Thesaurus Euonymi Philiatri, de remediis secretis, liber physicus, medicus, et partim etiam chymicus, & oeconomicus in uinorum diuersi saporis apparatu, medicis & pharmacopolis omnibus praecipuè necessarius, nunc primum in lucem editus. Argumentum co

421쪽

-ES RVS. issas noxis frigidis medetur, dc uermes earuinterimit. Utilissimum est paralyticis,& cynico spasino inunctum aut potu: item ischiadi,de dolori iuncturarum dc dorsi.Emplastrum cum hoc oleo &sale Ammoniaco paratum, splenis apostemata & durities breui tempore dis soluit. Ad epilepsiam ualet fi narium obstructionem naribus iniectum.Calefacit cerebrum, memoriam confirmat. dolorem dentium sedat. Iniectum utero menses prouocat. Embryon uiuum aut mortuum educit. Ora uenarum a

perit,& sanguinem coagulatum dissoluit. Pulmonem purgat ab humoribus crassis. Guttς eius aliquot cum struporosarum potae,anhelos iuuant.Aquam ad oculos descendentem, id est suffusionem,mire cosumit. si piscatores inunxerint inde retia, pisces innumeros . illicient. Ferrum eo Eadidum & igni admotum,statim Sirdebit. Vermes o cidit ubicunc fuerint. In testa oui uel

alio uase calefactum, loco dolenti utili

422쪽

ter guttatim infunditur, donec dolor remittat. Venenis frigidis resistit,ut iactui scorpionis & opio & hyoscyamo per os sumptis. Cesculos uesicae pellit cortice petroselini aut foeniculi admixto, decoctis nimiru corticibus radicum in aqua,& modica huius decoeti

parte cum una aut altera gutta in potu

sumpta.) Sed haec omnia ferme Rasis in Antidotario simplici oleo Benedicto, hoc est destillato e solis lateribus & oleo,attribuit. Perfertur,inquit Rasis, quod ualde rubeum est, sortis odoris, subtilis substantiae.

Oleum de plumbo: Vide supra ubi Vistadij uerba de quinta essentia recti

tauimus.

Succinum artificiosa coquedi ratione uertitur in oleum sui coloris,Ge. gricola.Fieri nimirum e siccino oleum potest eodem modo quo h gagate, de quo supra scripsimus. Videntur enim naturae non dissimilis esse. Germani com uni nomine uocantatasian: nigri tantum

423쪽

THES VRVS. clastantum dis serentiam addentes gagati. Cardanus camphoram quo congene' rem esse putat, hoc argumento quod succini sumtus linteolo madido exceptus, camphorae odorem in eo postea reddat, quod tame mihi experienti no ita uisum est. Sullar illitum & potum, scabies e- 'pras,& Gallicum morbii tollit.sed uehementiore ui oleu ςius,quod quomodo fiat in libris de morbo Gallico docuimus,Cardan.Sed libros eius demorbo Gallico nondum editos puto. Sal oleti in se c5tinet,si bitumini immisceatur. Unde Arrianus refert, apud Ichthyophagos,in Indica historia,exsa te oleti illos excipe. iudiciu quo Qq foliuae littore maris gaudeant. nam salusum solum etiam no leuiter pingue est. Sed,ut dixi,oleum omnia sic cotinent, quod ut ignis detrahi potest. At multu non poteth continere, nisi bitumen admixtum habeat,Cardanus.

Ad oleum de sulphure faciendum,

424쪽

ac EVON Ieligendum estpurum Ic ignem non empertum, praecipvh uiuum, & cinerei coloris. Hoc oleum Romae pluribus modis fit,per sublimationem &per descensionem,&c. Valet autem ad multa&praecipue ad fistulas, dc ad curanda

oris ulcera,quae gangraenas appellant, in quibus curandis maxime excellit. Madefacta enim pennae aut alicuius festuc extremitate,ipsa ulcera semel aut bis tantum contacta,continuo mortia ficata fanantur.Monachi in Mesuen.

MVitreum uas ut scribit Matthaeolus Senen. in libro de morbo Gallico) tintinnabuli non absimile, illitum figulari

luto,a terra unius cubiti mensura, neo

uel ferreo filo suspendes, stib quo metretam vitream maioris circuserentiae,

in cuius medio inversus fuerit cyathusitatues. Porro cyathi fundus ferrea brae eam digitorum quatuor latitudinis ex igne candentem sustineat, ex qua sulfur accendatur.Hoc dum comburitur, recentius superaddatur Inde fiet ut ex fumo

425쪽

TNE SAVR VS. clarsumo ascendente suspensum uas brevi temporis interuallo suttatim in inses rem paropsidem destillet oleum,quod diligenter collectum vitrea conseru bis ampulla. Sullarigne non expe

tum,uel flauissimum,inter uredum fumum crassum remittit, excipiendum campana vitrea aut silicia. In qua ex ua

ore crasso oleum concretum destilat in uas planu capax, in cuius medio sulfur vasculo conditum uritur. Alijs trito sulfuri per aquam uitae incensam

ignea consumitur substantia post retia quu destillatur ut oleum philosophorum.Alij sulfuris flaui,terebinthinae,utriust uncias tres,olei rosati libram u- nam, coquunt igne lento, cum uini odori unciis duab. ad uini consumptionem, ut in Luminari maiori legituro Sylvius. s Induabus olei de semine lini partibus,partem unam sulfuris uiui immitte, simul optime tere & relinque sub fimo per duos dies inuase bene obturato,eriti clarum d pulchru. έSed

