장음표시 사용
121쪽
dam Amphi biorum, quae ex peregrino orbe in septentrionem nostrum ad vesta, singulari indole ac raritate sua maxima conspicua sunt. Partem ea faciunt pretiosi muneris illius, quo nostram hanc Musarum sedem haud ita pridem dona. vi liberalitas Illustrissimi ero is a Comitis, Regis Regnique Sueciae Senatoris, Regia Cancellario Praesdis atque psallens Academia Cancellarii, Om.
Non uno sane documento enituit hujus tanti Maecenatis erga artes & scientias liberales & nostras praecipue Camaenas propensissima voluntas. Ex quo enim tempore his ea contigit felicitas, ut eas, in clientelam suam admissas, propiori cura dignatus sit, plurima prosecto, partim instaurata amplificataque vetera partim nova addita sibi ornamenta4 decora laetus
122쪽
latus vidit psallens Helicon. Loquor illius sub
auspiciis' beneficio reparatum eic Hippodromum, indeque redintegratam nobilissimam equitandi disciplinam loquor exstructum accuratissimis in strumentis locupletatum Uervatorium AJΤronomicum ceteris, quae continet Europa, palmam facile du-hiam facere Visum loquor comparata Varia, eaque optima, Instrumenta P sca loquor resectum Praeparatis Ansttomicis praestantissimis instructum aletud norium Academicum loquor Hortum Boianicum, amoenissima nunc specie florentem & brevi tempore advecto undique e regionibus, alio sole calentibus, rarissimarum plantarum ingenti numero auctum, novaque Praefectu sede, pariter ac γpocaustis nuper exstructis perfectisque conspicuum, ita ut cum X-teris multis de praestantia jure certare possit loquor denique Gustavianam Musarum nostrarum sedem, cui reficiendae atque elegantiori structura ornandae, simulque extendendo crescentis in dies publicae Bibliothecae spatio, artificum manus admoveri a coeperunt. Ad haec tot illustria faventissimi erga psallensem Academiam animi pignora accessit demum propria, eaque elegantissima, Maecenatis hujus nostri collectio, rara Amphibia, δε- secta, Volucrum imitamenta, arte facta, coralliorum denique minerarum pulcherrimam arietatem complexa, qua erat ipse otia sua literaria oblectare solitus, quamque incredibili, quo ducitur, promovendae historiae naturalis studio, munificentia immortali laude celebranda, huic Camoenarum domicilio, in sede, Praesecto horti Bolanici adsignata, servandam, benignissime concessit. Ut igitur hujus tanti muneris, quod privatim miramur suspicimus, publicus etiam fructiis fiat, simulque beneficii perennet memoria, aliquam ejus particulam, Amphibi haecce donantis splendido
123쪽
nomine decorata, captus ego historiae naturalis,'inprimis Zoologiae singulari voluptate, describenda publicae luci exponenda susccpi, dum spes est, nec ceteris thesauri illius partibus, pari modo communicandis, aliorum dein defuturam sore industriam.
Amphibiorum Classis inter animalia singularis omnino est Alia quippe horum quatuor pedibus insistere, inguibus non secus ac quadrupedia quaedam instructa esse, videmus alia sine pedibus ut anguilla repunt alia prorsus nuda sunt alia piscium instar squamis teguntur Frigido omnia gaudent sanguine omnia fere in terra sit mulin aqua degere ponsiunt pleraque in cryptis terrae, per hiemem dormitura, delitescunt. Ceterum horrendus horum ferme omnium adspectus ipse timendam ab iis perniciem hominibus minari videtur, quibus infesta maxime haec animalia deprehenduntur. Quare praecipua quaedam septentrionis nostri felicitas existimari debet, quod paucissimae heic species Amphi biorum reperiantur, quorum ingens numerus australium terrarum incolis, inter tot alioqui benignio iis natura amaenissimos jucundissimosque proventus, gravissima sane incommoda, nec raro ita ipsus pericula, adfert. Horum certe minus invidenda nobis conditio videbitur, quoties vel ipsi intuemur Uel peregrinatorum de in variis itinerariis accurate descripta, non sine horrore conspicimus tot di Versa nocentissimorum ejusmodi animalium, utpote Serpentum, Lacertarum, Bumnumque genera, illis in locis crescentia, nobis vero plerumque ignota.
