Urbs et academia Marpurgensis succincte descripta et typis efformata, ed. J. Caesar. [With]

발행: 1867년

분량: 139페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

131쪽

primarioraim in Aquitania mulorum liberis praelaetus eosdem Lutetiam adduxit Parisiori , ubi etiam eo degit usque, donec Henricus III omnes eos, qui Romanam non amplecterentur religionem, Galliae finibus excedere juberet Tum enim parentum eum relictis discipulis in Sabaudiam regressus suorum consilio Caspardinam chisseam duxit uxorem Verum enim vero Oxorto non multo post in Sabaudia bello, quum in patriae urbis direptione vix seminudus impias militum manus effugisset, Nohibergam prosectas a Christophoro Furem in ungariam ad Bathianum mittitur, ut filii mores et peregrinationes moderaretur Sed quum propter Buthiani senioris obitum spe excidisset, ursis fratribus Ungaris, itemque Michaeli euklio adimi Austriae in docenda lingua Gallica operam navavit. Exin Joannis eWenclavi opera et onsilio tribus Baronibus a Sonnebem praefectus Meseritium petit, ibique quum otio abundaret Gundiniserum et Maximilianum Barones a Lichtenstein cum Tlaffectachio et alsieni in lingua instituit Italica ) At vero eum stolidi et pervicacis paedagogi, qui Sonneberinis adjunctus fuerat pariter, serre non posset mores, locum mutavit et Pragam prolaetus roregis filium Ioachimum Miderieum de nova domo itemque Guillelmum Selavatam in XXX menses exoticis iisque variis linguia erudiit, ut etiam succisivis horis Schuna ergium ), myum, Mismannum et rei bergium Barones una cum Theodoro Sixto ab Ottendoin Porro hinc dimissum Cassiarim

Petriis och Ursinus Princeps et Rosenbergicae domus gubernator excipit eumque sibi a con siliis esse jube Sed enim quum propter fidelia quaedam eaque liberiora prorsus consilia se apud Jovem Mischinum delatum intellexisset, ejusdem iram metuens et halinen solum vertit, et Wittebergam prosectus tam publice pro cathedra, quam privatim intra domesticos parietes linguam Gallicam et Italicam non sine favore et gratia hominum istius loci doctissimorum, itemque juventutis literariae applausu et emolumento docuit. Ἀ vero quum se quibusdam ob resigionis studium infestum emeret nimium, in Angliam trajecit et praelustres cumprimis illius loci oemina Luciam comitem de Bethsor ejusque sororem Franciscammaringthoniam variis in linguis instituit. Caeteroquin eum riseret innotuisset hominis industria Comiti, ab eodem ad Seotiae Regem mittitur, rebusque quarum praecipue gratia venerat, constitutis Londinum reversus Zerotinio regionem istam perlustranti operam addixit. Ideoque hunc herum suum per Belgium comitatus, quum is incredibili quodam patriae amore flagraret, ac propterea Hormiam dispositis hinc inde equis repeteret, eundem cum reliqua amilia, cujus jussus fuerat gerere curam, subsequitur Sed enim quum animadvolaret se ad juveniles heri impetus propter corporis molem et aetatem ingraveseentem non perinde ore aceommodum. dimissione aegre

impetrata Davide Ungnadio rerum bellicarum in Ungaria praeside auctore adistat oppetii et Caroli a Wartenber filios Barones Tubingam adductos in Illustriss 'irten mensium Principum collegio historiarum et linguarum cognitione imbuit, simulque Illustriss Collegii

1 Dulcis ipse l. l. haec affert Magniιudo serieia fecit, tit Cainarisius Bir lim Brioniumque, botum et Dominum de a Chastre qui omnes plurimum apud Reyem poterant, et retissima af iisιemma Dominos attinstebant adiret, e ipso in consilia pro salιιι suorum dominorum e eteret, e cum propter sacram illam rigandam Iissam, seu omnium Ontra Eustonotos onjurationem ipsis non satia credendum putaret, De meliora onsilia viserente, parentibiis Itoa, viae dei eoueredita pretiosissima pignora reddidit Et sibi ipsi metuens, quod ipse Mares hallus Biro,inis senior ad actarini dominos dicere soleret, D in non amplius essemustonothim, sed velle, ut omnes ad Missam ompellerentur, in Sabaudiam repenit, ac

