Caroli a Linne ... Amoenitates academicae; seu, Dissertationes variae physicae, medicae, botanicae antehac seorsim editae nunc collectae et auctae cum tabulis aeneis

발행: 1785년

분량: 608페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

271쪽

ANANDRIA.

2SI structa everteret. Si qui Anandriam legesbochii itaque accipiant pro distincto genere in suis historiis Potanicis observent hanc plantam ideo appellatam esse Anandriam, quod primus nominator stamina non animad Uerterit.

19. RADI est crassui scula' variis fibris capillata perennis; verum pauca admodum de ea hac occasione dicere possumns cum eam, donec ejus major nobis non suppetat copia, radicitus esti, de re Doluerimus. Ineunte Cere anni proxime praeteriti MDCCXLIV semina hujus terrae mandata fuere in Horto Academico , quae haud multo post soli omittebant, nullum vero caulem. Hoc anno in caulem etiam excrevit Radix, quae adhuc nondum marcida aut emortua est, sed firmiter adhaeret terrae

in signum perennitatis. Eam serpere sicque sese dilatare' multiplicare observatum non est. Duplici modo herba haec in horto crevit, in vase intra Hybernaculum asservata sub dio liberiori aura Misigori exposita utroque in loco incrementa cepit, sed ita ut aperto sub caelo tardius quidem,

Verum copiosius moresceret.

2O FOLIA omnia e radice enascuntur, i

cum scriptione fere Wala, basi vero magis obtusa fere truncata, apice acuta, margine denticulata, denticulis spinarum instar acutis, sed inermibus, minime pungentibus sinu hus denticulis interjectis, Obtusis Fere erecta persistunt haae folia, utrinque glabra, nec subtus tomentosa, sed vas oblique transversis venosa singula petiolis propriis e radice enatis, insidentia. Oriuntur demum antequam caulis pro pullulat Magnitudo foliorum in latitudine duos circiter pollices attingit, in longitudine

272쪽

232 ANANDRIA.

vero tres, petioli circiter candem longitudinem cum foliis attingunt.

2I CAULI scapus est circiter pedalis, crastitie penna anserinae, solidus nec conca Uus, teres, stibvirescens, tumento albicante hinc inde adspersus, soliis quidem omnino destitutus, sed racteis seu sequamis linearibus, viridibus, crassiusculis, alternis pollinari spatio remotis, vixque dimidium pollicem longis, cauli approximatis instructus.

22. FLO Unicus, Uatus, perfecte clausus

caulem terminat.

Notatu omnino dignum est, quod calyx cum

suis squamis ita omnino claudatur, ut ne minima quidem apertura aeri circumfuso detur dejiciendi sarinam in pistilla, sane si unam excipiamus Ficum, non alia datur herba adhuc cognita, cui id contingat. Est ergo hoc attributum plane singulare raro obveniens in Regno egetabili. Itaque farina antherarum, me quidem judice capitulo a ventis agitato caule incurvato communicatur cum late-ralibus & circumstantibus pistillis. Pro Xime pr e terita aestate capitulum ejus de die in diem attento oculo animoque intuebamur, sperantes fore, ut aperiretur quotidie calyx ejus, flos, ad suum indicandum genus, explicaretur; sed pefrustrabamur nostra. Tandem integro mense in exspectationem floris continuam insumto, visus est crassus quidem appus per calycem protrudi in indicium maturi fructis quare, nobis insciis, quamvis indies attente inspiceretur capitulum, sorem tamen celerrime prodiisse, protinus calycem clausum esse, nobis persuadebamus. Et ideo , ne amplius idem obveniret incommodum acu aperui

273쪽

2 3mus capitulum herbae libero in aere positae Calyce explicato integer discus i osculorum conspiciendum se praebuit, superiore licet parte calycis clausa hemisphaerii instar vacua; omnes flosculi nati erant perfectissimi, unde pronum erat colligere flores apertos' expansos frustra exspectari, quod etiam sequente comprobatum est tempore.

23. ERIANT UIUI commune sere globosum est imbricatum squamis inaequalibus, oblongis, obtuse carinatis exterioribus brevioribus, Viridibus, sub tomentos s interioribus longioribus, conniventibus & clausis, glabrjs, magis carinatis, obscure purpurascentibus.

