장음표시 사용
241쪽
Selymus semper inter Ianizaros mansit, nullis armis praeterquam triplici collario indutus. Verum fideliores Sphaci & Solachi maiores quosdam clypeos
circa principem erectos tenebant,ut ipsum ab immissis sagittis tuerentur. ει veridicorum hominum,qui huic pugnae interfuerunt, relatione accepi, inter
cadauera interse istorum foeminas nonnullas, Persarum nimirum uxore re Pertas suisse. quo more virorum armatae, maritos in quemcunq; sortianae e
uentum sequebantur. Eas Selymus honorifice sepiliri iussit. Porror huiusce modi victoris fama totam Armeniam adeo perterresecit, ut ipse Sophis Tati . consistere non audens, terius ad instaurandum exercitum progressus sit. Venim Selymus,ut optimus dux, victoriae recens paris calore usus aurium cum expeditioreequitum manu professitus est, atq; in ipsa urbe,quam sine pu gna deditam accepit,per aliquot dies est commoratus. Mox quum Hysma lem congregatis ex omnibus sitis prouinci js militibus Taurium aduentare audisset, principis palatium ac mercatorum plurimorum aedes pulchrioribus& preciosioribus rebus expoliauit: praeterea pecunias a ciuibus exegit, ac de muni inde discedens,inultas artificum ac nobilium familias secum abduxit. Quumque iam ad Euphratem longis itineribus peruenisset,maxima ac sorticsima latronum Hiberorum Hismaeli subditorum turma, transvadantes Tu cas a tergo populabunda inuasit,atque ex ipsis plurimos ex itinere desessos,&ad reliquum exercitu subsequendum tardos, interfecit. Postea veror quam fi
Dium Selymus transisset, ab Aladulo principe maxima & molestia & damno assectus est Etenim is in fluminum transitu, atque in montium angustiis Turricum exercitum, praecipue vero milites extra ordinem vagantes asii due infestauit,Selymo sepius iurante se huiusmodiiniurias Vere nouo vindicatu rum. Caeteriim haec Calderamia victoria incredibilem authoritatem Selymo peperit, qui itinere dierum viginti Iongius quam Mahometes ipsius a
Dus progredi ausus esset: atque in hoc peculiariter commendabatur, quod per ipsum iam omnibus manifeste pateret, Soph ianas vires non usque ad mi raculum excellere,quemadmodum prius fama creditum erat. Nam ut verum fateamur, ipsius Sophis exercitus,non ex militibus ordinario stipendio condiductis constat: sed fere omnes ad principis imperium conuenire, ac propriam tueri patriam bene armati iubetur.Id sane Uerum est, centum Persas ob equo rum atque armorum apparatum cum quadringentis Turcis posse congredi. Vertim ipsi Persarum reges commoditate suscipiendarum in remotasprouincias expeditionum omnino carent: quoniam neque consuetudinem, neque
facultatem stipendiorum, tam paci quam hel Ii tempore soluendorum habent. sicuti Ottomannios principes habere certum est.Pellae enim stabiles atque ita doneos ad bellandum pecuniarum prouentus non possident, quum populi ab antiquis temporibus liberi ab omnibus sere vectigalibus sint.Unde etiam
est,ut nullos pedituum ordines perpetuor alant,neque multum machinarum aerearum secum ducant quibus tamen duabus praecipue rebus quodvis belli cum,quanuis difficile, negocium superatur. Sed ut ad Selymum redeamav cicus exercitus eo anno in Trapezontina atq; Amasina prouincia hyemauit. Anno vero qui proximi insecutus est, nimirum MD X v. ut acceptas iniurias vindicaret,bellum contra Aladulum Principem mouit. Is Cappadociae montes illos,quem Iaurum vocan t,prope Euphratem incolit,ac regni sui fines terminat
