장음표시 사용
51쪽
P ti autem potest restitutio in integrum eoram iudicibus iis quibus
rei cognitio specialiter commissa est, vel quibus uniuertnas causarudelegata est, non autem coram arbitro vel iis,qui nec lege,conluctu dine, vel principis aut horitate propriam iurisdictionem habent,s.c.- --, ubi,er apud quem, em.Ouia regulare est,quod in causa reititutionis in inimgrum,actor sequatur forum rei, ι quoniam, GLErgo coram iudice ordinatio rei qui conuenitur,petitio instituenda erit du.quon , esitan cima Ge.
DE REPVTΛTIONIBUS , QUAE FIUNT IN
EFfectus primus restitutionis est quod restituto minore, omnia reponantur in pristinum statum, tam aduersus minorem, quam aduersus extraneum:sicuti enim restitutio ei damno non esse, ita nec lucrum affer. re debet Et ideo quidquid ad minorem peruenit, vel exemptione, vel venditione,vel ex alio contractu, ex aditione haereditatis vel commissione doli, id totum restituet, ficuti si intercessor minor is annis interuenerit, in veterem de principalem debitorem transfertur actio. . unis.
INTEGRUM RESTITUTIONIS AGI POSSE.
Erproeedunt hae siue minori ipse per se petitionem instituerit,siue
perproeuratorem speciale mandatum ad hoc habentem. Cum mnim restitutionis beneficium sit extraordinarium, generali procvratoris mandato,iuxta Barioli sententiam non comprehen uitur. .vmc.ciniam r
52쪽
Anter effectus reititutio uis in integrum est, quouo Oitui atatu Ince grum restitutione,omnia in statu suo donec res finiatur manere,nec quid iunouari debet, idque curabit iudex ad cuius partes ea res spectat, ι.
DE RESTIT MILIT ET EO R. Q UI, REI P.
CAUSA ABSUNT TIT. LI. LI Thabent isti et Tectus Ioeum non tantum in restitutione minorum, Eo verum etiam maiorum, qui functionibus causa rei p. sceptis, rebus domi suae relimis praeesse non possunt. Nam absens reipub. causa aduersus omne ius tempore absentiae suae amissum, ut si bonis suis aliquid decesserit, vel actiones competentes,temporis decursu, ex pirauerint,restitvitur. siquid. 'onu.c. restit.milis. c. Sicuti&miles, si se in militia agente, res suae fuerint usu captae, vel in causam pignoris obligatae . distraciae, contra usucapionemri venditionem pignoris restituitur, . quod tempore, ι.qaos militari eod. Adebui haeres defuncti militis ex eius personareitituatur, ι si Valeriaηmred. Licet haeredis priuilegiiaeta confirmata a defuncto non reuocentur, Da Mapvire eod. Et obseruandum,quod haec priuilegia aempora petendae restitutionis, non ijs militibus, qui citra expeditionis necessitatem domi,vel alijs in locis degunt,sed qui in expeditionibus pio cincti versantes , ad confligendum semper parati sunt, sa
HIc titulus fractat intra quae tempora, ad quanta restituantur tam minores maiores, quam eorum haeredes.Et erat olim quidem,ut de temporibus primum dicamus, inquit, Culac in cod. b.tιt. omnibus iure praetorio constitutus annus utilis ad petendam restitutionem in integru,t deinde lege Constantini fuit restitutionibus quae minoribus dantur, contestandis finiendisque in urbe&intra centesimum milliarium urbis praestitutum quinquennium,post legitimam aetatem, in Italia quadriennium,in prouincijs triennium continuum, ut non male in c.rara.--tis. habeat, iuge tempus, pro quo vulgo, iure, Basil. -- sortesquia sibi vindicat continui temporis demutionem Iustinianus abrogata lege Constin-
