장음표시 사용
21쪽
est; attamen necessaria fieri potest, si in carcerationes partium laesarum adsunt, si profluvium puris impeditum, si corpora aliena extrahi et vasa sanguifera subligari debent. Dilatatio vulnerum sciopetariorum ad haec praecepta revocatur, ad quae alia quoque vulnera arctiora dilatantur, Seu per cultrum, Seu per Spongias ceratas et per turundaS.
Plerumqu0 sufficit bisturia Pottii globulo instructa, quae specillo excavato seu digito, qui melior regulator est, inducitur; itaque una aut plures indisiones, diversae longitudinis, prout vulnus postulat, sunt. Nunc secreta facile effluunt et in prosundo vulneris sine impedimento agi potest. Tanta sanguinis multitudo quoque
per incisiones expleri potest, quania Vulneratus Sine incommodo carere potest. Conjunctio incisionum fieri non debet, quod ea re status anterior restitueretur. Linteolum curato perunctum inter labia vulneris ponitur. Spongiis ceratis seu tu rundis dilatantur vulnera, ubi metuendum est, ne Vasa, nerVi violentur, antra, ductus excretorii, capsulae articulareS aperiantur. Vulnera ea re insundibuli formia fiunt, ut fundus arctior siti quam margines. Omnia vulnera prosunda deorsum decurrentia hoc modo dilatantur. Vulnera prorsus in superficie progredientia per iotam longitudinem inciduntur. DecurSu VulneriS per Specillum seu per directionem tumoris ObSerVato, Superior canalis vulneris paries cum bisturia perSecatur. Qua in re maxime cavendum est, ne aut nimia pars
22쪽
partium mollium aut magni n0rvi, va8a, tunicae, tendineS
Si vulnera longa sunt, multa carne tecta, et finis eorum prope cutem est, in hac parte incisioneS contrariae instituantur. Hoc plerumque fit, si globi in canali lvulneris haerent et in fine rius animadvertuntur. Incisio sit per histuriam, per Sagittam, per inStrumentum,.quod Troicar nomitiatur. In curandis vulneribus nostris tum conspiciendum lest, num globuS in Corpore remanSerit, annon. Corpora, quae in Vulneribus eSSe pOSSunt, Sunt aut
primitiva, globi, particulae, quas globi in vulnus introduxerunt, VeStimenta, corium, bullae, quarum rerum BOyer, Pareus, Dupuytren, Larrey et alii multa lexempla asserunt), si agmenta OSSium; aut Secundaria, fragmenta OSSium necroti ea. Simul atque certiores lacii sumus, corpora aliena. Vulneri inesse, ea eXtrahi necesse est. Vulnus inspicitur, si fieri potest in eo Statu corporiS, in quo vulneratus tempore vulnerationis suit. Primo pars vulnerata tota exploratur, atque si globus ita non animadvertitur, optime digitus in vulnus inducitur, quod ille minimum incommodum affert, seu tibi ille non sufficit, specillum Satis crassum aut catheter femininus. Corpore alieno in vulnere invento, diligenter reputandum eSt, num eXtractio ejus minora incommoda asserat quam in vulnere relictum. Globi aliaque corpora, quae in vulneribus remanent, plerumque Sempiternam aegrotationem adducunt
23쪽
et functiones organorus' vicinorum turbani. Sud etiam eXempla non rara sunt corpus liis rebus heterogeneis assuevisse, ut globos densa tunica cellulosa circumdatos sine molestiis serri. Quum hic exitus autem semper Sit eXceptio, corpora alien in quam primum fieri potest eX-
trahi debent. Semper utilitati est, si chirurgus advenit, antequam intumescentia vulneris extractionem globi impedit. Si
tumor jam magnus est, neque magnum periculum in mora, optimum eSt, SUppurationem eXspectare nequo vulnus violenter dilatare. Purulentalio canalem latiorem
lacit, globum solvit et introilui admovet. Quod adtinet ad extractionem ipsam, plerum quo via maxime brevis siligitur; incisio libenter instituitur in latere contrario vulneris, si globus in ' hac parte animadvertitur nec vul-
nus sine periculo dilatari pote3t; quare praesertim purisosiluvium fovetur. Si globus modo sub cute est, plicaculis formatur, quae perSecatur, Seu cutis cum globo tollitur ut 0xsecatur. Exii actio ipsa facilior sit per pressiones leves partium vicinarum. Si digitus ad extractionem non sufficit, propria instrumenta in sormas vectis seu ligulae redacta, forcipes; terebrae etc. adhiberi possunt. Si globi in ossibus inhaerent, quod animadvertitur per tonum sta Sciam, si os instrumento aereo adtingitur, extractio sit per cochleam propriam, quae facile induci potest, quod globus est immobilis. Inter dum introitus vulneris dilatetur necesse est, quod sit
24쪽
per modiolum, qui partem ossis exterebrat; simillier agi debet, ubi globus ossibus planis inhaeret. Globi quoque quam celerrime sex trahi debent ex