Haec igitur delineaturo mihi pro diversitate ipsa Amphi biorum, visum est, tractationem hanc secundum genera in quatuor dividere capita primum
124쪽
quidem de Colubris, secundum de Lacertis, tertium de Ranis, quartum denique de Testudinibus.
pentes quippe qui pedibus destituuntur Manguillarum instar scrpunt arbores tamen gradu spirali scandere possunt nonnulli. Hos cum nec pedibus currendo, nec alis avolando, nec pinnis natando hostem evitare possent, non tamen adversus reliquorum animalium impetus inermes reliquit Sapientissimus Conditor Framea namque atrocissima gemina, utrinque in maX illa superiore praediti sunt, ubi hi dentes cavi, liquorem Uenenosum, in Ues1-cula supra basin dentium latente, collectum, transmittunt; unde atrocissimi exitiales saepe morbi ac dolores confestim oriuntur. Dissimilibus tam onmodis noxios ejusmodi effectus diversi edunt ser
Haemorrhois enim morsu suo ex omnibus emissariis corporis sanguinem Xpellit, de quo Lucanus Lib. 9. canit: Impressi dentes haemorrhois aspera Tullo Magnanimo uveni miratorique Catonis, Utque solet pariter totis se effundere enis Orγcii pressura Croci se omnia membra Emisere simul rutilum pro sanguine Dirus,
Sanguis erant lachi moe, quacunque foramina novit Humor, ab his largus manat ortior, ora redundant,
Et patulae nares sudor rubet omnia plenis Membra suunt venis totum est pro vulnere corpus.
Aspis phthias dictus, morsu torporem inlari, iucundam lassitudinem, soporem & mortem absque ullo
129쪽
ullo dolore Cleopatra igitur, iEgypti Regina,
mortuo M. Antonio, ne Romam a victore, Augusto imperatore, in triumphum duceretur, hoc potissimum lavi mortis genere, sicut voluptatibus per omnem Vitam indulserat, interire voluit. Chersea singultum laeso exprimit, coloris mutationem, stuporem, frigus, somnum, palpitationem cordis, atque dolorem eximium adsert. Prester Nasidicum percutiens, illico totius corporis
Succedit, tenditque cutem pereunt Hura, Miscens cuncta tumor tot jam corpore major, Humanum egressa modum super omnia membra E statur sanies late tollente Uenen9, Ipse latet penitus congesto corpore mersus, Nec lorica tenet disenti corporis auctum.
Informis globus ' curioso pondere truncus. Intactum olucrum rostris, epulasque daturum Haud impune feris, non ausa tradere bustio Non dum stante modo crescens fugere cadaver. Annaei Lucan pharsal. I. . Heritinandet, Malabarensium Coluber ictu corrumpit carnes totius corporis humani, ut putrescant, decidant, ios mille tormenta moriatur vulneratus Parata tamen huic malo medela est in Anti-
desimae decocto aquoso, copiosius hausto. Nintipolonga, serpens quidam Ceilonicus, lethargum suo Vulnere inducit. Seps Lybicus morsu putredinem' gangraenam producit. Fertur Agathoclen dentiscalpium, hujus sanie infectum, accepisse, unde in toto corpore gangraenam mora. B basio. Vipera
130쪽
Viperae Caudissonae, in America degentis, virus intra sex vel duodecim horas, hominem vita privat:
cujus tamen antidotum nostro tempore ibi inventum est, radi POLYGALAE caule simplici, erecto foliis ovato lanceolatis, alternis, integerrimis racem terminatrice, erecto Gronov. Flor Virgin. 8O. Viperarum tam nostratum, quam Xoticarum, virus neminem latet, inde dolor, tumescentia, febris, icterus, pervigilium, gangraena, rarius tamen
brae de Capello venenum intra horam homi
Plura de serpentibus referre instituti ratio prohibet Ouare hoc tantum monendum est, medicis maxime necessariam esse peritiam historiar serpentum naturalis, ut constet, quinam eorum noxii, quinam innoxii sint, quales singuli producant effectus, si vera Midonea laesis remedia propinare studeant. Serpentes, inter Amphibia, hactenus ab auctoribus obscure traditi, magnam omnibus injecere dissicultatem, quippe qui artubus destituuntur prorsus uniformes sunt. Hinc EA A in thesauro suo coloribus deceptus - tredecies unam eandemque speciem, obram de Capello, seu Anguem conspicillo insignitam, delineavit. Vid ejusdem thesaur tom. II. tab. 8S. H. I. ab. 89. H. I. 2.3. 4. ab. 9Q. R. I. 2.tah. g. g. I. ab. 97. R. I. 2 3. 4. Multum igitur solliciti de vera constanti nota specifica serpentum, coloresque inconstantibus
spuriis notis adscribentes, veram tandem invenimus disserentiam. CV Τ videlicet trans Uersalia AB-DoΜ1NIs, ab ipsa gula ad anum enumerata, veras