Dissertatio inauguralis de arte obstetricia Hippocratica

21쪽

et medicamenta et sternumenta nihil proiecissent, ad concussiones parturientium consugebatur. Εae autem concussiones triplici modo distinctae erant. Primum harum concus Sionum genus id erat, ut femina Axillis comprehensa aliquoties vehementer

In secundo genere mulier in Iectum altum, striamum, substratum reclinabatur; eire a pectus autem et axillas et brachia fascia aut loro, lato et molli velut cingulo comprehensa, ad lectum alligabatur, et crura recurvata per Vincula malleolis injecta continebantur. Quibus factis mollium virgultoriam fasces, aut aliquid hujus per simile disponebatur, ut lectum in terram projectum non sineret pedibus, qui ad caput sniat. terram attingere. Tum mulier jnbehatur manibus lectum apprehendere, et a Capite sublimem habere, ut in pedes propenderet, ea tamen cautione adhibita, ut ne mulier praeceps ferretur. Haec autem dum ita praparata suerint, et Ieetus in sublime erectus, a parte Posteriore Virgulta arida erant ponenda, et quam maxime dirigenda, ut dum lectus projiceretur, pedes terram minime attingerent. Ab utroque vero pede hinc et illinc vir unus eum attollebat, ut Iectus recta decideret , plano aequabili momento , ne quid in eo divelleretur. Concutiendum autem maxime erat Simul

ac partionis dolores urgerent. Quod si foetus quidem discesserint confestina cessandum , alioquin per intervalla concutienda, et Sus laensa in lecto erat continenda mulier. Ad hanc rem autem unguenta, COI-lutiones mucosae et fomenta adhibebantur. Quae autem obstetricio munere fungebatur, aperire uteri O8cu-

Ium emollientibus studebat. D. morb. OII. I. 135.

22쪽

2Osi ad tertium modum muIter concuteretur, Suis per tenue linteum reclinabatur, Iinteo alio injecto,

quo ejus pudendum ob vetaretur, et utrumque cruS, et utraque manus tenui linteo circum tegebantur. Duae mulieres utrumque crus, et aliae duae utram que manum espprehendebant. Deinde eam ipsam non minus quam decies Valde concutiebant. Postea mulier in lectum reclinabatur, ita, ut caput de Or8υm Crura autem Sursum haberet, et mulieres omnes dimissis manibus cruxa apprehendebant, e Bmque crebro in lecto conchitiebant, facta in humeros rejectione, uti in ampliorem Ioc Um concussus foetuS, Converteretur, et naturaliter prodire posset. De se et .

in utero mori. e XSeci. Ex his concussionibus certe ultima plurimum valuit ad situm foetus mutandum. Λt certe leves et insontes admodum nou

erant.

Sin igitur infans naturaliter membranis relictis, capite cxtra uteri osculum in aPertum Veniente, corpore reliquo non amplius progrederetur, Puer vero mortuus esset, digitis aqua madefactis , inter uteri osculum et caput insertis, digitum in Orhem circumducere, deinde digito, mento subdito, in os trajecto, foras extrahere, lex erat.

Haec per manus extraetio aequat magis auxilium, per uncum quam per forcipem obgtetriciam adhibitum, et multum certe in eo peccabatur, quod digito in os immisso, eaput a pectore

remotum, mentum Vero obstaculis magis erat obnoxium.

Quod si prorsus progredi nollet, capite gla

diolo incurvo magis quam recto, dissecto, instrumento IIεριετρ0 ad id confecto capitis ossa

Comminuta per ossium volsellam extrahebantur, aut Mneo attractorio , ad elaviculam, uti firmiter adhae-

23쪽

reret immisso, non confestim, sed paulatim remittendo, rursusque adurgendo puer extrahebatur. Quibus soras extractis, si in humeris haesisset, utraque brachia ad ipsos articuIos Secabantur. Postea, Siquidem fieri poterat, et reliqua extrahebantur. Sin minus, pectus Omne ad jugulum usque discindebatur, ea tamen cautione adhibita, ne ad ventrem sectio perpenetraret, et aliquam ejus partem in laetudenudaret. Excideret enim venter et intestina, atque etiam Stereus, magisque negotium facessere I. Γum contundere eOStas, scapulas conducere , Solitum erat ; et sic puer facile sequebatur, Si non Venter intumuisset' si enim ejusmodi aliquid esset, Ventrem Ieviter persorare praestabat; cum satus tantum sic erumperet, atque ita facile prodire pos

