Thesaurus Euonymi Philiatri, de remediis secretis, liber physicus, medicus, et partim etiam chymicus, & oeconomicus in uinorum diuersi saporis apparatu, medicis & pharmacopolis omnibus praecipuè necessarius, nunc primum in lucem editus. Argumentum co

311쪽

THESAURUS. IOIsacile uertitur.Vtilis haec ad oculorum maculas & suffusiones detergendas; maxime si albo aceto ruta incoquatur, Cardanus. REsINAM lariginam aliqui inuaseligneo ponunt cuius fundum ad perspi .cuam&quam fieri potest summam i nuitatem a tornatore redactumst: sic in loco calido purior & tenuior pars destillat. DE ROSARIIS, ID EST IAM frumetis, quibin ex rosis alijs medicamensis liquor stillati s elicitur gnesibis- sopieruns immeditare,ex car- boni bin aut segmentis

norum.

IGnis in destillatione magis a stio

nis odorem communicat aquae destilland si carbones aut aqua,quod ut caueas arena imponito patellae in communibus rosarijs aut Potius fac utarena interignem& patalam sit, nec non

312쪽

circa patellam,eami, vitreatam si te rea est: nam & ex aere fit. Patellae&ata lembici commissuram luto munies,&scia scilicet lintea luto inducta & apte circunposita, nec non uas recipiens cunaso alem bici Brunsvicensis. Hodie quidam rosarias istas capellas ex aere faciunt,&supra arenam ponunt herbas

destillandas: & in circuitu patellae &infra ipsam quoque, ni falloc spacium

Vacuum aqua replent, canasi ubi in fundantur ad id facto. Igne autem uel ex carbonibus subij ciunt, uel ex ligno rum segmentis breuissimis,qubd ignis flamma propter ambientem aquam minus posse nocere uideatur. Sed proculaubio haec omnia in vitreis uasis multo Delicius destillabuntur, siue in Balnem Mariae siue in cineribus. Acetum destillatione cadidum redditur,cum ad alios chymistaru &medicorii ustus,tu ut strupo acetoso misceatur,de quo Bulcasis uerba adscribam. Costrue atanor simile illiin quo destil- datur

313쪽

latur aqua rosiacea &semper pone uas destillatoriu ex uitro uel eX terra vitreata:&imple tres partes eae aceto bono, ut quarta pars uasis superius sit uacua, ne cum ebullierit acetum effundat. Deinde operi uas cti uase aliquo superius, sicut nouisti,habente nasum,uint in qua rosacea,& fac igne leue, non forte, nam si esset fortis,non fieret acetum adeo album. Oportet aut acetum quod

destillatur, esse ex uino albo, & acerrimum. Sic albu & purum colliges liquorem, 'crepones. Eodem modo destillari potest uinu, Haec Bulcasis. Ego in uitreis uasis in cinerib. aliquado destilla-ui,qS aliquot hactenus annis seruo odore sapore , aceto no destillato simile, colore tantu & substatia disseres quibus aqua pura reseri.Videt autBulcasissentire destillandum esse acetu cu ignesiue aqua,no in balneo M. sed eo modoque in rosis destillandis,primu & secu-du facit.i.sne aqua cu igne linnorti,aut poli' carbonu. Nos in cinerib. optim E

314쪽

num,margarit e,testae ovorum, lapides renum,uesicae corallium utrunt, ea

post siccata prompth friantur pr cipitatum & sublimatum & cinabrium, &in argentum uiuum redeunt, Sylvius. Aceto destillato metalla resolui chymistae alui.item urina humana destillata. Cannabis folia in farina uersa, quod caput seriant,p o tum suauiter inebriantem efficiunt,Cardan. Videtur autem aqua superinfundenda,&cu simul se mentata fuerint, destillada,similiter ut aqua ardens uel in rosario, aut simili instrumento ubi ignis immediate subij ciatur: & sorte bis aut ter repetenda destillatio. Idem dixerim de A VENAE qua, de qua similiter Cardanus: Aqua inquit ex aliena destillata ututur Mosco uitae quod uino careant.nec minus excalefacit aut inebriat quam uinum. Cum enim auena crassioris sit substantiae,necesse est ut ex destillatione inca-- 4 lescat,

315쪽

THES VRVS. 3II, tescat, attenuetur ac eXacuatur, &ad natura aquς ardentis accedat,Hςcisse.

Idem fanὲ fieri poterit ex quo uis potuinebriante, ut Tytho, cere uisia, curmi,&apo melite, praesertim uetere: & eo qui cum milio decoquitur.