53쪽
cine aram, conit: tuenS, ut non obieruata differentia locorum, vel aetata tum intra quadriennium continuum agatur peragatur causa restitu tionis in te rum, vi sectis vli inscie rep. haered quod quidem minoribus numeratur, ex die primo anni 26. in diem extremum 29. vel ex die quo insinuaverunt veniam aetatio, L Aocrisimilitibus ex die missionis, .ia,.tic&alijs absentibus Reipublicae causa ex die reditus Altera quaestio in hoetit. est 'de haeredibus earum personarum, quatenus in integrum restitui possint, in qua ita distingui solet. Aut minor minori haeres extitit, aut minor maiori, aut maior minori, aut maior maiori. Si minor minori, haeredi ex edicto datur post suam legitimam aetatem ex defuncti persona, non spectata tamen aut computata aetate defuncti,totum quadriennium ad inintegrum restitutionem,ἰ.istri dam, fis minor.er Paulin Ism:.tit.eodem,m I. I. rhoetit. Si minor maiori nondum completo quadriennio, haeredi post legitimam aetatem non datur totum quadriennium, sed ex persona defuncti id duntaxat tempus, quod defuncto supererat. d. l. interdum.f. I. d.l. . . quodsi maioris . lι. infitissima.fac.alsae sine decr. puta annus, si defunctus vixerit, annis 2S.Si maior minori, haeredi statim ab adita haereditate quadriennium datur ex persona de iuncti, ι.ε.l. . . it. t.l. ηοr autem LYIt f. demino.ι4.f.dein integ. rest. Si maior maiori, recte Accursius haeredi statim,
ab adita haereditate, id tempus dari, quod defunctus habuit. Et secundam hane distinctionem: in specie. z.--tis.si minor minori haeres extitisti,&militiae nomen dedisti, maiorque rediisti, ex die reditus ad restitutionem in integrum habes quadrienni iam, itemque si minor redijsti, post te igitimam aetatem completam. Quod si maiori, nondum exacto quadriennio,ipsi minor, vel intra quadriennium constitutus,haeres extitisti, militiae nomen dedisti,reuerso tibi tempus cedet,quod defuncto supererat, statim,si maior,vel post completam aetatem legitimam, si minor redi sti. Etiam illud valde notandum euis libae tiri minori circumscripto, qui in militia exegit annum sto aut 3o tempora restitutionis in integrum non computari, nisi ex die missionis, et Iiemper.f. qui re abii γε . nam s=quod vi aut clam quia ipso iure continuatur beneficium restitutionis ι 3.
poralem aliquam actionem habuit,militii nomen dederit,actionis tempus ei cedit sed reuerso causa cognita per restitutionem remittitur praescriptio temporis . i. .de restis misit. Se ita accipienda est prima pars, .s flqui Mipub.exemplo scilicetvi argumento eius f. qui precedit. Plus tribuitur minori militie nomen dantiquam maiori. An verbi Qquomodo tempus hoc currat ciuitati vel ecclesiae, vide apud Panor.ine. r. cum seq. de rest.in integr.ut autem ecclesia possit petere restit. in integrum requiruntur quatuor.primo quod fuerit laesa occasione illius contractus secundo quod manifeste appareat de laesione, tertio quod sit enormis lisio. Nam pro modica laesione non datur restitutio in integr. e. pen de reb eccles
54쪽
isto deris .iniuisiν. . ut petatur infra quadrienniurn alcm potu aetionis.cir. rest. inivit r. ino nisi subsit iustissima aliqua causa, puta enormissima laesio, cu tunc non currit quadrienniuir , ut glos is d.cl.
