장음표시 사용
11쪽
memoriae mandantes,l passim in otios rum hominum coetibus, eruditorum no men apud indoctos assectantes , effunde. hant. Hac falsa eruditionis specie decepti, quam plures , iuniores praecipue , quum aliorum dieiis acquiestere, nihilque o- Iiti minus operosum sit, optime secumactum existimarunt, si veterum inventis,& eorum praecipue , quorum nomen in omnium Ore versaretur , contenti, in iis duntaxat assequendis omne studium , di- lihentiamque adhiberent. Dum haec Philoisphandi ratio invaluit,eo usque Peta datus est stientiae naturalis progressus ἰ
ut jam sapientioribus sere omnibus studia philosisphica QMerent, quippe quae
viderentur serme inutilia , ct ex usu magis , quam ex utilitate aliqua, quae inde capi posset, excolenda. Ubi vero praestantissimi viri proximi saeculi tempore sere medio exorti sui, qui veterum philosephantium iugum excutere, suumque judicium ad res omnes asserre statuetunt, tu nihil, quod ipsis non optime probaretur, quodUe per se evidens , & perspicuum minime essedi, confirmarent; tum Philomphia , quae ad
ea usque tempora misere jacuerat, erecta quodammodo , & recreata consistere, novaque lucc exornari, ipsique incremς- tum in dios majus asterri, cinpit.
12쪽
spectat, id nobis primo praestandum , .ut
rejectis omnibus anteceptis opinionibus, nostro , non aliorum jucticio , utamur in veritatis inquisitione. Etenim quum sit metis naturale quoddam qu/si pabulum consideratio, contemplatioque naturae, indagatio ipsa rerum , tam earum , quae sub aspectum cadunt, quam quae per
mentem a sensuum consuetudine abductam , cognoscuntur, tantam habet Oblectationem, ut si veritatem investigan-xi, non dicam veritas ipsa , sed aliqua similitudo veri occurrat , humanissima
. At quum non omnia, quae in Philosophiam irrepserunt, absiuida ex eo manarint , quod aliorum , & veterum Praecipue auctoritati plus aequo tributum fuerit ; sed maxime ex opinionibus a sen--suum in animum impressione stina prognatis, atque ex inconsiderata de rebus - ignotis, vel non satis exploratis sententia ; hinc utrique incommodo omni cura, cogitationeque consulendum est. Et Primo quidem , quum omnibus iis opinionibus, quas sensibus hausimus, me tem statim exuere,easdemque ab iis, quae a claris , distinctisque notionibus ortum, habuerunt, secernere, per quam dissicilest; ne sub veritatis specie talIitate capi
mur, Philosophiae studium a dubitati ne incipiendum statuimus. Omnia igitur
13쪽
naturalia , quae hucusque, ut vera, rata habuimus , sine diserimine in dubium initio revocabimus , & nostrum assensum tandiu continebimus, quoad certa ab incertis, perspicua ab obscuris dilige tillime distincta fuerint. Non deerunt,qui nostram hanc ph, Iosephandi rationem minus probent ;erunt etiam, qui nos in suspicionem violatae Religionis vocent, perinde ac si de Dei existentia, nec non de animorum nostrorum immortalitate , aliisque ad praedictam Religionem Pertinentibus re ipsa , quod Deus aVertat, dubitemus ;quibus satis esse deberent ea, quae Caius. Cotta apud Tullium cc Lucilio Balbo, tis. n. a quo diu , multumque fuerat lacessitus,
uat. D/bram. ut suam de Deorum natura opinionem probaret, respondisse sertur. Liceat igi tur mihi ejus verbis uti Parumper immutatis , & ad nostram caussam accom--:modatis i Ego vero ea, quae Romana Religio praecipit tenenda de supremi Numinis natura, deque reliquis ejusilem Religionis decretis , defendam semper , semperque defendi ; nec me ex ea opinione, quam o majoribus accepi, auius unquam oratio, aut docti, atit indocti
Mooebit: sed quum de Resigione agitur,
divinas Literas imprimis, sacram traditionem , sacra Concilia, cinctos denique
Patres ta Prauertim Augustinum , . α
14쪽
Thomam non Zenoaem , σοι C ante aut Chryyippum, non Aristotelem , Gasisendum , Cartesium, Nevulonum δε- quor . Quare si quod est divinum
