Ioan. Ludovici Gansii ... Coralliorum historia

71쪽

42 COR ALLIo RuM Itaque si tanta vis est succo lapidescenti, ut coralia ramis decorare, & ad justam magnitudinem diducere valeat, vanum

est quod aliqui dicunt, ea primum essCligna sive frutices ac demum evader Elapides. Quamvis enim in quibusdam aqKis ligna in lapides durentur , non putandum ideo coralli quoque lapidem aliquando fuisse lignum. Cujus rei argumentum est , quod ex lapide coctili quandoque nascantur , unde frutex aut herba nasci haud potest obsolidam firmamque ejus substantiam.

Praeterea testis est Leonti .Fioravan.Ital.

Doctor, qui coralia refert ut plurimum nasci e lapide coctili. Addit esse Insulam in Barbarica dictam,Tabaccam, multis olim populis habitatam , sed magna Insulae parte mari submersa , lateres lapidesque coctiles in fundo illius hinc inde disiectos esse, Coraliorum feraci Lsimas. Unde Genuenses hodie mercatores ingentem corum Vim capiunt. Idem auctor, Memoria, inquit,reputo, piscatorem cum anno Is p. in urbe

celebri Siciliae Messana essem, piscibus

72쪽

H1sTORIA CAP. II. 43eapiendis intentum intra portum,juxta turrim, qua Salvatoris appellant, fruticem coralli rubet cepisse , natum super lapide coctili , tantae magnitudinis quantum ducentis annis in illa ora non

visum esse constat. Est & aliud , quod

sententiam meam confirmare videtur,

quod coralium sub aqua existens tangentibus molle deprehenditur , hac de caussa liquidum a Prisciano dictum, atqui ligno nulla mollities est. Deinde silices aliique lapides interdum dantur , ramis elegantibus conspicui, & lauticem imitantes, ludente& quasi aliud agente natura. Quinetiamnisn pauca Visuntur coralia , quae nihil minus quam fruticis aut plantae speciem gerunt, sed pro natura succi lapidesccntis formam adsciscunt , ut paulo post demonstrabitur , ubi de differentiis. Quod interdum plantis adhaerescunt ,

easque sua natui a communicant', id accidit vicinitate , qua familiaritas mutua contrahitur. Haud aliter Bryonia, Smilax , arque Hedera proximam sibi arborem , aut parietem muri

73쪽

complexu tenent.At si fingamus omnes C frutice corallos existere , velim mihi

ostendi, qualis ille sit , & quo nomin Cappelletur , quippe ejusimodi fruticem

Vidit nemo , nec ullus herbarum scriptor ejus mentionem fecit. Hactenus degeneratione coralli. Nunc de loco natali agendum. Plinius, Gignitur quidem,ait, in rubro mari coralium , sed nigrius. Item in Persico vocatur Iace.

Laudatissimum in Gallico sinu circa Stoechades insulas , & in Siculo circa Helian ac Drepanum. Nascitur & apud Ghavi stas, & ante Neapolim Campaniae : maximeque rubens sed molle,&ideo vilissimum Erythris. Hoc loco qui, dam non Stoechades, sed Orchades legendum putant,quq Insulae sunt in mari Britannico, quod Caledonium a nonnullis , a Ptolomaeo Deucaledonium Vocatur. Ausenius in Mosella distinguit glarea muscum

Nota Caledoniis talispicturaBritannis, Cum virides alas, ct rubra corallia nudat Aous, oe albentes concharum germina baccas. Dio

74쪽

HIsaeso RIA CAP. II. 4sDioscorides refert, plurim tam inveniri ad Syracusas in promontorio , cui Pachyno nomen est. Serapio, a periri quoque in quibusdam montibus me

morat,

Quod equidem non de uammo montium Vertice accipiendum puto, sed de ea parte, quam maris unda alluit. Non enim nisi in loco humido, & succi marini lapidescentis participe surgere potest. Boetius coralium , inquit, hodie passim in mari Tyrrheno invenitur , unde Neapolim adfertur , ac ibi expolitur, A vicenna id in Africae maribus copiosena sci tradit. Dionysius Alexandr. in descriptione Persiae memorat Amanos populos isti regno subditos , iisque. vicinos,non aliam habere viam parandi divitias , quam summam rubri coralli ibi nascentis abundantiam. Meminit

hujus & Priscianus lib. de situ orbis, ubi de populis loquitur qui vocantur

.... Bieni

Nomine communi, qui perras ubore nullo

' Coralli . '

75쪽

Coralli lapide qui rubri. littore carpunt.

Ibidem de Indis:

'fodiunt alii terras, auriri metas m, of alii texunt tenuissima tegmina lini, Atque aura viridi legitur,qua sylendet

Coralli que Acm liquidi, gratique To-Ex Iulio Solino patet , Ligusticum mare coraliorum bine ferax,cum quo sentiens Claudianus in eodem mari,inquit, Mergiis ubito,vellitque coraliaDoto, Vimen erat,dum stagnasubit, processerat undis,

Gemma fuit. Andreas Baccius de thermis lib. . Sardinia,ait, insula est, quam alteram Sicidiam quidam vocarunt. In hac aliquot locis fomes calidi ac salubres fervescunt, qui aut ossa fracta consolidant hic effectiis ferro vulgo tribuitur ) aut Oculorum morbis quod nitro, aeri, Scauro convenit medentur: vel corallorunobilitati id tribuendum est , quorum divite admodum propagine ac succo hujus insulae littora abundant, siccae ac adstringentis qualitatis. Pertinet autem

76쪽

HISTORIA CAP. II. 4 hoec nobilis propagatio usq; adSicultun fretum. Nam& sub Lilybaeo promontorio non longe a Drepano integras hodie arbores piscantur purpureas multas,aliquas canditas. Infra autem mons praeruptus est, qui Gaditanu respicit, salis nativi ferax ruboris cospicui,nec inutilis in codimentis. Haec ille. Ex his conjecturam aliquis capere posset, sal illud

rubicundu esse materiam coraliorum, quod in eodem tractatu largus arbOrum proventus sit.

