De impedimentis magnorum auxiliorum in morborum curatione lib. 3. Autore Antonio Ponce Sanctacruz protomedico ... Secundis curis emendatiores è museo Petri a Castro ..

251쪽

Saepius contingitia morbo febrili, aut sine febre, mortem repente euenire , neque medicus pnelansiet,iaeque assistentes quid hoc sit. Quia humores isti separati iterum, atq; ite rum misso san uine non exibani, sed manebant magis indomiti,& supern tantia mutata fuit in turgentiam aut ut melius loquar supernatantiae iure uenit turgentia Unico aut altei' ho- tu ad cor aut aliam partem principem directo; quia Vires debiles erant omiserandum accidens quia fuerunt occulta primordia turgentiae, quae t titabant tanquam in seminario, in illa quieta, ct fallaci supermatantia ideo nunc experiris funeralia lethalis tu gentiae, quae aut metallas, vel ut dixi, unico, Gla,4 funesto motu eluce

scito

Saepius vidi' ne ecta purgatio

ne talium humorum in febribus con tinuiso miserandos euentus Pinnes indicationes volunt aliqui adimplererer sanguinis detractionem. Itaque incipiunt humores turger a supernatantia , tanquam a termino a quo nam per illam redduntur acri

252쪽

res , mordaciores, molestissinas, ita ut nulla pars Vivens, aut seiatiens illos tolerare possit: hinc incipit aestus secundus turgenti. e. His suppolitis , elicimus conclusionem. Supernatantia praecipue, Vtia lis est , impedit sanguinis missionem Haec ostenditum autoritatibus Gale de Avicen supra citatis, quas ut leges habemus , fundatas in doctrina Idi pocrat doratione probatur . nam ista separatio humorum solitarie , dc praeciae sumpta, nill aliud dicit,quam sentiam numorum separatorum a sat uine , propter prauam aliquam qua

talem putredinalem , aut alterius, turae , repugnantem conlarti sangui, nis, aut ita exorbitante quantitate, ut

nullam habeat proportionem, ut pos sit misceri, subigi , M. coqui. Sest les timores per se indicant attempe

rationem dc correctionem , aut purgationem electitiam. Ergo sicut perut Vacuari hac specie vacuationis, ita renuunt,4 impcdiunt sanguinis detractionem oSed dices,non esse efficacem rati nem Petunt purgationem. Ergo impedia

253쪽

pediunt sanguinis missionem. uerte obsecro vim rationis: nam dico quod humores ita indicant talem auxiliis pecie , t nequeant auferri per sanguinis missionem Patet , quia illa separatio fit praedictis supra modis , ex vi cauta praeter naturam putrefacientis, aut alio modo corrumpentis, de separantis istos humores a consertio, miscella sanguinis Ad do nunc, ex vi facultatis segregantis bonum amat, quae duplex emexpultrix mali, de attractrix boni. Itaque ut incipiuiit humores separari , etiam incipitiat ra,'u'd nocua est auertere . M quod optimum,in mixtione debita tetinere:

simulque regiones respiciens, ad quas humor melius inclinat de sic videbis

tenues ad caput aliquando tendero, aliquando ad ventciculum per omitu a crassi, aut adhaerent Vasii, aut inferiora petunt. Vnde soleo dicer , ouod supernatantia est principiunta, siue terminus a quo turgentiae , de Urgentia , viperae pater: nam omnia ista sequuntur ad tales , vel tales qualitates humoris, hoc aut illo modo infestatatis. Ergo cum vergentia, turge

254쪽

Impedient. max. auxi et II

tia, desurgentia ab humoribus acribu , .prauis purgationem expostulent

reptignant neces Sario sanguinis mis sioni Quia natura talium humorum, natura vivens , simul sequuntur regiones , ad quas inclinant , certe satis diuersas asciis a Vener5 inlio caelisu tales liumores impediunt sanguinis detractionem, quia neque possunt, neque debent exire pervenam scissa. Ergo extracto humore non peccante, milla erit conferentia, neque Olarat tia, nullaque vitae spes nam e trahi cur sanguis, qui non peccat , dc remanet causa morbosa integra,S cum

debiliori titute. Ergo recte dictum est, quod supernatantia proprie

impedit apertionem Venae. Hanc existimo fundamentalem rationem illius sententi. e Galen Supta recit. . de sanit tuend. cap. q. Scepid. p. 3.cOm. 43. Vnde si continioaum contraria est rati, cum humores separati mine tu magnos,vi priniciosos motus, ira

quando cum sanguine mixti quiescuta .mitescunt ut colligi potest ex ipsa ratione contraxioru Galenu

sinua

255쪽

siauat ..de sanit.tuend.cap. 2. Tamen quia ea, quae dicta sunt,videntur aliquantulum uniuersalia, cmedicus particularia petit , audias Pauca Verba circa singularia.

A P. IV. De is iraque catactymia perse C Vm tua diuersitas sit inter sep

ratos biliosos , pituitosos lancholicos, desserosos, humores M. dubitas merito quem modia in his seruate debeas. Rei te interrogas, piaec, pue cum sint aliqui textus Gal.& aliosum, quinon mediocrem habet dii

cultatem.

Trallianus explicatus I Rius de ista dicendiuiu, quia hu-

more bilios multo citius,& si e-quentius separati sunt ob suam calid talem , acrimoniam simul cum te' uitate, quod etiam serosis contingit,sostea pinutosis, tardius melancholiscis

256쪽

cis. Dubitas ergo, quia in biliosa si pernatantia aeque extrahitur sanguis sicut in plenitudine sanguinea. Nam Trallianus autor grauis dicebat lib.