132쪽

Praesidi Ioanni Friderico ac aliis etiam Principibus Adolphominitrum Ηοlsatiae Duci et Auensio

oburgens Palatino, nec non inclyto Baroni Carolo Orger operam suam in institutione linguarum exoticarum probavit. Tandem cum Poppetius domum revocaretur, hic quidem Augustam Vindelicorum secedens Carolo Fuggero aliisque operam locavit in docendo suam. Atque eorum subsidiis adjutus, quum ceruini tandem rerum ludiorumque sedem, ubi religionem profiteri liceret liberius, quaereret, commodum a Mauritio Hess. Landgravi evocatur assellas, ut inibi

linguas docere exoticas. Huic igitur vocationi clementi8simae obsequutus isthic sub initium MDCII anni in illustri auritiano profiteri coepit linguas, et anno proximo X Junii cum Christophori Lemneri J. C. et in Marpurgens Academia olim Prosessoris filia solenni ritu in arce Cassellana nuptias celebravit. Postremo ad uberiorem quasi culturam Marpurgum missus XXIV Augusti anno DCV oratione publice in Lani collegio de sua in hanc Academiam vocatione habita, linguas exoticas publice et privatim docere instituit, vir non solum ut Elysses ille Homericus πολυμνμις, qui πολλὰ πάγεν αλνεα, Sed etiam πολυμοσσος Sic itaque otiunt nactus, quod negotiis publici supererat tempus, id Comoediis et Dialogis aliquot partim componendis, partim vertendi aut etiam emendandi et Seholae Italieae multoties variis in locis editae atque in ipsa Italia collaudatae retexendae impendit Quibus Jacobus Thysius asscripsit:

Fictorea rerum Domini, retulere subactis Garas superba sentibus quamplurimis.

Ponderaque ignoti amenti utrique metalli

Telluse quicquid hospita educat sinu. His bene re strata reduces se Ostendere Romae Di patriis stratoque honore u lice Herculis ad postem soliti sive oris ad aram Spoliorum opima eo eerare semina. Quid tu ctare meos inter pars prima Odalas, Quasnam sola coeloque Macta nudique, Italia procia Hercule sudore redemptas Et Gallia, lauru reeinetua tempora:

Sueeedens Catium tandem bone nibu hospes, Cui dedieas opes triumpho FIendidas rAusus es A Oniae docis penetrare Mema' murire totam et Hippocrenen Gαιιiae, Non humiles quaerens Apinas Diomedis honores, Qua uuigua aut inera hia eupidines: Sed queis a Superia Miumdates audii olim, Linguarum amanda uiIZet Mysteria.

Queis hominum qu quia massis est emultus, eodem Traissiit reces3 pectoria prudentiam.

Suseipiis Heroum su duo lumina seeli Uterque patris azimi pes maxima, Quas DuIcis schola dat dulae ante omnia Mi fas Du Ieique robis dulce si frui bono. Ilestias ieet ire ias, haec si secutis bis iter patebit orbis qualibet. 1 De Mauritiano es. Theod. mrtaeis, die Ηοssehule QCasset unter Landgra Morit dem Golehrten. Iarb. 864. Herefel I86b. 8 p. 16 sqq. 2 Comoediae duae unuchus Terentii in Aethiopissam mutatus et Aminias Torquati assi cum Dialogis ivsunt in altera Scholae Italicae parte Francos ti a. 160 primum editae, postea saepius repetitae.