242쪽
minat eum Suithano quidem Alepum versus, cum Sophi vero prope mino rem Armeniam,cum Turca autem urbe quadam,quam Orsam nominat, A malis Saniacatui, atque Iconio opposita.sti valles sane aliquot seu fhiseras, vetarum pi ures sylv estres A faxosas postidec In iis autem Costagelus dux diffici les quosdam transitus, i ter hostibus impediturus munierati Verum labor omni, frustra insumptus est: Sinamus enim Iocorum angustias omnes penetra uit,plurimisq; illarum gentium turmis POfligatis, ac praesidris deturbatis,tan dem cum Cos lagelo in ter montes conflixit, atque eum in sugam couertit. Sed enim Costagelus persequente Sinamo ab incolis proditus, in Selymi manus peruenit,qui eum capite puniri imperauit,atque ipsum caput Venetias in viactoriae stanum misit. Verumenimuero cum adeo selici rerum successu Ses Gauro Alcairi Sulmano bellum inferre constituit. Et Campson quidem ipse cum ingenti exercitu eodem tempore ex AEgypto in Syram venerae,Alepum concesturus,ut Caierbeium eiusdem Urbis principem subditum suis in ip eri js, sed parum amicum ac parum obsequentem,&principatu& vita priuaresia que ut Turcarum finibus propinquus Selymo terrorem incuteret, ac experi retur an authoritate sua res Sophis cum ipso Turca componere valeret. Nam potentia ac felicitas Selymi reuera iam Omnibus timori crat, optimeque Sul-thanus ipse considerabat,Turcis,deuicto antea Caramanis rege, prostrato nuper Aladulo. ae Sophi grauiter depressio,nihil amplius obstare poste, quominus Syriam cum liberet, inuaderet.Comitabantur Sulthanum quatuordecim milia Mamaluchorum, ac totidem subserui armis,equis atque aliis epregins ornamentis adeo excestentes,ut nihil omnino Pulchrius videriposset Mamalu chorum plerique genere Circassi erant,omnesq; eri eorum numero,qui Christo valedixerunt verum homines robusti, et in pertractandis armis ac sagittis, etiam equitando eiaculandis agiles: ingenio tamen adeo elato ac superbo, vesese omnibus hominibus praeserrent, sed praecipue Turcas,quoniam eos ante prope Tarsum tam facile fugaran veluti pecora contemnebant. Interea Se lymus cum exercitu Cς saream venerat, quo loco commode vel Euphratem traincere,atque in Persiam mouere, Vel Amanum montem transire, acSyriam inuadere poterat: rumor tamen diuulgabatur,ipsum contra Persas iturum. Nihilominus quandiu Caesareae mansit, ratores quam plurimi, ac literae a Sulthano ad Selymum,&e conuerso missi fuere.Porro Caierbeius Turcam sub inde admonebat atque inuitabat, ut in Syriam transiret, sint utque pollicebatur se a domino suo ad ipsum desecturum, quem admodum & secit, ac deniq; certam Turcis vi storiam promittebat.Csterum quum iam Sutilianus Amanum ciuitatem antiquitus Apamiam difficam, inter Damastum atque Alepum peruenisset,eo nimirum animo, ut Alepum statim inuaderet. Selymus tadem Sutilianum ipse aggredi decreuit sic ad dextram conuersus, incredibili celoritate monte Amanum pertransiuit, Ianizaris atq; Asapis snearum machinarii currus super humeros gestantibus Quod cum Campson audisset,iam notata ierbeium castigare,sed seipsum a Turcis tueri ac vindictam in aliud tempus differre statuit. Unde etiam Caierbeium ipsum orauit, Ut prope Alepum se cundum paruulum is uuium a veteribus Singa vocatum,in castra concederet.