QVIBVs EX CAVSIS MAIORES IN IN
sentibus rei publicae causa comparantur illi, qui legationis officio
funguntur, ι. ipropιer,c. m ex causcirc. Et militibus in expedition Lbns occupatis illi,qui militari custodia detinent. idcisco eod. vel qui ebptiui ab hostibus seruantur, ι -'ibis d. Illi enim omnes si in absentia laesi fuerint, cum rebus suis superesse non possint exemplo minorum&reipub. quae minorum iure etiam uti solet, auxilium restitutionis etiaimplorare possunt, ι.si lub eod. ωι.si idcirco.eod. Nec hoc ita aecipiendum est,quid alijs maioribus suco aduersariorum laesis non sit succurrendum; nam in contractibus bonae fidei in quibus aequitas potissimum in considerationem venit, etiam maioribus officio iudicis causa cognita iura
Nbitri nomen aliquando ita late sumitur, ut is arbiter dieatur,1 qui
ut vir bonus assumitur ad aliquod negotium definiendum, prout sibi bonum aequum videbitur, ita ut iudices nonnunquam appellentur arbitri, utina quisquis de postulando aliquando stricte ita ut opponatur iudici. Iudex enim est,qui sententiam fere ex commissione publiear arbiter qui non ex publica, sed priuata commissione facultatem habet pronunciandi arbitrium seu laudum. Quaeritur laesa reductione boni viri liceat appellare, Bart.in .η lt. delet 2 boc negat secarmis nise praesenti de testib. Couar. vero affirmativam sententiam tenet hac rationernam ex eo quod quis pronunciat super causa reductionis, iudex ordina- est, sed a iudicibus licet appeta area.in maioribus,de appell,ergo de ab il
55쪽
SAtisdare est flatis praestare datis fidei ullaribus, i. i. f. quisui . cog qui
olim in his iudicialibus requirebantur 2 de fiud. in ver fideius fore, licet non in conuentionalibus,t.Vomior i. .D. de const.pec. sed hodie etiam in his iudicialibus receptum est, pignoribus posse caueri Satisdatio igitur de qua hic agitur,est actus iudicialis,' quo datis fidei utaribus vel pignoribus, idonee delite cauetur. Spec.m hoc tit. iudex olim' in singulis causis iureiurando cauebat, I. rem non nouam cum authenti c. seq. Cod de iudic.&passim in oratione Cicer pro Roscio Ce lio&c. hodie solum initio ossici j, non ad singulas causas praestat iuramentum, Nouel l .stit. iusiurand. quod praeitatur. Nam post caeperunt officia esse, cum olim electione praetoris singulis etiam causis iudices vel priuati darentur . solent de iurisd ut omnino, dum opus fuerit in singulas iurari, hodie non item, mandata quas uniuersitate causarum osticiis, in Q heniic.de iudie erae defenfciηit. In criminalibus tamen iudex etiamnum cauet interdum petentibus litigatoribus, praesertim reis dili nne risi, chersile iit 3urecbiIvndvur via rech gemali qua nostris cautio secu
sale iit uino abhvt vulgo loqui in iiij de quo Claesus lib. sentent. .m. quaest.
32. Menoch. lib. .de iudic arbitra. quaest. So. quam tum fragilem cautionem v cat Menoch. d.con Io . m. iri Iudex delegatus partibus etiam cauet perdocumentum sua commissionis. c. cum contingat. 2 .de rescrip. cum similibus. Actori quanquam iure veteri satis dare non cogebatur. f. r. sotiit hodie tamen satisdat, intra duos a tempore porrecti libelli menses,se litem cotestaturum, . in auth.de exec t. aut b.libellum. Cod.deditis conte l. o. erb.nuPam. f. r. b. m. deinde ad finem usque iudici j se in lite permansuruiu rupetur de satis
56쪽
diu.in prin.Tert id pro expensis, contingat ipsum succumbere, cla in expensas condemnari. ara neraliter Ῥι Bartol. Pard. Addu Specularer eod. tit. in princip. has satisdationes consuetudine nonnunquam remitti sicut remittuntur interdum, ut immobilia possidenti, iure ciuili id estsciendum, sar P .co'. quae secundu in communem opinionem etiam in actore obtinet Ia seu dinum. .. 2. contra Bartol. alios Aaco postulatum tiauere iudicatum olui, etiam in criminalibus,t i quis Π. g. vltim fideius qua satisdatione leuatur iure novo, si cauerit iudicio sisti, Te ad finem usque in lite perseueraturum,f.2.instiιχod. Decal. eodem tempore sententiae affuturum c. alia hoc