I 2.cap. 2. Itaq; febres ex putredine,&sanguinis redundantia ortae Venetes ictione curari debent: non tamen minus etiam his, qui a bile infestantur sanguinem detrahes , siquidem tur gens ad purgationem idoneus , cras 1ior copia tibi peccare videatur. Locus dissicilis Tralliani nam videtur aequales facere indicationes admittendum sanguinem in biliosa,ac in

mere sanguinea redundantiaci quod non solum cotra ea quae diximus, sed

adversus fundamenta Galeni quae in principio iacta sunt. Respondeo Trallianum non velle

indicationes esse aequales omnino, quoad quantitatem sanguinis extranendam, sed quoad genus auxilii. E. plico. Detrahendus est in sanguinei, detrahendus etiam, quamuis simul redundet bilis cum sanguine: sed in hac non ita copiose, ac si non redundauerit, quia illud praeceptum est semper perpetuum , non tantam esse qua

257쪽

1 Lib. III de reb praeterriri

itatem sanguinis extrahendam, quam do alii humores a m is deflectunt,aut ipsa inalia infecti apparet aliis humoribus Exempli gratia, In tertiana era uisit, quamuis adsit redundantia sanguinis , mittendus certe , non ta, inen ita largiter, achnon fuisset mo hos biliosius Quasuli ergo dixit Tralblianus. In biliosis non minus mittendus est , loquitii de genere auxis is more Hispanico Irion de quantitate. Equidena equentia Verba Tralliani nostra explicationem insinuant. --dit enim. Um per pirat discutere

materiam ita latitantem , O pure sceluem Coirriuitis,quippe minore sic

fur, dec. Haec certe causalis plane demonstrat mentem autoris, scilicet, mittendum sanguinem, non tamenta

inultum , sicut quand sola sanguinea viget plenitudo. Et licet pilora Verba illius videantur obscura Pometita, nil aliud indicant , nisi quod, quan do complicatur abundantia sanguninis cum aliqua specie cacochymiae antra Venas, quae pingationem post thet, potius uacipiendum a sanguinis detractione Trallianus GamV quai

258쪽

mpedient magi auxi ars

do solabilis sine abundantia sanguinis infestat , purgationem faciendam docet lib. I 2. cap. 3. Maneat ergo verum,supernat tiam biliosam, quantii est ex se,impedire:sanguineam licet noimpediat , moderatur tamen, temperat ac minuit quantitatem minuta Certe Hippoc si epid in illo celebri textu.Impedimentum in his, qui sanguinolenta exspuunt, anni tempus,

pleuritis , bilis. Quasi dicat. Quod α. si adsit morbus venae sectionem . poscens , bilis multa, de praecipue si

pernatans impedit integram fieri, teperatac minuit quantitate. Ob quod dicebat Avicen. Cave ne aegru ducas ad unum extremorum, vel ad crudorum frigiditatem, aut biliosorum es.seruescentiam. Quae duae sententiae Hippocratiis uicen conueniunt verbis Gale supra citatis. Conuenit his,qui sanguinem expuunt,&c. Q tum vero delirent, mi ob blam rofligerationem sanguimem extrahunt

in biliosis , explicabo inferius in responsionibus ad argumenta. CAR

259쪽

A P. V.

. De seros supernatantia M.tiat sa ubi de h*drope. HAE ae species incochymia notis

sima est in alcite, in quo morbo magna copia serosae,ac aqueae limmiditatis exundat, & pauca quantitas sanguinis . Quis aute in nora videat, morbum se magnum, M. omnibus modis esse perniciosiim e lethalem sanguinem extrahere,etiam in paucissima quantitate. Habituali intemperie hepar asticitur 'ires debiles sunt. QDd etiam in leucophlegmatia animaduertendum,in qua magnus etiam recessiis a naturali statu, dc paucissisma sanguinis quantitas conspicitur.Et ob id dixit Galen lib. aduersus Iulia-mum.Hydropicunt ligulat, qui sanguinem mittit. Licet obiter notandum, aliquando posse nititi sanguinem in bucbplilegmatia, siue alias arca; hon tamen in astite, aut tympanite. Aliqui medici non dubitant de ista vacuaticiae, Idicto

260쪽

dicto casi anas arcae, si ad aliquam suppressione sanguinis superueniat, aut mensti ualis, aut haemor rhoidalis, aut e naribus , c. Sed obsecro mirabilem Galenum audiant , numquam deserentem , quas proposuimus sisepta indicationes. Quarto igitur doratione victus Hippocrati textu ce tesimo, undecimo, iam prope mnem libri, loquens de anas arca, sic ait: Nempe hic solus sim incipit, eget interdum sanguinis detractione , una scilicet, ex retentione, vel hemorrhoi is, uel muliebris, uel ex quapiam,que ita plethoricas causa inceperit: tympaniam crῖ, O ascitem millus per

sanguinis missionem sanare es au

Certe tatillum immorabor his Ga-Ieo verbis explicandis pro optima

praxi. mprimis iam vides, quam consone loquatur suis principiis Semper proposuerat indicationem ad sanguinem mittendum , desum , non aiae orbo, sed ab specie causae, tua cum sanguis est, audactermittendus, si vero a natura sanguinis deflectit,4 in K alienam