243쪽
Id quod Caierbeius haud inuitus secit,non quidem ut Sulthanum iuuaret,sed ut proderet. Inter haec Selymus derepente hostibus sese ostendens, Mamalu chos, qui sub Sybeio Beluamo Damasci principe, ac primi nominis duce eriit, inuasit: sed Mamaluchi eo in congressu viriliter obeuntes, Turcicos equites a Ni ustapha paulo ante in Belerbeiu aslumptos, et ab Imbra core Bassa in pugna
deducitos dissiparunt. Erant praeterea & aliae tres Mamaluchorum clastes, quarum unam Caicrbeius ducebat qui longo ambitu hostes circumiens, im pedimenta atque homines ad bellandum minime idoneos a tergo aggredi velle videbatur. Alteri Lambardus Gazelles veteranus ac sortii simus dux praeerat,qui etiam Sinanium Bastam sortiter inuasit. Tertiam,quae ad duo miliaria remota era si Sutilianus ipse per se ducitabat. Sed enim quum Gazellis ac Sybei turmae usque ad Ianizaros penetrassent,& abrie, 8 ab aerei machianis adeo egregie repulsi seiri,ut non secus ac in Sophi anc conflictu rea Per sis acciderat, laxatis habenis re.rocedere coacti sunt. Quamobreni Sinamus sugientes insecutus eos in Sulthan 1 classem imping re compulit qui quidem visa suorum suga, de Caierberj proditione audit minio dolore perculsus ex quo interfugiendum cecidit,equorumque non minus suorum quam hostia pedibus attri tus, 'itam finituit. Adhaec Tripolis princeps ac Sybeius, qui equia
iandi peritia nemini cedebat,intersectilini. Gazelles euasiliae collrctis in num,qui supersu erant,Mam aluchis,Damascum se contulit. In eo conflictis plurimi excellentes equi, nimium cum laborem tum calorem sufferre non va lentes, med J crepuere. Pugnatum est enim nono Kalendarum Septembrium,
sicuti duobus retro annis eodem die & simili fortuna cum Persis pugna tum suerat. Sulthani cadauer illaesum, quod ad vulnera attinet,inuentum est. Fue rat Sulthanus ipse homo admodum pinguis, senioque iam constetus, ut qui septuagesimum sextum annum aῖeret:praeterea herniosus, id quod illi etiam praecipua mortis causa sui siquando ob huiusmodi impedimentum in fugace
Ieriter equitare non potuerit. Verum Ut ad Selymum reuertamur,egregi abscvictoria Syriae portas omnes Turcs reseravit. Nam Alepiam, Amanum, ac Damascum prosectrus,summo cum gaudio tanquam populorum e tyranni ni nibus liberator ab omnibus exceptus est. Mama luchi vero omnes tam qui aufugerant,quam qui maritima loca tuebantur,Alcairi conuenerunt, ac Tomi
heium Alexandria praesectum Armiralium nunc vocant Circinumquidem genere, sed hominem cum egregii corporis, tum inuicti animi dotibus,
regiam dignitatem praeseserentem, Sulthanum creavere. Is statim qui quid servorun ,quicquid Arabum inuenire potuit, simul contraxit, ac Rhodumisit, qui machinas aeneas afferrent . praeterea Mathabaeam Alcairo vicinam exacte muniuit,relicto in Iudaeae Gaza Gazelle cum militum manu non con temnenda, qui hostium transiluin impedirent. Verum enimuer6 Selymus hi noui Sulciam bellicum apparatum audiuit,petere omnino Alcairum con stituit, sicque inter eundum Hierosolyma prosectus, atque ibi dena per aliquot dies commoratus, templum inuisit, monachisque eiusdem loci incolis eleem synam dedit. Sinamus autem cum viginti millibus equitum,ac plurimis Ianiezaris sciopetiari js ut vocant Iinperatorem prs cedens prope Gazam cum GRzelle conflixit,ac Mam aluchos tandem post cruentam pugnam sedit. Gazel Ies accepto in ceruice vulnere Priter omnium OpiΠionem e med is Turcarum turmis
244쪽
turmis euasit. Porro Sinamus Mam aluchorum capita cum suis illis demissis barbis secundum Uiam ad palmarum truncos a gi curauit, ut a Selymo illae transituro postmodum viderentur. Selymus vero ea Vic toria laetus, quamplurimas vires parari iussit, quibus aqua per arenosa deserta serri postet, atque exercitum Alcairum versus direxit, quo in itinere saepius cum Alarbis,quos vocant,pugnatum est. Tandem Selymus Matharea, Ubi balsamum nascitur, ab Alcairo circiter quinque miliarijs distantem perueniti quem locum Tomum heius aereis machinis,sossis&apertis&occultis,maximisque propugnaculis. ne pate rei hosti transitus,munierat, ibique castrametatus milites sub papilio nibus esse iusserat.Caeterum quum Turcicus exercitus illuc appropinquas let, duo Mamaluchi ex Albania oriundi,meliorem fortunam quaesituri, e castris ad Turcas ipsos transfugere, Tomumberique consilia Sinaino conterraneo suo manifestan tes loca ostenderunt, ubi sosiae cratibus canneis coopertae,quae Praecipites exciperent equos latitabant. Adhaec ubi & quoindo aereae ma