426쪽

omnia haec olea uidenturin hoc selum parari ut eXtra corpus adhibeantur. ego empiricos quosda hodie esse audio qui etiam intra corpus oleum quod-ciam de sulfure propinent, aduersus comitiales praecipue : & forsan id cuius ignea substantia, ut Sylvius meminit. per aquam uitae accensam prius con-Himpta est, deinde per sublimationem destillatum,tutius cetteris intra corpus

exhiberi posset. Vitrioli oleum a chymistis pariter &medicis expetitur, i tanquam res secretistima occultatur.Ego descriptiones aliquas pona quas ab amicis accepi,uel in libris manu scriptis inueni.&p'st caeteras efficacissimum quenda Scmihi cognitu huius olei modii declarabo, quo Empiricus quida apud nos ad

omne ferme genus morborti curanduutebatur, k in multis quidem feliciter, Vitriolum in calcem rediges, ut nosti, deinde aquam ardente assun- destita ut modice excedat. Tum aqua ardentem

427쪽

THES VRVS. 629 ardentem per destillationem in phiala,' aut retorto, aut cucurbita in latus inclinata) separato.Ea detracta patitatim spiritus uitrioli urgeto, ignem magis ait magis augendo, donec spiritus omnes transierint.Huc liquorem destitulatum impone iteru in uas aliquod ex

tribus pr dictis, et in caccabo aqua pleno destilla,donec quicquid inest aqu osum secernat, id quod omni industria

efficere conaberis, ut omnino aquositas tota separetur, siue palembicu rostratu, siue caecu,cuius interior margo

limbu l beat cauum instar alembici L. rostrati. Da opera ut aqua in caccabo leniter bulliat, si modo bullire debet. Germanica uoX lieden equivoca uidetur: ut aquositas sola ascendat, & oleusemper in fundo cucurbitae maneat.ad hoc efficiedum, ut minimum biduo tibi opus est. Deinde relictum in cucumbita oleum in cucurbita aut aliuis uas ex praedictis luto loricatum immittesct aestillabis, obseruabis 4num aqua aliqua ante spiritur transeat.

428쪽

miXtum fuerit, necesse est ut postea in Sole aut loco calido ponas cum sem- bico caeco,ut aquositas eleuata in limbo alembici rem neat.Hoc si aliquoties repetas,hancinsolationem dico, oleum semper suauius & melius euadet. Quinetiam olei destillationem secundo aut tertio repetere poteris. sic enim magis magis j rectificatur oleu. Huius olei duas trEsue guttas aduersus omite genus morborum propinare poteris, per se,aut cum aquis ad singulos ame-

tus idoneis. Hoc oleum ipse gustaui suave,gratum ,& efficax est, colore in memini) albicans. Alius modus. Utrioli Romani libras quatuor defcca in vase fictili ad

rubedinem usis deinde contritum pO- ne in cucurbita vitrea diligenter luto

inducta, ut fit pro aqua forti: dc leni primum igne paulatim gradus ignis augend' deuilla,donec fumi albi incipi

ant eri e de rostro cucurbitae. tuncp

429쪽

THESAURUS. 43Ines uas receptorium magnum luto munitum: & ignem excitabis chi lignis per duodecim horas semper cotinuando:& exibunt tandem)guttae rubeae&p5

derosae.Cum uero receptorium incipi et esse clarum,respersecta est quare de sines,ut uasa refrigerentur. Postea pones in alembico paruo ad separandi mphlegma,& reseruabis reliquum, insolabisc, per dies nouem. Cum uolueris uti, da cum bono uino albo, uel Maluasa,sex uel septem guttas, ita ut tribus aut quatuor horis postea nihil edatur. conuenit etiam ante somnum, si nihil superbibatur.Vtilis est hic liquor dotalenti stomacho,teprosis, calculosis,urinae retentioni,sebrietibus: et in peste cuaqua acetosae,tepidius,adiecta femi drachma de speciebus diamargariton frigidi si reperiri possunt. Alius apparatus olei de uitriolo c5

tra morbos innumeros. Vitrioli Romani quantum uolueris pone in cucurbita ad rubificandum , cum igne qui

430쪽

43a EVON Iadhibetur aquae sorti per horas uim liquatuor, quandiu aqua sine spiritibus procedit,& amplius si non erit rubificatum, semper eundem ignem se uando. Cum iam rubificatum fuerit, aufer capellum alembicum & reci pientem,& serua aquam ad secreta ducenda. Postea contere uitriolum, &in cucurbita pone cum quin 3 partibus quintae estentiae uini,ut uitriolum imbibatur. Debet autem cucurbita in furno transuersa imponi, cui alteram recepturam oleum forinsecus oppones, cuius fundus impositus sit in uase aquae frigidae.Tum ignem in furno e citabis,no minus uehementem, quam pro aqua forti fit. Sic effluet primum aqua uitae,& demum aucto igne oleum uitrioli sequetur. Deinde aquam uitae

ab oleo separabis capello imposito cucurbitae cotinenti utrunt, & recipiste foris apposito, cum igne aquae fortis. Sed ut res clarior fiat figuram qualem-cuo deliniauimus fornacia in qua ole-