ossibus comminutis, et si jam egressi sunt, ostia ambo dilatentur, ut fragmenta es erri possint, et quidem magna cum diligentia, ne spasmi, adeo tetanus CommoVeantur: In ossibus necroticis fragmenta aliquo tempore post solvuntur et removentur, quo sacto ossificatio incipit. Vinctura autem saepius quotidio institui debet. Alia quoque corpora, quae in Vulneribus eSSe p0S- sunt, ex iisdem regulis ut cum iisdem instrumentis inquiruntur et extrahuntur, ut jam commemoratum. Quibus omnibus antea factis vulnus liquore insperso eluitur et purgatur, tum quam primum tegitur contra tactus externos. Sutura cruenta nunquam institui debet, sedi haec vulnera Semper per Suppurationem et granulatio
Lintea simplicia senestrata, cerato simplici illita vulneri imponuntur, et supra plumaceola, ad quae carpia communi e linteis obsoletis utimur. Illa optime spleniis longis cruciatis alligantur, quae per a ciculas subnectuntur. Fasciatio illa prima usque ad suppurationem non auser-iur, quod antea carpia firmiter adhaeret, itaque vulnus vehementer distorqueretur. Quinque aut sex diebus post pus carpiam solvit et tum vinctura quotidie bis renovetur, simulque liquoribus conditioni vulneris aptis vulnus elui et purgari debet. Pars vulnerata ipsa, libera, altior quam ceterae partes ponatur et frigidiuscule
25쪽
servetur. Cubile vulnerati nonnunquam mutetur, ne de-
cubitus eXoriatur. Optimum est, si aeger jacet in Stragulis, bonis lodicibus seu subactis pellibus capreatis instructis, et operculis laneis contegitur. Si cubilia mutari nequeunt, decubitum praevenimus Iotionibus corroborantibus ex plumbo acetico, aceto vini diluto, aliisque medicamenti S. Nunc chirurgus curam quoque consurro debet ad conditionem vulnerati generalem. Chirurgi veteres, vulnera scio petaria in statu Summae inertiae esse rati, semper medicamenta excitantia adhibuerunt. Haec sanandi ratio autem nunc omissa
est potiusque probatum, inflammationem postea Vehementissime accrescentem per medicamenta antiphlogistica praevertendam esse. Plprumque igitur ab initio somenta aquae frigidae seu saturninae vulneri imponuntur; interdum depletiones sanguinis iopicae necessariae fiunt. Inflammatio adeo in gangraenam transit, tumor crescit,
assurgit in bullis, quae dirumpuntur, Melidum teliorem
offundunt et sensim partes vicinas in degenerationem, quae aut sphacelus aut in umificatio est, intrahunt. Morbi quoque cum dissolutione sanguinis conjuncti gangraenam in vulneribuS procreant, quod visum est in expeditione Francorum Aegyptiaca, ubi febris flava in vulneribus omnium affectorum gangraenam produXit. Medicamenta anti septica, quorum fundamentum calnphora eSt, gangraenam, quae ianium localis est, Sanabunt; gangraena aliis morbis adducta cedet his sanatis. Sin antem telae
26쪽
nimis dissolutae sunt, sanguis prorsus sistit, circulatio succorum in vulnere et partibus vicinis turbata est. lndicatio medicamentorum adstringenitum et luniter exei tantium data est; luc fomenta calida aromatica, liquo. res spirituosi diluti sanationum adjuvant et dispositionem ad gangra0nam impediunt. Suppurationem honam conservant unguenta mitia; per vincturam idoneam curatur, ne effluvium puris impediatur. Ex experientia scimus in primis diebus post vuln0rationem labi sin traumaticam accedere, quae Semper accrescit; quae quum sine dubio inflammatoria sit, praeter diaetam et quietem venaeSectio plerumque neceSsaria est, nisi per Vulnus ipsum copiosa sanguinis profusio
antecessit. Haec praecipue Valent in Vulneratione organorum gravium, et v qnaesectio inflammatione crescente
Curatio generalis moderatur ad periodos tres principales, Stuporem, rea 'tionem, SUppi rationem. Ab initio quies et corporis et animi maXime necessaria est. Tum positio idonea, mundities, aer purus sanationem lavent. Renovatio autem aeris caute adhibenda; temperatura valetudinariorum reguletur, ne per celeres temperationis vicissitudines malos praesertimn servorum affectu S adducam US.
Diaeta diligenter ordinetur. Abstinentia victus nimia aeque nocet ac victus copiosior. Ab initio diaeta magis antiphlogistica sit, sensim nutrim senta valentiora praebeantur; ex iisdem regulis potiones moderentur. qua
27쪽
i in re aetas, constituito, consuetudo maxime respiciendae sunt. Porro quotidie et alvi et vesicae evacuationes adesse debent, et si non adsunt per medicamenta apta officiendae Sunt.