chinae dispositae essent,indicauerunt. Id quod proculdubio in causa fuit, vepostea Selymus victoria potitus sit: magno enim circuitu ad sinistram arrepto itinere, praeparatas insidias euitauit. Tomumbeius ubi rerum a se dispositarum ordinem proditione retectum vidit,spe omni iam sere destitutus, inauclamas ipsas alio traducere conatus est. Uerum quum non ex aere, sed ex serro, ut antea fieri consueuerant,consessitae, atque in trabibus quibusdam multo sertaro munitis, non super currus collocatae essent,difficulter deduci poterant: ni hilominus leniores aliquot curribus impositas secum accipiens, contra Turiacas profectus est. Nullibi unquam memoria hominum crudelius pugnatum est,quum uterque princeps vitae,honoris atque imperii omnem spem nulla a lia in re,quam in victoria posuisset. Gazelles maxima militu multitudine sti. patus, Sinamum est adortus. Magnus vero Diadarus Mustaphae cornu inuaia iit, Sutilianus autem ipse in Selymi ordines inuectus est. ac prius quidem ex
utraque parte machinae aereae lobulos in hostes, maximis militum acclama tionibus emisere,mox inges Mam aluchorum numerus Turcas circundedit, ac circum impedimenta Inarimum excitaui t tumul tum. Verum in medio maior strages est ardita,in qua etiam sortis atque egregius eunuchus Sinamus in terrj t. Iamque vietoria ad Mamaluchos inclinare videbatur, quum Selymus Ianizaris,ut suis adessent, lignum dedit. Hi vero seruato ordine progressi,quadam veluti grandi neglobulorum e seopiettis quos serebant emisIorum, Ma maluchos illico terga dare coegerunt.Ergo Tomumbeius ubi pugnandostro nui etiam militis officio senetus esset, ad Alcairi portasse contulit, ut exercitus reliquias colligeret. Idem iacit &Gazelles, sicque ambo incolumes euasere. Diadarus autem ac Bido praesessiti, incredibilis sortitudinis viri, lethalib. accopiis vulnerib. capti sunt:quos Selymus no ita multo post ad expiados Sinaminianes interfici iussit, testatus se tantiae Sinam i morte doloris, quantu ex parta victoria Istitiae accepit Ie.Tomumbeius aute sapicies reges imita tus, quietia in aduersis animo semper infracto sunt, Mamaluchos hortari coepit, Ut munire urbena atque in lingulis vicis, imo in singulis domibus contra hoste per sistere vellent : praeterea plusquam sex mille seruos Aethiopes manumisit, atq; ad id bellum armauit. Adhaec Alcairi ciuibus persu alit,ut se a communi omnium
crudesissimoq; hoste tuerentur. sicq; effectu est,ut summa diligetia digniorib.
245쪽
vrbis locis munitis,ui jsque omnibus interclusis etiam scem in s ad hanc vltima
pugnam disponerentur. Selymus vero huiusmodi apparatus optime: norat. nimirum per eos seruos,qui ad ipsum transfugientes,sul thanum deserebant: quemadmodum plerunque sit,ut aduersia domini fortuna,beneficiorum accoptorum memoriam seruis adimat. Magna igitur solicitudine curabat,ut me citus quam citissime fieri posset, vires fecuperaret, ac prscipue ut vulnerati me dicorum auxit is iuuarentur Iandem quum quarto post commi ilum praeliudie Alcairum ingredi decreuisset Iunus BasIa Ianizarorum cohorte, ac non Iis equitibus, necnon&machinis aereis secum duetis, primus urbem est ingressus peream portam, quae Basluela vocatur,quo in loco non ita diu pugnatum est. Selymus paulo post hunc est insecutus,ac sic demum Alcairi ciuitatis egregiae loca paulatim expugnata sunt,sed adeo difficulter, ut aspera illa at cruenta pugna per duos dies,ac totidem noctes,cum utriusque partis ingenti stra Perseuerauit.Tandem bona Mamaluchorum pars in magnam quandam Meschi tam concesserunt: ubi cum pugna defessi etiam fame laborare cepissent. vitam cum Turcis prius pacti sese dedidere. Verum Selymus promissis minime stetit: nam eos omnes Alexandriam mistas in carcere decollari iussit. Tmmumbeius cum Circassorum parte trans Nilum prosedius ad instaurandum
bellium, milites congregare, Mamaluchosque omnes ac multos Arabum d ces ad se vocare. Gazelles autem prudentium virorum exempla secutus,qui
posteaquam quod officii sui est praestitere,cum sortuna,rie peni tus frangatur,
inducias agunt, ad Selymum venit,seque illi ut dignissimo vidiori dedidit, aepollicitus est sed ureis eadem fidelitate inseruiturum,qua Saethanis antea inisseruierat. Selymus humaniter hominem excepit,atque inter suos duces Iocum ei non infimum concessit.Oιctauo inde Calendas Februarias anni MD X vir Alcairi arcem ingressus est,que in colle haud admodum eminenti sita deaura iis, pictisque sdifici js,sontibus, hortis ac plateis miro artificio stratis pulchrior. quam muris munitior est. etenim ipsius & portae & fenestrae preciosissimis
rebus,nimirum marmore, ebore atque ebeno egregie insculptis ornantur.