mysterium, aut Religionis decretum , quod naturali ratione firmari possit, a Philosophis rarionem accipere debeo; maioribus aurem nos is , etiam nuua ratione reiaua , credere. Nihilominus ot intuitigatorum Os P nitus obstritamus, quid philosophicae dubitationis nostrae nomine intelligi debeat, exponamus. Hures enim esse possunt dubitandi modi, nimirum potest quis dubitare ex vitiositate, atque ex prava animi indole, ut solent Athei; aut ex moros, tale quadam ., ut Academici; vel denique ex dissidentia , quam sui ipsius mens habet, quod propriae infirmitatis conscia,
ne in errorem incaute dilabatur, assensum cohibet, & initio , ut certa ab ince
iis, perspicita ab oscuris secernat , de omnibus dubitat, sive ita est assecta , acs reipsa de omnibus dubitaret . Idipsum Geometrae dici possent praestare, qui
theoremata alias certissima non semel in dubium vertere solent, atque adeo ut salsa ponere , ut argumentis ea demonstrent. Quid quod agricolarum quoque
mos est, ut triticum palea exolvant, atrumque in auras projicere, ut palea vento alio impulsit, expurgatum triticum
15쪽
Cum revera proficere non censetur agricola ; ita nos qui in philosophiae limine
de omnibus dubitamus, non omnia rejicere, improbareque judicandi sumus; potissimum vero , quae ad Religionem revocantur, aut ad illius praesidium quo quomodo Lacere possunt. Quare quid nostram inter, & Academicolum dubitationem intersit, perspicuum est; illi
enim ita dubitabant, ut nullum unquam dubitandi finem facerent; nos vero tan diu dubitamus, donec veritatis regulam, quae in perspicuis,distinctisque mentis notionibus a nobis collocatur, animo tenuerimus. Qua quidem in re Platoni morem gerimus, qui, Tullio teste, λ Omne i dieium veritatis, veritatemque Acοὐ iasim abductam ab opinionibus G os'' Iibus , eogitationis usus, ta mentis esse
vovit. Ad judicii vero praecipitem celerita tem quod attinet, duo vitia hac in re vi- tanda monet idem Τullius: Q unum, ne incognita pro cognitis Babeamus, his- Iib.a. ' que temere assentiamur Alterum es vitium , quod quidam nimis magnum Ituu um , mutiamque operam in rei ob- furor, atque dis eius conferunt, essedemque non necessarias. Quorum Prismum quod sime quum in liberalibus disciplinis, tum invita, & Rcietate com
16쪽
muni, gra Villimorum errorum caput. '& origo est ut effugiamus, adhibebimor iaad eon derandas rei', G tempus, G ί- '
odentiam μὰ . Quumque nihil melius Τ .. hi
inconsideratae de qualibet re siententiam ferendi proclivitati mederi possit, quam longa, & circumspecta cunctatio ς asten sum nostru in tandiu suspendendum existimamus , quoad persectam quaestionis, de qua agitur, notitiam simus assequuti. Neque enim redepol ii sumus, qui, i ut quidam credere solent, quum nostrum 'iudicium, ubi res ipsa per se minime Per spicua est, apponimus, ini non semel, maxime in Physicis, usu venit, veritatem jam tenuisse nos putemus , ciuemque fir- missime assentiamus . Illa enim , de qui bus in utramque Partem disrutari poteIl,
talibus sere non nituntur fundamentis, ut citra omne errandi periculum certiss-mum, absolutumqne judicium de iis ferre possimus . Quinimo indignum prorsus
sincero, candidoque Philosopho existi-: mamus, alicui sententiae , de qua adhuc ambigatur ita se addicere, Ut omni du- 6 ibitatione semota , constanter aliquis sibi Persuadeat , eam duntaxat opinionem '' Verari esIe , quam probat , id quod tam est ab amore veritatis alienum , Ut Mnon ulla res mapis omnem aditum obse- et ηxiret ad veritatem . Quamobrem permi η -
rum mihi videtur viros probos i ac Pim
17쪽
in id vitium incurrere pom; filao quidi Maledicta, Ire so jurgia hinc parti lim studium,&,
contumeliae, quod intolerabilius est , contumeliae, tum iracun- convicia, nec non procacissima illa , aladi aes conten que iniquillima turpem haereseos notam oppositae sententi: inurendi proterritas ;in disputan- qua calumnia ninu profecto perveruus do pertinaces, esse Potest , aut ridiculum magis. indignς mihi Alterum ab ipse eadem origine viail sophi emanans vitium id est, uti monuimus, cie.=b Iit . m rebus Obscuris, & difficilibus , iisdem' que minime nece ilariis tempus conterere