Ante Omnia causae praedisponentes repellendae Sunt. Aeger in aere puro, in cubili mundo et sicco esse debet. In vuln0ribus simplicibus et parvi S, a gangraena nos o comi ali affectis, emeticum et postea decoctum corticis Chinase sufficiunt, si praeterea antiSeptica, adeo interdum servor vulneri adhibentur. Gangraena noSOCO-inialis cum affectilius gastricis et nervo Si S postulat eme -
lticum et tum aut dedoctum corticis Chinae, aut Chinium sulphuricum cum camphora et medieamentis an Odynis,l adeo acida min0ralia leviora, alimenta leviter nutrientia praecipue curanda est diligens vulneris purgatio a secreto ichoroso et caustico. Progressus majores mali praevenire debemus per chlorum eju8que praeparata, et per serrum candens toto loco assecto adhibitum, ut in profundum agat, quae ustiones interdum repeti debent.
Jam Supra comm semoratum est si acturas ossium seret nunquam simplices, sed cum diffissionibus conjunctast esse; nec periculo vacant illae, quod plerumque cuml laceration0 partium mollium et vasorum complicatae
28쪽
sunt. Fracturis simplicibus vulgaris illarum curatio ad hibetur. Sin autem fractura comminuta adest, periculum ad tantum gradum procedere potest, ut amputatio necessaria stat. Quaenam vero indicationes postulant amputationemῖSi ossa cum partihus adnexis in magno circuitu comminuta sunt, amputatio indicata est; itidem in men bris maxime detruncatis, membris aut prorsus evulsis aut paullum tantum inhaerentibus. Arteria membri principalis unum ad duos digitos supra vulnus subligari debet. Itidem amputatio requiritur, si gravis laesio Ossium cum
violatione vasorum magnorum conjuncta eSt. Tum quoque amputandum, Si magna pars musculorum cum lmagnis vasis et nervis abrupta est; denique si apophy-80s ossium prope articulos seu articuli ipsi laesi sunt, quod tunc synovia articuli in fracturam influit, curationem prohibet et gangraenam adducit.
Quo maturior amputatio instituitur, eo major Utilitas ejus erit, nam ambo momenta et vulnerationis et operationis in tempus incidunt unum. Si amputatio non Statim necessaria est, tamen in decursu morbi necessaria fieri potest et quidem quando partes molleS aut omnes a gangraena corripiuntur aut nonnullae, qua in re pars ossis denudaturi quando Suppuratio nimia Vires consumit, et quando profusiones sanguinis Secundariae per ligaturam arteriae sisti nequeunt.
29쪽
llatio operationis se convertit ad formam et localitatem vulneris partisque Vulneratae. Post amputationem primitivam, si paries, in quibus facta eSt, integrae sunt, sanatio per primam intenti Omem praeserenda eSt.
HAEMORRHAGIAE PRAESERTIM SECUΝDARIAE.
Primum causa haemorrhagiae diligenter inquirendat est. Vulnus scio petarium canalis est, quare pleriamque, si medicamenta vulgaria styptica et ligaturae non sufficiunt, impletio canalis cum carpta Tam pona de) contra haemorrhagiam adjumentum est certissimum. Plerumque adhuc pressio gravis in locum, de quo prosusio fit, adjici debet, per spongias ceratas eum spleniis ligatas, emplaqtris et fasciis adnexas. Haec pressio eo plus
efficiet, quo magis substratum os durum, fruium retinaculum praeStat. Ligatura, qua saepissime carere non pOSSUmUS, plerumque tum demum fieri potest, si vulnus dilatatum est; interdum chirurgus cogitur arteriam laesam Supra Vulnus nudare et acu circumpungere. Aneurysma Vari costam, quod paSSim evenit, tutissime per ligaturam SanatUr.
Ille inter morbos pertinet, quorum curatio nondum in fundamento certo et frmo posita est. Magnus numerus medicamentorum et externorum et internorum
30쪽
propositus est, quorum copia ingens lariasse argumenium invalentiae est. Curatio tota accommodatur ad causas. In loe partes constrictae incidendae sunt, corpuscula aliena fragmenta ossium extrahenda. omnino omnia, quae irritamenta esse et fieri possint, removeri debent. Quaequ0 inflammatio audacter frangatur, copi OSaeque Venae sectiones utilissimae sunt. Nervi incisi persecentur. Magna quies, temperatura calida, vestimenta calefacta balnea calida cum medicamentis lenientibus haud raro ex usu sunt. Modicamenta sedativa sola plerumque nil efficiunt. Opium magna dosi datum per os Seu per anum, a decper cutem effectus util0s interdum procreavit. Remotio causarum et restitutio eXcretionum Suppressarum indicationes dant. quibus per medicamenta idonsa et experientia probata salis fieri debet. Erysipelas iraumaticum, phlegmone diffusa, in stan
mationes organorum internorum Symptomaticae eX regulis probatiS Curantur. Res adversae, qUae praesertim in bellis vulnerasis contingere possunt, ut inopia medici auxilii, tempestas aliaeque reS sere nunqUam removeri possunt. Curatio in re valescentia magni momenti eSt. Aer, nutrimenta, tempestas diligenter moderentur, affectus animi vehemenies, ambulatio maturior Vitentur. Aegri sensim ab ab- si in pntia victus ad nutrimenta copiosiora sti in quibus plus alimenti est, traduci debent. Omnino tota curatio regu landa est ad curationem conValescentiae vulnerum aliorum.