24. COROLLA calyce dimidio brevior exalbida intra calycem clausum forens, composita ex flosculis hermaphroditis plurimis in disco plano, Rumineis paucioribus in radio. Hermaphroditorum corollulae monope talae, infundibuli formes, erectae, quinque fidae, obtusiusculae. Feminarum corollidet plurimae, hermaphroditorum flosculis seu disco longiores, calyce autem longe breViores, monopetat de lingulatae, apice tridentatae, pistillo breviores' angustissimae; hae adeo parvae sunt, ut vix luscis eas inspicere liceat, colore albescentes.

et s. FILAMENTA iis osculis hermaphroditis quinque sunt, capillaria, brevissima, quibus insident quinque ANTHER E in cylindrum, corollula longiorem connatae, more in compositis floribus usitato. Quoniam hoc in flore etiam sunt Anthera cylindricae, quemadmodum in omnibus compositis floribus, Anandria ex opposito dicita est. Neque

haec

274쪽

haec exhibitis in Fundamentis Bolanicis regulis excipi debet sed potius illis hinc accedit robur, quoniam sorum reliquorum omnium instar suas ipsa Anandria habet anthera S.

26. HERMAPHRODITICI sosculis Germen obverse Uatum, corona tum pilis. Stγlus capillaris, staminibus longior. Stigma crassiusculum, Obtusum, vi manifelle bili dum apicibus erectis, nec res ex is aut divaricatis. FEMINEI flosculis Germen itidem vatum, coronatum pilis. Solus capillaris, paullo longior quam in hermaphroditicis. Stigma crassiusculum, bipartitum apicibus recur Uis.

27. PERICARPIUM nullum est, sed ALYxcommunis, magis Vatus, magis viridis, major factus, connivens, ore pappum, seipso longiorem, in fasciculum colligens. SEMINA.28. ΕΜΙNA tam flosculis hermaphroditicis quam semineis succedunt l, longa, utrinque angustiora, calyce dimidio breviora, extrorsum gibba, striata tribus vel quatuor striis et extatis introrsum parum concavam inste Xa Panus semina coronat, iisdem sesqui longior, simplex nec plumosus se silis nec stipite elevatus, in medio continens marcidum forem pappo ipso breviorem, sed calyci communi longitudine fere aequalem.

RECEPTACULUM.

29. RECEPTACULUM commune flosculorum

planiusculum est, punctis cavatis pro seminum insertione adspersum, adeoque' paleis & pilis destitutum.

GENUS.

275쪽

o. Ex data descriptione facillime intelligitur, cujus sit classis' generis. A calyce commimi a corollis e corollulis monope talis germini insidentibus cum antheris in cylindrum connatis, sequitur hanc herbam numerari debere inter flores compo stos inuidem inter discol- deos AD,

Ad Compo sitos ex regularibus is irregularibus simul

Ad Compositos radiatos OUR NE FORTII, Ad Diagenesiam obgamiae supersu LINNAEI, Ad Compositos OYENI, Ad Petalo ideo coombiferos HALLERI, Ad Consostos radiatis capitulis PONTE DE RAE, Ad mbiferos AILLANTII. Hinc propius ad genus pervenimus. Non potest haec planta referri ad AsTEREs, squamis abcims, nullis apice prominulis Non ad sENECIΟΝ .s cancecγlindraceo, Ut abculato , quamis apice emortuis; Non ad soLIDAGINE nullis seminibus Oatis .corollulis mineis distantibus Non ad Do RONICA O-liolis abcinis, duplici serie equalibus Non ad HELENIA abce smplici nec imbricato Non ad Α-GEΤΕs, abce monopollo; sed ad Genus UssILAGI-Nis proXime accedit. 31. Notam characteristicam imponere generi ΤUssILAGINIS, res sane ardua est, tamen si attento oculo paullo penitius specierum faciem aeternom, quae in constitiendo genere nunquam pratereunda erit. secundum Fund Bot 168. inspiciamus, deprehendimus in hac folia omnia esse radicalia adiso a- tam figuram proxime accedentia margine dentata;

scapum foliis destitutum, squamis vagis vestitum, simplicum tomento hinc inde adspersum quae

Omnia

276쪽

is A NANDRIA.

omnia attributa in hac herba amice conspirant, Unde Varii antequam sos eius natus erat in Horto Academico, ex sola facie eandem de tribu Tussit ginis esse judicabant. Tu sui agines fore racliato, omnes gaudentractio minimo, ut nullum aliud inveniatur discrimen, quo ἴoc ab illis distingui queat nisi quod sit diversa proportio calycis hujusque qua ne interiores dorso carinati sint quae not: tanti non habendae, ut diversa genera constituant, praestis timcum facies ac reliqua omnia sint paria si recentissimum ei Herbariae scriptorem Cel. Dom. Halterum de stirpibus Helveticis adeamus, ejus et a- sit idem unam eandemque esse cum Tussilagine Linnaei, idebimus ex charactere sequenti Petuites, inquit, a Cacolia differt abcis quamis Vrultorum ordinum, imbricatis, bribus obesoribus, floscidis pluria hus, habitu sngulari, caule nempe Ilinplici ph llo te folia erumpente solis squamis coloratis, a focis di 16s simis ad perso in conjungenda vero Tu silagine, ob

speciem tertiam, omnino cum innae sentio. innari vero character habetur in Generibus plantarum 48. 783.