133쪽

Rus leoni vero haec ulinus

Henricus Hosfm annus Jenae Duringorum patre natus rerum, quae Mathematicis tractantur disciplinis, illic professore, totum se iisdem artibus tradidit, quum istho praecipue flagraret studi et natura adjuvaretur plurimum. Ideoque cum in hoc disciplinarum genere excelleret, in aula primum camellana athematici partes sustinuit ). At vero quum Harimnus ad omnem Vim variet temque Chymiatriae explicandam traductus esset, hic potissimum Principis judicio et Academiae patrum eum adhibitus est, qui Mathemata Marpum aera ordinem doceret. Sed enim quum anno DCX a Jenensi Aeademia ad eadem studia tractanda accerseretur, athuc Principis permissu concessit. Nec viva solum in utroque Lycaeo hasce disciplinas docuit voce, sed semilaeuam propagavit et lucubrationibus easdem, qjusmodi sunt istinus dei inse: Ioannes combachius Non plebeius aliquis philosophus, sed in divinarum juxta atque humanarum artium liberalissimis studiis atque doctrinis ita versatus, ut infinitam pene illarum vim et materiam scientia comprehenderit ac cognitione, eueris natus anno a nato Christo MXXCV quinto Decemb. die a meridie interra et mist in patriis primum, post etiam in exteris Gymnasiis subtilius eruditus, quae oratorum philologorum et historicorum myrotheciis, itemque Aristotelis, Peripateticorum et Scholasticorum, ein Ram etiam articulis continentur, quasi in visceribus eondidit ac medullis. Atque hoc quidem animi cultu ceu quodam humanitatis cibo ad necessaria magis et graviora 8S. Theologiae studia defluxit, ut in rebus ad salutem aeteream Lattinentibus ab animo tanquam ab oculis divina aspirante gratia depelleret caliginem et de iis ipsis erudire posset atque Christo lucrari alios, eo sane progressus, ut in hoc studiorum genere Licentiae, quam appellant, dignitatem obtinuerit caeteroquin is quidem primum anno DCX Jul. XIV extra ordinem, quod ordinarius locus non vacaret tanquam Philosophus publice Aristotelis moralia et politica explicare coepit, et in intima philosophia depromere consueverat'), multa humanitate condire. At postmodum quum se Gosenius junior ad Mathematicas disciplinas tractandas contulisset, anno DCXV mense Decembri in Philosophorum ordinariorum classe collocatus in

I mi Dil. leg. Cosmopoliis. 2 Obiit cath. Dulcis Pistorio testo d. VII Iun. a. 1628 Amum Mad. d. V exhibet. 3 - 16o sum in collegio Mauritiano praesida Mauritio Meipe stoma mathematica delandirae,

camellis typis exseriptas, tradit Rommel Gesta. v. maean L p. 485. Harhumum transiit a. 16os. Sinetaruleata antea BQmatadii mathesin prosemus erati 4 eua imaginis. 5 Alia non attulit Du. sed spatium aeuum reliquitio Striedar unus praeterea ominemoratur ei liber, Euelides germanicus, Mnae a. 1628 editus. Mamma imaginis. 7 Me verba eorruptela laborare ridentur.

134쪽

abstrusiore Philosophiae parte, quae in investigandis rerum naturalium ea sis vertitur, intendit atque defixit animum, et Logica docenda versatus est anno DCXXII Academiae Rector. Inter lucubrationes ejus Antidoti libri duo, Metaphyrie et Physica succincta prorsus pertractata methodo et omnis generis melimelis philosophicis conspersa Spes tamen est, si porro Superstes sit, lare, ut, quia in disserendo prudentissimus et in exercitationibus laboriosissimus est, multa in Theologicis et Philosophicis elaboret, quibus sontes ipsi aperiuntur ). In ipsius effigiem utinus:

1oannes in eler M. D. Joannes incire natu est eueris anno DLVI patre Theophil ex antiqua apud