Sin autem quaecunque alia quam caput infantuli pars Primo exitum assectabat , illam retrudere et foetum in caput vertere omni studio tentabatur. Regula aulem circa hanc versionem data haec iubet: Si puerum protrudere aut Vertere Vis, mulierem Te -'clinato, et molle quid coxis supponito et pedibus lecti aliquid supponito, ut altiores a pedibus mulieris esse queant. Quin etiam ne cervical capiti subsit, ad ea prospiciendum, ut coxae capite sint nitiore S. Cum vero retro protrusus foetus huc et illuc circumagatur sublatis Iapidibus Iecti pedibus suppositis, et eo quod coxis subditum erat, lectum in Pristinum .latum restituito et capiti cervical subdito. - Vertere autem oportet, si aut brachium aut erus aut ambo foetus emiserit, aut si transVersus

cubuerit, aut coxis incubuerit, aut lateris inanita-tatem Praebuerit, aut duplicatus in uteri osculo in.

Mibuerit. D. Isorh, mul. I. 185. .

24쪽

Haec in caput vertendi ratio necessario supponit, esse ne- tum adhuc litulum in superiore pelvis parte; quae cum ita sint, nescio cur nostra aetas tam vili pretio hanc ope rationem habeat; et Osiandero, tam multis aliis rebus de arte obstetriciae optime merito, certe, ut equidem existimo, non minima laus et ideo debetur, quod hane operationem , Saepius certe salutarem oblivioni ereptam nostrae aetati de novo quasi reddidit.

Sin autem crura utraque in conspectu Permanserint, neque alium processum fecerint, fotu ex odoratis erat utendum, quo maxime humidus redderetiar uterus, et si per hoc fomentum non discessiSSet, uteri osculum agitatorio aliquo cucumeris sueco incrassato) et si siccum esset, Cerato inungebatur, et reliqua, quae partum Promovere diximus, adhibebantur. Sin autem corpore reliquo extra uterios Veniente caput haesisset, digitis aqua madefactis et in orbem cirDum ductis, manus ambae aqua madefactae inter uteri osculum et pueri caput insertae caput apprehensum educebant. D. Super foet. 42.

Hic certe primum indicium inveniendae forcipis obstetriciae constitutum habemus. Nam manus duae, quid aliud sunt, quam vectis duplex homo dromus, cujus hypomo chlion Proprium in suo cuique carpo est; sorceps obstetricia, quid aliud, quam vectis duplex heterodromus, cujus commune hypomochlion est in claustro Τ Atque merito stupemus, Si Perpendimus, ultra viginti secula elapsa esse, donec aliquis de prolongandis manibus cogitarit, et instrumentum humano generi tantum inserviens inveneriti At certe gratiam Paliyno, de hoc invento, omnis posteritas maximam debebit.

Cum autem brachium aut pedem foetus emisisset, neque etiam puer in caput inverti potuisset, Brachium vero , aut quicquid procubuerit, intumuisset, et puer mortuus intus esset brachium enim exsertum tumidum emortui infantis signum est. De

eaecidendo in ut. Puero Mert. , quicquid seraa Pro-

25쪽

- 23 mineret abscindere in usu erat. D. morti. mul. I. 165. Ad hanc vero rem mulier in Ieclum reclinata, tenui linteo supra mammas injeeto.praecingebatur ;caput autem etiam linteo ob Velabatur, ne mulier si, quod eum ipsa ageretur Vidi Sset, perterreretur. Si igitur foetus in obliquum Protas SUS manum eduxisset,

ea apprehensa, ut quam maxime educeretur, conandum erat. Brachio Vero ex corinio, ejusque Osse denudato, Squatinae marinae pellem Siccam medicus circa duos digitos obligabat, ut ne caro Sua lubri inati, elaberetur. Post haec autem, detracta circa hure erum Carne , ipse juxta articulum eximebatur , deindἡ foetus caput, naturaliter protrusum educebatur. Foetus autem digito intro retrudebatur vel scapelluari per jugulum aut costas adigebatur, quo flatu emisso et concideret foetus et facilior ei exHus pateret. Caput autem si fieri posset cmanu alte immissa), naturaliter protrudebatur, Sin minus, in partes comminuebatur. Deinde mulier, calida multa assu-sa, o Ieo illita decumbere jubebatur pedibus alternatis. De excidend. puero mori. Hic quod apponam nihil habeo, praeter hoc unum, quoa

laaec dissectio rarius certe exigatur, ex quo Celsus versiouam

in pedes ud. Cels. de medicina lib. VII. cap. 29. arti obstetriciae dedit; et brachium tumidum desiit esse mortia

Signam.