Plurimum enim salis inesse corallis, testatur eoru resolutio, qua pene omnia in fit rediguntur. Caeterum inter gemmas & lapides preciosos coralium refertura probatis. simis authorum , inprimis Orpheo nostro, & Plinio, qui quantum , inquit, apud nos Indicis margaritis precium est, tantum apud Indos in corallo. Authoritas baccarum ejus non minus Indoru viris quoq; preciosa est, quam foeminis nostris uniones Indici. QKam qua coralia apud nos tolerabili precio emu-tur, no ideo negandu est cum Cardano,

77쪽

gemmas esse, nisi credamus margaritas quoque apud Indos non esse gemmaS, quod illis in parvo habeantur prCCio. Eodem cnim precio coralia & margaritas esse, jam ex Plinio notum est , licet pro diverso terrarum orbe non par Corum precium sit. CAP. III.

De Φariis Coraliorum generibus.

Oralia disserunt colore, substantia, specie ramorum, magnitudine &viribus. Colore alia fiunt albo, rubro alia,alia nigro. Quamvis Boetius δc Ra cimplures recenseant colores , tamen omnes ad haec genera referri posse cxi. stimo. Ex albis quaedam aequali laevore nitent, ramis destituta: Alia perquam ramosa , quae punctis veluti tuberculis conspersa videntur. Est praeteres albi Coralli genus satis durum , & mediocriter ramosum , colore cornu simili,

78쪽

HIs TORIA CAP. II. ς' ob similitudipem Cornucervinum appellatum ab Imperato scriptore Neapolitanor Aliud colore subobscurum potius quam albescens , ramis frequentibus, cujus substantia fungosa est. Tota ejus extremitas inaequalibus distinistacst lineis , ut intuentibus q. canaliculi appareant. Verucosum id non inepte

dicitur. Quoddam ex cinereo albescit, mari Hisp. exemtum , non admodum durum,sed fragile, cujus parte externa notae quaedam elucescunt, in speciem steli arum,Natura mirificZ ludente, unde ab perato stellatum vocatur.Da tu retiam, . quod nodos velut articulos of- sium humanorum praepotente Naturae

iaccepit , ob id articulatum dictum. Ad hunc ordinem refert Francisim Calceolarius Vcronensis plantam quandam clegantissimam Naturae prolem, quae in mari rubro nata, tota tophosa,sed facilis frangi, foris flavestens, parte interna albicans, a cujus trunco crasso minuti cs is veluti punctis passim signato multiplices ramuli germinant, mirabili or

dine dispositi, qui in pyramidalem for-

79쪽

mam desinentes hemisphaerii speciem

repraesentare Videntur.

Coralium rubrum est, quod e succo rubro lapidescente natum est: Nigrum, quod succum atrum ad sui incrementum attraxit , colorem ligni ebeni referens. Hoc antiphates vocatur a Diso-νide, qui refert, ramosiam magis id esse caeteris,quodadem sentit Serapio. Franescus Calceolarius contra dicit , rubrum nempe coralium ramosius esse nigro. Laudatissimum est, teste Discoride, rubens, colore antherici aut sandycis set Tata' , nec secus terenti facile cedens, aequabili usquequaque concremento, rursus algae aut fuci marini odore,quam ramosissimum , forma fruticis, cinnamomi aemulum . A quo nihil diversum cst illud Plinii : Probatissimum

quam maxime rubens , & quam ramosissimum , non scabrosum aut lapideum , vel rursus inane aut Concavum. Serapio optimus corallorum

est rubetis , qui similis est cinabrio, cito fragilis , dc odorem spirans lenticulae marinae, ac speciem gerens arboris cassiae

80쪽

HIs TORIA CAP. III. freauiae ligneae, & quam ramosissimus.

Ioannes Plate aram medicus Salernitanus

auctor est, Coratio rubro ab elementorum permistio ne majorem ignis partem accessisIe , quam albo, huic vero plus aquae quam ignis, ideoque illo friagidius hoc esse. Idem ait, album eligendum,quod crassum &laeve, idque tan- Io melius esse, quanto magis accedit ad candorem , foraminibus haud pertu-

sum: Rubrum vero ramorum multitudine insigne eligendum esse. uuerceta- .nus censet, coralium album 1deo vilius

esse rubro, quod ultimum persectionis& coctionis grandum non sit assecu

rum,ut rubrum.

Hoc si verum est , falsa erit auctorum sententia statuentium, pro Varietate succi varia produci coraliorum genera , scilicet e sicco rubro rubra, ex albo alba,e nigro nigra nasci. Qim argumento Ostenditur, coralia alba aeque ad maturitatem & summam perfectionem veniri posse ac caetera generas quia dantur coralia alba quam maxima, eaque annosissima,ideo maturita-C a tem