Retteranos, antiquiore apud Bidec enses inuigerorum familii oriundo ), matre Susanna a Saxon prosapiae arpumengis haud plebeiae nec minus antiquae Literarum rudimenta in patria posuit, in qua pueritiae annos vix egressus utriamque parentem amisit et orphanus Harpurgum missus est, ubi sub Justi Vultdi patrui, tum temporis paedagogiarchae, ejusquemllegarum disciplina studiorum continuavit cursum, donec ad auditoria admitteretur publica. Hisce per unum atque alterum frequentatis annum suas patrui sui Joannis incieri J. U. D. praesecti Epsteinensis Hesdelbergam se contulit, edicinaeque animum applicuit. Jactis in ea fundamentis mediocribus ad celeberrimum ejus aetatis chymicum Adamum Kechium Pharmacopoeum Francolariensem hymicorum undique ad ipsum ex longinquis regionibus confluentium, inter

quos Petrus Severinus et Ioannes ratensis, Dani, suere et Thomas Mustellus, Anglus, hospitalissimum receptatorem divertit, annoque in utraque ejus officina exacto Heidestergam revertit. Non longe post dissipata lustrias. lectoris alatini riderici terii obitu Academia oenerosum Dom. aulum inrealtorium per Bohemiam in oloniam comitatus est, apud quem in ducatu gatoriens quadriennium eximia viri humanitate detentus transegit, linguamque gentis eatenus addidicit, ut et versus olonicos pangeret haud infeliciter, praxeos interim medicae tyrociniis non intermissis, simulque quasi παρερτως Italicae linguae initiis assidua lectione pereeptis Euolonia redux pristinum Adamiaetati hospitium repetiit ejusque commendatione in familiam familiaritatemque D. Ioachim camerarii Medici Noribergensis insinuavit sese. Per hunc Erasmo Ne tetraro Decano combergens canonico Bambergens et Herbipotens innotuit, in cujus aula Combergae properaviam Suevorum aliquandiu degit. 1 ultro sumptus ei ad peregrinationem in Italiam, Galliam Hispaniamque uberiorum in arte Medica progressuum ergo suscipiendos ' obtulit, eosque gratuitos, quod beneficium etsi inclerus haud asperearetur, accipere tamen certis de caussis dubitavit inmemor illius Terentiani Abs quovis homine, cum

I multas reputationes thesesqne et acturo et postea assellis edid L am postquam a. 1624 Dalrmstadinis provinciam ex eademiam occupantibus dimissus pauli, post in eclesia hisbetvens pastoris munus susceperat, a. 1634 ad Academiam assellas translatam rediit, ubi theologiae et phili,sophiae πο- sessoria munere, interposito quinquennio in gymnasio remensi exacto, usque ad vitai finem a. 661

structus est.

2 Cod. Oriendo. 3 Imago incieri. 4 Si Dil. non, quod forsitan exspectaverit aliquis, suseipiendam.

135쪽

expua mi beneficium Mespere gaudem 3 cmus imprudentum eum paulo post serio, sed sero poenituit Suopte igitur sumptu in Italiam princisa est, erusque bona parte peragrata linguaeremtione i tractior Mediolano Gene am exeuntem Galliaeque partem perlustrare eo lavit, in prohibitus obsidione, qua tunc civitati a Sabaud imminiat, primmito mutato per Rhaetiam vellamque Basileam latendit, ubi eum Doctoris edici titulo sub elicis Platari Raetoriari, Thomae Erasti mea tu a Theodoro cingero solenni more demeatu mari, Marpurgum seram,it ibique per biennium laetitata edicina uxorem Ameliam Gompellam duxit, et sub ipsa Gymnasii Hectomentia ineunabula in emutatu assoviso primum quidem aulici modici Ulla mala et Braues ii deinde etiam prolamoris physici partesinae borea suscepit Metoratumque ibidemtor gessit primus e professorum ordine electus Rector. Nam ante ipsum duo illusu comites alter ab Hanam, alter a Benthem inet luere. Paulatim deinde, ut fieri solet, plurium aularem notitia Meessit, quibus incieri opera per annos XXIII usu fuit. Hisce elapsis, quum Joannes