Neque ita multo post Selymus prope Bulacum vicum e nauibus pontem pra Nilum construxit,ut commodius cotra Tomumbeium flumen transiret. Quo perspecito Tomumbeius partem Turcici exercitus, quae trans Pontem castrametata fuerat, de improuiso adortus, tumultuarium confli tum iniit. In quo quum Iuniis Baissa periclitaretur,Canolius affinis Selymi, occupato ad. huc a Iani et aris, qui nondum omnes pertransierat, ponte,Nilum cum Tarta rorum manu natando transgressus est,ut celerius suis adesse posset. Id quod ob Nili profunditatem immensam miraculo pene ascriptum est. Porro To mumbeius,quum instaurata lapius maximis virib. pugna, in qua&ipse propriis manibus egregia facinora edebat, impetum Ianizarorum ac Tartarorudiutius sustinere no posset,aduersam sortunam execratus,rebus suis fuga con
suluit. Selymus aute ubi Tomumbeium cum paucis effugis te accepit, Musta pham una cum Caierbeio de Gazelle.qui regionem optime norant, ad eum insequendum misit. Unde infelix Tomum ius per Principem quendam Maurum proditus, atque in palude, Ubi inter cannas & iuncos pectore tenus in aqua latitabat,inuentus,ad Selymum perductus est. Selymus autem adhi vitis tormentis hominem vexavit, ut quo nam in loco thesauri Campsonis
246쪽
Gauri essentiex ipse agnosceret.Sed Tomumbeius incredibili quadam animi constantia nihil unquam indicauit. Verum Selymus non ita multo post, ut o
nanem defectionis spem populis adimeret,Tomumbeium mulae insidentem, atque annexuni gutturi laqueum habentem per totam urbem duci,ac demum prope portam Bassuetam tertio idus Aprilis suspendi iussit:omnibus crudele hoc spe staculum deplorantibus,atque iniquam sortunam accusantibus, quae ipsum Tomumbeium ob singularem virtutem ad impertu vocaverat, ac mox regum omnium,qui unquam miseri extitis lent,miseriorem effecerat.Sublatis
his duobus Stathanis una cum sere tota Mamaluchorum superba progenie, Prouinciae omnes, etiam quae in extrema sinus Arabici parte sitae sunt, Turcis sese dedidere. Selymus vero post haec Bulacum peti jsivi Nilum iucundissime illic excrescen tem videret. Inde Alexandriam prose stus est, ex quo demum loco Alcairum reuersus Caierbeium administrandis paulo ante deuictis prouinciis, praesecit, ut proditionis in Alepino confli Misaeiqid illi praemium seret Sed enim Iunus Balla, qui munus hoc honorificum sibi tradi vehementer exis optabat, id aegerrime tulit. Unde etiam id honoris Caierbeio inuidens, cura uit ut Ianizari,qui Alcairum custodiebant,statim a Principis discessu in unum collecti tumultum excitaret, quo Caierbeius ob id male audiret apud omnes. Verum scelus in authore recidit. Nam Selymus cognita Iuni fraude in itinere non procul ab Alcairo capite eum puniri iussit: ut omnibus ostenderet non esse aduersus Imperatorem tumultu militari ludendum. Mox quum in Syria venisset,eius prouincis administrationem Gamelli concessit, Turcis iam inter se murmurantibus,quod princeps proditora b. fideret, ac Turcicorum Ducuossicia parui aestimaret. Tandem Selymus Constantinopolim peruenit,quo in loco sub Pyrrhi Bassae magne fidei ac singularis prudentiae Viri cura,vi relidi querat,sic inuenit licet an tea veritus ut multi iudicarunt ne sibi absenti Solymanus imperium adimeret, quemadmodum ipse Baiazeti patri ademerat, quum veste quadam veneno intinctia dono missa fili j vitae pater insidiatus enset.Neq; ita multo post Selymus domi agens, Ulcus in renibus contraxit,quod
canceris in morem serpens,eam corporis dispositionem, quam complexione vocant,paulatim turbauit,atque omnia bellandi cosilia expulit. Post paulum
etiam pestifera febris hominem inuasit, sicque iam morbi taedio sibi ipsi grauis,ui storiis ac triumphis exaturatus, mortem obissi salutis nostrae anno M DXX in mense Septembri, in eodem pago Ciuriano,ubi prius cum patre confli xerat. Quod non sine manifesto Dei iudicio factum est,ut quo in loco pecca