Quod genus etiam in criminalibus recipiti r Id. .,biIU. l. 3. Cia.deci loci. reor. sicut de alia de reo praesentando I. sanctinus 26. Calide fideiussor. Hi amen per procuratorem litigat, iudicatum solui satisdare debet s. Dau tem in s. h. 2 . nautem adfuerit. de se tempore sententiae praesto futurum d. . alia. nisi immobilia possideat quo casu tantum promittitiis.l. cie dum, quae pio prie loquitur in reo, tal. ibi. Caeterum qui satisdedit iudicatum solui, non tenetur ad aliam iudicio sisti ix finia 'biIUοη. num Spost. glos ibi. In criminalibus iure ciuili non tam facile reus ad cautionem admittitur, sed potius vinculis,& carcete constringitur. Imrinis ubi Barts F. et Od. reor.etiamsi bona immobilia in loco iudici j possideat.I d. l.)ci niluniis nurner.3.Elt etiam, cum in realibus exigitur a reo cautio de bonis non minuendis. I. Senatusconsul. 6. de Us praesti. Est cum arrectores mobiles, vel etiam persona suspecti de fuga praeesudantur, diciι.ἰ.sedet oris pen eodem immobiles cum fructibus sequestrantur, L*nic. bi Dd praecipi cur. Quod ta. men non nisi ex certas causis faciendum, de quibu5gi in Dd. d.ι. nit. Iason Almand. nos ad litem de Irobselicemus. Nec enim huiusmodi fugitivi obrati adiuratoriam cautionem admittuntur.in auιlem.de exhib.reis. In personalibus eadem quoque cautio petitur, etiam atrie quam cesserit, aut venerit debitionis dies maximes vergat ad inopiam reus. l. in omnibus. de iudi c. l. grege iῖ. 6. si sub conditiones de pignor Minoribus etiam reus, qui carceribus relaxatur, iurat, se non vlturum, quidquid ibi passus est: ac si condemnatus sit, pariturum se etiam sententiae es deris crime sen
Ab alterutro vel bl exigitur cautio de non olffendendo, si forte formi. dolosus sit, minas exequi solitus: Bara . num . quae etiam extra iudicium peti potest, Iez.i uiro .c. f.nepotentiores a. biIMt de .prod Olim etiam ab utraque parte, atque adeo eorum administratoribus exigebatur calumnia iuramentum. leg. i.1. de iuram .prop. calum. rem non nouam X Od. de
iudici quod etiamnum in Camera durat: ide Cedro. iij. S . sedd hodie ab utri que exigitur cautio iudicio sisti, ZP de prosecutione litis, si ter
57쪽
que sit peregrinus, aut ob similem causam, ne iudicium reddi possit eluso.
Advocati olim tin qualibet lites, hodie initio ossicii iuramento ea
uent.I.rem non nouam 12.cum Atheης. is stria, ubi DJ.c.deiuric Procurator actoria non satisdatrem ratam dominum habiturum , si apud acta sacrius sit,aut pro praesente procuret. t. nis.c. ου. quia mandasse patiendo intelligitur,l. ui pati tu i S. mand nisi probetur mandatum reuocatum, d.I. Yηic. in . .ess. Si nullum mandatum habeat procurator , ne cum cautione quidem ad mittitur Dil. l. i. c. deprocarat. nisi coniuncta sit perscin , I. sede lae n. de procari intra quartum gradum glos .ini. cum alteram, c. eleg in qu tamen nec ipsa admittitur, si de contraria domini voliintate constet,l.Pm im o. aut nisi mandatum allegaueriti. 2. f. iuc mini, ubi glussi ver b nullo mandato, iudicemque in illam opinio inem adduxerit, ut existimet etiam eum usitata Rati cautione admittendum .d.i. 2.1w etiam. Nam si dubitetur probabiliter de mandato,aut non plenum illud sit, cogitur de Rato cautionem prς tare, i. ubi D .num. 3. cod. de procurator. At procurator rei rem ratam domi num habiturum cauere non cogitur . exigorii cod. deprocur nisi quando que in realibus.Spec. Diat it. Nam de suo dependetis dominus non rati ficat, .non ogendum te procurat. Ut qui non admittitur nisi rastita de iudicato soluendo caritione. ut hic in principio,& si ea oreus, etian. ii mandatum h..beat. l. qui proprio. 46. quia sine hac satisdatione nemo idoneus est a lienae rei de seu r. . lι. hoc tit.d.I.Hic. Haec Vesicnb.