Masoriae comes ex hac mortali vita in coelestem migrasset pestisque insuper Hectoreae ingruens Gymnasium Sigenam compulisset, inclarus aetatis in senium vergentia mortalitatuque memor uxorem et liberos Myurgum tranatuli Quo eum venisset a Mauritio Principe ad prolassionem Medicam fuit vocatus, sed quoniam illi annexa erat ἐπε-- anatomim, Moessorio modeste reminis praeter opinionem principali excidit quoque. Ne vero immunis et in otio vivens otiosus esset, fabricum Omoris humani hexametro descripsit carmine otiique Marpurgentis titulo inscriptam in lueem emisit, idque in eum potissimum finem, ne rerum anatomicarum ignoratione oblatam provinciam subterlavisse videretur. Aliquot annis post physicam spartam Principis dignatione nactus est Hectoreae autem degens Sphaeram a Georgio Buchanan heroico carmine contexi oeptam, necdum absolutam, simili sermonia filo

pertexuit. Postea Guil. Ad Scribonium sumarumis S arum se aquam frigidam risi moese oram diu bus Abellis ex intervallo editis sub fictitio ignoti veritatis patroni nomine latitans refutavit calataeaeos etiam, quam Reidelbergensem voeant, paraσkrariae poeticam Hectoram eoncinnavit, publicique juris seeit, eui successerunt IV Aenigmatum lib. cum solutionibus partim prosa, partim ligata oratione se ae tis Marpurgens evulgato statim Parem Plistolam otii ejusdem adjecit et poema --- rationalis risina et aliud a timori a domoris mani aliud item, mirifibus, universa hemio eo re ma armine. In effigiem autem

Gregorius Sehon seid

mittebergae patre Gregorio Theologo natus camellis tyrocinii posuit redimenta parum sub privatis praeceptoribus, partim etiam in gehola aulla camellana ), et ab his puerilis

136쪽

doctrinae incunabulis ad legum, morum jurisque cientiam in arpurgens Academia defluxit, quam deinceps in Galliae et Italiae eademiis limavit omnino politius et perlustrata etiam Ahicae insulamaltha, quae hodie Christiani orbis velut propugnaculum quoddam est, rerum ipsarum usu, quem e longinquis adeo collegit peregrinationibus, confirmavit porro. Caeteroquin ex hisce itineribus redis quum anno MDCXV Martii XXIX ratione lugubri habita promptam et paratam in perorando peram ostendisset XXI vij in rosessorum asscriptus numerum Oratoris simul ac syndici munus curare jubetur. Ideoque Junii XIV oratione de more lectionem auspicatus, XX mentis ejusdem amoeddae J. U. Doctoris honoribus matur et simul eum Matthaei eaenbeci nepte nuptias celebrat ) De imagine vero Schoeseldi selinus:

metora Sehon Mi formans paria Ora diserta, Consiae , Catis is ima ingue sinois, in eo Ominis ea, Olumen si strande parentia Ameti, e re a nosceris erasis.

Jacobus Thysius,

Legum Licentiatus,

tuerpianus patria primis literarum fundamentis in patriis Gymnasiis et Lovanti aetis ad spem uberioris doctrinae a urgum primo atque dein eidelbergam lagoistadium et visitatis Galliae et annoniae locis compluribus, aduam Italiae commigravit. In quibus Academiis quum oeseos et linguarum Latinae, Italicae, Gallicae, Hispanicae sibi comparasset

experientiam sane egregiam, eo scientiarum illarum encomtomessorum principi Mauritio commendatus' atque in aulam Vocatus, cum per annos viginti inservisset partim in misere

bibliothecario, partim in linguarum exoticarum interpretatione, anno DCXV ab ipso principe Bistoriarum et oeseos professor constituitur publicus mense Mo, ut Succederet Urchnero. Hic quum anno DCXX dimissionem petiisset, eam impetravit ) Hinc illi haec Fabronius:

Thysius ingeni praestans atque artibua illis, Queis populi a procerum conciliatur honos, Germanos, trios, Gallos et Panonas inter Romanae increpuit plectra sonora Urae. Linguarum interpres bis denis elaruit annis Mauritiamessorum Principis Obsequio. Post tot historias per uoiis Oeta profragus Marsum lustro non sine laude fuit. Inde aeneae Belga repetit, sint eaetera curae, jus eura fuit, vita Mesque Deo.