Mel inter destillandum inflari & e undare solet,cum incalefactu est. hoc cauetur, cum destillatio fit in rosario communi,superimposito in patella ligneo cribro cum setis equinis, ita ut

mel attingat.Destillaturus autem in cucurbita uitrea,puram&bene tota arenam admiscebis,& ignem lentum faciaes. Aqua prima abijcitur,colligitur uero secunda cui color aureus, & sub mnem rumus. Huius aquae usus es mulieribus ad capillos,ut augeantur,moLlescant,&flauescant,ea madefacti praesertim in Sole. Defluuia capillorum e

mendat. Oculis tumidis & lippis medetur & aquosas earum tunicas & caliginem discutit. angulos oculorum laesos& ulcerosos sanat.Locis amb ustis en

316쪽

THESAURI S. una destilletur, ut per id quasi uehiculum ascendat,postea separatur. Item queda ex plantis fiunt eari mue partibus, floribus, radicib. seminibus, corticibus,ressinis,gummis,lachrymis . Quaeda eX animalibus,eari inue aliqua parte,aut eXcremento .Alia ex metallicis,aut similib. ut ex antimonio,plubo, succino.Nos de singulis loquemur,per tres istas posteriores classes.De caeteris uero oleis quae alio quopia modo fui: uteXpressione,infusione,&c.infra seorsim tractabimus.

Vt oleu benedictu ex lateribus ignitis oleo restinctis destillat per sublim

tionem,sic ex ladano,cera, liquoribus,ssummis,resinis,ossibus,medullis,& a-Ijs pingui humore abundantib. potest

sublimando trahi oleum,Sylvius. olei natura rebus mixtis siue a natura compositis omnibus inesse uidet, cus ali etiam corpori aridissimo insit, ut Cardan' scribit. Est etia in sale pinguitudo,quod miremur,Plin. sed alijs pi'

317쪽

3 4 O NT MIalijs minus.Est enim oleostis et pinguis

humor qui in mixtis inest, non aqueus ille & facilis exiccatu,sed aereus qui etiam calidus est. Viril enim elemento sui generis humiditas est. Hunc liquorem in quibusdam ipsa natura separat, non in plantis tantum per succos siue liquores, οπου. Graeci dicunt: lachrymas,gummi,resinas, elaeomeli: sed etiain corporibus inanimatis, ut in metatilicis pinguibus,sulfure, argento uiuo: item in bituminum generibus diuersis, naphtha,succino,ambra, dc petretaeo, cui nomen quod e saxis effluat. Manifestissime uero in animalibus, tum per alias eorum partes, tum praecipue adipes,medullas, sanguinem&in ijs quae

sanguine carent congenerem ei pingue aliquem humorem. Idem neci eXcrementis deest,alui,uesicae, sudori, melli,

ouis,dec.Ιn solidis quidem tum animalium tum plantarum partibus, ijs prae cipuE omnibus inesse uidetur, quae fibras seu uenas habent manifestas, per quas

318쪽

TNE SAVR VS. 3rs quas scilicet nutrimentum attrahitur. Nutritioni enim dulcia maximE destinantur,quae quidem facile in pinguitudine a mediocri calore uertuntur.quin .ct ipsa pinguia sitbdulcia sint. Et succipinguis abundantia in ijs maximE spectatur,quae dulcibus multis aluntur. Pinguia tamen ipsa per se non nutrivi, quod innatent, nec in massae seu ch mi in uentriculo unitatem redigi possint. Iam pinguisculus ille succus eo plus olei continet,quo in solidiore aut siccio einest materia, utpote syncerior & minus aquosus.Guaiacum quidequod in aqua subsidit,eo abundat.Rariora & leuiora ligna pinguem succum in gummi au t resinas conuertunt, qua Obre eo minus abudant solidiora densiora , & grauiora eundem retinent,ut guaiacum,iuglans,fraXinus. Porro oleum lignis omnibus inesse uel cinis ostendit. omnium enim cinis

pinguitudine suam habet,qua in lirauium deponit. Adeo durabile est pingue

319쪽

aereum et magis etiam igneum,ut cum terra comburatur, aquae uaporet, illa remanent, partim in cinere, partim infuligine. quanquam in utris 3 etiam illis terrae essentia reliqua sit, ut sola aqua absumpta uideat tota. Sed haec ad pnialosophos pertinent. Quomodo extrahendu sit oleti ex aromatibus,ut caryophyllis,nuce moschata,croco,inacis,&alij S. . Aroma quodcul uolueris cocisum, ct contritum crassiuscule, aqua uitae rectificata & circulata,mediocriter per funde,& simul macerata demum destilla igne perquam lento.Et cum aqua uiatae omnitam detracta, oleum stillare inceperit, materiam aromatum e cucumbita exemptam sacculo impones diligenter filis obligato,& in prςlo ad id apto exprimes,utrist ferreis praeli laminis bene calefactis. Sic expressum oleudestillare,rectificare & circulare cove-- est:

320쪽

In vitreo uase A. contrita ponuntur, THES Vniti ut oleum syncerum-teria separetur.Faeces deinde rursus digeri seu putrificari possunt cum aqua uitae prius separata, & denuo destillari. Et hic modus commodissimus utilissimus*inter caeteros uidetur, situs sed obscurius quam oportebat, nos ut licuit uertimus. Oleum quomodo per destillatione extrahat e lignis, & similibus, uelut caryophyllis,eX Cardano.