omnes functiones animale8 male pergunt, et aegrotus multa lassitudine et aliquo stupore laborat. Urina ab initio minima quantitate, et valde rubida, redditur. Alvus per omne morbi stadium admodum adstringitur. Pullus frequentior, qUandoque autem rarior, plerumque debilior naturali exstat. Cutis per totum morbi cur-

sum arida est, et sudor aegre allicitur. Morbo progrediente, tumor pondusque abdominis multum augentur, et manifesta fluctuatiocifusi liquoris ictu percipitur ; facies pallet, sordet; corpus super sceletum repraesentat.

67쪽

DE ASCITE.

Eger vix potest decumbere, ob respirandi di

ficultatem. Effusa lympha in scroto et praeputio has partes laxas deducit. Omnia symptomata ingravescunt; hectica aut putrida febris, lancinantes dolores in epigastrii regione, maximaque debilitas, quandoque subito vitam claudunt; et hoc saepe evenit postquam curatio perfici visa est, saepe vitam miseraim pro longo tempore degunt. Quandoque spontanea diarrhoea aut vomitus, Vel urinae profluvium, diabeti si mile, ad faustum ducunt finem ; ulcera quoque Vel tibiarum vel abdominis morbo mederi feruntur.

Ut recta morborum dijudicatio faustam experientiam, siquidem ex ea omnia ducenda, sic nulla medicinae pars majorem dissicultatem promittit. Hoc fere nusquam quidem non est, sed praecipue in morbis ex effuso liquore orti 5. Fluctuatio,

68쪽

DE ASCITE.

Fluctuatio, quae plurimis auctoribus multum valet, ex pluribus conditionibus admodum obscura vel omnino desit. Imo, Ut a parva aquae quantitate, qUae initio omnium hydropum evenit. Ab integumentorum, quae fluidum effusum circumdant, densitate, velut in ascite, cum foramine Winslow concretione partium Occluso, aqua pone Ventriculum contineatur.3tro, Auctores aliam causam fluctuationis obscurae retulerunt, scit. cum aqua in cystide comprehendatur '4to, Magna liquori S copia, tensionem inducendo, fluctuationem minus manifestam dare fertur. Egregius vir, satis in hoc asciticorum examine versatus, candide fatebatur, se aliquoties in diagnosi deceptum fuisse, dum fluctuationem se percipisse arbitrabatur, cum tamen postea nullam inveniret aquam in cavo abdominis, sed intestina flatibus et glutinosa materia plena. Gravitas aquae, Praeci Pue

69쪽

DE ASCITE

pue in nostro morbo, melius signum praebet ; hoc quoque interdum fallit; viscera enim aliquando immaniter aucta, hydropem simulant, uti in nos comio Edinensii nuper repertum est, spro similibus exemplis V. Siseit. vid. et Bonnet . Sitis ingens et urinae Paucitas, et color, bona signa exstant; sitis verum plures morbos non hydropicos

comitatur, et Urinae natura magi S ex re

num, quam totius corporis conditione pendet. Aliquando quoque hydrops, praecipue aqua in cystide occlusa, sine ulla vel minima urinae mutatione incidit. Ascitem a tympanitide, ex statibus intestinorum oriente, dissicillime discernere invenimus, ut initio tympanitidem fere semper simulat. Progrediente morbo, cum evidens fluctuatio ictui se manifestet, aut gravitas aquae percipitur, dignoscere licet. Fortasse etiam sitis ingens, ParVaque quantitas et usinae rubidus color, ut a tympanitide meliuslijudiceretur in servient. Hinc forsan antiqui medici tympanitidem t ascitem eundem morbum esse considera

runt.

70쪽

runt. Ita Aretaeus, Caeterum si in nebulam et aquam spiritus vertatur nam ascites

eX tympania gignitur) si non perfecte aliquando mutatus fuerit, ex dimidio factus inventre fluctuat. Sub communi nomine ascitae pleriqueau flores omnem fluidi collectionem, vel effusam, vel in cystide intra peritonaei cavitatem comprehensam, incluserunt. Contra CullenuS clarus, tumore aequali, in definitione recensito, ascitae effusae, vel ubi aqua communem peritonaei cavitatem implet, et circum viscera undat, solummodo tribuere Videtur. NOS, communem opinionem sequentes, Omnem cysticam aut effusam hydropem in peritonaei cavitate inclusam ascitem esse intelligimus. Tunc omnium hydropum tres solae restant, quibus ascites commisceri potest. Hydropem inter cutem corporis, major sanitas, tussis, dyspnoeae, et oedematum absentia, a vero ascite distinguunt. Hydrometra autem ab ascite dissicillime discernitur ; an aucta magnitudine oris uteri et ejus gravitate

tactui se manifestat t Hydrops ovarii saepe

Verae