Dicet forte aliquis esse Anandriam a Tussi lagine genere toto distinctam, ejusque characterem quaerendum in calyce communi clauso at inspiciat, velim, CUCUBALUΜ caute sinplici amo unifloro, corolla inclusa l. Lapp. LI. t. XlI. . . qui Ollatus cum UCUBAL calycibtis subovatis glabris reticulato- veno sis, capsulis trilocularibus i. Sueci 36o clare ostendet hanc proportionem, ubi cetera sunt paria, minime distinguere vel mutare genera : etenim haedua herba in acie' partibus fructificationis omnibus ita omnino aequales sunt, ut potius ambigere possimus, has ad j versas species esse referendas,

calyclicet sit in priori sermo clausus, dum corolla

forens

277쪽

ANANDRIA.

237 forens in fundo ejus occultatur, in sequenti vero

32. Cum jam Anandriam esse speciem Tufflaginis demonstraverimus ad differentiam ejus specificam, qua haec a speciebus congeneribus dilimgui

potest, ordo nos deducit. PETASITE & Ussii Moo diversa censebantur genera ante conjunctionem D. Praeside actam. ET A si TE Totirn orti hahebat in scapo plurimos flores in thyrsum congestos, sed UssILAGINE Tourne forti unicum solummodo forem, quemadmodum haec Anandria in singulo

scapo. Omnes UssILAGINE Tournesortii instructae crant lore radiato, character PETAS ITIDI Toumno consistebat in Josculis hermaphroditis, usque dum Celeberr. Dillenius detegeret speciem quandam flosculis semineis in ambitu, sed nudis; D. Pr es aliam speciem in apponi si osculis in ambitu semineis radiatis. Itaque non necessis est aliquam sumere notam e radio, cum omnes species ustilaginis scapo nudo, adhuc detectae sunt radiatae. Quae vero a calyce clauso sumitur nota, huic herbae est singularis ac propria, ct ideo satis suspiciens ad illam a reliquis speciebus omnibus, quae Tussilaginis subsunt generi, discernendam. Huic Anandriam appellamus UssILAGINEM copo uniforo, bc clauso.

33. De hujus Virtutibus, utpote' propria

aliorum experientia destituti, nihil adhuc dicemus. Itaque Colophonem quod junt, huic dissertationi imposituri, antea dicta in compendium mittemus: Est nandria instrudi a suis staminibus' antheris, haud secus ac aliae ustilagines,' omnes reliqui sores in Syn genesia Polygamiae superfluae unde sequitur non posse consistere nomen Anandriae, utpote ipsi herbae contrarium, secundum Fund Bot. 232. Tom. I. R simul.

278쪽

smulque constat Anandriam, sic dictam, Siogesbeckii, non minus quam omnes in universum alias adhuc detectas plantas, suis gaudere staminibus, nec proinde a Regula universali eximendam esse.

In tabula ANANDRIAM naturali magnitudine deli

Ad dextram duo flosculi lento visi, amorum prior flosculus est femineus cum Orollula, germine, stylom stigmate bifido. Pqsterior si osculus hermaphroditus est constans germine, corolla, stylo anthera cylindrica indito' stigmate erecto brevi terminato. Ad sinistram manum delinea Uimus, Cabcem sub sorescentia perpendiculariter dissectum, ut osculi in medio pateant visui, superiore hemisphaerio actio. Cabcem maturo fructu, naturali magnitudine, cujus ore appus propullulat. Semen unicum cum appo naturali magnitudine.

Postquam di Oertatio de A NANDRIA 74 prodierat protulere ejusdem plantae radices omni anno, primo vere, scapum' florem expansum, magnitudine Bellidis, at increscente testate, alios eosque simillimos iis, quos in dissertatione proposuimus. Addam itaque quae in Hortoi aliens p. 259 de hac planta diximus. TUssILAGO scapo uniforo, abce clausio. Habitat in umbrosis succulentis Sibiriae. Hospitatur sub dio, perenni S. Ρlanta sub dio profert scapum fere pedalem, capitulo s. abce globoso, laifo uti Ficus, in cujus fundos osculi latitant, nec umquam expanditur abae, quemadmodum in plantae Figura I videre es.

SEARCH

MENU NAVIGATION