DE FORMULIS ET IMPETR ATIONIBVs
O Lim licet actio competeret, non licebat eam proponere, nisi a Praetor eam impetra set qui actori formulam petendi de actionem da. bat. I iitris formulae cum aucupatione syllabarum insidiarentur, ut qui sormulis excideret causa caderet, Constantinus Imper. illam captiosam impetran. dat actionis nece statem e in diolustulit, I ι.
58쪽
LUM TIT. LIX. calumnia iuramentum quid,e quarido praestandam.
CAlumniat iuramentum est 'cum quis iurat se bona fide d non calumniandi animo agere, vel respondere, nec calumniandi animo e. gisse vel respondisse,i. r. f. liqvi iocisit hoc iuramentum statim post litem contestatam, S si ante litis contest quandoque praestari deberet, puta super except.dilatoria, fη.hoc tit tam per procuratorem habentem ad hoc speciale mandatum, quam per ipsum principalem fn ext. bor si praestam debet, ita ut expresse remitti non possit. l. f. sed quia h.tit Guillib. 3.obf. 8 . Poenat non iurantis de calumnia est,ut si actor hoc praestare noluerit per sententiam actionis iacturam sustineat,hoc est causa cadat: reus vero tanquam confessus condemnationem ferat d.ἰ.2. pem GaiI lib. i.eUM S7.ubi de poena non iurantis de malitia tractat Debet autem iotest exigi iura merrtum in omnibus causis ciuitibus.&hodie quoque in spiritualibus
Vdices altiordinari, alij delegati rordinarii dicuntur
qui propriam habent iurisdictionem. Delegati qui man. datam ii. .f. qui mandasam.f.de of c. eim cui 1 ηυι. Unde fit ut ordinari j iudices suam iurisdictionem, suasque causas delegare possint, non iudices delegati .attamen delegare potest qui a principe delegatus cst, i a iudice hoc tit. Ratio est, quia delegatus tantam potestatem habet in causa sibi demandata, quantam ordinarius in suis causis, quia latissime sunt interpretandae principum concessione l. beneficium s f. de constit undest, ut delegatus in huiusmodi causa sit maior ordinario. Praedictis non
59쪽
c lue latur aciιb.ad haec hoc it nam ille locus non agit de iudice causam sua .m prorsus delegante, in delegatum iurisdictionem sententia que, to nunciationem tranferente sed de eo tractat, qui sententia mea lege delegat, ut sententiae delationem sibi conferant. Differunt quoque ordi narius' de legatus principi . nam hic ut suspectus recusari potest. l...peri imit.boc tit etiam ii delegatus sit cum clausula, remota recusatione quae sicut&clausula remota appellatione, intelligenda est de leuibus4 modicis suspicionibus Gaal lib. i. obf. H. Ordinarius velo non item, sed ei
que forte ob praesumptam eius iustitiam, Idem, te splendor magistratus vlla suspicionis labe obscuretur. Nec obstati conuenericis. Τ.deia
ri Q. ibi iudicis ordinari j iurisdictio non recusatur, sed eius in cuius iurisdictionem partes consenserant. Non obstat quoque l. i7 f. de Wi . quia singulare est, ut recusari possit iudex , quia in eadem causa fuit aduocatus. An autem causa suspicionis in eo stripto, vel libello recusatorio expri. menda sit, inter Ius Canonicum ciuile ditrarentia est. Logistae tenent causam non exprimendam, sed sufficere allegationem suspicionis inge- uere secundum formulam recusandi, quam tradit glosia iud. l. apertiginti in Uerilibezο, puta: ut quoniam res periculosaeit, ct tristes solet sortiri uenatus sub iudice suspecto subire iudiciu ideo audientia tua recuso; vel si de legatu velit recusare, debet dicere: Domine delegas, quia delegatus mihi suspectus est, peto illum remoueri quo casu intra triduum debent eligi
partes, qui cognoscent de causis suspicionis.Is r. hoc tu. dummodo tamen recusans iuramentum praestet de calumnia, quo calumniose non recuset. nam hoc iuramentum loco probationis erit mim quilibet praesumatur memor esse salutis Daegiso. ind. .verisimi. Et proinde arbitri a partibus electi, secundum ius ciuile, omisso articulo suspicionis in ea usa principali cognoscunt, quia cum causa libello non sit inserenda , per consti quens