Tandem, si puer mortuus intus esset, nullarique Parte progredi voluisset, medicus manu cerato

maxime lubricu illita, et in uterum ineIusa, vasido Pollicis appressu caput ab humeris dividebat, ad quam rem unguis ferreus G pollici adaptabaturi eaque discissione Iacta Brachia e dueebantur, deinde venter discindebatur, et exemtis tensim intestinis,

26쪽

eos tae molles erant conterendae, quo considens eorpusculum sacilius exiret.

Si secundae non facile sequerentur umbiI cusnon statim secabatur, sed ut pondere suo puer eaS secundum se traheret, propendebat ex iis, donec aequerentur. Ne autem violento tractu uteri in-nammationem caperent b) muliere aliquid in altum collocata, laetus super Iana, recens earpta, et in altum accumulata ponebatur, qua sensim considente umbilicus et ex so secundae sensim traherentur; interdum etiam sub Iana utriculi duo colligati aqua Pleni, cum puer impositus esset lanae, stilo punge bantur , quo aqua sensim esslueret. Sin umbilicus jam abscissus aut abruptus esset, Pondera convenientia alligabantur, ut traherent. D. Supers. 42.

Accuratiod huius unguis descriptio desideratur. b) Nescio, cur Hippocrates uteri inflammationem timens, non eogitaverit de eius inversione; inVersionem autem veram atque completam nunquam vidisse videtur. Mortuum antem esse puerum, id habuit signum, si ille in matris ventre velut saxum hun et illue Iaberetur, prout naa. ter in latus hoe aut illud decubuerit. Id quoque erat sig nnm, si mulieri regio supra pecten calorem daturatam non haberet. D. Superi. 43.

Ad eamdem quoque rem sternutatio erat excitanda, per quam mulieri os et nares comprimendae. V. Aphor. V. 49. Et intus medicamenta propinari solebant, quorum maximi nominis erant, Artemisia herba, Dictamnus, violae albae a) flores, agni casti folia ex vino et melle trita et assus o oleo tepefacta. D. morb. I. 175.

27쪽

Vehementiora etiam, ut Elaterium by oholi attici pondere ex vini albi cyatho propinabantur. D. Supers. 48. In subdititiis maxime laudatur Cucumeris agrestis succus in maZam subactus, ubi mulier prius per biduum cibo abstinuerit. D. morb. mul. I. 196. Et myrrham tritam, vellere exeeptam, in Sub indititio apponito. De natura mul. P. 147. a De hae vioIa alba λευκo iov) ambietua habent scriptoros.

Trago Hippoexatea: videtur violam odoratam subintellexi o V. Eol don ber Areuter lintersili. ic. CCXIII. bb Succus cucumeris agrestis Cucum. colocynth. inerassatus,

AB ORTUS.

Praeter terminum partus legitimum dolores affpartum maxime etiam circa mensem tertium, quinium, septimum et nonum Sentiuntur, neque tamen non et circa secundum, quartum, Sextum. D. morb.

Certe numeri impares in auctoritate nimia habentur.

Ad abortum faciendum multa valent, quae Par lim extrinsecus matri accidunt, partim vero ex animo, partimque ut plurimum a matris corpore exeunt. Nonnihil valent tempestatel. Nam hiemem auin Stralem et pluviosam, et mitem, si ver siccum et aquilonium excipiat, mulieres, quae forte uterum gerunt, quaVis data occasione abortiunt; aut, si quando pariant, insantes infirmos et morbosos enituntur, qui aut intereunt statim aut vitam morbo. eam trahunt. APhor. Il. 5.

Et derepente asstas, aestus et mutatio nimia iu*ε quatur: lx lib. d. a.ra loeis et aquis ret. 7o adjungo.

28쪽

26 -- In civitatibiis, quae ventis calidis sunt expositae, tectae Vero a septentrionalibus, aquis Palustribus et laeus tribus utuntur, mulieres morbis et 1luxionibus sunt obnoxiae , deinde multae morbo. non natura steriles, erebrisque abortionibus affliguntur. D. aer. loe. et ass. 64.

Nam si uteri pituita redundant, in iis status oriuntur, et menses prodeunt pauci, albi, pituitosi, interdamque sanguis tenuis, membranis plenus, nonnullis etiam conturbatur; terque mense comparet; neque prae humi ditato viri conis gres Sura expetit, neque ad Venerem exercendam incitatur, et extenuatur. D. morb. mul. I. I75. Debi Ios autem et macilentae non possunt infantem ad maturitatem perferre, donec crabbiores sactae sint. Aphor.

V. I44. Causarum externarum maxime me Chanicae possunt abortum movere; nam cum invalida onus vi sustulerit, aut plagum acceperit, aut saltarit, in Periculo est, ne abortiat. D. morb. mul. I. 165.