tum commiserat, ibidem & poenas solueret.Praesuit imperio antris odio, age batque,quum obiit,aetatis annu XLvI.Uerum quod ad corporis membra: tistinet, ventrem admodum demissum breuioribus cruribus sus entabat. Unde etiam eques magis quam pedes commendabatur. Faciem subrotundam ac
Pallidam,oculos praegrandes S seritate plenos habebat. Animi vero magni tudine leonem aequabat.Nihil sibi unquam a fortuna pertimuit. Nullum ob periculum quamuis manifestum susceptas semel expeditiones unquam dimi sit. Consilia dubia sed spem aliquam honoris continenti securis, sed illauda tis praeserebat. Alexandrum magnum,ae di statorem Caesarem pluris quam alios omnes antiquos duces iaciebat. Quam ob rem etiam ipsorum gesta in Turcicam linguam versa, sine intermissione legebat. Natura vero seuerus
247쪽
rat atque inexorabilis, seni per cogitabundus, nunquam praeceps, pr aesertim in exequenda crudelitate quae tamen saepius inniti iustitue insa est Mustapha interfecit,quia parum fidelem comperit. Chendemum Las Iam necari iussit, quoniam sibi contra Persas eunti tot difficultates obiecerat,vt Ianizari in una collecti transire Euphratem recusarent. Bostangi Bassae genero suo caput amputari praecepit,quod prouincias quibus eum praefecerat, expilasset. Iunum Bassam interficiendum curauit,ut ipsius nimiam arrogantiam cum infidelitate coniumstam puniret. Dicere consueuerat te non nutrire prolixam barbam veluti Baiazetes pater effecerat,ne Bassae manibus in illam iniectis, ducerent Principem quo vellent,quemadmodum euenerat Baiazeti. Nimia tameniti
proprium sanguinem crudelitate infamem se reddidit. Uerum ipse affirma bat, nihil esse dulcius, quam sine consanguineorum timore ac suspicione re gnare, seq, ob id excusatione dignum arbitrabatur. Quod si vel minimus quispiam ex Ottomannico sanguine in principem prius euasisset, sibi quoque eodem modo pereundum suerat. Praeterea eum minime prudentem esse aiebat, qui quod proposuit Iet,non illico exequeretur: quoniam in mora sepe amit teretur occa sto,atque impedimcntum designais sententiae contrarium oboriaretur. Summa haec est: In arte militari,atque in populorum regimine excellentissimus ac rari nominis vir extitit quippe qui iustitiam ubique seruandam prsciperet. Aloisius Mocenicus vir clarissimus unus ex Venetis oratorib qui Bononie apud Maiestatem tuam luere, nobis retulit, se nemine Unquam ho
minum Selymo nam apud ipsum quoque Alcairi oratorem egerat, diuque cum illo fuerat versatus parem, quod ad iustitiam, humanitatem, animi magnitudinem, atque alias huiusmodi virtutes attinet, inuenisse, nullosque bar haros mores in eo suisse,asserebat,&quicquid a vulgo illi obissciebatur, egre gie refellebat Porr6 consueuerat Selymus ut ex serenissimo Grilli Venetia rum Duce accepimus nonnunquam edere semen quoddam Turcis notum, quod rerum seriarum ac molestarum memoriam hominibus adimit, eosque liberos ac iocundos per aliquot horas facit.Id quod ipse efficiebat, ne prosun dius grauioribus cogitationibus inhaei esceret, sed ad obiecitandum animum aliquod temporis si acium haberet. 'enationibus summopere delectabatur:
sed mulieribus nimium deditus erat. Verum tanta in viastu modestia uteba tur,ut nonnisi ex uno serculo comederet, quod plerunque potius e seris Uen tione captis,aut eiusmodi Uilioribus carnibus. qiiani e volatilibus sibi elige hal,quem admodum Sc priuati milites efficere consueuerant. Id quod in causa erat, ut etiam inter tot labores,quos in remotissimis regionibus sub vario subinde caelo sustinebat,prospera semper valetu
248쪽