At in effigiem ejusdem glinus:

Thysius Historiae vindeae Latiaeque medulla Calliopea, puri desiciumque styli,

Linguarum interares artarum, ureperitus, Belsarumque decus, frons quod aperta notat.1 Anno 162 munus syndici consistorii assellani adiit mortuus est Cassellis a. 1625.2 Thysii imago. 3 Prosessoris munus in collegio Adelphico auritiano Cassellia suscepit, ubi a. 1628 mortuus esti Principi a secretis et a bibliotheea suerat, priusquam professoris munus in acad. arburg subiret.

137쪽

Christians Sturmius

Math. Pro .

Hunc Gudens ina, inferioris Bassiae oppidaen, protulit anno Ch. DXCVH Janu. Vin inter H et V horam vespertinam, patre Casparo turmis, postea Harpum Theologiae

Professore. Hic postquam prima literarum fundamenta in patria inicia reisset, cum parentibus anno DCV Marpurgum profectus est ibique inchoatum studiorum suorum ursum in annum usque DCIL protraximet ), quo eodem anno parentum consilio Midestergam se contulit, eo animo ut post annum ibidem exactum ad alias etiam Germaniae exterarumquo nationum Academias ablegaretur. Quoniam vero interea temporis horribili bellorum incendio non Germania solum tota, sed regiones etiam finitimae ardere incipiebant, adeo ut nullibi totum peregrinantibus pateret iter, a parente eidestem avocatus Marpurgum rediit ac inde jurisprudentiae et milosophia studium usque ad DCXXI annum studiosi industrii more eontinuavit. Ingenium ei virtutis omniumque laudabilium artium amantissimum attribuit natura, unde in primis pubertatis annis Philosophiae, cumprimis vero Mathematicarum disciplinarum ac osiseos, quaeque his a finia sunt, amore atque desiderio tenebatur summo, iisque assidua cura ac studio indefesso quam ardentissime noctu dieque invigilabat. Postea cum jucundis istis animi obieci mentis fructuosius et utilius Iurisprudentiae studium conjunxit, ac in utraque facultate, quamvis juvenili adhuc floreret vigore, eo progrediebatur, ut viri ex omni parte eruditi laudem in virili maturitate se impetraturum speraret et confideret omnino. Itaque anno Ch MDCXXI ), aetatis vero XXIV completo, postquam ex praemissa studiorum ac eruditionis exploratione huic provinciae sustinendae sufficiens et idoneus judicatus esset, ad publieam et ordinariam Mathematiearum artium' professionem Marpum admissus est. Quo etiam anno eonnubialiastrinxit sibi vinculo honestim virginem Martham, D. Joannis me si . . et Admeaticassessani filiam, Rem Sixtini neptem, quae tamen proxime sequenti anno morte obiit immatura ). Imagini Christiani haec Eglinus apposuit:

Sotirmis insignia primam in flore professor Christiantia eari vera propago ἄνω, Laude minematim aereuit, quem Jureperitum, Et Varum vatem Mae diaetari ago refer ρ . 1 Sic seripsit Dil. 2, anisesto error Dil scripsit MXXI. 3 Loeus imaginis. 4 Ipsum obiisse dicit anno non addito Pistorius, emus Propylaeum editum est a. 1665.5 Subsequuntur complures seidae vaeuae quidem, sed lineis eireumduetia ad eontinuandas miss

a ommodatae.

SEARCH

MENU NAVIGATION