His concussionibus Hippocrates Laut Pseudohippocrates aliquis non timuit uti, cum fidicinae, quae conceperat, ipsum consultanti in tem ani aliquoties desilire suaserit; quo a Postquam Septies fecerat, ovum cum Sonida delapsum est. D. nat. Pueri. I 6.

Atque etiam animi vellementiores emoliones, metus, consternatio, vociferatio abortum saciunt. D. morb. mul. I. 165.

Animus maternus cum tantum valeat in vitam foetus, ne scio an prorsus negandum sit, posse etiam in iaciem formamque ejusdem influere ΤΙn causis abortus maxime et febres sunt, quibus

praegnantes citra causam manifestam vAlde extenuantur. APhor. V. 55. Et quae suspiriosum in febribus spiritum emit lunt. ahortiunt. coae. Praenot. 530.

29쪽

Cum exspiratio intercisa indicet aat inflammation om ali. quam internam, aut exhaustas Valde et Subrutas vires , intelligitur gravitas hujus observationis.

Mulieri, in utero gerenti, si Venam incideris, abortum facit eo magis, quo major foetus est. Aphor. V. 31.

Huie sententiae in totum assentire experientia Vetat.

Si aqua in uteris suborta suerit, menses deteriores, pauciores, et longiore tempore fluunt, et interdum duobus mensibus aut paulo Plus utero gerit, quo exacto tempore et foetum corrumsit. De nat. mul. 140. Mulieri in utero gerenti si menses prodeant, non potest, non sieri, quin laetus morbo laboret. Aph. U. 6o.

Id sibi vult Hippocrates de mensibus posterior ibus intelligi,

nam is menses non prodeunt mulieri, quae praegnans est, nisi Paucis pausillum primo mense. D. nat. pueri. I6. - Et, si uteri plus aequo dehiscant, sanguinem sicut prodire conssuevit, effluere sinunt, et quod in uteris continetur tenue et Adbile evadit. Verum, si diligens cura adhibeatur. tum mulier, tum foetus melius habet. D. morb. mul. I. 164.

Quae mediocriter corpulentae ab ortum faciunt sine manifesta causa circa mensem secundum aut tertium, iis acetabula mucoris sunt plena, nec Praefondere foetum continere possunt, sed abrumΡuntur. Aphor. V. 45 ; De morb. mul. I. 176.

Hanc abortus causam fictam esse cogimur cradore, quod in partibus posita est, quae sunt homini nullae. Verum, cum paulo Post scriptum sit, hunc abortum accidira multaribus, quibus mucosa, quae non mordent, paulo anis at post menses denuant, rogem, annon potius femina. suεrint, in quarum corporibus virus aliquot exenthematieuin lais

tuerit 3

30쪽

Mulier, quae concipit quidem, laetus autem bimestres aut trimestres aut quadrimestres perdit, eo exacto tempore, neque prius neque serius, idque his aut ter illi contigit; huic uteri jam non in amplius increscunt, si foetus augeatur, et si id temporis spatium superet, vel si quando alias augeatur, uteri non amplius capiendo foetui sussiciunt, sed hac de causa eo tempore perditur. D. Supers. 44.

Et hane abortionis causam sciam esse ideo censeo: cum Hippocrates, qui nullum Gnquam uterum humanum vidit, quomodo tandem videre potuit nimis angustum Hoeidem existimo, si uteri ilatulenti, densi, magni de abortu ae.

Cubantur, v. d. morb. mul. I. 16S. Hane attamen causam non statuendam, et recentiorum quidam statuerunt, ut edocerent, quomodo seret, ut foetas tempore legitimo extruderetur.

Iulieri in utero gerenti si alvus multum suat, periculum est, ne ab Ortiat. Aph. V. I4. Ciborum nimius aut parcior usus cibique et ΡΟ-lus amariores et acriores abortum movent, nam alvus inde turbatur. Fluentis autem alvi molestiumnieri sentiunt. D. morb. mul. I. 165. Multa autem quoque medicamenta possunt abortum movere. Ex his maxime celebratae erant plures cucurbitaceae ut cucumis agrestis; I) ex ranuncula earum' familia Delphinium staphis agria, Tanunculus aliquis; ex eoIehicaceis veratrum' nigrum; ex coniferis Cedri Iunip. sab.) baccae et resina nescio quae; Hel xine ab etiam in fama erat.

Ib Cueum is eoIocynthis . recent. Eolloquinten s. Sol son herctreuter linterscheib u. CCCIII. Heixine, i. q. Parieraris ud. Chabraei stirp. sciazr. 3o7. Signa vero abortus secuti a mammis exaut S