Olymanus unicus Selymi filius suffectus est patri eodem anno, quo tua Maiestas imperatorio diademate Aqui rani coronata est.Nee parum Christiani Principes Selymi tam sortis ac sortunati hostis morte laetati sunt: sed prae caeteris prudentissimus Papa Leo X. tantum ex ea re concepit gaudin, quantum tristitiae paulo ante audito Saethani interitu acceperat.Nam eo interitu nunciato lita,ritas ae supplicationes pulicas, in quibus homines nudatis pedibus incederensi Romae haberi pie curauerat: legatosque per totam Europam miserat, qui id efficerent, ut Christiani in unum coeuntes, contra Christianorum omnium hostem arma sumerent. Nihilominus quod ad Solymanum attinet,omnibus videbatur mite magnum rabido leoni succesiisse, cum Solymanus ipse iuuenis rerum imperitus,ae natura ut serebatur quietissimus esset. que tamen sal. Tt χ
249쪽
si opinio multos atque inter eos Gazellem praecipue sesellit.Etenim is desuncto Selymo, cui se iuramento devinxerat veluti iam liber, Syriam sibi subiice reproposuit. de δc reliquias omnes Mamaluchorum excipiens, regionis simul incoIas,nec non Alubium duces ad se blanditi js alliciebat: praeterea se se magno Rhodi magistro insinuauit,ut machinas aereas quaeque iis necessa ria sunt: insuper arma ac triremes inde acciperet. Adhaec legatum occultE AN cairum ad Caierbesumisi t,qui eum hortaretur, ut de iniurηs 3c sanguine Cir cassorum effuso vindictam sumeret: atque occisis Turcis Principem se constustitueret Sulthanicumque imperium denuo instauraret. Vertam Caierbesus Gamellis veteris inimici verbis minime fidem adhibens,aut sortasse maiorem
quam pro suis viribus dissicultatem in huiusmodi peragendo negocio sutura
considerans,legatum interfici iussit,ac Solymanum eius rei admonuit. Solyis manus Faratem Bassiam cum valido exercitustatim in Syriam misit. Quod cum audisset Gazelles,licet iam Barati ac Tripoli, alijsque in locis plura Turicarum praesidia expugnasset, terrore tamen perculius,Damascum sese recipiti quo quidem&Farates longis itineribus tandem peruenit. Caeterum Gazetites nihil aliud suis rebus magis expedire arbitratus. quam ut sortunae omnia
committeret, quae aut Uictoriam,aut mortem generoso duce dignam asserret. exercitum, quem congregarat,extra Vrbem duxit,ac mox cum Parate costait.
Sed enim in eo conflictu ipse una cum Mamaluchis omnibus trucidatus est. Farates vero una hac victoria&Syriam recepit, & Caterherj totitisque A septi fidelitatem ergaSolymanum confirmauit. Porro Solymanus eo anno,qui hanc victoriam secutus est Pyrrhi natione Turcae prudentissimi viri consilio. ae Ianizaroru hortatu, Belgradu, ubi quamplurima ex Turcis deuictis posita ab Hungaris trophaea cernebantur,aggredi constituit. Igiturpraemisso exeriscitu Sophiam usque,quae Seruiae ciuitas est, ante peruenit,quam Uungari ea
de re aliquid resciscerent.Enimuero quod ad Hungaros attinet, per id templVladislao,qui per aliquot annos absque militari gloria regnum administi: rat Ludovicus unicus filius successerat, iuuenis haud admodum ingeniosus, aeque ob aetatem adhuc rerum imperitus. Hincregni principes atque ecclesiarupraesules auari expilandum sibi proposuerant,adeo ut nihil ipse puter regium nomen possideret: id quod in causa extitit, quominus colligi exercitus con tra Turcas illico potuerit, praesertim principibus auxilia pollicentibus latum. nihil autem reipsa praestantibus. Hinc Solymanus nullo impediente commo, ditatem nactus,subterraneis cuniculis, aereis machinis atque aliis huiusmodi bellicis instrumentis,paucis e suis amissis Belgradrum expugnauit: quod qui deninon tantum Hungariae, sed totius Chriuianitatis propugnaculum erat, quemadmodum insortunia,qus postea insecuta sunt,manifeste ostenderunt. Solymanus quum post eam victoriam perintegrum annum quieuisset,gene rosa quadam animi promptitudine contra Rhodum arma sumpsit, Pyrrho ae
pluribus Samacis minime probantibus. etenim adhuc memores erant, quam difficulter,quamqi magno cum suorum damno ac dedecore Mahometes an
tea id frustra tentasset:sed super omnia parum tutum Imperatori iudicabant, vi seipsum tam paruae insulae committeret: fieri enim posse arbitrabantur. variassis Turcio vel aduersa tempestate,vel Christianorum nauibus impetita.