re ; quod certo sine piaculo fieri non possse affirmat insignis Theologus Johannes Mabillonius in suo de S odiis Minaliω eis libro G ; in cujus de hac re sententiam, pedibus iit Iosephus Thomasius nostri
ordinis, ac regiae Urbis huius ornamen tum , Saneis Romanae Ecclesiae Cardina Iis ampliis mus, qua generis nobilitate,' qua vitae integritate . ac in severioribus disciplinis singulari crud,tione magnus imprimis, ac nobilis ; qui miserum temporis damnum in tot ratiunculis , m D prafarione utor eius verbis P punissique Verborum d sedis viam in tot eontoPtans, ta minutis concta'
aera ἴ- , se tot finis disserendi , par
valdo conquestus est; sitamque in histe inutili
18쪽
hus studiis exacta in adolescemiam adeo uolebat, ut in Epistola ad eundem Ma-hillonium data na ingenue fateretur, sic quondam dixisIo Eminentissimo Carae nari de Aguirro ,s repuerasceres, Misse prorsus modo suas dia insisuturam: u gue optimum Carrinriem respons fer se quoque rem menti tutas con -- Iem facturum. Hinc conjici potest , utrum jure nobis flaccenseant , qui Iustiosas tuas sputationer, G tricar O cita enim oppellat I homasius quibus referti sunt
Scholasticoram Commentarii, conantur defendere Religionis specie , existimantes Theologiam, illis procul ablegatis , sartam, tectam minime servari possie . Er. sone Vir sanctissimus, deqiiei secris literis optime moritus, atque nummorum omnium nostri aevi Theologorum judicio probatus, si crae Theolomae, ne dicam Religioni ipsi , minus consuluisse videbitur , quod eas non inanes solum , Verum etiam perniciosas,pronuntiaverit Vr mim ver apientia s eniejus verha Jnon tam in Derbis , μώm in rerum in.
it Maiam, frenumque animum , ceu purgorum ocuum , nec contentionam
da quo supra. In praef. ad Indicata pos
19쪽
vocat aciem mentis; seeur se uteidit M
ET TRICIS. Et non ita multo post, ubi ostendit Theologiae studium in Patrum ieetione,& intelligentia potissimum coinprehenim esse , rationem assert ό cu Sanetis Ρatribus a Scholasticis nihil tribuatur, praeter nudam, ut ipse ait cm , νὶ reverentiam , exhibitam e longin*uo ;br epis M eam nimirum , q-od alio OHAEAdita με u. Patrum, ae ' Scδora tuorum , i se pia nus aptatas ad omnes ; hie sdrire
TATIBUS, ACUMIΝIBUS, AC TRI CIS REFERTUS.
dPergit inde ostendere,omnia haec; lutin sacram Theologiam irrepserunt, vitia non aliunde originem duxisse, uiuam ex Peripatetica Philosophia , atque ex neglecta Platonica philosi handi ratione ἰquam post Socratem , Platonem.Cie, ronem, γ totumque Phiam Borum equidem 'qui itim tam Graecorum D tum Latinorum , R ' sequuti sunt veteres, ut ipse ostendit , sacrarum doctrinarum Patres, quamque Recentiores PhiloQphi tot iam feculis jacentem, di, ut ita dicam, oblivione plane obrutam, di sepultam, iter citarunt , atque illustrarunt: Porro, in . quit, quum impraesentiarum jaceunt. inintuta natoxiea. 'Ari teIrru can, fio rqueaera Dumas , qui iove sta mi
20쪽
minus ira bustantur quandoque Patres, s , quae tui didicerunt, plerique omnes ignorant f γ Inde haec subjicit Ob eam ealsum multo praesaret a Iesen-
-or orare urit suo tempore solide
I Beo sine suis , priwis Iineam utis,ae rudimentis Pii Mophiae Naronicae informare animos. Haec Thomasius e qui sane quamvis rationem nuIum aferre ut de Platone ait Cicero sto, ob peculiares tamen caussie hujus rationes, it auctoritote me frangeret. Philolphiam igitur nostram, S praecipue Dialecticam,R Metaphysicas disputationes, exsectis omnibus inutilibus quaestiunculis, ad Platonicam scholam fingemus pro nosti is viribus , atque conformabimus ; in id potillimum incumbentes, ut TCS, non verba sectemur; atque ubi de vocibus agendum est , ut rebus ipsis verba quam simplicissima, & persiNCua potius accommodemus, quam ad ancipitem inanium verborum significationem res ipsas con
Non dubito ab hac philosiophandi
ratione,quae a Thomasio tantopere commendatur , nonnullos perculsum iri, eos Praesertim, qui . . . turpe putant parere minoribus,