nec probanda est. I. in . bortit. Canon ista vero aliter sentiun r, videlicet causam in libello excusatorio exprimendam,&coram arbitris electis probandam esse. e.cumsteriadi de appellat si non probetur, aut illegitima sit, causam ad iudicem reculatum remittendam,prout in appellationibus, ab interlocutorijs, quibus recusationes comparantur . in f p. laod si pbata fuerit causa suspicionis, tunc demum arbitros de principali causa cognoscere.-e M i. i lib. . obfH. Ad officium iudicis pertinet, ut iis triennio a tempore litis contestatae finiatur, si ciuiliter agatur: sin criminaliter biennio, I properandum 1. boctit. breuius tempus criminali causae statuitur, quam ciuili, ne diutius de vitae periculo reus dubitet. unde fit, ut doctrina haec procedat sue per viam accusationis, siue etiam inquisitionis, de crimine cognoscatur. PMm in I.I. it. In praxi vero sequimur ius Pontificium quo instantia nullo perit tempo
60쪽
re,c--rabit Eatenus tamen V.properandum adhuc hodie in Camera, in nostris& alijscurijs pracsticatur,ut si actor intra triennium incausa ciuili nihil egerit, reus possit dicere instantiam esse peremptam lae
In eadem I. properandum' per totum agitur de poena actoris&rei
eontumaciter absentis. Et quidem si post litem contestatam actor teret. tatus,vel semel peremptorie non comparet,reus praesens absoluitur ab instantia, actore in omnes expensas condemnato, aut si iudici liquet de causae meritis, sententiam proferet definitivam pro eo cuius iusta causa apparet, siue fit reus praesens siue si actor contumax Lι. aroperodam,f.S siquidem.Contumax tamen semper condemnabitur in expensas, siue litem perdat,sive vincat. Nam quod dicitur victum victori in expensas codem. nari ,hoc exaudiendum est,quando sententia parte utraque praesente lata est, atque ita intelligendos est,ffindat alterutrMd.t.prope' dum. Quidem si actore contumace existente reus suscipere malit onus probadi, ut postea definitive absoluatur, quam mox ab instantia tantum absolui audietur. Nam interest eius plurimum ut absoluaturia finitive . quia reus tantum ab instantia absolutus, creande in instantiam rursus de eadem re alio.
quin conueniri poterit,ij ocimκs 3. M., leost edictums .eia. Et haec decon. tumacia actoris. Nunc de rei contumacia.
ubilis contestata est, reo contumaciter absente,iudex ex iis, quae probata sunt, vel adhuc probari possunt ab actore praesente,procedit, vel ad condemnandum,vel ad absoluendum reum: aut si minus probatum tae. rit,possessionem actori adiudicat, saluareo proprietatis quaestione,c.pra
tinet adactorem ante litem contestatam absentem, is si semel in iudicio en ira paruit,&libellum exhibuit, deinde lite nondum contestata incipiat esse contumax,tunc in arbitrio rei erit, post tres insequentes iuridicas elapsas,aut petere absolutionem a citatione,aut in contumaciam actoris litem nefatiue contestari,&demum in causa principali procedere. potest enim reus onus probandi in se recipere, Avib. Misemel. c. quomodo e hstanda
index. c.c fame exi. de dolo in Cout .vbi Pavor i . quod inire iudicium acto. ris contumacis receptum est, secus est in reo.Nam illo contumace existe te actor mittitur in bonor. polr. pro modo debita,c. l. . pe exi.de dola circontvel agitur ad Barum contra reum,siue excommunicatur,ea ext. t Iite nos
conte L. cail lib.3.οU.6o sed non iure Cod. vel Pontifici sententia definitiualite nondu cotestata contra reu profertur Ratio diuersitatis est,quia maior est cotumacia actoris qua rei Actor enim agere no tenerer, reus verocitatus compatere debet. item reorum est sugere.Ordinatio tame,quoad cootumaciet processum, non distinguit inter actorem cla reum . nam viro que casu libello exhibito lis in contumaciam pro contestata accep