ingens aliquod incommodum sustineret .ud quod principem ipsum in mani
250쪽
semini discrimen induceret.Nam illis aequum ae rationi consentaneum Vide batur,ut occidental es principes Rhodiis suppetias serrent. Verum Solymanus, qui ex patre audierat,vi storias,nisi Imperatoris manu parentur, non esse omnino integras: per seipsum tandem petere insulam decreuit. Sicque anno ab orbis instauratione MDXX ii, sub Iuni j mensis finem cum quadringentis nauibus, ac ducentis Turcarum milibus illuc se contulit, aereasque quam plurimas machinas secum duxit, quibus deinde super duos montes dispositis, omnem defendendς urbis comoditatem abstulit. Hos a utem mon tes quod incredibile ijs etiam qui viderunt pene suit ipsi Turcs construxerant, terra per spacium duorum a ciuitate miliariorum ligonibus atque eius generis instrumen
iis contra urbis fossas proiecta,& in eam altitudinem coaceruata. Tantaque Turcarum multitudo,earum operar more,quibus nostri exercitus in excavandis vel implendis sossis,atq; alijs huiusmodi ad bellum necessariis exequendis v tuntur, huic operi incubuerat, ut breui ad fossas urbis peruentum esset, in quibus iam& excavarentur cuniculi, & moenia varijs ins trumentis demoli rentur. Philippus aute Villa lanius Gallus Rhodiensium equitu Magister, nishil cum suis,quod ad defendendam ciuitatem pertinebat, praetermisit. Quin
machinis aereis maximum etiam damnum Turcis intulit,adeoque egregie cominus pugnatum est,ut sos Iae urbis Turcarum cadaueribus repletae fuerint. Neque tame propterea Solymanus oppugnationem unquam remisit,quan uis etiam triginta milia&eo amplius Asapporum dysenteriae morbo iam pe-'rηssen t. Tandem deiectiis turribus,ac moenibus demolitis per subterraneos cuniculos,Turcae urbis extremas partes occupauerunt.Vnde paulatim semper ulterius progredientes,Christianos cedere,ac nouis subinde propugnaculis,
Vt poterant,se tueri compellebant. Praeterea machinae quaedam aerear, tuas mortarios vocant, globos,qui vinar diametrum habebant,emittentes, urbis l. interiorem partem impetentes, te sta ac pauimenta domorum Usq; ad terram cum maximo omnium terrore per rabant. Iamque aliquot menses ab incoe
pia obsidione praeterierant,&nihilominus Rhodius adhuc nemo suppetias tulerat, quum tamen interim Turcis et aFarate ex Natholia, et a Caierbeio ex Alexandria auxilia quamplurima aduenissent Nam ipse Caierbeius quadraginta naues rebus ad bellum necessari js onustas miserat. Caeteriim dum haec apud Rhodum gererentur,Hadrianus Papa cum nonnullis nauibus ac triremibus, Peditumque circiter tribus milibus ex Hispania in Italiam venit.Hunc Cardi natis Medices,qui n unc Papatui praeest,atque alii quamplurimi rogarunt, Vt eas naues ac pedites una Rhodum mitteret: suturum enim sperabant,ut vali dioribus Autumni ventis adiu tar, inuita etiam Turcica classe portum ingrederentur. Praesertim quum quinquaginta Venetorum triremes in Cretam tunc essent,quae hac in re nonnihil auxit in saltem sese hostibus ostentando, attulisssent Verum sanctissimus pater, qui recens Pontificatum acceperat, ipsorum
consili js tanquam suspectis minime adligrens,id gratiar diuinitus non habuit, ut negocili hoc iuuadi Rhodios amplecteretur. Quam ob rem Rhodii ipsi spe omni destitu ti, Ualladanio authore sese Turcae dediderunt, cum illo in prius
Pacti,Vt& viuere,& res proprias possidere,demp tis aereis machinis unicuiq; concederet quas conuentiones Solymanus humanissime ac religiosi si me seruauit. Puterea res diui Ioannis templo sacras ne attigit quidem, a quibus no